Środki stylistyczne
TROPY: 1. EPITET – to tyle co określenie; określa cechę przedmiotu albo stosunek wypowiadającego do przedmiotu; występuje najczęściej w postaci przymiotników, rzadziej zaś w postaci imiesłowów, np.: „szklana...
Części mowy
Rzeczownik odpowiada na pytania kto? co? Odmienia się przez przypadki, liczby. Mianownik kto? co? Liczba pojedyncza i mnoga. Dopełniacz kogo? czego? Rodzaj męski, żeński,...
Zasady pisowni małej i wielkiej litery
Wielką literą piszemy: 1. Imiona własne, ludzi i zwierząt np.: Barbara, Adam Mickiewicz, Maks. 2. Przydomki, pseudonimy i przezwiska ludzi np.: Bolesław Chrobry, Sokole Oko, Huba 3. Nazwy świąt, dni, okresów świątecznych np.: Narodowe...
Rodzaje i gatunki literackie
EPIKA świat przedstawiony epiki zawiera wszystkie zdarzenia i elementy rzeczywistości odnoszące się do bohaterów utworów, narracja to wypowiedź narratora, może być trzecioosobowa (narrator poza światem przedstawionym) lub pierwszoosobowa...
Części zdania
ORZECZENIE Czasownikowe – forma osobowa czasownika lub nieosobowa zakończona na –no lub -to. Zrobisz to jutro rano. Zebranie zakończono o czwartej. Imienne – składa się z łącznika (być, stać się, zostać) oraz orzecznika (rzeczownik,...
Zdania złożone współrzędnie
1. Łączne Treści obu zdań łączą się np. Wanda jest zdolna i uczy się dobrze. Spójniki: i, oraz, ani, jak również. Wykres: ____...____ 2. Przeciwstawne --||-||- przeciwstawiają się sobie. np. Turyści byli już zmęczeni, ale nie chcieli...
Imiesłowy
Imiesłów - forma czasownika. Imiesłowy dzielimy na: przymiotnikowe i przysłówkowe Imiesłowy przymiotnikowe dzielimy na: a) czynne ~ tworzymy je od czasowników niedokonanych ~ wskazują na wykonawcę czynności ~ posiadają zakończenia: -...
Imiesłowy - ściąga
Imiesłów to nieosobowa forma czasownika. Wyróżniamy dwa rodzaje imiesłowów: przymiotnikowe i przysłówkowe. Imiesłowy przymiotnikowe Odmieniają się przez przypadki, liczby i rodzaje. - czynne -> zakończone na: -ący, -ąca, -ące np. chwalący...
Środki artystyczne
Epitety - określają rzeczowniki - przymiotnika; działają na wyobraźnię Przykład : drewniana szafa, biały ptak Porównanie - udowadnia pewne właściwości rzeczy, zjawisk itp. na podstawie jakiegoś podobieństwa; łączniki jak, jakby, niby,...
Środki językowe
1. Synonimy - wyrazy o podobnym znaczeniu. pieniądze - forsa, kasa, bilon, monety, kapucha. 2. Homonimy - wyrazy o jednakowym brzmieniu, lecz o różnym znaczeniu. Zamek, służba, lód. 3. Antonimy - wyrazy o przeciwnym znaczeniu. czarny -...
Odmienne i nieodmienne części mowy
ODMIENNE CZĘŚCI MOWY: I. Czasownik 1. Odmiana czasowników to koniugacja. 2. Odpowiada na pytania: co robi? co się dzieje? 3. Odmienia się przez: - osoby (ja, ty, on, ona, ono, my, wy, oni, one) - liczby (pojedyncza i mnoga) - czasy...
Środki artystyczne i stylistyczne
1. ALITERACJA – rozpoczynanie sąsiednich wyrazów tymi samymi głoskami - przykład: „(…)moreny, mureny i morza i zorze(…)”(W. Szymborska „Urodziny”) - funkcje: * uwypuklenie danego fragmentu tekstu; * podkreślenie melodyjności wiersza...
Zdania złożone współrzędnie
Zdania złożone współrzędnie - zdanie, w którym poszczególne zdania składowe można łatwo rodzielić. Żadne ze zdań składowych nie określa drugiego, stanowią gramatyczną całość. Rodzaje zdań współrzędnie złożonych 1) łączne - spójniki: i, oraz,...
Funkcje tekstów językowych
Każda wypowiedź (także analizowany tekst) służy porozumieniu między nadawcą a odbiorcą, czyli pełni funkcję komunikatywną. Tak więc podstawową funkcją wypowiedzi pisanej lub mówionej jest funkcja komunikatywna. Ma ona różne odmiany w zależności...
Części mowy - przymiotnik i czasownik
Przymiotniki - odpowiadają na pytania: JAKI? JAKA? JAKIE? - oznaczają cechy osób, przedmiotów, zjawisk - w zdaniu łączy się z rzeczownikiem - odmieniają się przez przypadki, liczby i rodzaje. W liczbie pojedynczej: - rodzaj męski (ten)...
Rodzaje i gatunki literackie
Rodzaje literackie: Liryka, Epika, Dramat. Liryka: - osoba mówiąca to podmiot liryczny, - treść: osobiste uczucia, nastroje i refleksje autora, - forma wypowiedzi- monolog liryczny, - podział na zwrotki, - występowanie rymów i...
Styl i stylizacja, styl potoczny, naukowy, urzędowy, archaizacja
Styl – językowe ukształtowanie wypowiedzi Stylizacja – zabieg językowy, którego celem jest upodobnienie tekstu do określonej formy wypowiedzi, np. archaizacja, dialektyzacja Styl potoczny: • Wypowiedzenia często błędne, tzw. anakoluty,...
Środki stylistyczne.
ŚRODKI STYLISTYCZNE APOSTROFA-bezpośredni zwrot do kogoś lub czegoś, szczególnym rodzajem apostrofy jest inwokacja (uroczysty zwrot do Boga, bóstwa z prośbą o natchnienie) ANAFORA- poszczególne wersy rozpoczynają się tym samym wyrazem, zwrotem...
Środki stylistyczne z przykładami
ŚRODKI STYLISTYCZNE (INACZEJ JĘZYKOWE BĄDŹ POETYCKIE) Środki poetyckie są podstawową jednostką stylu artystycznego utworu lirycznego. Wyróżniamy: fonetyczne (dźwiękowe), morfologiczne, słowotwórcze, składniowe, leksykalne oraz figury...
Gramatyka
CZEŚCI MOWY Przymiotnik oznacza cechy i właściwości rzeczowników: dobry, mądry, ciężki, leśny itp. oraz w krótkiej formie: rad, wesół, zdrów, godzien, wart. Przymiotniki odmieniają się przez przypadki i rodzaje: męski, żeński i nijaki w...
Figury retoryczne
Animizacja , ożywienie, rodzaj metafory przypisującej przedmiotom martwym, zjawiskom przyrody oraz pojęciom abstrakcyjnym cechy i właściwości istot żywych, np. ślepy kamień, gniewne morze, czuła noc. Antropomorfizacja , rodzaj...
Związki frazeologiczne i kryteria ich podziału
Według Stanisława Skorupki Frazeologia - dział gramatyki określający strukturę składniową połączeń wyrazów. Ale przede wszystkim stara się określić stopień łączliwości tych wyrazów. Jednym słowem frazeologia zajmuje się badaniem stałych lub...
Zdania złożone
Zdania współrzędne Zdania współrzędne łączne (spójniki: i, oraz, a, ani, to - to, tudzież) _______ _ _ _ _ _______ Zdania współrzędne rozłączne (spójniki: albo, czy, lub, bądź) ______ ______ Zdania współrzędnie przeciwstawne...
Gwara - dialekt
Odmiany terytorialne współczesnej polszczyzny Język polski nie jest jednolity. Występują w nim różne odmiany terytorialne. Podstawową odmianę języka polskiego stanowią gwary ludowe, czyli mowa mieszkańców wsi, osad lub miasteczek skupionych...
Opracownie językoznawstwa na egzamin u dr Zabrockiego.
Językoznawstwo typologiczne – twierdzenia formułowane w ramach lingwistyki typologicznej związane są z klasyfikacją poszczególnych języków naturalnych. Podstawą tej klasyfikacji jest podobieństwo ze względu na cechy sekundarne: nieuniwersalne....
Środki stylistyczne A-Z i ich znaczenie
Środki stylistyczne – środki używane w literaturze (czasem również w filmie), mające na celu wywołanie u czytelnika (lub u widza) określonych emocji, pobudzenie jego wyobraźni. anakolut błąd składniowy zniekształcający budowę zdania,...
Rodzaje podmiotów
Podmiot to wykonawca czynności w zdaniu Rodzaje podmiotów: - Gramatyczny (wyrażony rzeczownikiem lub zaimkiem w mianowniku). - Logiczny (wyrażony rzeczownikiem lub zaimkiem w dopełniaczu). - Domyślny (nie ma go w zdaniu, ale można się...
Interpunkcja
Kropka – kończy zdanie. Po kropce każdy wyraz piszemy wielką literą. Przecinek : - oddzielamy nim zdania współrzędne nie połączone spójnikiem - poprzedzamy spójniki: a, ale, lecz, więc, aby, żeby, że, ponieważ; oraz zaimki: który, kto, co,...
Zaimek
Zaimek - to część mowy zastępująca inne części mowy. Zaimki wskazują na osoby, przedmioty, cechy itd.bez dokładnego ich nazywania. Zaimkami są również wyrazy, którymi pytamy o części mowy. Podział Zaimków: ZAIMKI RZECZOWNE (zastapują...
Dyktando
Przy akompaniamencie połyskujących w słońcu trąb grzmiących niczym spiżowe dzwony, znienacka ruszyły zbrojne hufce króla błystka. Dźwięki trąbiących heroldów mieszały się z ogłuszającym hukiem ciężkich dział które bombardowały osłupionych...
Imiesłowy - ściaga
1.IMIESŁOWY PRZYMIOTNIKOWE – wyrazy utworzone od czasowników, ale będące określeniami rzeczowników to imiesłowy przymiotnikowe. Jest to nieosobowa forma czasownika która podobnie jak przymiotnik, odmienia się przez przypadki liczby i rodzaje.W...
Derywacje i jej rodzaje
W polskim językoznawstwie termin derywacja stosowany był w różnych znaczeniach m.in. w przeszłości był rozumiany jak synonim terminu słowotwórstwo. W miarę upływu lat zaczęto stosować ten termin w odniesieniu do innych płaszczyzn języka....
Części mowy + odmiany + itp.
Odmiany Rzeczownik - przypadki - liczby Czasownik - osoby - liczby - rodzaje - tryby - strony - aspekty Przymiotnik - przypadki - liczby - rodzaje (+stopniowanie) Przysłówek - nieodmienna część mowy Liczebnik:...
Imiesłów przymiotnikowy
Imiesłów przymiotnikowy jest nieosobową formą czasownika. Ma znaczenie zbliżone do przymiotnika i odmienia się podobnie jak przymiotnik przez przypadki, liczby i rodzaje. Imiesłowy przymiotnikowe dzielimy na: imiesłowy przymiotnikowy czynne-...
Zbadaj i przedstaw pochodzenie i zmiany nazw ulic Brodnicy z rejonu Starego Miasta oraz pochodzenie i zmiany miejscowości okolicy Brodnicy na przykładzie Zbiczna i Górzna
Na przykładzie nazw brodnickich ulic możemy prześledzić historię i rozwój miasta oraz regionu. Przynależność do Państwa Krzyżackiego, a potem Cesarstwa Prus, odzyskanie przez Polskę niepodległości w 1918r., hitlerowska okupacja i losy kraju po...
Środki stylistyczne.
Aluzja literacka – świadome ,znaczące nawiązanie do innego dzieła literackiego, odwołujące się do wiedzy i dociekliwości czytelnika, który powinien dostrzec i zinterpretować to nawiązanie. Anafora – retoryczny środek stylistyczny...
Twoja opinia o zapożyczeniach językowych. Omów przykłady udanych – Twoim zdaniem – i nieudanych zapożyczeń (prezentacja maturalna)
Twoja opinia o zapożyczeniach językowych. Omów przykłady udanych – Twoim zdaniem – i nieudanych zapożyczeń Bibliografia: 1. Encyklopedia języka polskiego, pod red. Stanisława Urbańczyka, Wrocław-Warszawa-Kraków 1992, hasła: Wpływy obce,...
Rodzaje błędów językowych
Podstawowy wymóg kultury języka to jego poprawność, czyli zgodność mówienia i pisania z pewnymi prawami, czyli zasadami, regułami i wskazówkami, określającymi, co jest dobre, a co złe. Takie prawo nosi nazwę normy. O normie językowej mówi się w...
Imiesłowy - podział, tworzenie, końcówki imiesłowów
Imiesłowy dzielimy na: - przymiotnikowe : czynne np. fruwające bierne np. pisany - przysłówkowe : współczesne np. słuchając uprzednie np. zrobiwszy 1. Imiesłów przymiotnikowy jest nieosobową formą czasownika. Ma znaczenie zbliżone do...
Środki stylistyczne oraz rodzaje i gatunki literackie
Środki stylistyczne Fonetyczne - Aliteracja (Rozpoczęcie sąsiednich wyrazów tymi samymi głoskami), Onomatopeja (wyraz dźwiękonaśladowczy, np. puk, puk), Eufonia (Przyjemne, harmonijne brzmienie głosek), Instrumentacja głoskowa, paranomazja...
Narrator w epice i jego różne funkcje w literaturze (jego wiedza o przedstawionym świecie, dystans, stosunek do bohatera).
Narrator w epice i jego różne funkcje w literaturze (jego wiedza o przedstawionym świecie, dystans, stosunek do bohatera). Narrator, opowiadacz, podmiot – narracji, bądź pośrednio kreowany przez autora w roli opowiadającego, bądź pośrednio...
Zapożyczenia językowe
Zapożyczenia językowe polegają na wprowadzaniu do języka różnych elementów obcych. Rodzaje zapożyczeń 1. właściwe – dotyczą wydarzeń historycznych (przechodzi cały wyraz) a. bezpośrednie – wyrazy, które znalazły się w polszczyźnie w związku...
Środki stylistyczne - wielki przewodnik po środkach.
alegoria- obraz lub opowiadanie, które w całości ma sens przenośny. Alegorię różni od symbolu jednoznaczność przenośni. Może być wplatana w utwór literacki lub usamodzielniona stanowić odmianę bajki. Typowym choć uproszczonym przykładem alegorii...
Środki artystyczne
- oksymoron (epitet sprzeczny) – najprostsza forma paradoksu, będąca zespoleniem dwóch wyrazów o znaczeniach przeciwstawnych i wzajemnie się wykluczających, którym zostaje nadane znaczenie przenośne (np. „śpiesz się powoli”, „blask ciemnieje”,...
Gramatyka
Rola tytułu literackiego na wybranych przykładach Tytuł (wg "Słownika terminów literackich") to nazwa nadana dziełu przez jego autora, stanowiąca integralną część tekstu dzieła i będąca pierwszym wyodrębnionym w nim odcinkiem. Jest jednym z...
Zdania złożone
Zdania złożone współrzędne Zdanie złożone współrzędnie składa się z dwu wypowiedzeń pojedynczych pozostających w stosunku współrzędnym, czyli wzajemnie się określających (cała treść jednego wypowiedzenia nabiera właściwego znaczenia i staje...
Style językowe
Styl to ogół środków językowych charakterystycznych dla konkretnego autora, epoki, utworu literackiego, stosowanych w ścisłych okolicznościach. Styl naukowy – charakterystyczny dla dzieł specjalistycznych – podręczników, encyklopedii,...
Wypracowanie z użyciem związków frazeologicznych
Ostatnio nasza klasa miała dzień pełen przygód. Żadna pani, która wtedy nas uczyła nas nie miała świętych nerwów. Na pierwszej lekcji sławni bliźniacy z 1c, którzy są podobni do siebie jak dzień do nocy przyszli, aby przekazać hiobową wieść o...
Funkcje języka na wybranych przykładach tekstów naukowych, publicystycznych i literackich.
Funkcje języka na wybranych przykładach tekstów naukowych, publicystycznych i literackich. Podstawową funkcją tekstów językowych, mówionych lub pisanych, jest porozumiewanie się ludzi, czyli komunikowanie się. Tę funkcję nazywamy funkcją...
Funkcje języka - krótko
Funkcje języka : - komunikatywna (dzięki językowi członkowie społeczności przekazują sobie informacje związane z różnymi aspektami życia.) - socjalizująca (Język pozwala zbudować poczucie jedności z ludźmi porozumiewającymi się tym językiem.)...