Króliki i zające.
Te biegające szybko ssaki występują we wszystkic częściach świata. W niektórych rejonach, takich jak Australia, były wprowadzone jako obiekt polowań. Króliki, zające i mniej liczna grupa zwana szczekuszkami należą do rzędu zajęczaków. Żywią się...
Choroby.
Ludzkie ciało przypomina maszynę - zazwyczaj działa bez zarzutu, ale czasem się psuje. Może się tak stać z powodu urazu lub choroby. Choroby pojawiają się, kiedy organizm zostanie zaatakowany przez patogen (zarazek) - tak jak w przypadku grypy...
Szopy i pandy.
Te dwie grupy zwierząt mają tak wiele cech wspólnych, że dawniej zaliczano je do jednej rodziny, Dzisiaj wielu naukowców dzieli je na dwie pordrodziny; do pierwszej zaliczane są m.in. szop pracz, katofretka i kinkażu, a do drugiej należy panda...
Jerzyki i jaskółki.
Jerzyki, jaskółki i lelki są powietrznymi akrobatami. Potrafią obracać się i kręcić w powietrzu z zadziwiającą prędkością i zręcznością. Chociaż nie są blisko spokrewnione, wyglądają podobnie i w analogiczny sposób zdobywają pokarm. Ich łupem są...
Budowa oka i podstawowe wady wzroku
Trudno jest nam wyobrazić sobie życie bez oczu. Oko bowiem jest narządem receptorowym umożliwiającym widzenie. Prawie każdy organizm posiada oczy, jednak różnią się one od siebie. Te najprostsze wykrywają zakres promieniowania...
Komórka i jej struktura.
Komórka jest najmniejszym, potencjalnie samoodtwarzającym się i zdolnym do samodzielnego życia układem biologicznym, obejmującym zespół powiązanych ze sobą reakcji biochemicznych, katalizowanych przez specyficzne enzymy, będące produktem tego...
Ciało ludzkie.
Chociaż wszyscy wyglądamy inaczej, to jeśli weźmiemy pod uwagę budowę i działanie naszych organizmów, okaże się, iż jesteśmy identyczni. Organizm każdego człowieka zbudowany jest z 12 głównych układów. Układy te współpracują, tworząc...
Poruszanie się na lądzie.
Niamal wszystkie organizmy potrafią się poruszać przynajmniej częścią swojego ciała. Rośliny obracają liście i kwiaty do słońca, a większość zwierząt może wędrować z miejsca na miejsce. Sposób poruszania się zwierzęcia zależy do jego kształtu,...
Poruszanie się w powietrzu.
Powietrze ma tysiąc razy mniejszą gęstość od wody, ale wystarcza to, by utrzymać poruszające się w nim zwierzęta. Najmniejsze organizmy, jak bakterie i zarodniki roślin, są tak lekkie, że unoszone podmuchem wiatru, pokonują duże odległości, zanim...
Zmysły.
Większość zwierząt żyje w stale zmieniającym się otoczeniu, w którym jeden ruch może decydować o życiu lub śmierci. Szukając pożywienia i unikając niebezpieczeństw, opierają się one na informacjach rejestrowanych przez zmysły, które informują je...
Porozumiewanie się.
Mimo że zwierzęta nie potrafią mówić, mogą się porozumiewać na wiele innych sposobów. Pająki wysyłają sobie sygnały, szarpiąc nitki pajęczyn, pszczoły "tańczą", by poinformować inne o tym, gdzie znajduje się pokarm, a ryby elektryczne. W...
Zwierzęta społeczne.
Niektóre zwierzęta żyją samotnie, są jednak i takie, które wolą przebywać w towarzystwie innych osobników swego gatunku. Życie w grupie ma kilka zalet. Więcej oczu i uszu łatwiej wyśledzi drapieżnika. Wspólnie też łatwiej znależć pożywienie i...
Warunki ekstremalne.
W tych częściach świata, gdzie nie brakuje ciepła i wody, żyją najróżniejsze gatunki roślin i zwierząt. Znacznie mniej sprzyjające warunki panują na pustyniach, w górach czy w mroźnej tundrze. Tutaj mogą przetrwać tylko najbardziej wytrzymałe...
Rzeki, jeziora i stawy
Zwierzęta i rośliny ze środowisk słodkowodnych różnią się bardzo od tych, które zamieszkują lądy i morza. Owady wodne ślizagają się po powierzchni wody lub pełzają pośród skał na dnie, zapewniając pożywienie żabom, ptakom nurkującym i rybom. W...
Mchy i wątrobowce.
Mchy i wątrobowce to delikatne, pozbawione kwiatów rosliny, tworzące kępy i darnie. Należą one do gromady mszaków. Nie posiadają korzeni we właściwym tego słowa znaczeniu, a podłoża czepiają się za pomocą cienkich chwytników zwanych ryzoidami....
Iglaste i sagowce.
W jurze i kredzie lasy składały się głównie z drzew iglastych i sagowców. Obecnie w wielu częściach świata, zwłaszcza w chłodniejszych rejonach, nadal spotyka się gęste lasy iglaste. Drzewa iglaste i sagowce wraz z kilkoma pojedyńczymi tworzą...
Układ pokarmowy-biologia
Zawiązuje się w 4 tygodniu życia płodowego Wszystkie części układu pokarmowego pochodzą z prajelita, za wyjątkiem jamy ustnej pochodzącej z zatoki ustnej Układ pokarmowy dzieli się na: • jamę ustną i gardło • przewód pokarmowy • gruczoły...
Moczarka kanadyjska
Pochodzi z Ameryki Północnej,skąd w XIX wieku przywędrowała do Europy i innych części świata. WXX wieku gatunek rozprzestrzenił się w Europie Środkowej,stała się jedną z najbardziej pospolitych roślin wodnych.Moczarka Kanadyjska występuje we...
Zanieczyszczenia wody
¾ powierzchni Ziemi pokrywa woda,97% to woda słona,tylko 3% to woda słodka. Woda jest niezbędna do życia.Zanieczyszczenia wody powodują choroby a następnie śmierć organizmów żywych.Jest to problem wagi światowej,wraz ze wzrostem zaludnienia ziemi...
Budowa i rola układu pokarmowego
Droga pokarmu Jama ustna-pobieranie, mechaniczne rozdrabnianie pokarmu, mieszanie go ze śliną, wstępne trawienie cukrów. Na jamę ustną wpływa enzym działający którym jest amylaza ślinowa powstaje w śliniankach Gardło-wspólny odcinek przewodu...
Jak zdrowo sie odżywiać
Zasady właściwego odżywiania się: -myć ręce przed posiłkiem i po posiłku -myć zęby po posiłku i nie tylko ale i rano oraz wieczór -właściwie przechowywać żywność -spożywać pieczywo pełnoziarniste, owoce, warzywa, -myć przed jedzeniem...
Dzięcioły i tukany.
Chociaż dzięcioły i tukany różnią się wyglądem i sposobem odżywania, są bliskimi krewnymi. Żyją w lasach, a większość z nich przebywa głównie na drzewach, budując gniazda w dziuplach wyżłobionych w pniach. Dzięcioły wydłubują z drzewa ukrywające...
Glony i porosty.
Większość gatunków glonów żyje w morzach, jeziorach lub stawach, są jednak i takie, które moż na spotkać w wilgotnych miejscach na lądzie. W przeciwieństwie do innych roślin plechowate glony nie mają korzeni, liści ani kwiatów, chociaż niektóre...
Kuraki.
Kuraki, na które czesto polują myśliwi, to krępe ptaki zyjące głównie na ziemi. Są one dobrymi biegaczami, ale rzadko latają. Wyjątkiem są sytuacje, gdy podlatują nagle do góry, aby uniknąć niebezpieczeństwa. Przedstawicieli rzędu kuraków cechuje...
Małpy.
Małpy należą do ssaków naczelnych, rzędu obejmującego także lemury. cztekokształtne i ludzi. Są zwierzętami inteligentnymi i stadnymi, choć niektóre żyją samotnie. Żywią się owocami i roślinami, a także mięsem. Wyróżnia się dwie grupy małp. Małpy...
Żółwie lądowe i wodne.
Do rzędu Chelonia należy około 250 gatunków zwierząt - żółwi lądowych, morskich i słodkowodnych, zwanych batagurami. Wspólną cech a wszystkich gatunków jest posiadanie twardego pancerza, który chroni ich miękkie ciała przed drapieznikami i...
Palmy.
Palmy to charaterystyczne rośliny o wysokim, pozbawionym konarów pniu, zwieńczonym koroną liści. Tworzą one prastarą rodzinę jednoliściennych, która rozwija się dynamicznie przez ponad 110 milionów lat historii na Ziemi. Obecnie na świecie...
Chrząszcze.
Rząd chrząszczy, do którego należy m.in. popularna biedronka, obejmuje około 360 000 znanych gatunków, co stanowi 40% wszytkich owadów. Chrząszcze różnią się ogromnie pod względem rozmiaru. Jednym z najmniejszych jest chrząszcz piórkoskrzydły,...
Kręgowce.
Kręgowce stanowią jedynie drobny ułamek królestwa zwierząt, ale są najbardziej znanymi zwierzętami. Wspólną cechą wszystkich gatunków należacych do tej grupy jest posiadanie kręgosłupa. Typowe kręgowce mają tez wewnętrzny szkielet z przyczepionymi...
Węże.
Węże (ok.2700 gatunków) są pod wieloma względami nietypowymi gadami: nie mają kończyn, powiek ani zewnętrznych otworów usznych. Zamieszkują wszystkie kontynetny z wyjątkiem Antaktydy. Znacznie różnią się rozmiarami- ślopuchowane mierzą zaledwie 11...
Sowy.
Gdy słońce zachodzi, wiekszośc ptaków przestaje żerować i chowa się na noc w bezpiecznym miejscu. Sowy zachowuja się inaczej, ponieważ wiele z nich właśnie o zmierzchu wychodzi z ukrycia i zaczyna polować. Ci cisi myśliwi wyszukuja swoje ofiary...
Ptaki.
Odkąd ptaki poraz pierwszy uniosły się w powietrze, zdolność latania pozwoliła im kolonizować nowe środowiska, zakładać gniazda w niedostępnych miejscach i migrować. Dzięki lekkim szkieletom, wydajnemu układowi iddechowemu i silnym skrzydłom ptaki...
Ssaki.
Do tej zróżnicowanej gromady zwierząt należą gatunki tak odmienne, jak nietoperze, kangury, wieloryby, a nawet ludzie. Tym, co odróżnia ssaki od innych zwierząt, jest fakt, że samice każdego gatunku żywią swoje potomstwo mlekiem produkowanym w...
Drzewa.
Od ponad 210 milionów lat drzewa żyją na Ziemi. Pierwsze były olbrzymimi, zdrewniałymi roślinami wytwarzającymi zarodniki, przodkami paproci i widłaków. Dzisiejsze drzewa to duże wytwarzające nasiona rośliny o zdrewniałym, wyprostowanym pędzie...
Ewolucja.
Odkąd tylko ludzie zaczęli badać przyrodę, zachwycali się zdumiewającym przystosowaniem organizmów do ich trybu życia. Na przykład ptasi dziub ma kształt najodpowiedniejszy do zbierania określonego rodzaju pokarmu, a kocie pazury idealnie nadają...
Bezkręgowce.
Gdy człowiek mówi o zwierzętach, zazwyczaj ma na myśli ssaki, ptaki, gady i ryby. Stworzenia te stanowią jednak zaledwie małą część królestwa zwierząt, należąc do jednej z 34 głównych grup- kręgowców (zwierząt posiadających osiowy kręgoslup)....
Płazy.
Większość płazów może być zarówno na lądzie, jak i w wodzie. Ich naukowa nazwa - Amphibia - oznacza "podwójne zycie". Płazy przechodzą proces przeobrażenia, gdy rozwijają się z larwy w postać dorosłą. Wśród zwierząt tych wyróżnia się...
Układ pokarmowy - opis
Układ pokarmowy rozpoczyna się tzw. rąbkiem czerwieni wargowej. W jamie ustnej znajduje się język, na powierzchni którego ulokowane są kubki smakowe. Przejdźmy do uzębienia. Wzór zębowy człowieka wygląda następująco : [2,1,2,3] na każdą ćwierć,...
Komórki.
Większość organizmów zbudowana jest z komórek. Zwykle są małe i widoczne tylko pod mikroskopem, ale mimo to odznaczają się znacznym stopniem złożoności. Każdą komórką sterują geny, zazwyczaj znadujące się w jądrze komórkowym pod podstacją...
Konkurencja.
Pewnie zastanawiałeś się, idąc lasem, jak wiele gatunków zwierząt i roślin w nim żyje? Korzystają one z tych samych zasobów środowiska, więc aby przeżyć, muszą o nie konkurować lub wzajemnie sobie pomagać. Dzięki tym złożonym zależnościom w...
Bakterie i wirusy.
Bakterie to najbardziej rozpowszechnione formy życia, występujące w powietrzu, na lądzie i w wodzie. Składają się z zaledwie jednej mikroskopijnej komórki, pozbawionej jądra. Niektóre bakterie zwane są zarazkami, gdyż wywoływują choroby. Większość...
Czym jest genetyka?
Genetyka- jest nauką zajmującą się dziedziczeniem oraz zmiennością organizmów. Cechy dziedziczne są przekazywane potomstwu przez rodziców. To między innymi kolor skóry, oczu , włosów, rysy twarzy, czy też umiejętność zawijania języka w rurkę. Nie...
Coś o ekologii
Zapewne każdemu z nas słowo "ekologia" kojarzy się z czymś innym. Jednym z akcjami oczyszczania plaży, innym zaś ze zdrową żywności, z pewnym typem ubrań lub życiem w zgodzie z naturą. Jednak termin ekologia pochodzi z języka greckiego....
Sekwoja wieczniezielona
SEKWOJA WIECZNIEZIELONA Gatunek drzewa iglastego z rodziny cyprysowatych. Są to obecnie najwyższe żyjące drzewa.Osiągają ogromne rozmiary: -do około 130 m. wysokości,i około 10m.średnicy...
Robina akacjowa
ROBINA AKACJOWA ROBINA AKACJOWA-GROCHODRZEW BIAŁY ROBINA BIAŁA-GROCHODRZEW AKACJOWY Gatunek drzew należący do rodziny bobowatych.Pochodzi z Ameryki Północnej ale rozprzestrzeniła się na wszystkich kontynentach. Gatunek...
Brzoza Brodawkowata.
BRZOZA BRODAWKOWATA BRZOZA BRODAWKOWATA,BRZOZA ZWISŁA Gatunek drzewa z rodziny brzozowatych,występuje w chłodniejszych rejonach Azji i Europy oraz w Afryce Północnej. W Polsce jest bardzo...
Najlepsza elektrownia dla Polski centralnej.
Moim zdaniem najlepszą elektrownią dla Polski centralnej jest elektrownia wiatrowa. Elektrownia wiatrowa to zespół urządzeń produkujących energię elektryczną, które wykorzystują do tego turbiny wiatrowe. Polska centralna leży w strefie wybitnie...
Rozmnażanie i rozwój człowieka
Wyróżniamy 2 układy rozrodcze : - męski układ rozrodczy - żeński układ rozrodczy Męski układ rozrodczy zbudowany jest z : -jąder -najądrzy -nasieniowodów -gruczołu krokowego -pęcherzyków nasiennych -prącia Funkcje : 1) Jądra - narządy...
Ukochane cztery kółka - ekologiczne fakty i ciekawostki
Zdjęcia i filmy sprzed 20, 30 lat przedstawiające Warszawę czy inne duże polskie miasta zaskakują nas przede wszystkim obrazem prostych ulic. Ludzi, owszem, jest sporo, ale samochodów jak na lekarstwo. W komediach Barei, np. "Misiu",...
Od sierpa do kombajnu - ekologiczne fakty i ciekawostki
Czy widziałeś kiedyś rolnika, który orze pole za pomocą konika zaprzężonego do pługa ? W naszym kraju nie jest to jeszcze widok rzadki, zwłaszcza w okolicach podgórskich. Trudno natomiast spotkać kogoś, kto sieje zmoże ręcznie, czerpiąc ziarno z...