W starożytnej Sparcie.

W południowej części Grecji znajduje się Półwysep Peloponeski. Jest to obszar mniej górzysty i bardziej urodzajny niż pozostałe regiony kraju. Dlatego w starożytności mieszkańcy Peloponezu mieli wystarczającą ilość pożywienia i nie musieli obawiać się głodu. Najważniejszym miastem na półwyspie była Sparta, która powstała nad rzeką Eurotas, w krainie zwanej Lakonią. W VII w.p.n.e. wojowniczy Spartanie rozpoczęli podbój ziem swoich najbliższych sąsiadów. W ciągu kilkudziesięciu lat opanowali większość terenów na Półwyspie Peloponeskim, dzięki czemu ich polis stała się największym państwem w Helladzie. Z pozostałymi miastami-państwami Sparta zawarła sojusz, którego celem było wspólne prowadzenie wojen. Mimo że wszyscy członkowie związku mieli zagwarantowane równe prawa, to w rzeczywistości decydujący głos należał do Sparty. Rządy w państwie sprawowali wyłącznie Spartanie, czyli mężczyźni będący pełnoprawnymi obywatelami. Do ich głównych obowiązków należała służba wojskowa. Ponadto posiadali ziemię - każdy obywatel otrzymywał od państwa jednakową działkę. Uprawą ziemi należącej do Spartan zajmowali się heloci - niewolnicy wywodzący się z podbitej ludności Peloponezu. Nie mogli oni opuszczać wsi, w której mieszkali, i większość uzyskiwanych plonów oddawali swemu panu. Aby utrzymywać władzę nad niewolnikami, Spartanie musieli być zawsze gotowi do walki. Helotów było bowiem znacznie więcej i kilkakrotnie wzniecali bunty. Mieszkańcy Sparty żyli więc w ciągłym strachu.Nawet podczas wojen nigdy nie wysyłano do walki wszystkich żołnierzy, gdyż część wojska musiała pozostać, by czuwać nad sytuacją w polis. W Sparcie mieszkała jeszcze jedna grupa ludności - periojkowie. Wywodzili się oni z podporządkowanej Spartanom ludności Peloponezu, lecz w przeciwieństwie do helotów zachowali wolność osobistą i własną ziemię. Zobowiązani byli, podobnie jak Spartanie, do służby w armii i płacenia podatków, jednak nie posiadali praw obywatelskich. Zajmowali się głównie handlem oraz rzemiosłem. Rządy w Sparcie opierały się na surowych prawach ogłoszonych przez legendarnego przywódcę Spartan, Likurga. Na czele państwa stało dwóch królów jednocześnie. Podczas pokoju sprawowali władzę w bardzo ograniczonym stopniu, a w trakcie wojny byli głównymi dowódcami armii. Oficjalnie władza w Sparcie należała do wszystkich obywateli, tworzących zgromadzenie ludowe. W rzeczywistości zaś państwem rządziła rada starszych - geruzja. Składała się ona z 28 obywateli, którzy cieszyli się powszechnym uznaniem i ukończyli 60 lat. Geruzja przygotowywała uchwały, a zgromadzenie ludowe głosowało za ich przyjęciem bądź odrzuceniem. Spartanie zatwierdzali jednak prawie wszystkie przedstawione propozycje, ponieważ wychowani byli w posłuszeństwie. Bardzo istotną rolę w państwie odgrywali również eforzy, czyli pięciu urzędników wybieranych na roczną kadencję. Prowadzili oni między innymi politykę zagraniczną Sparty, a także nadzorowali wychowanie młodzieży. Dzięki pracy helotów Spartanie cały swój czas mogli poświęcić na szkolenie wojskowe. Rozpoczynali je już w wieku 7 lat, a między 12. a 30. rokiem życia mieszkali w koszarach. Od młodych mieszkańców polis oczekiwano, że wyrosną na najlepszych żołnierzy w całej Helladzie. W tym celu, podzieleni na grupy wiekowe, całymi dniami doskonalili się we władaniu bronią oraz w walce w zwartym szyku. Ćwiczenia odbywały się pod nadzorem starszych kolegów. Musieli się również uodpornić na ból oraz trudy wojskowego życia. Według relacji starożytnych pisarzy chłopców często karano chłostą, a jeżeli któryś przy tym zapłakał, narażał się na drwiny i pogardę rówieśników. Spartanom wpajano zasadę, że z wyprawy wojennej mogą wrócić wyłącznie jako zwycięzcy.