Gruczoły wydzielania wewnętrznego - hormony

Gruczoły wdzielania wewnętrznego
-- oddają swoją wydzielinę bezpośrednio do krwi
-- wydzielają hormony

Hormony
-- niezbędne do prawidłowego przebiegu procesów życiowych
-- umożliwiają rozwój fizyczny, płciowy i umysłowy
-- regulują i koordynują czynności różnych narządów
-- przyczyniają się do utrzymania równowagi w organizmie.
-- wytwarzane w niewielkich ilościach
-- przenośnik informacji do innych narządów


Przysadka mózgowa
1. Charakterystyka
-- ściśle współpracuje z podwzgórzem (stanowi połączenie między mózgiem a układem dokrewnym – układem wydzielania wewnętrznego)
-- nadzoruje i koordynuje pracę większości gruczołów dokrewnych

2. Hormon – WZROSTOWY
-- pobudza do wzrostu wszystkie tkanki (mięśniową, chrzęstną, kostną)
-- nadmiar à gigantyzm
-- niedobór à karłowatość


Tarczyca
1. Hormony – np.: tyroksyna
-- wpływ na prawidłowy przebieg przemiany materii i energii
-- podstawowy składnik – jod
-- nadmiar à nadczynność: zmniejszenie wagi ciała, wytrzeszcz oczu, nadpobudliwość
-- niedobór à niedoczynność: zwiększenie wagi ciała, wole, kretynizm (u dzieci)


Przytarczyce
1. Hormon – PARATHORMON
-- reguluje ilość wapnia we krwi
-- niedobór à tężyczka: charakterystyczne skurcze ciała
-- nadmiar à zmainy w kościach: uwalnianie wapnia z ich struktury (odwapnienie kości) + jednoczesne pojawienie się we krwi = kamica nerkowa



Trzustka
1. Charakterystyka
-- gruczoł układu pokarmowego
-- część działa jako gruczoł dokrewny (nie podlegający przysadce mózgowej)
-- odpowiada za stałe stężenie insuliny we krwi (80 – 120 mg/ml)

2. Hormon – INSULINA
-- ułatwia przenikanie glukozy do krwi
-- dzięki niej komórki przyswajają glukozę do krwi
-- niedobór à cukrzyca: utrata wagi/otyłość (po 40. r. życia), częste oddawanie moczu, częste picie, uszkodzenie małych naczynek krwionośnych=zaburzenia funkcji nerek, serca, oczu.



Nadnercze
1. Hormony
-- KORTYKOSTERYDY – odpowiedzialne za regulację wodno – mineralną organizmu
-- ADRENALINA – przygotowanie organizmu do szybkiej reakcji na stres
- rozszerzenie źrenic
- przyspieszenie przcy serca
- płuca pobierają więcej tlenu


Jądra i jajniki
1. Charakterystyka
-- odpowiedzialne za dojrzewanie
-- odpowiedzialne za aktywnośćpłciową

2. Hormony
-- ESTROGEN – odpowiedzialny za cechy żeńskie
-- PROGESTERON – odpowiedzialny za cechy żeńskie
-- TESTOSTERON – odpowiedzialny za cechy męskie


Szyszynka
1. Charakterystyka
-- znaczenie nie zostało jeszcze dokładnie poznane
-- prawdopodobnie kontroluje rytmicznie następujące fazy snu i czuwania

2. Hormon - MELATONINA
-- odpowiedzialna za rytm dobowy danego osobnika


Grasica
1. Charakterystyka
-- znaczenie nie zostało jeszcze dokładnie poznane
-- uczestniczy w procesach odpornościowych ustroju
-- po okresie dojrzewania znacznie się zmienia
-- po okresie dojrzewania jej rolę przejmują inne elementy układu odpornościowego