Baza wiedzy / Chemia / Notatki
Wartościowości pierwiastków
Nazwa pierwiastka Skrót Wartościowość Aktyn Ac III Ameryk Am III,IV,V,VI Antymon Ab III,V Argon Ar 0 Arsen As III,V Astat At I,II,V,VI Azot N I,II,III,IV,V Bar Ba II Berkel Bk III,IV Beryl...
Kwaśne deszcze: czym są, jak powstają, skutki występowania, ochrona przed nimi, ciekawostka, wszystko o ich toksyczności.
Czym są kwaśne deszcze? Kwaśne deszcze, to opady atmosferyczne zawierające w kroplach wody zaabsorbowane gazy - dwutlenek siarki (SO2), tlenki azotu i inne bezwodniki kwasowe oraz produkty ich reakcji w atmosferze - słabe roztwory kwasu...
Podstawowe pojęcia chemiczne
Mieszanina - zmieszane ze sobą co najmniej dwie substancje chemiczne. Mieszanina jednorodna - mieszanina, której składników nie można zobaczyć gołym okiem lub za pomocą prostych przyrządów optycznych. Np.: powietrze, roztwór soli w wodzie,...
Alkohole i fenole
ALKOHOLE 1) Alkohole wykazują zjawisko rzędowości. CH3-CH2-OH alk. I-rzędowy CH3-CH-CH3alk. II-rzędowy OH CH3 CH3-C-CH3alk. III-rzędowy CH3 2) Właściwości fizyczne alkoholi: - alk. Od 11 atomów węgla w cząsteczce są...
Smog
SMOG [ang.], utrzymujące się nad terenami wielkich miast i okręgów przem. zanieczyszczenia powietrza atmosf.; smog tworzą zanieczyszczenia pierwotne (pyły, gazy i pary emitowane przez zakłady przem., energ., silniki spalinowe pojazdów mech. itp) i...
Wybrane pierwiastki - symbole, wartościowości - tabela
Nazwa Symbol Wart. Nazwa Symbol Wart. Arsen As 3,5 Lit Li 1 Azot N 2,3,4,5 Magnez Mg 2 Bar Ba 2 Mangan Mn 2,3,4,6,7 Beryl Be 2 Miedź Cu 1,2,3 Bor B 3...
Energie
Energia alternatywna Energia alternatywna jest to energia uzyskiwana ze źródeł odnawialnych . Najważniejszym źródłem energii alternatywnej jest płynąca woda, użytkowana jako energia hydroelektryczna, innymi źródłami są przypływy oraz odpływy...
Kwasy, tlenki, zasady, sole - rozwiązywanie zadań
1. Otrzymywanie wodorotlenków tlenek metalu lekkiego (1,2) + woda -> wodorotlenek metal lekki + woda -> wodorotlenek + wodór 2. Otrzymywanie soli metal + kwas -> sól + wodór wodorotlenek + kwas -> sól + woda wodorotlenek zasadowy + kwas ->...
Torf.
Torf – skała osadowa powstała w wyniku zachodzących w szczególnych warunkach przemian obumarłych szczątków roślinnych. Szczątki drzew, żyjących przed milionami lat, pochłonięte zostały przez bagna, tworząc powłokę, która pod naporem kolejnych...
Tworzywa sztuczne i włókna
TWORZYWA SZTUCZNE , materiały, których podstawowym składnikiem są naturalne lub syntetyczne polimery; tworzywa sztuczne mogą być otrzymywane z czystego polimeru z kopolimerów lub z mieszanek polimerów. WŁAŚCIWOŚCI FIZYCZNE I CHEMICZNE TWORZYW...
Budowa cząsteczki i atomu
Atomy są zbudowane z protonów i neutronów zgromadzonych w jądrze atomowym oraz elektronów rozmieszczonych na powłokach. w !919r. Niels Bohr stworzył pierwszy zgodny z obecnymi osiągnięciami nauki model budowy atomu. Oparł się ona na teorii A....
Zagadnienia- chemia
Mi to bardzo pomogło na początku liceum aby przypomnieć sobie informacje podstawowe. Sole są związkami chemicznymi o ogólnym wzorze chemicznym MnRm, gdzie M oznacza metal, a R resztę kwasową. np. azotowy(V) - azotan(V). Wodorotleki-to...
Metanol, etanol,gliceryna,kwas metanowy,kwas etanowy
METANOL Zastosowanie: -jako rozpuszczalnik -do prod. formaliny -jako środek konserw. do przechowyw. tworzyw antonomicznych -do prod.barwników Właściwości fizyczne: - bezbarwna ciecz - charakt.zapach - b.dobrze rozpuszcalna...
Rodzaje wody
Woda królewska – mieszanina 3 objętości stężonego kwasu solnego i 1 objętości kwasu azotowego (V); "rozpuszcza” niektóre metale – także złoto. Woda gulardowa – bezbarwna ciecz o słodkawym smaku, trująca. Nazwa pochodzi od nazwiska Goulard....
Pozytywne i negatywne aspekty promieniotwórczośći
Promieniotwórczość - co to takiego? Promieniowanie jest to wysyłanie i przekazywanie energii na odległość. Promieniowanie dzieli się na dwie zasadnicze grupy: jonizujące oraz niejonizujące. Do tej ostatniej możemy zaliczyć promieniowanie...
Chromatografia
Chromatografia to metoda chemicznej analizy instrumentalnej, w której dokonuje się podziału substancji (w przeciwprądzie) między fazę nieruchomą (bibuła filtracyjna, cienka warstwa adsorbentu naniesiona na płytkę, wypełnienie kolumny) i fazę...
Nazewnictwo wybranych klas związków organicznych
NAZEWNICTWO WYBRANYCH KLAS ZWIĄZKÓW ORGANICZNYCH 1 ALKANY Pierwsze cztery nierozgałęzione alkany mają nazwy zwyczajowe: metan, etan, propan, butan. Nazwy wyższych członów szeregu homologicznego składają się z rdzenia liczebnikowego (w języku...
Gazy szlachetne
UWAGI OGÓLNE Gazy szlachetne, helowce to potoczna nazwa pierwiastków z grupy XVIII układu okresowego. Są to hel, neon, argon, krypton, ksenon i radon (oraz otrzymany sztucznie w 2002 roku pierwiastek 118). Są to jedyne pierwiastki które w...
Rozwój poglądów na budowę atomu
1. Empedokles i Arystoteles – teoria czterech żywiołów 2. Demokryt i Leukippos – otaczająca nas materia zbudowana jest z niepodzielnych drobin 3. John Dalton (1803r.) – atomy są to najmniejsze, niepodzielne cząstki materii 4. J. J. Thomson...
Węgiel i jego związki z wodorem
Węgiel i jego związki z wodorem Wszystkie związki organiczne zawierają w cząsteczkach węgiel. Prawie wszystkie związki organiczne zawierają wodór. Węgiel w tych związkach jest zawsze czterowartościowy. W przyrodzie węgiel występuje w: stanie...
Zmiany stanu skupienia ciał
Topnienie - przemiana fazowa, polegająca na przejściu substancji ze stanu stałego w stan ciekły. Energia dostarczana do ciała stałego powoduje pokonanie sił wiążących między cząsteczkami ciała stałego. Zjawisko topnienia ściśle wiąże się ze...
Prawa chemiczne
1. Prawo zachowania masy – suma masy substratów użytych w reakcji jest równa sumie masy produktów otrzymanych w reakcji. 2. Prawo stałości składu – reakcje chemiczne przebiegają jedynie przy zachowaniu ściśle określonej proporcji...
Składniki powietrza
Stałe składniki powietrza: azot, tlen, argon, neon, hel, metan, krypton, wodór Zmienne składniki powietrza: para wodna, dwutlenek węgla, dwutlenek siarki, dwutlenek azotu, ozon Najważniejsze gazy wchodzące w skład powietrza. Rodzaj /...
Tłuszcze
Pojęcie tłuszczu ma wiele znaczeń. Z chemicznego punktu widzenia są to rozmaite związki chemiczne z różnych grup, natomiast w języku powszechnym obok tłuszczów jadalnych, nazywa się tłuszczami niektóre przetwory ropy naftowej, z których jednak...
Izotopy
Atomy tego samego pierwiastka występują w kilku odmianach zwanych izotopami. Wszystkie izotopy tego samego pierwiastka (np. wszystkie izotopy tlenu) mają identyczną liczbą protonów w jądrze, ale różnią się "dodatkiem" neutronów. Np. izotop...
Kwasy i wodorotlenki
Elektrolity to substancje ulegające dysocjacji jonowej po rozpuszczeniu w wodzie (i innych rozpuszczalnikach) lub stopieniu. Powstają wówczas przewodniki elektryczne, przewodzące prąd elektryczny dzięki przemieszczaniu się jonów. Kwasy...
Izotopy i ich zastosowanie
Izotopy, nukleidy, których jądra atomowe zawierają jednakową liczbę protonów (a więc mają jednakową liczbę atomową Z), a różne liczby neutronów(N), to znaczy różniące się liczbą masową; uwidacznia to zapis charakteryzujący jądro atomowe, np. chlor...
Chemia organiczna
Dział chemii zajmujący się budową, właściwościami, reakcjami, metodami otrzymywania i zastosowaniem związków organicznych, w których skład wchodzi przede wszystkim pierwiastek węgiel. Ogólnie chemię organiczną dzieli się na: syntezę org.,...
Cukry-podział, wzory Hawortha i Fischera
1.Cukrzy dzielą się na trzy podstawowe grupy, a mianowicie: - cukry proste, jednocukry czyli monosacharydy ( od słowa monos - pojedynczy), - polisacharydy niższe zwane oligosacharydami (od oligos - nieliczny), należą tu głównie różne di-, tri-...
Budowa atomów + opis wiązań (jonowe, kowalencyjne, kowalencyjne spolaryzowane, wodorowe)
Atom zbudowany jest z cząsteczek elementarnych: - proton + - elektron – - neutron nie ma ładunku. Atom jest elektrycznie obojętny ponieważ zawiera jednakową liczbę protonów i elektronów. Masa protonów jest w przybliżeniu różna masie...
Elektroliza wody
Proces rozkładu wody prądem elektrycznym w celu otrzymania wodoru i tlenu. Ponieważ czysta woda praktycznie nie przewodzi prądu elektrycznego jako elektrolit stosuje się rozcieńczony roztwór kwasu siarkowego lub wodorotlenku sodowego. Proces...
Zaprawa murarska
Zaprawa murarska twardnieje, ponieważ wapno gaszone łączy się z dwutlenkiem węgla zawartym w powietrzu, a woda wyparowuje. CaO + H2O ---> Ca(OH)2 tlenek wodorotlenek wapnia wapnia- wapno...
Surowce i tworzywa
W przyrodzie sole występują w postaci minerałów i skał, np. skał wapiennych, gipsowych itp. Skały wapienne (wapienie) zawierają węglan wapnia (CaCO3). Wykorzystywane są w przemyśle do otrzymywania wapna palonego i wapna gaszonego. CaCO3...
Tworzywa sztuczne
Tworzywa sztuczne odgrywają podstawowa role w życiu ludzkości. Pojawiają się w coraz to nowych dziedzinach naszego życia. Znajdują zastosowanie w wielu dziedzinach życia, doskonale zastępują metal, drewno. Tworzywa sztuczne, to materiały,...
Ph roztworu
1. Co to jest pH roztworu? 2. Przy pomocy jakich wskaźników badamy pH i wskaż przykłady pH kilkunastu wybranych przez siebie substancji np. krem, mydło, mleko. Odczyn roztworu jest cechą roztworu określającą, czy w roztworze znajduje się...
Mechanizm mycia i prania - na czym polega?
1. Co to jest mydło? 2. Dlaczego woda zwykle nie wystarcza do usunięcia brudu? 3. Do czego służą detergenty? 4. Co to jest twarda woda? 5. Produkcja detergentów 6. Wniosek Substancje mydło pochodne znano już 2800 lat p.n.e. Według...
Efekt solny
Efekt solny Jednym ze sposobów zwiększenia rozpuszczalności soli trudno rozpuszczalnej jest dodanie soli która nie ma wspólnego jonu z osadem. Rozpuszczalność danego związku zależy tez od pH roztworu. Przede wszystkim trzeba wiedzieć, ze...
Cukry
Cukry to węglowodany czyli związki będące wielowodorotlenowymi ketonami (ketozy) lub aldehydami (aldozy). są bardzo rozpowszechnionymi związkami organicznymi w przyrodzie. Występują w postaci: · monomerów - (monosacharydy, cukry proste,...
Przykłady rozdzielania mieszanin
Sączenie (filtracja)- metoda mechaniczna oddzielania substancji stałych od cieczy i gazów, poprzez mechaniczne zatrzymanie jednego ciała stałego w filtrach lub sitach przy użyciu odpowiednich aparatów. Ciecz lub gaz otrzymywane po filtracji nazywa...
Reakcje chemiczne w zjawiskach krasowych
Termin "kras" posiada praindoeuropejski źródłosłów. Do XIX wieku nazywany był tak jedynie obszar położony pomiędzy Triestem a doliną rzeki Vipawy, obejmujący zbudowaną z wapieni i dolomitów część półwyspu Istria. Od tej nazwy własnej kras zyskał...
Włókna naturalne i syntetyczne
Włókna: Naturalne *roślinne (podstawowy składnik to celuloza): 1. bawełna - roślina uprawna, występująca w gorącym klimacie wszystkich kontynentów, z której włókno, zebrane z torebek nasiennych, jest szeroko wykorzystywane, przede wszystkim w...
Promieniotwórczość naturalna
Promieniotwórczość naturalna Została odkryta przez Antoine Henri Becquerela (francuski chemik i fizyk, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki w 1903 za odkrycie promieniotwórczości.) Nazywa się ona tak od zdolność samoistnego wysyłania...
Typy wiązań chemicznych i ich wpływ na włościwości fizyczne substancji
Wiązanie atomowe (kowalencyjne) Wiązania atomowe (kowalencyjne) powstają, gdy łączą się ze sobą atomy pierwiastków o takich samych wartościach elektroujemności lub o różnicy elektroujemności mniejszej od 0,4. Wiążące się atomy dążą do...
Liczby kwantowe
1) Główna liczba kwantowa (n) - przyjmuje wartości kolejnych liczb naturalnych 1, 2, 3, ... (wg Bhora K, L, M, ...); - od niej zależy energia danego elektronu; - decyduje o rozmiarach orbitali - im większa wartość n, tym większy jest orbital;...
Sole i ich zastosowanie
Sole znalazły liczne zastosowania, przede wszystkim jako nawozy sztuczne, a ponadto w budownictwie (CaCO3 i CaSO4), komunikacji (NaCl i CaCl2 do zabezpieczania dróg przed zamarzaniem), w przemyśle spożywczym (NaCl i NaNO3 jako konserwanty) i...
Alkany - właściwości, szereg homologiczny
Budowa cząsteczki metanu Wszystkie wiązania w cząsteczce metanu są równocenne. Każde z nich jest utworzone dzięki parze wspólnych elektronów. Jeden z elektronów tworzących to wiązanie pochodzi od atomu węgla, drugi zaś od atomu wodoru. Są to...
Woda i roztwory wodne
Woda jest substancją, bez której nie byłoby życia na Ziemi. Występuje w trzech stanach skupienia. Jest substancją najbardziej rozpowszechnioną na Ziemi. W wodzie rozpuszczają się różne substancje, tworząc roztwory. Woda jest dobrym...
Kwasy i Zasady - zastosowanie i ogólnie
KWASY I ZASADY WOKÓŁ NAS kwasy - związki, które w roztworze wodnym dysocjują na kationy wodoru i aniony reszt kwasowej. Kwas cytrynowy i askorbinowy – owoce cytrusowe Kwas siarkowy – akumulatory kwasowo-ołowiowe Kwas mrówkowy -...
Szkło, właściwości gleby, metale w przyrodzie
Krzem (Si, silicium) jest szarym, twardym i kruchym ciałem stałym o strukturze typu diamentu, niemetalem (półmetalem, o własnościach półprzewodnikowych) o temperaturze topnienia 1417C i gęstości 2,33 g/cm3. Otrzymywany przez redukcję krzemionki...
Symbole i oznaczenia zagrożeń chemicznych
Symbole i oznaczenia zagrożeń chemicznych Codziennie spotykamy w swoim otoczeniu substancje chemiczne. Nie każdy wie jakie są skutki nie umiejętnego używania, przechowania, możliwego spożycia bądź kontaktu za skórą, oczami? Najczęściej...