Przemiena materii
Przemiana materii to wszystkie procesy chemiczne i związane z nimi przemiany energetyczne , zachodzące w każdej zywej komórce. Typy reakcji na przemianę materii: -procesy syntezy i fotosyntezy -procesy rozpadu i oddychanie komórkowe
Mięśnie
Funkcje mięśni: - dzięki nim poruszamy kończynami, - miesień sercowy przepompowuje krew w układzie krążenia, - umożliwiają pracę narządów wewnętrznych. Rodzaje mięśni: 1. Gładkie – ich włókna mają kształt wrzeciona, zawierają jedno jądro....
Układy pokarmowy,nerwowy
Układ pokarmowy, układ trawienny, zespół narządów służących do przyjmowania pokarmów, rozkładania większych substancji pokarmowych na mniejsze za pomocą enzymów trawiennych a następnie wchłaniania ich do krwi. Wyraźny przewód pokarmowy wraz z...
Witaminy
W.I.T.A.M.I.N.Y.!!=) RODZAJE WITAMIN Witaminy na skalę przemysłową otrzymuje się na drodze metod syntezy chemicznej. Tylko w niektórych przypadkach stosuje się metody syntezy technologicznej. Do witamin rozpuszczalnych w tłuszczach należą:...
Tkanka nerwowa
TKANKA NERWOWA Zbudowana jest z komórek nerwowych-neurony(ok.100 miliardów). Podział komórek z uwagi na ilość wypustek: -jednowypustkowa, dwuwypustkowa, pozornie jednowypustkowa, wielowypustkowa. Kształty komórek pierwotnych są bardzo różne,...
Enzymy -wprowadzenie
Enzymy są katalizatorami białkowymi ,które zwiększają szybkość reakcji chemicznej same nie ulegając zmianie.W nieobecności enzymu reakcja może zachodzić niezwykle wolno,natomiast w jego obecności szybkość reakcji znacznie wzrasta, nawet do 10...
Zagadnienia maturalne z biologii
1. Klasyfikacja organizmów Podstawy taksonomii - Historyczne i współczesne systemy klasyfikowania organizmów - Botanika i zoologia - klasyczne dziedziny biologii - Metody badania rozwoju życia na Ziemi 2. Bakterie Bakterie - pierwsze...
Dowody ewolucji
BEZPOŚREDNIE DOWODY EWOLUCJI WIEK ZIEMI Wiek Ziemi oceniany jest na ok. 5 mld lat. Do jego określenia służą izotopy promieniotwórczych pierwiastków : Uran 238, Potas 40 – do określania wieku skał i minerałów. Węgiel C14 służy do określania...
Znaczenie bakterii w przyrodzie i gospodarce człowieka
Bakterie, które żyją w symbiozie ze zwierzętami roślinożernymi ( w ich przewodzie pokarmowym ) mogą dostać się jako zanieczyszczenie do konserw żywnościowych. Wydzielają toksyczną substancje jadową ( białkową ) zwaną jadem kiełbasianym, która po...
Znaczenie grzybów
1) Wykorzystywanie grzybów: W warunkach beztlenowych niektóre grzyby odznaczają się zdolnością wywoływania fermentacji. Do takich grzybów należą przede wszystkim drożdże, powodujące fermentację alkoholową, w wyniku której powstaje z cukru...
Skutki społeczne i zdrowotne nadużywania alkoholu.
Społeczne: -nietrzeźwi nie panują nad sobą i mogą wyrządzić krzywdę, -możliwy rozpad rodziny, -zły przykład młodszym, -wypadki Zdrowotne: -osłabienie pamięci, -uzależnienie, -niszczy wątrobę, -nałóg prowadzi do zaburzeń psychicznych,...
Gruczoły wydzielania wewnętrznego - hormony
Gruczoły wdzielania wewnętrznego -- oddają swoją wydzielinę bezpośrednio do krwi -- wydzielają hormony Hormony -- niezbędne do prawidłowego przebiegu procesów życiowych -- umożliwiają rozwój fizyczny, płciowy i umysłowy -- regulują i...
Grzyby
Borowik sosnowy Boletus pinicola Wygląd: kapelusz o średnicy 10-20 cm odznacza się jednolitą, wysyconą, brązowoczerwoną lub kasztanowobrunatną barwą. Powierzchnia gładka lub lekko zamszowa, w wilgoci nieco lepka. Z biegiem czasu kolor...
Układ pokarmowy człowieka
Sole mineralne w płynach i pokarmach stałych zawierają wiele ważnych dla naszego organizmu pierwiastków )spośród nich ok. 15 jest szczególnie istotnych). Niewielka ilość sili mineralnych tracona jest nieustannie wraz z potem, moczem podczas...
Układ krwionośny człowieka
Układ krwionośny składa się z naczyń krwionośnych i serca. Naczynia krwio¬nośne tworzą zamknięty system rozgałęziających się rurek, od szerokich tętnic do bardzo cienkich naczyń włosowatych. Można w nim wyróżnić dwa obiegi: obieg płucny (mały),...
Żołądek
Workowaty narząd między przełykiem i dwunastnicą. Stanowi zbiornik oraz miejsce częściowego trawienia pokarmu. Żołądek leży w lewym podżebrzu i nadbrzuszu. Jego kształt i wielkość są różne w zależności od wypełnienia, wieku, płci i konstytucji....
Układ pokarmowy człowieka wersja II
UKŁAD POKARMOWY CZŁOWIEKA Gruczoły, których wydzieliny uchodzą do światła przewodu pokarmowego: ślinianki, wątroba, trzustka. Ślina zawiera a-amylazę - enzym hydrolizujący wiązania glikozydowe typu µ w cukrach....
Woda w organizmie człowieka
Woda odgrywa przewodnią rolę w organiźmie człowieka. 65% ciała ludzkiego to woda. Aby organizm mógł swobodnie funkcjonować musi codziennie przyjmować 2 litry płynów w różnej postaci. Może to być sok, może też byc mleko lub kakao,...
Układ nerwowy człowieka
Układ nerwowy jest zbudowany z komórek nerwowych – neuronów oraz komórek glejowych i wyjściółkowych, czyli ependymalnych. Neurony są najważniejszym składnikiem czynnościowym układu nerwowego. Każda z komórek nerwowych tworzy odrębną jednostkę...
Wydalanie
Nerki - filtrują krwe moczowody - doprowadzają mocz to pęcherza pęcherz moczowy - gromadzi spływajacy mocz cewka moczowa - wydala mocz na zewnatrz organizmż żyła nerkowa - wyprowadza oczyszczona krew z nerek tętnica...
Zmysł Wzroku
Po środku przedniej części oka znajduje się przeźroczysta, mocna warstwa zwana rogówką. Przechodzi w białą część oka-twardówkę, która otacza niemal całą gałkę oczną. Twardówka jest pokryta cienką warstwą tkanki, wewnątrz której przebiega sieć...
Przemiana materii
USUWANIE ZBĘDNYCH I SZKODLIWYCH PRODUKTÓW PRZEMIANY MATERII NAZYWAMY WYDALANIEM. JEST ONO MOŻLIWE PRZEDEWSZYSTKIM DZIĘKI PRACY UKŁADU WYDALNICZEGO ZŁOŻONEGO Z NEREK ORAZ DRÓG WYPROWADZAJĄCYCH MOCZ.PODSTAWOWĄ JEDNOSTKĄ BUDOWY I FUNKCJI NEREK JEST...
Wątroba
Wieloczynnościowy narząd gruczołowy o ciężarze około 1,5 kg, leżący w prawym nadbrzuszu. Składa się z 2 płatów - prawego (większego) i lewego (mniejszego). Ma wypukłą powierzchnię przeponową (górna, przednia i tylna) oraz wklęsłą powierzchnię...
Układ oddechowy człowieka
Układ oddechowy człowieka zbudowany jest z płuc i dróg oddechowych, którymi powietrze wędruje do pęcherzyków płucnych i z powrotem. Drogi oddechowe obejmują nozdrza, jamę nosową, gardziel, krtań i tchawicę, która rozgałęzia się na dwa oskrzela –...
Najczęstsze schorzenia układu krążenia
Układ krążenia ma postać zamkniętej sieci rur, zwanych naczyniami krwionośnymi, ktore łączą wszystkie części ciała. W naczyniach tych krąży krew, będąca odmianą tkanki łącznej, której istota międzykomórkowa ma postać płynną. W zależności od...
Różnorodność świata komórek [ang]
DIFFERENCES AND DIVERSITY OF THE CELLWORLD What is the cell? Cell is the basic microscopic unit of all living beings. The usual size of human cell is mostly 0.001 of an inch centimeter in diameter. The cell produces energy and uses it...
Formacje roślinne
Formacje roślinne FORMACJE DRZEWIASTE Lasy strefy okołorównikowej są to lasy wiecznie zielone (dżungla, selva). Panuje tam przez cały rok wysoka temperatura i padają obfite deszcze. Roślinność jest bardzo bujna i rośnie bardzo szybko. Na 1...
Metabolizm, Anabolizm, Katabolizm, Fotosynteza, Fazy przemian, Wymiana gazowa, Oddychanie tlenowe i beztlenowe itp.
Metabolizm przemiana materii i energii. Ogół procesów chemicznych i energetycznych zachodzących w organizmach. Reakcje metaboliczne zachodzą przy udziale enzymów. Intensywność tych procesów zależy od: - temperatury otoczenia - wieku organizmu...
Żywienie krów mlecznych
Temat: Żywienie krów mlecznych. Racjonalne żywienie polega na dostarczaniu w paszach odpowiedniej ilości i jakości składników pokarmowych. W zasadniczym stopniu wpływa na poziom hodowli zwierząt gospodarskich. Wszelkie wysiłki...
Budowa ściany przewodu pokarmowego
Budowa ściany przewodu pokarmowego Ściana przewodu pokarmowego zbudowana jest z czterech warstw : -Błona śluzowa (śluzówka) - tworzona przez nabłonek oraz leżącą pod nim tkankę łączną. Liczne komórki gruczołowe nabłonka wydzielają żlus...
Zatrucia
ZATRUCIA Barbiturany Dawka śmiertelna wynosi 1-2 gr. ale udaje się zwykle uratować osoby, które połknęły dawki większe. Osoba zatruta 25 g fenobarbitalu, przywieziona w kilka godzin od zatrucia, przeżyła je bez szkodliwych następstw po...
Tkanki
TKANKA NABŁONKOWA Nabłonki: -oddzielają nasz organizm od otaczającego środowiska -zabezpieczają przed utratą wody -pozwalają na wymianę gazową -ułatwiają odbiór bodźców ze świata zewnętrznego -wyściełają narządy i jamy ciała Ich...
Narządy czucia,powolnienia i smaku
1.Narządy chemiczne : a) smak - receptory smakowe znajdują się na błonie śluzowej języka oraz na podniebieniu miękkim. Receptory te występują w postaci kubków smakowych leżących w brodawkach językowych. Człowiek rozróżnia 4 podstawowe smaki : -...
Budowa i rola ośrodkowego układu nerwowego
1. Budowa mózgu a) warstwa wewnętrzna , podkorowa (istota biała) zbudowana jest ze ściśle przylegających do siebie włókien nerwowych b) warstwa zewnętrzna , kora mózgowa (istota szara) zbudowana jest z ciał komórek nerwowych . Znajdują się w...
Oko
Aparat ochronny dla oka : - łzy - rzęsy - brwi - powieka Budowa twardówka-ochrania gałkę oczną rogówka-skupia i załamuje promienie świetlne naczyniówka-odżywia i dotlenia tęczówka-nadaje barwę oku oraz reguluje ilość światła...
Lęgniowce.
Lęgniowce (Oomycota; grzybopodobne lęgniowe) - organizmy grzybopodobne zaliczane do królestwa protistów; żyją zazwyczaj w wodzie, odżywiają się martwymi szczątkami organicznymi albo pasożytują na innych organizmach. Mają ciało zbudowane z...
Zapalenie miedniczek nerkowych.
Inaczej przewlekłe odmiedniczkowe zapalenie nerek lub przewlekłe zakarzenie dróg moczowych. Jest to długotrwałe, bakteryjne zakarzenie dróg moczowych, obejmujące jedną lub 2 nerki. Częściej dotyczy kobiet niż mężczyzn. Może przebiegać...
Budowa komórki eukariotycznej (potomnej)
Komórka składa się z: - błony komórkowej ( zbudowana jest z lipidów (tłuszczy – fosfolipidy lecytyna; białek – integralnych powierzchownych, odpowiada: wysoka przepuszczalność dla wody czyli osmoza – swobodne przenikanie cząsteczek wody, zawsze z...
Znaczenie fotosyntezy dla życia na ziemi.
Fotosynteza jest to wytwarzanie związków organicznych pod wpływem światła, stanowi podstawę życia dostarczając tlenu i ogromnej ilości związków organicznych. Jest to proces występujący na lądach i wodach oraz jest czynnikiem stabilizującym ilość...
Zachowania ptaków
Kiedy podajemy komuś rękę, uczestniczymy w małym rytuale. Podanie ręki wyraża przyjacielskie intencje, zaciśnięta pięść niesie wrogie przesłanie. Podobne „zrytualizowane” zachowania są bardzo ważne również w ptasim świecie i często przybierają...
Skład chemiczny komórki
Skład chemiczny komórki 1.Pierwiastki chemiczne wchodzące w skład budowy komórki: - makroelementy - mikroelementy - ultraelementy Makroelementy: - stanowią 99% masy całego organizmu - są to pierwiastki, których udział w suchej...
Lasy
Zbiorowiska leśne Las jest to wielowarstwowe zwarte zbiorowisko roślin, zwierząt oraz grzybów, w którym dominującą formację stanowią drzewa przystosowane do życia obok siebie na wspólnym obszarze. Jest to jeden z odnawialnych zasobów przyrody,...
Części składowe krwi, budowa serca,Układ oddechowy w skrócie
Części składowe krwi: 1) osocze – część płynna (zw. nieorganiczne - woda; zw. organiczne - białka, mocznik, barwniki, tłuszcze, węglowodany, hormony, skł.mineralne); 2) krwinki – część upostaciowiona, powstają w czerwonym szpiku kostnym z tzw....
Podziały komórkowe
PODZIAŁY KOMÓRKOWE. Mitoza – w wyniku tego podziału z jednej komórki macierzystej powstają dwie komórki potomne, z których liczba chromosomów w jądrze jest taka sama jak w komórce macierzystej. Mitoza dotyczy komórek somatycznych (budujących)....
Stresory
Stresory - czynniki stresu Typowe czynniki wywołujące stan stresu (tzw. stresory) można podzielić na dwie grupy. Do pierwszej grupy stresorów zaliczają się wydarzenia, w których stajemy w obliczu nowych dla nas sytuacji i musimy podjąć...
Substancje ergastyczne
Lokalizacja o Wodniczki magazynują przede wszystkim wodę, ale też substancje odżywcze i związki swoiste, wydaliny, składniki energetyczne o Amyloplasty występują w tkankach spichrzowych (liście, endosperma, bulwy) zawierają ziarna skrobi. Jest...
Budowa i funkcje składników odżywczych
BUDOWA I FUNKCJE SKŁADNIKÓW ODŻYWCZYCH 1. BIAŁKA 2. CUKRY 3. TŁUSZCZE 4. KWASY NUKLEINOWE 5. WNIOSKI 1. Białka. Inaczej zwane proteiny, są to organiczne związki wielkocząsteczkowe zbudowane z aminokwasów, zawierających w swej...
Układ nerwowy
1. Ośrodkowy układ nerwowy: -kora mózgowa (2płk.) : istota szara (na zewnątrz) ; istota biała (wewnątrz) kresomózgowie. -Śródmózgowie (niewielkie)- kora mózgowa przejęła jego funkcje. Odpowiedzialne na kurczenie i rozkurczanie źrenic....
Stres
Stres jest naturalną, nieuniknioną częścią naszego życia. Dr Hans Selye podkreśla, że stres jest normalną reakcją biologiczną każdego organizmu - normalnym fizjologicznym zjawiskiem związanym z procesami życia. Brak reakcji stresowej oznacza...