Parki Narodowe w Polsce i ich symbole
1. Słowiński Park Narodowy - mewa 2. Woliński Park Narodowy - bielik 3. Park Narodowy Bory Tucholskie - głuszec 4. Drawieński Park Narodowy - wydra 5. Park Narodowy Ujście Warty - gęś zbożowa 6. Wielkopolski Park Narodowy - puchacz...
Jak możemy dbać o środowisko?
1) Na zakupy zaopatrz się w ekologiczną torbę z materiału, a nie z folii. 2) Nie marnuj energii świetlnej, ponieważ aby wyprodukować prąd - należy spalić węgiel, który wydziela w powietrze szkodliwe gazy. Wyłączaj zbędne światła - każda...
Owady żyjące społecznie
Owady społeczne, eusocjalne - są to owady stanowiące potomstwo jednej lub kilku samic żyjące w zorganizowanych społeczeństwach (koloniach), w których wytwarza się mniej lub bardziej zorganizowany podział pracy. Niekiedy spotyka się kilkugatunkowe...
Rola wody w organiźmie
Woda pełni wiele ważnych funkcji w organizmie człowieka. Przede wszystkim jest głównym składnikiem naszego ciała i stanowi od 45% do 75% jego masy. Jako doskonały rozpuszczalnik, woda tworzy środowisko dla wszystkich procesów życiowych...
Znaczenie ptaków w naturze i gospodarce człowieka w punktach
Znaczenie ptaków w naturze i gospodarce człowieka - Maleńki koliber na przykład żywi się nektarem z kwiatów, przy czym pijąc nektar z jednego przenosi pyłek na następny, z którego się pożywi. Bierze więc udział w zapylaniu kwiatów. -...
Znaczenie protistów w przyrodzie i organiźmie człowieka
Protisty pod względem odżywiania dzielą się na roślino podobne i zwierzęcopodobne. Pozytywne działania protistów roślinopodobnych w przyrodzie i organizmie człowieka to: - Biologiczne oczyszczanie wód, - Stosuje się je jako nawóz, przez...
Strefy życia w Morzu
1.Strefa przybrzeżna -ma najwięcej światła -duże falowania wody -najlepsze warunki do życia -najwyższa temperatura wody 2.Strefa otwartej toni wodnej -mogą wystąić falowania wody -niższa temperatura wody -więcej światła w górnych...
Etapy rozwoju człowieka
Każdy człowiek w swoim życiu przechodzi kilka etapów rozwoju. W dobie dzisiejszej można wyróżnić ich około 9. Każdy z nich ma cechy charakterystyczne i niezmienne dla wszystkich ludzi. Są jednak procesy, które zachodzą w różnych organizmach w...
Gady kopalne
Gady kopalne nazywane są mezozoicznymi, ponieważ występowały i dominowały w tej erze. Były w tym czasie największymi zwierzętami - tzw. dinozaurami. Era mezozoiczna zaczęła się ok. 230 mln lat temu i trwała ok. 167 milionów lat. Nazywamy ją erą...
Funkcje ucha
Funkcje ucha - małżowina uszna - Skupia fale dźwiękowe i umożliwia zlokalizowanie źródła dźwięku - kanał słuchowy - zawiera liczne gruczoły łojowe i woskowe. Fala dźwiękowa przechodzi przez przewód słuchowy i wprawia w drgania błonę...
Charakterystyka lasów równikowych.
Klimat równikowy stwarza roślinom idealne warunki do rozwoju. Tylko w tej jednej strefie nie ma pór roku. Powietrze jest wilgotne, ponieważ naturalne zbiorniki wodne, bagna i lasy intensywnie parują. Średnie temperatury powietrza wszystkich...
Dojrzewanie u chłopców i dziewcząt
Dziewczęta Faza dziecięca - trwa od 8. do 12. roku życia, brak wówczas wyraźnych oznak dojrzewania. Faza zwiastunów pokwitania - zaczyna się pomiędzy 8. a 14. rokiem życia (przeciętnie w 11. roku życia). Następuje wówczas gwałtowny...
W jaki sposób gady przystosowały się do życia na lądzie?
Gady są kręgowcami typowo lądowymi. Ich przodkowie byli pierwszymi organizmami lądowymi. O ich przystosowaniu świadczy: a) sucha pokryta łuskami lub płytkami kostnymi skóra która, chroni gada przed wyschnięciem b) wyposażone w błonę płodową...
Krzyżówka ekologiczna
KRZYŻÓWKA EKOLOGICZNA 1) dwutlenek-produkt uboczny spalania paliw kopalnych, przez co przyczynia się do zanie-czyszczenia atmosfery (smog). SIA-R-KI 2) przywracanie wartości użytkowych i przyrodniczych terenom zdewastowanym i zdegra-dowanym...
Jakie znaczenie w przyrodzie odgrywają pierwotniaki?
Dodatnie znaczenie pierwotniaków w przyrodzie Niektóre z wiciowców żyją w symbiozie (we współpracy) z termitami (mieszkają u nich i trawią drewno, które zjadają termity), Pierwotniaki orzęsków, zamieszkujące układ pokarmowy bydła,...
Odżywianie i oddychanie organizmów - sprawdzian wiadomości
ODŻYWIANIE Pożywienie dzieli się na: a. pokarmy pochodzenia zwierzęcego (mleko i jego przetwory, jaja, mięso, ryby) b. pokarmy pochodzenia roślinnego (owoce, warzywa, zboża) Pożywienie pozwala człowiekowi prawidłowo funkcjonować. Musi być...
Energia słoneczna
Słońce jedna z miliarda gwiazd, jest źródłem energii wszystkich znanych istot żyjących na Ziemi. Energia tej gwiazdy docierająca na Ziemię w ciągu 40 minut pokryłaby całoroczne zapotrzebowanie człowieka na nią. Jest ona najbezpieczniejszym...
Dlaczego giną lasy?
Obecnie lasy pokrywają około 30% powierzchni lądów na ziemi. Niestety, przez ostatnie pięćdziesiąt lat gospodarka ziemskimi zasobami leśnymi była fatalnie prowadzona. Wiele lasów zostało całkowicie zniszczonych dla doraźnych celów. Długo lasy były...
Układ rozrodczy - sprawdzenie wiadomości
SPRAWDZENIE WIADOMOŚCI: UKŁAD ROZRODCZY 1. Na czym polega rozmnażanie? 2. Wymień sposoby rozmnażania się i krótko je omów. 3. Jakie znasz sposoby rozmnażania bezpłciowego? 4. Omów krótko budowę i funkcje narządów rozrodczych męskich oraz...
Rośliny i ryby bałtyckie.
Rośliny: -Taśma -Morszczyn -Widlik -Gałęzatka Ryby: -Szprot -Iglicznia -Makrela -Śledź -Płastuga (Flądra) -Dorsz -Okoń -Szczupak -Ciernik -Leszcz -Płoć -Łosoś szlachetny -Węgorz europejski
Pająki - występowanie i liczba gatunków
Gdzie występują pająki? Pająki żyją w każdym niemal zakątku nasze planety.Pojawiły się na niej już 380 milionów lat temu i do dziś zdążyły zasiedlić prawie wszystkie rodzaje środowisk: występują w tropikach,w strefie umiarkowanej i na obszarach...
Znaczenie grzybów w przyrodzie i w gospodarstwie
W przyrodzie: - rozkład obumarłych szczątek roślinnych i zwierzęcych - są reducentami - tworzą próchnicę - biorą udział w procesie samooczyszczania się zbiorników wodnych - biorą udział w procesie mikoryzy W gospodarstwie: - służą jako...
Jadłospis dla nastolatki w wieku 13-15 lat (ok. 2700 kcal)
JADŁOSPIS - Odpowiednia ilość dzienna: ok. 2700 kcal Śniadanie: 25%: ok.675 kcal Drugie śniadanie: 10%: ok. 270 kcal Obiad: 40%: ok. 1080 kcal Podwieczorek: 10%: ok. 270 kcal Kolacja: 15%: ok. 405 kcal Śniadanie: ok. 675 kcal -...
Mięśnie - budowa i funkcje
Układ mięśniowy (ok. 600 mięśni – 40-45% masy ciała): - Tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana (buduje mięśnie szkieletowe; skurcz tych mięśni jest Szybki i zależny od naszej woli). - Tkanka mięśniowa głodka (buduje mięśnie gładkie; występują...
Budowa korzenia
Korzeń dzieli się na kilka odcinków tak zwanych stref, różniących się budową i pełnionymi funkcjami. Przyrost korzenia na długość następuje w strefie zwanej STOŻKIEM WZROSTU. Składa się ona z drobnych komórek, które stale się dzielą. Stożek...
Sarny
Sarna jest najmniejszym przedstawicielem żyjącej u nas zwierzyny płowej. Sylwetka sarny ma w sobie coś z delikatności, a nawet z elegancji, w szczególności kiedy jest w ruchu. Sarna ma drobną i proporcjonalną budowę z tym, że wyższy ma zad niż...
Zanieczyszczenia powietrza
Co to jest zanieczyszczenie powietrza? Zanieczyszczenie powietrza to gazy oraz aerozole , które zmieniają naturalny skład atmosfery. Mogą one być szkodliwe dla człowieka i jego otoczenia . Czyste powietrze składa się z gazów które...
Znaczenie pierścienic
Bezkręgowce te są pokarmem dla innych zwierząt wodnych. Przykładem mogą być wieloszczety. Organizmy takie nazywamy konsumentami. Niektóre gatunki pierścienic są wykorzystywane jako nawozy np. nereidy japońskie. Faktem jest, że organizmy te...
Liść Kasztana
Liście Ustawione naprzeciwlegle, dłoniastodzielne, złożone z 5–9 listków na długich ogonkach. Kwiaty Obupłciowe lub rozdzielnopłciowe w tym samym kwiatostanie, zazwyczaj zebrane w okazałe, wyprostowane wiechy o wys. do 30 cm, w kolorze...
Znaczenie lasów w przyrodzie i gospodarce człowieka
Lasy -płuca ziemi, filtrują powietrze, pochłaniają dwutlenek węgla i zanieczyszczenia. W zamian dają ludziom i wszystkim zwierzętom, tlen niezbędny do życia oraz do istnienia. To ekosystem pełen bioróżnorodności, choć w ścisłym powiązaniu jak...
Najczęstsze schorzenia aparatu ruchu w treningu siłowym
Kończyna górna i bark Aparat ruchu człowieka jest podatny na różnego typu wady lub zniekształcenia. Część z nich może być wrodzona, ale zdecydowaną większość powodują: nieprawidłowa postawa podczas wykonywania...
Wielka Rafa Koralowa
Wielka Rafa Koralowa Wielka Rafa Koralowa czy też Wielka Rafa Barierowa (ang. Great Barrier Reef) – największa na świecie rafa koralowa, położona u wybrzeży Australii. Jest to wyjątkowy, największy na Ziemi wytwór organizmów żywych, widoczny...
Skorupiaki
Nazwa "skorupiaki" wzięła się oczywiście od twardych, wapiennych płytek, tworzących ochronną skorupę pokrywającą ciała tych zwierząt. Skorupiaki należą do tych stawonogów, wraz z owadami i pajęczakami. Z innymi stawonogami łączy je fakt...
Przyczyny tworzenia dziury ozonowej
Przyczyną tworzenia się dziury ozonowej jest niszczenie ozonu w atmosferze przez freony. Są to związki chemiczne, które w wyniku promieniowania ultrafioletowego rozkładają się na węgiel, fluor i chlor. Chlor wchodzi następnie w reakcję z ozonem...
Wpływ zanieczyszczeń powietrza, wody i gleby na organizmy zwierzęce i roślinne
Rodzaje zanieczyszczeń powietrza Powietrze jest mieszaniną gazów, z których składa się atmosfera ziemska. Głównymi jego składnikami są; azot stanowiący ok. 78% i tlen ok. 21%. Pozostałą część stanowią inne gazy: argon, dwutlenek węgla...
Mleko i produkty mleczne
Mleko i produkty mleczne należą do artykułów żywnościowych o bardzo bogatych walorach odżywczych. Ze względu na różnorodność występujących w nich składników odżywczych. Produkty te są niezbędne i niezastąpione w naszej diecie. Przede wszystkim...
Ptaki i ssaki
Ptaki to gromada czworonożnych kręgowców stałocieplnych o przednich kończynach przekształconych w skrzydła i ciele pokrytym piórami. Mimo że podobnie jak płazy i gady składają one jaja, to równocześnie potrafią je chronić i wysiadują w zbudowanych...
Jak przeciwdziałać zanieczyszczeniom powietrza?
Ochrona powietrza przed zanieczyszczeniami jest jednym z najważniejszych, a zarazem najtrudniejszych zadań stojących przed współczesnym człowiekiem. Za zanieczyszczenia możemy uważać wszystkie substancje w stanie stałym, ciekłym i gazowym....
Modyfikacja łodygi
Modyfikacjom ulegają również lodygi nadziemne. Mogą one być wykształcone jako: - ciernia czyli silnie zdrewniałe, sztywne i ostre struktury chroniące przed roślinożercami, od kolcy różniące się trwalszym połączeniem z wiązkami przewodzącymi...
Rafa koralowa
Rafa koralowa - nagromadzenie wapiennych szkieletów organizmów morskich, tworzące wyraźnie zaznaczający się w morfogii podwodny wał lub grzbiet, tak duży, że jest zdolny do przeciwstawienia się niszczącemu wpływowi fal, co odróżnia go od małych...
Fotosynteza w skrócie
Fotosynteza - proces syntezy węglowodanów z CO2 i H2O przy udziale energii świetlnej i chlorofilu. Fotosynteza zachodzi w ciałkach zieleni. 6CO2 6H2O energia ----> C6H12O6 6O2 Niezbędne warunki do przebiegu procesy fotosyntezy: ~...
Człowiek prehistoryczny
Ziemia istniała już co najmniej 3 mld. lat, zanim pojawiły się na niej pierwsze oznaki życia. Kiedy ognista planeta ostygła, uformowała się jej atmosfera. Deszcze zapełniły morza, a w morzach powstało życie. Nie do końca wiadomo, jak się to...
Wędrówki Łososi i Węgorzy
WĘDRÓWKI ŁOSOSI Dojrzałe łososie żyją w morzach, ale ich ikra rozwija się dobrze w wodzie słodkiej – w zimnej, dobrze natlenionej wodzie górskich potoków. Gdy nadejdzie czas tarła, dziesiątki gatunków łososia wyruszają w daleką podróż w górę...
Mutualizm
ODDZIAŁYWANIA NIEANTAGONISTYCZNE - MUTUALIZM Mutualizm - jest to jedno z oddziaływań nieantagonistycznych, cechujące się obopólnymi korzyściami, w stopniu tak dużym, że praktycznie uzależnia obydwie populacje. Rozróżniamy kilka rodzajów...
Funkcje oraz budowa krwi
Funkcje krwi : 1. Transport tlenu i CO2 2. Transport substancji odżywczych, witamin i hormonów 3. Odprowadzanie do narządów wydalniczych (nerki, gruczoły potowe) i do wątroby substancje zbędne, lub szkodliwe 4. Transport komórek krwi z...
Komórka zwierzęca roślinna i bakteryjna
Komórka roślinna Chloroplast-zielony plastyd zawierający chlorofil. W chloroplastach odbywa się proces fotosyntezy. Chloroplasty zawierają własny DNA, zdolne są do rozmnażania. Występują w liściach i...
Znaczenie grzybów
Grzyby odrywają ogromną rolę w ekosystemie lasu. Grzyb dostarcza roślinie wody i soli mineralnych, a otrzymuje w zamian związki organiczne. Niektóre grzyby pomagają drzewom w kiełkowaniu. Grzyby mają duże znaczenie jako pokarm dla zwierząt, a...
Wiersz o Ziemi
Ziemię mamy tylko jedną Więc szanujmy Ją, Bo cóż z nami stanie się, Gdy zniszczymy własny dom. Ginie ptactwo i zwierzęta, Giną drzewa w lesie, Nic nie robiąc, wciąż czekamy Co nam los przyniesie? Dość lenistwa więc ruszmy razem I...
Skutki dziury ozonowej
Kilka najważniejszych i najgroźniejszych skutków powstawania dziury ozonowej: Pierwszym i podstawowym skutkiem oddziaływania dziury ozonowej na Ziemię jest globalne ocieplenie, czyli znaczna zmiana warunków klimatycznych w różnych częściach...
Budowa i funkcje łodygi - notatka
Funkcje łodygi - utrzymuje w odpowiednim położeniu pozostałe części pędu - umożliwia przepływ wody z solami mineralnymi do korzeni liści, kwiatów i owoców - transportuje produkty fotosyntezy z liści do pozostałych części rośliny - niekiedy...