WARUNKI NATURALNE Rozczłonkowanie kontynentu bardzo małe; długość linii brzegowej 30,5 tys. km; wyspy i półwyspy –ok. 5% powierzchni. UKSZTAŁTOWANIE POWIERZCHNI Afryka jest kontynentem o wyraźnie wyżynnym charakterze rzeźby; średnia...
W niedawnej przeszłości geologicznej, w czwartorzędzie, miały miejsca zlodowacenia kuli ziemskiej. Swym zasięgiem obejmowały zaczną część półkuli północnej. Zlodowacenie czwartorzędowe objęło również obszar Polski. Ostatni lodowiec z terenów...
Znaczenie i rodzaj usług w Polsce: w tym transportu; łączności, handlu i turystyki w rozwoju społeczno-gospodarczym państwa. Wpływ współpracy Polski z międzynarodowymi organizacjami gospodarczymi na wzrost poziomu gospodarczego państwa i jego...
Polska jest krajem niezwykle gościnnym o wielu atutach turystycznych. Niestety, nie wszystkie z nich są należycie wykorzystane, a niektórych po prostu im brakuje. Aby efektywnie rozwijać turystykę w Polsce, istotne jest udoskonalenie naszej...
A abrazja – działalność niszcząca morza, jeden z czynników erozyjnych, zachodzi na stromych, skalnych brzegach dużych zbiorników wodnych, takich jak oceany, morza i duże jeziora, jest to proces ścierania skały poprzez okruchy skalne poruszane...
Parki narodowe należą do grupy obszarów charakteryzujących się szczególnie dużą atrakcyjnością turystyczną. Decyduje o tym wysokie walory środowiska przyrodniczego, przy dostępności większości ich obszarów dla różnorodnych form turystyki i...
Skąd się wzięły lodowce? Wiele milionów lat temu na naszej planecie istniał zupełnie inny klimat. Ziemia pokryta była wiecznym lodem, panował na niej wielki mróz i szalały śnieżyce. Na podstawie badań geologicznych stwierdzono, że na Ziemi...
STRUKTURA ETNICZNA W wytworzeniu polskiej wspólnoty narodowej kluczową rolę odegrały plemiona zachodniosłowiańskie, takie jak: Polanie, Ślęzanie, Wiślanie, Mazowszanie czy Pomorzanie. Nazwa "Polacy" wywodzi się od Polan, plemienia osiadłego...
Lascaux to kompleks jaskiń położony w regionie Nowa Akwitania, na południowym zachodzie Francji, gdzie w 1940 roku odkryto paleolityczne malowidła i rysunki na ścianach jaskiń. Jaskinie te zostały odkryte przypadkowo przez czterech chłopców,...
Ludność to ogół mieszkańców określonego terytorium np. państwa czy kontynentu. Trzy cechy są przedmiotem badań geograficznych: stan, struktura dynamika. Tak naprawdę nie można określić w sposób jednoznaczny rozmieszczenia ludności, ponieważ ulega...
Ameryka południowa to kontynent o powierzchni 17,8 mln km 2 . Amerykę Południową zamieszkuje ok. 320 mln osób, czyli 5,6% ludności świata. Przyrost naturalny wynosi 17,2‰, a średnia gęstość zaludnienia 16 osób/km2, przy czym rozmieszczenie...
Step to najbardziej rozpowszechniona formacja trawiasta na Ziemi. Jest to bezdrzewna formacja zielno - trawiasta o charakterze sucho - roslinnym typowa dla klimatu umiarkowanego chłodnego z mroźna zima i suchym gorącym latem o opadach poniżej 500...
Warstwy planety Ziemi, w której istnieją obok siebie, przenikają się i oddziałują na siebie to: atmosfera, litosfera, hydrosfera i biosfera. Mieszaninę gazów otaczających Ziemię nazywamy atmosferą . Biosferą określa się sferę życia na...
Ośrodki: Warszawa, Ursus, Piaseczno, Pruszków, Żyrardów, Skierniewice, Konstancic - Jeziorna Charakterystyczne cechy: - typowo miejska geneza okręgu przemysłowego - brak surowców mineralnych - istnienie kwalifikowanej kadry -...
Ruch obrotowy Ziemi- to ruch wokół własnej osi. Odbywa się on z zachodu na wschód ze stałą prędkością kątową i zmienną prędkością liniową. Ruch ten odbywa się w czasie 23 godzin 56 minut i 4 sekundy. Następstwa ruchu obrotowego: - zmiana dnia...
Klimat, stanowi wieloletni układ charakterystycznych dla danego obszaru stanów pogody, obserwowanych w ich naturalnym następstwie w dostatecznie długim czasie (np. powyżej 30 lat). Układ taki jest wynikiem oddziaływania czynników takich jak:...
Ruchy masowe to procesy przemieszczania się zwietrzeliny oraz przypowierzchniowych skał luźnych i zwięzłych po stoku na skutek działania siły ciężkości. Przemieszczanie to nastąpi wtedy, gdy siła grawitacji przeważy siłę tarcia i spoistości...
Elementy morfologiczne lodowca: - pola firnowe: miejsce gromadzenia się śniegu i jego stopniowego przeobrażania się w firn, lód firnowy, lód lodowcowy. Na skutek nacisku narastających mas śniegowo-firnowych, z pól firnowych są wyciskane jęzory...
Wybrzeże fiordowe - rodzaj wybrzeża wysokiego, które powstaje w wyniku zalania morzem długich, wąskich, głębokich (U-kształtnych) dolin polodowcowych (fiordów) na obszarach górskich. Doliny te tworzą zatoki o stromych ścianach sięgających do...
Ziemia jest częścią systemu planetarnego Słońca, zwanego Układem Słonecznym. System ten tworzy – obok Słońca i Ziemi z Księżycem – osiem innych planet wraz z ich satelitami, a także planetoidy oraz niektóre komety. Planety Układu Słonecznego...
Klimat - charakterystyczny przebieg zjawisk pogodowych na danym obszarze w okresie wieloletnim (30-50 lat). Ustalony jest na podstawie wieloletnich obserwacji normalnego przebiegu pogody, zarówno jej stanów jak i poszczególnych jej...
Hinduizm - określenie zbiorcze na grupę wierzeń religijnych, wyznawanych głównie na Półwyspie Indyjskim. Rozmaite odłamy hinduizmu wyznaje prawie 1 miliard ludzi, z których ok. 910 milionów mieszka w Indiach i Nepalu (łącznie). Inne państwa ze...
Strefa klimatów okołobiegunowych, ze średnią temperaturą poniżej 0 o C, opady całoroczne z przewaga śnieżnych. Wyróżniamy klimaty: a) subpolarny – temperatura najcieplejszego miesiąca nieco powyżej 0 o C – Alaska, północna Kanada, północna...
Huragany, cyklony i tajfuny to zjawiska, które budzą grozę i fascynują zarazem. Te tropikalne wichury osiągają prędkości dochodzące do 350 km/h. Zwykle powstają na oceanach i niosą około dwóch miliardów ton pary wodnej, tworzącej gęste chmury i...
Obszar 301,3 tyś. km 2 Ludność 59.55 mln (2022 r.) Gęstość zaludnienia 201 osoby na 1 km 2...
Rosja jest największym państwem na świecie. Leży o na dwóch kontynentach, w Azji i w Europie. Ludność Rosyjska jest rozmieszczona bardzo nierównomiernie i charakteryzuje się ujemnym przyrostem naturalnym. Europejska część Rosji rozciąga się na...
Tropikalne lasy deszczowe są jednym z najstarszych i najbogatszych w gatunki środowisk naturalnych naszej planety. Chociaż zajmują zaledwie 6% powierzchni Ziemi, są środowiskiem życia ponad połowy wszystkich gatunków roślin i zwierząt. Tworzą je...
Strefa tundry Charakterystyczna dla półkuli północnej. Rozciąga się na południe od śnieżno – lodowych pustyń arktycznych i na północ od polarnej granicy lasów. Zajmuje obszary od północnej Skandynawii, przebiega dalej przez Półwysep Kolski,...
Rozwój poglądów na budowę Układu Słonecznego Teoria geocentryczna jest to teoria budowy świata, według której nieruchoma Ziemia znajduje się w centrum Wszechświata, a wokół niej krążą wszystkie pozostałe ciała niebieskie. U podstaw teorii...
„Śmierć życia w oceanach pociągnęłaby za sobą śmierć najwyższych form życia na Ziemi, nie wyłączając ludzi”. Ocean był źródłem życia na Ziemi. Jeszcze dziś ma on do zaoferowania wiele cudownych darów, które często przyjmujemy jako...
Co to jest Rekin? Co takiego jest w rekinach, że budzą grozę? Rozwarta paszcza , przerażające zęby czy zimne oczy? Większość ludzi uważa rekiny za ogromne potworne ludojady, ale tak naprawdę tylko niektóre...
Położenie i powierzchnia Park Narodowy Gór Stołowych obejmuje polską część Gór Stołowych, które są częścią Sudetów Środkowych. Park leży w Polsce południowo - zachodniej, województwie dolnośląskim, na granicy z Czechami. Utworzony został w...
STREFA KLIMATYCZNA SZATA ROŚLINNA SZATA ZWIERZĘCA GLEBA STREFOWA KLIMATY RÓWNIKOWE Wilgotne lasy równikowe (brak okresów wegetacyjnych – rośliny kwitną i owocują cały rok; wyróżniamy kilka warstw drzew wysokopiennych, warstwę...
Wszystkie zasoby środowiska naturalnego są ograniczone. Wśród nich wyróżniamy zasoby odnawialne i nieodnawialne. Zasoby odnawialne to np. słodka woda, a nieodnawialne – np. gleba, złoża surowców mineralnych. Ze względu na postępujące procesy...
ERA, OKRES GEOLOGICZNY ZASOBY MIEJSCE WYSTEPOWANIA ZASOBÓW Prekambr łupki krystaliczne gnejs Tatry Zachodnie Sudety Kambr piaskowce kwarcytowe kwarcyty i łupki krystaliczne wapienie kambryjskie Góry...
I. GEOGRAFIA GOSPODARCZA ŚWIATA 1. Wymień rodzaje upraw przemysłowych na świecie. Przedstaw rejonizację dowolnej uprawy. 2. Omów rejonizację upraw roślin cukrodajnych na świecie. 3. Omów rejonizację upraw dowolnej rośliny. 4. Wymień i...
Wietrzenie i jego rodzaje – procesy zachodzące we wnętrzu ziemi dążą do wypiętrzenia terenu, procesy zewnętrzne dążą do wietrzenia czyli zniwelowania terenów wypiętrzonych Akumulacja – gromadzenie się odruchów minerałów w jednym miejscu...
Do Karpat ściągnęły mnie liczne opowieści o diable Borucie, Mnichu, dzwonach nad Morskim okiem… Legendy piękne, a niekiedy straszne. Od starego Taternika słyszałam, że jeżeli w Tatrach (niezależnie od pory roku) zobaczy się czarnego motyla, gdzieś...
Ruch obiegowy ziemi sprawia, że w cyklu rocznym poszczególne części globu otrzymują różne dawki energii słonecznej, które odmiennie oddziaływają. Ruch obrotowy ziemi zwiększa to zróżnicowanie, w rytmie dobowym. Nieustannie zatem, przesuwają się...
Dolny Śląsk pod względem geologicznym należy do najbardziej interesujących regionów Polski. Odgrywa ważną rolę w ogólnej produkcji surowców mineralnych kraju. Kopaliny skalne Dolnego Śląska można podzielić na trzy główne grupy: • kamienie...
Uszczegółowienie zagadnień Przemysł to dział gospodarki narodowej polegający na wydobywaniu surowców mineralnych (przemysł wydobywczy) i ich przetwarzaniu (przemysł przetwórczy). Surowce mineralne dzielą się ze względu na ich użyteczność...
1. Położenie Region położony jest w południowo-wschodniej części kraju, graniczy od wschodu z Ukrainą, od południa ze Słowacją oraz z województwami: od północnego wschodu z lubelskim, od północnego zachodu ze świętokrzyskim i od zachodu z...
Wietrzenie - rozpad mechaniczny i rozkład chemiczny skał wskutek działania energii słonecznej, powietrza, wody i organizmów. Zachodzi na powierzchni Ziemi i w jej powierzchniowej strefie zwanej strefą wietrzenia (głębokość od kilku do...
Wydmy Barchany wydmy typowe dla piaszczystych pustyń w klimacie gorącym, suchym. Zwrócone zgodnie z kierunkiem wiania wiatru. Wydmy paraboliczne zwrócone przeciwnie do wiania wiatru. Występuje na obszarach bardziej wilgotnych. Kępy...
Pamiętam, że odkąd byłam w szkole podstawowej zawsze mówiło się o Śląsku. Z dzieciństwa wyniosłam przeświadczenie, iż jest to najbardziej zanieczyszczony region Polski. Mówiono o fabrykach, hutach, kopalniach, elektrowniach… a ja wyobrażałam sobie...
W Polsce występuje ok. 9300 jezior o powierzchni większej niż 1 hektara, stanowiącej nieco powyżej 1% powierzchni kraju. Rozmieszczenie jezior w Polsce jest nierównomierne. Najwięcej jezior występuje na pojezierzach: Pomorskim, Mazurskim i...
W ciągu ostatnich kilkunastu lat poznano niektóre procesy zagrażające równowadze przyrody, w skali światowej. Do tych procesów należą m.in.: - karczowanie lasów, co powoduje ograniczenie produkcji tlenu; - wzrost ilości dwutlenku węgla w...
Determinizm geograficzny to działalność człowieka oraz jego życie są bezwarunkowo uzależnione od środowiska. Indeterminizm geograficzny - rozwój społeczny oraz prowadzona przez człowieka wszelka działalność odbywają się w środowisku , jednak są...
Antarktyda jest siódmym kontynentem naszego globu. Mimo, że jej istnienia domyślali się już starożytni grecy, została ona odkryta dopiero w połowie ubiegłego stulecia. Nazwa Antarktyda pochodzi prawdopodobnie od greckiego słowa Antarktos lub...
Jedno z najwspanialszych zjawisk optycznych w przyrodzie, to owiane tajemnicą przez wiele stuleci, świecenie górnych warstw atmosfery ziemskiej, charakterystyczne dla obszarów arktycznych (zorza północna) i antarktycznych (zorza południowa)....