Powstanie życia na ziemi
Od początku naszej cywilizacji ludzie obserwowali świat i ówczesne zjawiska. Nagromadzona wiedza służyła im głownie w celach praktycznych. Jak chodźmy polowanie na zwierzęta czy zbór roślin. W miarę przechodzenia człowieka do osiadłego trybu...
Ekosystem morza i oceanu
Organizmy roślinne i zwierzęce zamieszkujące morza i oceany różniąsię w zależności od głębokości, na której występują. Najprostszym podziałem jest wyróżnienie toni wodnej, czyli tzw. Pelagialu, z formami życia niezależnymi od podłoża, oraz dna,...
Biologia- odżywianie
Biologia- odżywianie Biologia / Biologia - prace przekrojowe / Biologia- odżywianie Odżywianie = samożywność (autotrofizm); cudzożywność (heterotrofizm) Przepływ energii w świecie: energia świetlna = (chlorofil)>e. Chemiczna- którą...
Rasy człowieka
Żółta rasa człowieka-dzieli się na azjatycką, eskimoską, indiańską i oceaniczną (Polinezyjczycy i Mikronezyczycy).Najpierw wschodniej i środkowej Azji, skąd rozprzestrzeniła się na obie Ameryki. Tam została jednak wyparta i wyniszczona przez...
GMO czyli organizmy zmodyfikowane genetycznie
Co to jest GMO? GMO, czyli organizmy zmodyfikowane genetycznie to rośliny, zwierzęta i drobnoustroje, których geny zostały celowo zmienione przez człowieka. Rekombinacja DNA i inne pokrewne techniki pozwalają tworzyć organizmy o odmiennych...
Negatywna rola owadów w przyrodzie
Znaczenie owadów w życiu człowieka Owady (insecta) to najliczniejsza gromada typu stawonogów. W porównaniu z innymi gromadami obejmują one największą liczbę gatunków zwierząt na Ziemi. W większości wypadków są to zwierzęta lądowe, z których...
Protisty - charakterystyka najważniejszych typów
Protisty zwierzęce: - organizmy cudzożywne, - odżywiają się poprzez fagocytozę, - nie mają chloroplastów, ściany komórkowej, nie są zbudowane ze strzępek Typ: PARABASALIA - jednokomórkowce, poruszają się przy pomocy wici, brak...
Budowa chemiczna organizmów
Ziemia dzieli się na cztery sfery: - litosferę (skorupa ziemska) - hydrosferę (woda) - atmosferę - biosferę BIOSFERA Jest to ta część ziemi, w której znajduje się życie, od głębin morskich po kilkanaście kilometrów ponad...
Rozmnażanie się ptaków
W procesie rozmnażania ptaków można wyróżnić kilka podstawowych faz: - wzajemne poszukiwanie obu płci, - zaloty (wydawanie odgłosów, tańce godowe...), - łączenie się w pary, - budowa gniazda, - złożenie i wysiadywanie jaj, - wykluwanie się...
Kwaśne opady
Kwaśne opady - to kwaśne zanieczyszczenia powietrza, które mogą znajdować się w kwaśnym deszczu, ale mogą również występować w postaci kwaśnej mgły lub śniegu. Ich źródłem są zanieczyszczenia atmosfery. Powodują je przede wszystkim związki...
Segregacja odpadów
SEGREGACJA ODPADÓW Istnieją dwa podstawowe modele segregacji odpadów: 1. selektywna zbiórka odpadów (odpady zbierane do oddzielnych, specjalnie do tego celu przeznaczonych pojemników, worków, przyjmowane do punktów skupu...
Elementy fizjologii i anatomii człowieka.
ORGANIZMY:autotrofy:(samożywne)pobierają zw.nieorg.(woda,sole min,CO2),które są ich pokarmem,dzięki temu powstają zw.org.potrzebne do życia heterotrofy:(cudzożywne)wytwarzają zw.nieorg. z prostych zw.org POKARM:wszystko to,co organizm...
Skóra - budowa, wytwory skóry, higiena.
BUDOWA SKÓRY Skóra jest główną powłoką naszego organizmu. Powierzchnia skóry zależna jest od wieku, wzrostu i budowy ciała. U dorosłego człowieka wynosi ona od 1,5-1,8m. Jest to powierzchnia ponad 100 razy mniejsza od płuc. Wytwarza ona gruczoły,...
Układ pokarmowy -budowa i funkcje
---> w załączniku praca jest wyrazniejsza (kolory, akapity ) :) Jama ustna-rozdrobnienie pokarmu,rozpoczęcie procesu chemicznego trawienia ,towarzyszy temu zwilżenie pokarmu śliną. Wytwarzana pod wpływem zapachu jedzenia, dziennie jest...
Ochrona żywności i wody przed skażeniami
Ekologia jest to nauka zajmująca się strukturą i funkcjonowaniem żywej przyrody. Obejmuje ona całość zjawisk dotyczących wzajemnych zależności między organizmami a ich żywym i martwym środowiskiem. Człowiek ma prawo do: 1. picia czystej wody...
Tkanki roślinne
1.TkAnKi TwÓrCzE- maja zdolność do ciągłych podziałów. a.)pierwotna tkanka twórcza.. w stozkach wzrostu, korzenia, i łodygi b.)tkanka twórcza wtórna.. (miazga) umożliwia przyrost na grubość 2.TkAnKi StAłe- nie maja zdolności do podziału...
Budowa i rola narządów zmysłów człowieka.
Człowiek dysponuje pięcioma zmysłami, które informują go o tym co się dzieje wokół niego. Są to: wzrok, słuch, dotyk, węch i smak. Obecnie w fizjologii dodaje się jeszcze zmysł równowagi, a także wszelkie czynności związane z czuciem (np....
Wysokie i niskie ciśnienie
Ciśnienie atmosferyczne – siła z jaką powietrze oddziałuje na powierzchnię ziemi. Na poziomie morza , 45 szer.geograficznej – 1 atmosfera = 1013.25 hPa. Ciśnienie atmosferyczne wykazuje się zmiennością w czasie i przestrzeni. W Polsce dominuje...
Oddychanie komórkowe
Oddychanie komórkowe - zachodzi w mitochondriach, w dzień i w nocy - polega na utlenianiu glukozy, która rozkłada się na dwutlenek węgla i wodę - powstaje energia zgromadzona w ATP - nosnik energii - zachodzi wieloetapowo Reakcja...
Wirusy - notatka - poziom rozszerzony
Wirusy 1. Budowa wirionu - Materiał genetyczny (DNA lub RNA) - Otoczka białkowa (kapsyd) - Może występować osłonka białkowa lipidowa składająca się z błony komórkowej gospodarza i glikoprotein wirusa. 2. Podstawowe kształty wirionów -...
Cukry
Monosacharydy cukry proste, jednocukry Glukoza- występowanie: owoce, winogrona, miód. Fruktoza,- czyli cukier owocowy Ryboza- Występuje głównie w kwasach nukleinowych Galaktoza- występuje w postaci składnika cukru mlekowego oraz składnika...
Morfologia i anatomia roślin - dział botaniki
Botanika - morfologia i anatomia roślin. Botanika morfologia i anatomia. 1. Budowa zarodka. Zarodkiem nazywamy młody, niedojrzały organizm roślinny we wczesnym stadium rozwojowym, w którym nie jest on jeszcze samodzielny, lecz zależny od...
Zestaw pytań i odpowiedzi z biologii
1. Jakie są rodzaje układu nerwowego? - centralny/ mózg, rdzeń kręgowy - obwodowy/ podlega naszej woli(nerwy obwodowe dochodzą do mięśni szkieletowych) - autonomiczny czyli wegetatywny/ nie podlega naszej woli(nerwy dochodzą do narządów...
Babiogórski Park Narodowy
Utworzony został w 1954 r, obejmuje objęte ochroną od 1933 północną i częściowo południową część masywu Babiej Góry, od Przełęczy Jałowieckiej do Przełęczy Lipnickiej. Siedzibą dyrekcji parku, ogrodu roślin babiogórskich i ośrodka edukacyjnego...
Rodzaje i źródła zanieczyszczeń wód oraz metody ich ochrony
Zanieczyszczenia wód, wprowadzone do wód organizmy żywe, zanieczyszczenia mechaniczne lub substancje chemiczne, które albo nie są ich naturalnymi składnikami, albo-będąc nimi- występują w stężeniach przekraczających właściwy zakres....
Formy ochrony przyrody
Formami ochrony przyrody w Polsce są: parki narodowe, rezerwaty przyrody, parki krajobrazowe, obszary chronionego krajobrazu, obszary Natura 2000, pomniki przyrody, stanowisko dokumentacyjne, użytki ekologiczne, zespoły przyrodniczo-krajobrazowe,...
Zanieczyszczenia ekologiczne i ich skutki (73 strony)
Spis treści 1. Zanieczyszczenia środowiska 2. Samooczyszczanie wód oraz czynnikiekologicznewpływające na jego przebieg 3. Kwaśne deszcze 4. Katastrofy ekologiczne: wyciek ropy w Kuwejcie 5. Zanieczyszczenie powietrza atmosferycznego 6....
Podział tkanek
Tkanka-zespol komorek o tym samym pochodzeniu, podobnej budowie i scisle okreslonych funkcjach. Podział Tk. Nabłonkowa (okrywajaca), Miesniowa, Nerwowa, Łączna.W kazdej tkance a) substancja miedzykomorkowa-może być w postaci plynnej (osocze krwi),...
Rezerwat Przyrody
Rezerwat przyrody jest obszarem zajmującym zachowane w stanie naturalnym lub mało zmienione ekosystemy, w tym siedliska przyrodnicze, a także określone gatunki roślin i zwierząt, elementy przyrody nieożywionej, mające istotną wartość ze względów...
Oko - budowa, funkcje, mechanizm widzenia, akomodacja oka, wady wzroku, choroby oczu.
Funkcje oka: odbieranie fal świetlnych; przekształcanie fal świetlnych w impulsy elektryczne, które są scalone i analizowane w ośrodku wzrokowym kresomózgowia, w wyniku czego powstaje trójwymiarowy obraz. Budowa oka: gałka oczna- zbudowana jest...
Krótki opis 15 gatunkach krzewów i drzew
AKACJA (ACACIA) Rodzaj obejmuje ok.500-800 gatunków drzew i krzewów z rodziny mimozowatych występujących na obszarach tropikalnych i subtropikalnych całego Świata. BEZ DZIKI (SAMBUCUS) Krzew lub rośliny zielone z rodziny przewiertniowatych,...
Pierwotniaki chorobotwórcze
Typ Pierwotniak Spos.przenosz. Choroba Org.zarażony Objawy choroby W I C I O W C E (świdrowce) Trypanosoma Trypanosomoza Gambiense Muchy TSE-TSE Śpiączka afrykańska Człowiek Ataki gorączki...
Informacja genetyczna i jej odczytywanie
>>>DNA Kwas deoksyrybonukleinowy. Zawiera geny. ~Składa się z dwóch spiralnie skręconych, równo odległych od siebie nici, których szkielet tworzą deoksyryboza (cukier) i reszta fosforanowa. Taki model nazywa się podwójną helisą. ~Każda nić...
Choroby układu pokarmowego
Choroby układu pokarmowego Dolegliwości ze strony układu pokarmowego są bardzo częste. Na ogół nie są groźne i stanowią jedynie oznakę tak zwanej niestrawności, spowodowanej przejedzeniem, nietolerancją pewnych pokarmów, itp. Niekiedy jednak...
Cudzożywność
Odżywianie- pobieranie przez organizm ze środowiska substancji niezbędnych do podtrzymywania funkcji życiowych i rozwoju organizmu. Samożywność- (autotrofizm) rośliny( glony też) i niektóre bakterie posiadają zdolność tworzenia bogatych związków...
Budowa i funkcje żeńskich narządów płciowych
Budowa i funkcje żeńskich narządów płciowych. - Jajniki, jajowody, macica, - Zewnętrzne narządy płciowe: pochwa, srom niewieści. Jajniki: - leżą w jamie brzusznej - zbudowane z ukrwionej tkanki łącznej w której znajdują się pęcherzyki...
Słowiński Park Narodowy
Położenie, powierzchnia, historia Słowiński Park Narodowy położony jest na wybrzeżu środkowym, pomiędzy Łebą a Rowami na Nizinie Gardneńsko-Łebskiej, w województwie pomorskim. Północną granicę parku stanowi na długości 32,5 km brzeg...
Skutki głodu i niedożywienia
Głód i niedożywienie w krajach rozwijających się są nie tylko przyczyną chorób, krótkiego średniego okresu życia, opóźnionego i nieprawidłowego rozwoju dzieci oraz źródłem bezmiaru codziennych cierpień ludzkich. Chroniczne niedożywienie jest...
Gatunki chronione w Polskich parkach Narodowych
Ochrona całkowita Ryby Aloza . Gatunek ryby z rodziny śledziowatych, blisko spokrewnionej z parposzem. Osiąga 75 cm długości i 4 kg wagi. Żyje w pelagicznej strefie morza. Na tarło wędruje do rzek, bardzo daleko od ujścia. Występuje w...
Mięczaki
Systematyka : - Chitony - Jednotarczowce - Ślimaki - Łódkonogi - Małże - Głowonogi Tryb życia i środowisko : - Organizmy wolnożyjące - Mało aktywne (ślimaki, małże) - Najaktywniejsze (głowonogi) - Formy wodne...
Funkcja tkanki nabłonkowej
Główną funkcją tkanki nabłonkowej jest osłanianie ciała zwierzęcia od środowiska zewnętrznego lub wewnętrznego (np. osłania jelito). Tworzy ona pokrycie ciała, wyściela światło jelita i naczyń krwionośnych. Tkanka nabłonkowa tworzy twory rogowe,...
Komórka
Komórka to najmniejsza strukturalna i funkcjonalna jednostka budulcowa organizmów. Organelle – wspólne struktury komórek ludzkich. Są to: błona komórkowa, rybosomy, siateczka śródplazmatyczna, aparaty Golgiego, lizosomy, cytoplazma,...
Genetyka-rodzaje zmienności, czynniki mutagenne.
GENETYKA-nauka o dziedziczności i zmienności. RODZAJE ZMIENNOŚCI: a)niedziedziczna(fluktuacyjna, modyfikacyjna, środowiskowa)np. sosna rosnąca w różnych warunkach:nad morzem, w głębi lądu, w górach. Strzałka wodna mająca 3 rodzaje liści[rys.1]...
Wpływ zanieczyszczeń środowiska na zdrowie człowieka
Chemizacja różnych dziedzin życia powoduje, że człowiek na każdym kroku styka się z zagrażającymi mu truciznami. W krajach rozwiniętych co trzeci człowiek jest alergikiem. Pojawiają się nieznane dotąd choroby skóry. Lekarze zaczynają...
Rośliny nasienne
ROŚLINY NASIENNE Spermatophyta, Typ: Nagozalążkowe drobnolistne (Pinophyta = Coniferophyta) Gromada: Miłorzębowe (Ginkgopsida) Gromada: Kordaitowe (tCordaitopsida) Gromada: Szpilkowe (Pinopsida) Typ: Nagozalążkowe...
Genetyka
Budowa DNA Cząsteczka DNA ma strukturę podwójnej helisy (spirali) głównie prawoskrętnej. Każda pojedyńcza nić to długi łańcuch nukleotydów połączonych ze sobą ścisłymi wiązaniami wodorowymi kowalencyjnymi. Obie nici połączone są ze sobą...
Jadłospis najlepszy
Jadłospis Śniadanie: - Mleko 2% (240 kcal) - Płatki kukurydziane (390 kcal) - Hebrata bez cukru (0 kcal) - Cukier biały 3 łyżeczki (120 kcal) - Cytyna (36 kcal) - Jabłko (36 kcal) razem: 822...
Budowa i cykl rozwojowy tasiemców
Tasiemce są płazińcami, czyli robakami płaskimi. W budowie ich ciała obok ektodermy i entodermy uczestniczy także trzecia warstwa komórek zarodkowych - mezoderma (trójwarstwowce). Z mezodermy zbudowana jest większa część ciała i z niej tworzy...
Tkanka łączna
Zbudowana jest z komórek z bardzo obfitej istocie międzykomórkowej. Istota międzykomórkowa składa się z istoty podstawowej, włókien. Wyróżniamy następujące rodzaje włókien: kolagenowe, siateczkowe oraz sprężyste. Istota podstawowa jest...
Źródła zanieczyszczeń atmosfery
Niekorzystne zjawiska związane z zanieczyszczeniem atmosfery Zanieczyszczenia powietrza- źródłem zanieczyszczenia powietrza jest przemysł energetyczny i metalurgiczny. W wyniku spalania paliw, a zwłaszcza węgla, do atmosfery przedostają się...