profil

Polacy budują swoje państwo.

poleca 85% 978 głosów

Treść
Grafika
Filmy
Komentarze

Państwo polskie powstałe w 1918 roku nazywamy II Rzeczpospolitą w odróżnieniu od I Rzeczpospolitej, czyli państwa polskiego sprzed rozbiorów.Jego powierzchnia wynosiła ponad 300 tysięcy kilometrów kwadratowych, a więc niemal tyle co współcześnie. Jednak granice przebiegały zupełnie inaczej. Do Polski należały ziemie na wschodzie, obecnie należące do Litwy, Ukrainy i Białorusi. Natomiast w granicach Niemiec pozostawały takie regiony współczesnej Polski, jak Śląsk, Pomorze Zachodnie, ziemia lubuska, Warmia i mazury. W młodej II Rzeczypospolitej mieszkało wiele narodowości, z czego około jedną trzecią stanowiły mniejszości narodowe. W zachodniej części Polski, dawnym zaborze pruskim, mieszkali Niemcy, we wschodniej - dużo Ukraińców, Białorusinów, Litwinów oraz Żydów. Ci ostatni liczni byli także w centralnej Polsce, np. w Warszawie, Łodzi. Mniejszości narodowe posiadały pełnię praw obywatelskich, ale nie zawsze były lojalne wobec państwa polskiego. Na przykład Ukraińcy chcieli wytworzyć własne państwo, natomiast Niemcy dążyli do przyłączenia Wielkopolski, Pomorza i Śląska do Niemiec. W II Rzeczpospolitej wprowadzono ustrój demokratyczny określony w konstytucji, z trójpodziałem władz (wg Monteskiusza, XVIII w.). Władzę ustawodawczą sprawował parlament składający się z sejmu oraz senatu, wykonawczą - prezydent oraz rząd kierowany przez premiera; władzę sądowniczą stanowiły zaś niezawisłe sądy. Konstytucja gwarantowała obywatelom szereg praw, takich jak wolność słowa, nietykalność osobistą i swobodę wyznania. W skład odrodzonego państwa polskiego weszły ziemie,które ponad sto lat należały do trzech państw zaborczych. W tym czasie odmiennie przebiegał ich rozwój gospodarczy, społeczny oraz kulturalny. Między poszczególnymi regionami II Rzeczpospolitej istniały duże różnice. Były one widoczne między innymi w rolnictwie, które stanowiło podstawę utrzymania większej części ludności. Gospodarka rolna na wschodzie i południu Polski była zacofana, co stanowiło spadek po rządach rosyjskich i austriackich. Używano niewielu maszyn, a plony były dwukrotnie niższe niż w zachodniej części państwa. Z czasem jednak i na wieś wkroczył postęp. Przybyło maszyn rolniczych, nowoczesnych upraw, wznoszono murowane domy i budynki gospodarcze. W dawnym zaborze pruskim rolnictwo stało na wysokim poziomie - stosowano nawozy sztuczne oraz maszyny, a w zabudowie wsi przeważały budynki z cegły. Ludność wiejska żyła na ogół skromnie. Podstawą wyżywienia były ziemniaki, najczęściej z kapustą, kluski i inne potrawy mączne.Popijano je chudym mlekiem bądź maślanką. Mięso jadano rzadko, zazwyczaj w święta. Na wsi nie było elektryczności i mieszkania oświetlano lampami naftowymi. Do wielu wsi trudno było nawet dojechać, ponieważ drogi nie miały utwardzonych nawierzchni. Głównym środkiem transportu były wozy konne. Do największych miast II Rzeczypospolitej należały Warszawa, Łódź, Poznań, Kraków, Wilno oraz Lwów. Rozwijały się w nich zakłady przemysłowe, warsztaty rzemieślnicze oraz przedsiębiorstwa handlowe. Z roku na rok niektóre z dużych miast nabierały blasku. Szczególnie szybko rozwijała się Warszawa zwana Paryżem Północy ze względu na piękne gmachy, liczne restauracje, kawiarnie, teatry oraz kabarety. Jednak i w tych miastach znajdowały się dzielnice biedoty. Warunki gospodarcze i polityczne spowodowały powstawanie nowych miast. Na polskim wybrzeżu morskim po I wojnie światowej nie było żadnego portu dalekomorskiego. Gdańsk pozostał poza granicami państwa jako Wolne Miasto Gdańsk pod kontrolą Ligi Narodów. Jednakże jego władze były nieprzychylne i utrudniały Polakom korzystanie z portu.

Czy tekst był przydatny? Tak Nie

Czas czytania: 3 minuty