Rzesza Ottonów.
W skład imperium Karola Wielkiego wchodziły ziemie zamieszkane przez różne plemiona. Jedność cesarstwu miała zapewnić wspólna religia chrześcijańska, a również silna władza monarchy. Mimo wielu wysiłków Karolowi nie udało się całkowicie zjednoczyć...
Kryzys i odbudowa państwa Piastów.
Po śmierci Bolesława Chrobrego walkę o tron wygrał jego syn Mieszko II, który koronował się na króla w 1025 r. Rywalizujący z nim przyrodni brat Bezprym uciekł na Ruś i tam czekał na dogodny moment, aby przejąć rządy w Polsce. Nowy władca...
Osiągnięcia Starożytnych Cywilizacji
osiągnięć starożytnych cywilizacji jest dużo, lecz opowiedzenie o nich wszystkich zajęłoby niezmiernie dużo czasu. Dlatego też opowiem tylko o tych najważniejszych. Do nich zaliczamy : pismo, Kodeks Hammurabiego, wysoki poziom matematyki i...
Pierwsi chrześcijanie.
W I w.p.n.e. Palestyna, podobnie jak wszystkie kraje leżące nad Morzem Śródziemnym, znalazła się pod zwierzchnictwem rzymskim. Oficjalnie państwem władali królowie żydowscy, jednak byli oni całkowicie zależni od Rzymian. Po śmierci znienawidzonego...
Upadek republiki rzymskiej.
Opanowane przez Rzym terytoria leżące poza Italią zostały podzielone na prowincje. Miejscowa ludność nie otrzymała rzymskiego obywatelstwa, dlatego jej prawa były ograniczone. W zamian za lojalność przedstawicielom podbitych ludów pozwalano...
W Egipcie faraonów.
W Egipcie panowały warunki naturalne zbliżone do tych, w których powstała cywilizacja Mezopotamii. Dla mieszkańców otoczonego przez pustynię państwa źródłem życia była wielka rzeka Nil. Wzdłuż jej brzegów ciągnęły się pola uprawne. Nil wylewał...
W starożytnej Sparcie.
W południowej części Grecji znajduje się Półwysep Peloponeski. Jest to obszar mniej górzysty i bardziej urodzajny niż pozostałe regiony kraju. Dlatego w starożytności mieszkańcy Peloponezu mieli wystarczającą ilość pożywienia i nie musieli obawiać...
Republika rzymska.
Po obaleniu królaw 509 r.p.n.e. rządy w Rzymie przejął lud. Władza w państwie należała odtąd do całego społeczeństwa. Nowy ustrój polityczny został nazwany republiką, od łacińskiego wyrażenia res publica oznaczającego "rzecz publiczną",...
Co to jest historia?
Nasi przodkowie pozostawili po sobie wiele różnych śladów. Nazywamy je źródłami historycznymi i dzielimy na dwa podstawowe rodzaje: pisane, oraz niepisane. Historycy badają dawne dzieje, korzystając głównie ze źródeł pisanych. Są to teksty...
Od rysunków naskalnych do alfabetów.
W najdawniejszych czasach wiadomości przekazywane były drogą ustną. Najważniejszych uczono się na pamięć i w formie opowieści powierzano następnym pokoleniom. Około 20 tysięcy lat temu na ścianach pojawiły się pierwsze malowidła. Z czasem obrazy...
Starożytny Izrael.
Najwcześniejsze dzieje Hebrajczyków, zwanych też Izraelitami lub Żydami, nie są dobrze znane. Część badaczy uważa, że byli oni koczownikami zajmującymi się pasterstwem. Pierwsze w pełni wiarygodne informacje na temat losów narodu żydowskiego...
Wielkie odkrycia geograficzne.
Od czasów wypraw krzyżowych w gospodarce Europy ważną rolę odgrywał handel z krajami bliskiego Wschodu. Przywożono przyprawy, pachnidła, tkaniny itp. Kiedy te tereny zostały zajęte przez Turków (i innych muzułmańskich ludów) karawany kupieckie,...
Nowe potęgi w Europie wschodniej.
Do XIII w. Turkom, którzy zajęli Azję Mniejszą, nie udało się utworzyć na tym obszarze jednolitego państwa. Plemiona zamieszkujące półwysep walczyły zarówno z Bizancjum, jak i między sobą. Zjednoczył je dopiero pod koniec XIII stulecia jeden z...
Powstanie kozackie.
Kozacy zamieszkiwali tereny należące do Rzeczypospolitej i dlatego oficjalnie uznawano ich za poddanych króla polskiego. Wkrótce Polacy zaczęli wykorzystywać walecznych Zaporożców do obrony południowych granic państwa przed atakami tatarskimi....
Monarchia absolutna we Francji.
Pod koniec XVI w. we Francji pierwszy władca z dynastii Burbonów, Henryk IV, dążył do wzmocnienia władzy królewskiej, której znaczenie zmalało w wyniku wojen domowych. Monarcha przyznał protestantom takie same prawa, jakie przysługiwały katolikom,...
Kongres wiedeński.
Klęska poniesiona przez wojska francuskie w bitwie narodów pod Lipskiem przyczyniła się do upadku Napoleona. W 1814 roku wojska koalicji antynapoleońskiej wkroczyły do Francji i zajęły Paryż. W zaistniałej sytuacji cesarz Francuzów abdykował i...
Pierwsze konstytucje.
Współcześnie termin "konstytucja" odnosi się do ustawy zasadniczej, czyli najważniejszego aktu prawnego określającego ustrój danego państwa, uprawnienia władz oraz obowiązki oraz prawa obywateli. Jednak w przeszłości znaczenie tego słowa...
Republika francuska.
Mimo uchwalenia we Francji konstytucji w 1791 r. król Ludwik XVI tylko pozornie godził się na przeprowadzone w kraju reformy. Chociaż współpracował ze Zgromadzeniem Prawodawczym, w rzeczywistości dążył do odzyskania władzy absolutnej. W czerwcu...
Pojęcia.
*rewolucja neolityczna- przejście z koczowniczego trybu życia na osiadły *Mezopotamia- międzyrzecze *politeizm- wiara w wielu Bogów *monoteizm- wiara w jednego Boga *hieroglify- pismo starożytnego Egiptu *pismo klinowe-pismo ludu Mezopotami...
Bitwa namalowana przez Jana Matejke.
Najbardziej znanym dziełem ukazującym zmagania wojsk polsko –litewskich z zakonem krzyżackim jest namalowany w latach 1875 -1879 obraz „ Bitwa pod Grunwaldem” Jana Matejki. Decydującą fazę starcia artysta przedstawił jednak w sposób znacznie...
Piastowski orzeł.
Symbol białego orła towarzyszy Polaków od setek lat, jednak historia tego znaku nadal pozostaje niewyjaśniona. Badacze próbują ustalić jego pochodzenie na podstawie legend oraz zachowanych do czasów współczesnych przekazów i zabytków. Według...
Człowiek ciekawy świata.
Mieszkańcy Europy do połowy XV wieku niewiele wiedzieli o liczących tysiące lat cywilizacjach Indii, Chin czy też Japonii. Obce im były kraje położone w głębi Afryki oraz Azji. Ludzie średniowiecza nie wiedzieli, że istnieje kontynent nazywany...
W czasach wojen i wielkich wodzów.
Granice Rzeczpospolitej, utworzonej w 1569 roku były rozległe. Na północy sięgały dzisiejszej Łotwy oraz Estonii, a na południu niemal wybrzeży Morza Czarnego. Na tym olbrzymim obszarze zamieszkiwała ludność różnych narodowości i wyznań. Oprócz...
Historyczne pieczęcie.
Dla historyków skarbnicą wiedzy o odległych czasach są nie tylko źródła pisane, lecz także przedmioty pochodzące z minionych epok. Szczególną rolę w odkrywaniu tajemnic przeszłości odgrywają pieczęcie. Ich badaniem zajmuje się sfragistyka. Nazwa...
Średniowieczne katedry.
Pod koniec XII w. we Francji zaczęto budować ogromne katedry. Przy ich wznoszeniu wykorzystywano nowatorskie rozwiązania architektoniczne, które do Europy trafiły w czasie wypraw krzyżowych. Twórcy tych monumentalnych gmachów mieli znaczną wiedzę...
Rzeczpospolita Polska naszym państwem.
Polska leży w Europie i jest państwem średniej wielkości. Graniczy z Niemcami, Czechami, Słowacją, Ukrainą, Białorusią, Litwą oraz Rosją. Na terytorium o powierzchni ok. 300 tysięcy kilometrów kwadratowych mieszka ok. 38 milionów ludności, w tym...
Radości i udręki mieszkańców Polski Ludowej.
Państwo polskie od 1952 roku używało oficjalnej nazwy - Polska Rzeczpospolita Ludowa (PRL). Rządzący komuniści w ten sposób podkreślali nowy ustrój. Stąd też nasze państwo w okresie rządów komunistycznych (1944-1989) jest często określane mianem...
W czasach pobożności i przepychu,
Koniec XVI w. i XVII stulecie w dziejach Europy to czasy pełne wojen, śmierci, pożarów oraz grozy. W konflikty polityczne i religijne zaangażowane były niemal wszystkie państwa europejskie. Nieustające wojny zmieniły postawę ludzi wobec życia....
Pierwsi królowie elekcyjni.
Od czasów koronacji Władysława Jagiełły na polskim tronie zasiadali wyłącznie władcy z dynastii Jagiellonów, a o ich wyborze decydowała szlachta. W 1572 r. zmarł ostatni przedstawiciel tego królestwa rodu - Zygmunt August. Nie pozostawił męskiego...
Polacy budują swoje państwo.
Państwo polskie powstałe w 1918 roku nazywamy II Rzeczpospolitą w odróżnieniu od I Rzeczpospolitej, czyli państwa polskiego sprzed rozbiorów.Jego powierzchnia wynosiła ponad 300 tysięcy kilometrów kwadratowych, a więc niemal tyle co współcześnie....
Kultura i nauka wieków średnich.
Między żyjącymi w średniowiecznej Europie ludami romańskimi, germańskimi i słowiańskimi nie istniała jedność polityczna ani narodowa. Władcy poszczególnych państw prowadzili ze sobą wojny, starając się powiększyć posiadane terytoria. Tylko...
Początki rządów Wazów.
Po nagłej śmierci Stefana Batorego w 1586 r. szlachta musiała ponownie wybierać króla. Największe szanse na objęcie tronu polskiego mieli arcyksiążę Maksymilian z rodu Habsburgów oraz spokrewniony z Jagiellonami królewicz szwedzki Zygmunt Waza....
Konflikty z Rosją i Turcją.
Pod koniec XVI w. po śmierci cara Iwana Groźnego, władzę w Carstwie Rosyjskim przejął Borys Godunow. Najprawdopodobniej z jego rozkazu w niewyjaśnionych okolicznościach zamordowano pracowitego następce tronu -11 letniego syna zmarłego władcy,...
Nowe metody produkcji, nowe społeczeństwa
Właściciele z warsztatów rzemieślniczych i manufaktur dążyli do zwiększenia produkcji bez zatrudniania dodatkowych pracowników. Było to trudne, ponieważ podstawą wytwarzania była nadal praca rąk ludzkich, siła zwierząt lub co najwyżej napęd wodny,...
Ekspansja kolonialna.
Pod koniec XIX w. kolonializm, którego początki sięgały XVI w. stał się zjawiskiem ogólnoświatowym. W tym czasie wysoko rozwinięte państwa europejskie zajmowały kolejne posiadłości w Azji i Afryce. Większość kolonii była całkowicie podporządkowana...
Rządy Stefana Batorego
Stefan Batory objął rządy w Polsce w 1576 roku. Rządził on w Polsce 10 lat. Były to rządy bardzo dobre dla Rzeczpospolitej. Batory przeprowadził wiele refom w państwie, dotyczących sądownictwa, założył Akademie Wileńską oraz stworzył piechotę...
Państwo Franków.
Pod koniec IV wieku rozpoczął się w Europie trwający kilka wieków okres wędrówek ludów. Napływ walczących ze sobą plemion germańskich doprowadził w ciągu stulecia do upadku cesarstwa zachodnio-rzymskiego. W V w. na gruzach dawnego imperium zaczęły...
Kultura Polska bez państwa polskiego.
Czasy zaborów to ważny okres dla kształtowania się kultury narodowej Polaków. W wyniku antypolskiej polityki ludność zamieszkująca ziemie polskie, w szczególności te należące po rozbiorach do Prus, zaczęła podejmować wspólne działania na rzecz...
Wiosna Ludów na ziemiach polskich.
Działające na emigracji Towarzystwo Demokratyczne Polskie wysyłało do Królestwa Polskiego emisariuszy, których zadaniem było przygotowanie powstania obejmującego ziemie trzech zaborów. Zgodnie z zamierzeniami miało się ono rozpocząć w 1846r....
Od konsulatu do cesarstwa.
Nieudolne rządy oraz nadużycia finansowe sprawującego od 1795r. władzę we Francji dyrektoriatu wywoływały niezadowolenie wśród społeczeństwa. W tym czasie szerzyła się korupcja i wybuchały liczne skandale gospodarcze. Przyczyniło się to do wzrostu...
Kultura przełomu XIX i XX wieku.
Na literaturę XIX w. istotny wpływ miały odkrycia naukowe, a zwłaszcza teoria ewolucji Karola Darwina oraz poglądy pozytywistyczne Augusta Comte'a. Uważał on, że jedynie wiedza naukowa ukazuje prawdę o otaczającym świecie, natomiast uczucia, do...
Mit o Prometeuszu - streszczenie
Prometeusz był tytanem, który ulepił człowieka z gliny. Niezawodnym przyjacielem znękanej ludzkości był Prometeusz. To on nauczył śmiertelnych architektury, matematyki, astronomii, nawigacji, medycyny i innych pożytecznych umiejętności. On też...
Kultura baroku i sarmatyzm.
U schyłku XVI w. we Włoszech narodził się nowy styl w sztuce, który zwany był barokiem. W krajach katolickich ten okres historii kultury przypada na czasy kontrreformacji. Dlatego celem wielu artystów tworzących w epoce baroku było upowszechnienie...
Polska dzielnicowa.
Testament Bolesława Krzywoustego, który zaczął obowiązywać po śmierci księcia w 1138 roku, miał zapewnić państwu piastowskiemu utrzymanie jedności. Władca wierzył, że podział ziem między synów oraz zasada senioratu uchronią Polskę przed...
Wiek wynalazków.
W XIX w. nastąpił okres intensywnego rozwoju nauk przyrodniczych. Nowe teorie i odkrycia zaczęły budzić zainteresowanie już nie tylko wąskiego grona uczonych i badaczy, lecz także coraz większej wykształconej części społeczeństwa. Największy...
Nowe ideologie w Europie.
Przełom XVIII i XIXw. był w Europie czasem burzliwych zmian politycznych, gospodarczych i społecznych, w których narodziły się nowe ideologie. Poglądy te kształtowały się głównie pod wpływem koncepcji oświecenia i wydarzeń związanych z rewolucją...
Upadek Rzeczypospolitej.
Polacy nie pogodzili się z porażką w wojnie toczonej w obronie Konstytucji 3 maja oraz z postanowieniami drugiego rozbioru. Zdawali sobie bowiem sprawę, że osłabiona Rzeczpospolita nie ma szansy na przetrwanie. Dlatego wielu polskich patriotów...
Rewolucja francuska.
Pod koniec XVIII w. Francja była jedną z najbardziej znanych potęg europejskich, mających decydujący wpływ na wydarzenia polityczne na świecie. Potężna armia i lota umożliwiały jej prowadzenie polityki kolonialnej oraz angażowanie się w liczne...
Bizancjum.
Wschodnia część Imperium Rzymskiego, nazywana, później cesarstwem bizantyjskim lub Bizancjum, przetrwała najazdy barbarzyńców z północy. Jego władcy skutecznie zareagowali na nadchodzące zagrożenie. Wzmocnili wojsko oraz ograniczyli samowolę...
Celtowie.
Celtowie- dumni wojownicy oraz wprawni hutnicy i kowale - należeli do najstarszych narodów Europy. Pierwsze plemiona zamieszkiwały forty na wzgórzach Europy Środkowej, ale przed końcem V w.p.n.e. zdominowały Wyspy Brytyjskie, Hiszpanię, Włochy i...