profil

Polityka dynastyczna Jagiellonów w II połowie XV wieku

poleca 66% 55 głosów

W drugiej połowie XV wieku zaistniała możliwość opanowania przez dynastię Jagiellonów tronów Czech i Węgier. W 1457 roku zmarł król Czech i Węgier Władysław. Jego siostrą była Elżbieta, żona Kazimierza Jagiellończyka.

W obu krajach wybrano jednak władców narodowych: w Czechach Jerzego z Podiebradu, zaś na Węgrzech Macieja Korwina. W 1462 roku Kazimierz Jagiellończyk zawarł z Jerzym z Podiebradu układ, na mocy którego po śmierci Jerzego tron w Czechach przypadnie Jagiellonom. W 1471 roku po śmierci króla Jerzego władzę w Czechach objął Władysław Jagiellończyk. W 1490 zmarł król Węgrów Maciej Korwin. O koronę węgierską rozpoczęli walkę Władysław Jagiellończyk i Jan Olbracht. Wygrał ją w 1491 roku Władysław Jagiellończyk.

W 1515 roku Zygmunt I Stary, król Polski i Władysław Jagiellończyk, król Czech i Węgier, podpisali układ dynastyczny w Wiedniu z cesarzem Maksymilianem Habsburgiem. W wypadku wygaśnięcia linii Jagiellonów na Węgrzech i w Czechach władzę w tych dwóch krajach mieli objąć Habsburgowie, a w razie wygaśnięcia rodu Habsburgów Jagiellonowie mieli otrzymać Austrię. W 1526 roku w bitwie z Turkami zginął Ludwik Jagiellończyk, ostatni władca z dynastii Jagiellonów na tronie Czech i Węgier. Oba te kraje dostały siępod panowanie Habsburgów.

Ziemie polskie za panowania Kazimierza Jagiellończyka
Ziemie polskie za panowania Kazimierza Jagiellończyka

Warto pamiętać

W chwili śmierci Ludwika Jagiellończyka władzę w Czechach objął Ferdynand Habsburg. Na Węgrzech natomiast doszło do długotrwałej wojny domowej pomiędzy Ferdynandem a Janem Zapolyą. Ferdynandowi udało się na pewien czas wygnać z kraju kontrkandydata do tronu, ale ten schronił się w Polsce (1528) i tu udało mu się pozyskać pomoc polskich ochotników. Z pomocą przyszli mu także Turcy, którzy w 1529 roku zaatakowali Austrię i oblegli Wiedeń. Skutkiem tych wojen był podział Węgier.

Pojęcia

polityka dynastyczna – świadomie i celowo prowadzona działalność danej dynastii, której celem jest zapewnienie rządów danej dynastii w jak największej liczbie krajów poprzez podbój zbrojny, małżeństwa i sojusze

Literatura

M. Bogucka: Kazimierz Jagiellończyk i jego czasy. Warszawa 1998.
K. Baczkowski: Rady Kallimacha. Kraków 1989.
A. Wyczański: Dogonić Europę. Kraków 1987.

Daty

1471 rok - Władysław Jagiellończyk obejmuje tron Czech
1515 rok - zjazd w Wiedniu
1526 rok - bitwa pod Mohaczem i śmierć Ludwika Jagiellończyka

Oś czasu

1139 - Portugalia zostaje królestwem
ok. 1238 - powstanie pierwszego państwa na Litwie (władca– Mendog)

Podoba się? Tak Nie