Głównym celem polityki wewnętrznej następcy Władysława Łokietka, Kazimierza Wielkiego, było umocnienie i konsolidacja zjednoczonego państwa, czemu służyć miało umocnienie władzy królewskiej oraz rozwój gospodarczy kraju.
Umocnieniu wewnętrznemu kraju służyła przede wszystkim reforma administracji (ziemia jako nowa jednostka administracyjna), reformy wojska (chorągiew jako podstawowa jednostka wojskowa, która skupia rycerstwo z poszczególnych ziem; budowa zamków i murów obronnych), ujednolicenie ceł i podatków, reforma systemu sądów oraz kodyfikacja praw (1346-1347 – statut piotrkowski i wiślicki).
Rozwój gospodarczy kraju był możliwy dzięki polityce Kazimierza Wielkiego, który popierał rozwój kolonizacji, wspierał rozwój miast oraz handlu, otaczał opieką Żydów zajmujących się handlem oraz wspierał rozwój górnictwa (żupy solne w Wieliczce i Bochni).
Skutkiem polityki Kazimierza Wielkiego było umocnienie wewnętrznych więzi pomiędzy poszczególnymi dzielnicami państwa i rozwój gospodarczy, co pozwoliło na kontynuowanie walki z zakonem krzyżackim.
Kazimierz Wielki słucha skarg chłopów, Marcello Bacciarelli
Warto pamiętać
Kazimierz Wielki jest znany jako inicjator wzniesienia wielu zamków i budowli obronnych oraz kościołów. Jednak budowa kościołów nie była dobrowolna. Kazimierz został do tego zmuszony. Wielokrotnie, z powodu dość rozwiązłego trybu życia, a także prób ograniczenia pozycji Kościoła, popadał w konflikty z duchownymi. Konflikt ów przybrał tragiczny obrót w 1349 roku, kiedy to król nakazał swym dworzanom utopić w Wiśle księdza Marcina Baryczkę, wysłanego przez biskupa krakowskiego w celu napomnienia króla. Czyn ów spowodował obłożenie Kazimierza klątwą kościelną. Królowi udało się uzyskać u papieża anulowanie klątwy, jednak pod warunkiem ufundowania licznych świątyń. Po 1350 roku zaczął więc Kazimierz wznosić kościoły tzw. „baryczkowskie”. Należą do nich m.in.katedra w Sandomierzu i kolegiata w Wiślicy.
Pojęcia
statut – zbiór praw wydanych przez monarchę. Pierwszymi polskimi statutami były statuty Kazimierza Wielkiego (1346-1347), które były zbiorami prawa zwyczajowego
żupy – w dawnej Polsce nazwa kopalni i warzelni soli
Literatura
J. Wyrozumski: Kazimierz Wielki. Wrocław 1986.
F. Kiryk: Wielki król i jego następca. Kraków 1992.
Daty
lata 1346-1347 - kodyfikacja praw przez Kazimierza Wielkiego
Oś czasu
1140 - potępienie poglądów P. Abelarda na synodzie w Sens
1209 - w Chinach– banknoty drukowane na jedwabiu
