Biologia kod genetyczny transkrypcja translacja mutacje
Kod Genetyczny: Kod genetyczny to kompleksowy wzór, według którego następuje syntezowanie białek. Składające się z 20 różnych aminokwasów białka, mają swoją sekwencję określoną przez kolejne nukleotydy w mRNA. Kod genetyczny składa się z trójek...
Dziedziczność, typy determinacji płci - najważniejsze informacje
Dziedziczność - to przekazywanie cech w procesie rozmnażania z jednego pokolenia na następne. Zmienność - zróżnicowanie cech w obrębie jednego gatunku, może być uwarunkowane czynnikami genetycznymi i środowiskowymi. Gen: 2 allele (znajdują się w...
Funkcje układu wydalniczego - ściąga
Budowa nerki. - część zewnętrzna – kora nerki - piramidy (rdzeń nerki) - kielichy - miedniczka nerkowa - moczowód Budowa i funkcje nefronu. Budowa nefronu.- kłębuszek nerkowy } ciałko nerkowe - torebka Bowmana- kanalik kręty bliższy-...
Ochrona środowiska, zasoby środowiska
Zasoby środowiska - odnawialne - nie zużywają się - woda, powietrze, gleba, - nieodnawialne - zużywają się, ich ilość jest skończona - - węgiel, ropa naftowa, gaz ziemny, żywność, las, wiatr i słońce złoża metali, minerały Kwaśne deszcze...
Układ nerwowy - najważniejsze informacje
Receptory - komórki zmysłowe odbierające sygnały ze środowiska wewnętrznego i zewnętrznego. Odbierają sygnały i przetwarzają na impulsy nerwowe. Efektory - narzady (mięśnie i gruczoły) dzięki którym człowiek przejawi różnego typu reakcje....
Trawienie białek, tłuszczy, skrobi
PRZYSTOSOWANIA Jama ustna: - pobiera pokarm - rozdrabnia pokarm - nawilżeniu przez ślinę - uformowaniu w kęsy - prezesowaniu kęsów do tyłu Gruczoły żołądka - wydzielają śluz - sok żołądkowy, - trawienie białek - trawienie...
Trawienie białek, tłuszczów i węglowodanów
TRAWIENIE BIAŁEK W trawieniu białek uczestniczą enzymy proteolityczne, które hydrolizują wiązania peptydowe. Trawienie białek rozpoczyna się w żołądku, a kontynuowane jest w dwunastnicy. W żołądku, przez specjalne gruczoły wydzielany jest...
Bakterie, Wirusy i Protisty - na sprawdzian
Wirusy Wirusy nie są organizmami, nie posiadają budowy komórkowej i cechuje je brak własnego metabolizmu. Są tworami zbudowanymi z białka i kwasu nukleinowego. Choroby: - człowiek DNA lub RNA - różyczka, świnka, żółtaczka zakaźna, ospa...
Jamochłony, Obleńce, Płazińce, Stawonogi, Mięczaki - krótka charakterystyka
Jamochłony (Coelenterata) - tradycyjna nazwa grupy drapieżnych bezkręgowców wodnych obejmującej parzydełkowce i żebropławy. Dawniej były uznawane za typ. Cechy charakterystyczne: - obecność epidermy i gastrodermy (zwierzęta dwuwarstwowe) z...
Łańcuch pokarmowy, sukcesja ekologiczna - pojęcia
Łańcuch pokarmowy Szereg organizmów ustawionych w takiej kolejności, że każde poprzednie ogniwo stanowi źródło pożywienia dla występującego po nim. a) spasania- zaczyna się zawsze od producentów liście ziemniaka-stonka-bażant-lis b)...
Biologia - odżywianie (protista)
1. Wchłanianie : dyfuzja, dyfuzja wspomagana - małe cz. obojętne elektrycznie lub rozpuszczalne w tłuszczach przenikają bezpośrednio przez bł.kom. zgodnie z gradientem stężeń; transport aktywny - jony i większe cz. (glukoza, aminokw.) 2....
Przebieg i znaczenie Mitozy i Mejozy
MITOZA Zachodzi w komórkach somatycznych, obejmuje 1 podział Po podziale z jednej komórki macierzystej powstają 2 komórki potomne. Liczba chromosomów wynosi: przed po działem ta sama co po podziale. Przebieg Profazy: trwa krótko,...
Kolejne etapy kondensacji i spiralizacji DNA
Kolejne etapy spiralizacji i kondensacji DNA w załączniku. Fibryla chromatynowa to nieregularna sieć włókien i ziarnistości w jądrze interfazowym. Podstawowymi jednostkami fibryli chromatynowych są nukleosomy; fibrylę tworzą oktamery...
Stawonogi - cechy charakterystyczne
Środowisko: lądowe, wodne (skorupiaki), powietrzne (owady) Cechy - występowanie odnóży połączonych stawowo; - ciało pokryte pancerzem chitynowym; - ciało podzielone na tagmy (części): głowa, tułów, odwłok (u skorupiaków i pajęczaków) -...
Ptaki - słowik rdzawy
Nieco większy od wróbla. Głowa , skrzydła i ogon kasztanowo - brunatne , spód ciała o barwie jednolitej , beżowej. W Polsce zamieszkuje głównie zachodnią i południową część kraju. Osiedlają się na suchych terenach , np.: zakrzewionych...
Rola układu hormonalnego
Rola układu hormonalnego: 1. Utrzymanie równowagi wewnętrznej 2. Hormony regulują proc. chemiczne w tkankach i kom. 3. Hormony decydują o przepuszczalności błon kom., wpływają na rodzaj transportowanych substancji. 4. Niektóry hormony oddz. Na...
Od gąbki do mięczaków
Gąbki zwierzęta słono i słodko wodne. Są bryłą galaretowatej substancji mezoglei podpartej szkieletem z igieł wapiennych lub krzemionkowych. Gąbki żywią się najdrobniejszymi zawiesinami organicznymi (nadecznik, gąbka grecka). Zwierzęta tkankowce...
Komórka; cukrowce; tłuszczowce (lipidy); białka; cytoplazma; plazmalemma; Retikulum endoplazmatyczne (r.e); rybosomy; Aparat Golgiego; Lizosomy; Jądro komórkowe; Heterochromatyna; Mitochondrium; Plastydy
Komórka - podstawowa jednostka biologiczna; autonomiczna, samo powielająca się, zdolna do wzrostu, czerpiąca energię do utrzymania wysokiego stopnia organizacji materii w jej wnętrzu spoza układu (z zewnątrz) i zdolna do przemiany tej energii w...
Układ nerwowy
Łuk odruchowy - droga jaka przebywa impuls nerwowy od receptora przez neurony (elementy przekazujące) do efektora (narząd wykonawczy). Impuls zawsze z receptora wędruje neuronem czuciowym do ośrodka ukl. nerwowego (np. rdzenia kręgowego), z...
Skład chemiczny organizmu
a) białka; składniki, struktura i funkcje b) kwasy nukleinowe: rodzaje, zapis informacji genetycznej c) lipidy: fosfolipidy, cholesterol i ich rola, tłuszcze zapasowe d) węglowodany: budowa i funkcja cukrów prostych i złożonych e) witaminy:...
Chemiczne i fizjologiczne funkcje wątroby - przydatne informacje
Wątroba jest największym gruczołem ciała ludzkiego. Waży około 1,5 kg. Ma ciemnoczerwone zabarwienie, które jest związane z dużą ilością krwi przez nią przepływającej. Rozszerzony uchyłek przewodu wątrobowego to tzw. pęcherzyk żółciowy jest on...
Rodzaje bakterii
Przegląd rodzajów bakterii mających kluczowe znaczenie dla żywności. PSEUDOMONAS - Pałeczki psychrofilne występujące w glebie i wodzie. Wchodzą one często w skład mikroflory produktów chłodzonych i mrożonych (np. ryb, mięsa,drobiu, jaj),...
Parzydełkowce, płazińce, nicienie - podsumowanie wiadomości
PARZYDEŁKOWCE 1. Parzydełkowce to wodne (głównie morskie) zwierzęta, których ciało zbudowane jest z dwóch warstw komórek (endodermy i ektodermy), połączonych mezogleą. Nie mają wtórnej jamy ciała. 2. Mogą występować w dwóch postaciach -...
Mutacje i czynniki mutagenne
Mutacja - są to zmiany dziedziczne powstające nagle, skokowo wskutek zmiany genu w nowy jego allel (mutacje genowe - punktowe) lub zmiany struktury lub liczby chromosomów (aberracje chromosomowe i liczbowe). Mutacje genowe (punktowe) -...
Tkanka nerwowa; Dendryty; Akson(neuryt); Synapsa; Osłonka mielinowa; Tkanka glejowa; Rodzaje neuronów; Tkanka łączna; Tkanka mięśniowa; Zadania krwi; OSOCZE
Tkanka nerwowa składa się z olbrzymiej ilości komórek nerwowych(ok. 100 miliardów) oraz z Tkanki glejowej. Podstawową jednostką anatomiczną i funkcjonalną tkanki nerwowej jest komórka nerwowa – neuron. Funkcje tkanki nerwowej – przewodzenie...
Przystosowanie ryb do życia w wodzie
Przystosowanie ryb do życia w wodzie - narządy oddechowe: skrzela - mają łuski ułożone dachowato - śluz zmniejszający tarcie - struna grzbietowa ciemniejsza od brzusznej - ubarwienie ochronne, obronne, odstraszające - płetwy -- ogonowa,...
Organella komórkowe
Błona komórkowa Budowa: składnikami błony są białka i lipidy Funkcje - izolacja komórki od środowiska pozakomórkowego - umożliwia transport substancji z komórki i do komórki Cechy: zasadniczą cechą jest wybiórcza (selektywna)...
Pojęcia dotyczące genetyki
GEN - jednostka informacji genetycznej, zwykle wyznaczająca strukturę białka, zbudowana z DNA i zlokalizowana w chromosomie. GENOM - całość DNA zawartego w jednym haploidalnym zespole chromosomów. DNA - kwas dezoksyrybonukleinowy, zawiera...
Poziomy troficzne
POZIOMY TROFICZNE - pod względem odżywiania się populacje podzielono na grupy zwane poziomami troficznymi PRODUCENCI to rośliny zielone i samożywne protisty zdolne do samodzielnego wytwarzania zw organicznych w procesie fotosyntezy,...
Populacja
Populacja – zespół organizmów jednego gatunku żyjących równocześnie w określonym środowisku i wzajemnie na siebie wpływających. Cechy populacji: - rozrodczość (oznacza wrodzoną zdolność populacji do wzrostu jej liczebności drogą rozrodu). -...
Porównanie mitozy z mejozą
Rodzaj komórek: - mitoza: somatyczne - mejoza: gamety i zarodniki Ilość cykli podziałowych: - mitoza: jeden - mejoza: dwa Ilość komórek potomnych: - mitoza: dwie - mejoza: cztery Długość profazy: - mitoza: krótka -...
Budowa i rola układu krwionośnego - przydatne informacje
Układ krążenia nazywamy również sercowo- naczyniowym. Składa się z dwóch połączonych ze sobą układów: krwionośnego i limfatycznego. Układ krwionośny u człowieka jest zamknięty. Oznacza to, że krew nie wlewa się do jam ciała, ale krąży w systemie...
Mitoza i mejoza - biologia
MITOZA Zachodzi w komórkach somatycznych i składa się z jednego cyklu podziałowego, prowadzącego do powstania dwóch komórek o niezmiennej liczbie chromosomów; prowadzi do namnażania komórek, ma znaczenie w procesach wzrostu i regeneracji...
DNA, gen, genotyp, kodon i inne - pojęcia
Chromosom - forma organizacji materiału genetycznego wewnątrz komórki, Chromosomy występują w formie mikroskopijnej struktury w której wewnątrz jest przechowana informacja genetyczne w postaci genów. Chromosomy homologiczne - chromosomy o...
Podstawowe składniki pokarmowe
Podstawowe składniki pokarmowe to Witaminy – są to związki chemiczne o bardzo zróżnicowanej budowie. Witaminy są niezbędne dla prawidłowego przebiegu funkcji życiowych człowieka. Rola witamin: Witaminy są składnikiem regulującym, Białka...
Witaminy i ich podział - przykłady
Rozpuszczalne w LIPIDACH retinol= rodopsyna (pobudliwość siatkówki) - A wątroba,jaja,masło,mleko,tran,marchew,pomidory ślepota zmierzchowa,zanikanie nabłonków== BIG-zabarwienie skóry,wypadanie włosów== gospodarka wapniowa(wchłanianie w...
Biomy - tabela
TUNDRA TAJGA LAS LIŚCIASTY ROŚLINNOŚĆ TWARDOLISTNA STEP SAWANA LAS RÓWNIKOWY PUSTYNIA cuchy, zimny przez cały rok bardzo mroźny zimą, latem temp. nawet do 30 stopni Celsjusza umiarkowany latem ciepły zimny zimą opady...
Chaber bławatek
RODZINA: ASTROWATE OPIS ROŚLINY Chwast jednoroczny, ozimy lub jary, osiągający wysokość 10-80 cm. Liście siedzące, równowąskie lub równo wąsko lancetowate, dolne z 2-3 odległymi odcinkami z obu stron. Kwiatostan w postaci koszyczka, na...
Układ rozrodczy żeński i męski
Układ rozrodczy męski Jądro - budowa kanalikowa(w kanalikach produkowane są plemniki; Komórki Sertoliego - produkują skład. Odż.) Komórki Leydiga - produkuja androgeny (testosteron, odpowiada za pierwszorzędowe i drugorzędowe cechy...
Układ rozrodczy - poziom podstawowy - ściąga
Wewnętrzne narządy płciowe żeńskie: jajowody, jajniki, macica, pochwa Zewnętrzne narządy płciowe żeńskie: wzgórek łonowy, wargi sromowe większe i mniejsze, przedsionek pochwy i gruczoły przedsionkowe Oogeneza: 1. Mitoza...
Grzyby - krótko w punktach
Grzyby - cudzożywne organizmy lądowe Grzyby występują na lądzie, w wilgotnych miejscach, do rozwoju potrzebują wody i substancji odżywczych. Niektóre grzyby to pasożyty żyjące na zewnątrz lub we wnątrz innych organizmów. Budowa komórki...
Tkanki - rodzaje tkanek, rozmieszczenie i funkcje - tabela
Nazwa tkanki podstawowej Rodzaje tkanek lub tworzące je komórki rozmieszczenie Funkcje Tkanka nabłonkowa * nabłonek płaski Jednowarstwowy Wielowarstwowy Naczynia krwionośne i pęcherzyki płucne Zewnętrzna warstwa...
Funkcje szkieletu; Szkielet człowieka; Okostna; Nasada kości; Trzon kości; Jama szpikowa; Szpik kostny; Budowa chemiczna kości; Czaszka; Kręgosłup;Budowa kręgu; Budowa kręgosłupa
Funkcje szkieletu: ochrona dla narządów. Funkcja podporowa, krwiotwórcza (produkuje wszystkie rodzaje komórek krwi) Funkcja magazynująca ( np. sole mineralne), wzrostowa (wzrost kości powoduje wzrost organizmu) Szkielet człowieka - podział:...
Kości - potwórzenie wiadomości - ściąga
BUDOWA FIZYCZNA KOŚCI Okostna- włóknista błona ochraniająca kość od wewnątrz- jest silnie unaczyniona (odżywia kość) i unerwiona.Nasady-są zbudowane z tkanki kostnej gąbczastej, która składa się z różnej grubościbeleczek kostnych. Układ...
