tępy osiłek
‘umysłowo nierozgarnięty, ograniczony, ale fizycznie bardzo dobrze zbudowany, umięśniony, silny człowiek’; wyr. rzecz.; Jeden wychodził na tępego osiłka, drugi na osiłka sprytnie ironizującego ze swego wizerunku faceta „większego niż życie”.
Tęsknota
tęsknota kogoś zżera/pożera
‘ktoś doznaje silnego uczucia tęsknoty, cierpi z powodu braku, utraty kogoś, czegoś’; zwrot; Wzdychali więc młodzi ku sobie, tęsknota ich pożerała, ale ojciec pozostawał nieugięty.
tłoczyć się jak śledzie w beczce
tłoczyć się jak śledzie w beczce
‘przebywać w ciasnym, zatłoczonym miejscu, być w ścisku’; zwrot wywodzący się z obserwacji świata; Młodzież zgromadzona na koncercie tłoczyła się jak śledzie w beczce w tak ciasnym pomieszczeniu. – Internet.
Tłok
Tomasz
Ton
Tonący
tonący brzytwy się chwyta
tonący brzytwy się chwyta
‘człowiek zagrożony ratuje się wszelkimi sposobami’; fraza; Ma pani rację. Ale tonący brzytwy się chwyta. – „Prodoks”.
tonąć w domowych obowiązkach
‘mieć dużo zajęć w domu, których wykonanie pochłania dużo czasu, nie wyrabiać się z nimi’; zwrot; Niech nie siedzą tylko w domu i nie toną w obowiązkach domowych.
tonąć we łzach
‘zalewać się łzami; płakać rozpaczliwie, szlochać’; zwrot; We łzach toną też rodziny innych znanych Polaków.
Top
Topór
Torba
Towarzyski
Towarzystwo
tracić/gubić wątek
‘gubić główną myśl w czasie mówienia, pisania’; zwrot, stp. rzem. Od XV w. tkactwo: wątek ‘nici przetykane między prostopadle biegnącymi nićmi osnowy’; (…) bo wtedy zaczynasz się jąkać, wyrywać słowa z widocznym trudem i przestajesz myśleć, zawieszony na języku podpowiadacza, tracisz wątek i nie możesz chwycić sensu za ogon. – K. Makuszyński, Bezgrzeszne.
tracić/stracić pewność siebie
‘powątpiewać, zwątpić w siebie, w swoją wartość’; zwrot; Jesteście dobrzy w indywidualnej pracy z pacjentami czy klientami, ale tracicie pewność siebie, gdy trzeba iść np. na zebranie w gminie (…). – „Cogito”.
Trafiać
trafiać/trafić/przemawiać/przemówić do czyjegoś serca
‘trafić do czyjegoś przekonania, wzruszać, rozczulić kogoś’; zwrot; To, co mówi trafia do mojego serca.
trafić jak kulą w płot
trafić jak kulą w płot
‘powiedzieć coś nietrafnie, nie na temat lub zrobić coś niewłaściwie, niestosownie’; zwrot; Jeśli zaś Miodowiczowi, w tym stwierdzeniu dotyczącym estetyki, chodziło o przymioty intelektualne świadka, to też trafił jak kulą w płot (…). – „Angora”.
trafić pod strzechy
‘zyskać wielką popularność’; zwrot, liter. O, gdybym kiedy dożył tej pociechy,/Żeby te księgi trafiły pod strzechy. – fragm. z „Pana Tadeusza” A. Mickiewicza.
trafić w dziesiątkę
‘odgadnąć coś, określić coś trafnie, właściwie’; zwrot, sport.; Można powiedzieć, że Jasiek trafił w dziesiątkę, wybierając to właśnie liceum. – „Cogito”.
trafić w sedno
trafić w sedno
‘trafić w istotę problemu, w istotę rzeczy; znaleźć właściwe rozwiązanie czegoś; oddać coś trafnie, w sposób właściwy’; zwrot, stp. związany z jazdą konną – sedno ‘rana na grzbiecie konia, która powstała po ucisku siodła’; Tu partyjny dyrektor trafił w sedno (…). – W. Łysiak.
trafić za kratki
‘trafić do więzienia’; zwrot; „Misiu” jest w szoku, że jego znajomy trafił za kratki. – „Fakt”.
trafiła kosa na kamień
trafiła kosa na kamień
‘trafił ktoś mądry, chytry, przebiegły na równego sobie przeciwnika, trafił swój na swego’; fraza, roln.
traktować coś jak relikwie
‘uważać coś za świętość, za rzecz bezcenną’;zwrot, relig. relikwia ‘szczątki świętych’; Korespondowaliśmy z różnymi znanymi psychologiami, a oni przysyłali nam swoje nadbitki – traktowaliśmy je jak relikwie (…). – „Cogito”.
traktować coś jak zło konieczne
‘zaledwie coś tolerować; uznawać coś za przykry obowiązek’; zwrot; (…) dubbing musi być w tym wypadku sztuką samą w sobie i nie może być traktowany jako zło konieczne.
traktować kogoś jak powietrze
‘udawać, że się kogoś nie widzi, nie dostrzega, ignorować kogoś’; zwrot; Wszystkich dookoła traktowała jak powietrze. – „Victor J”.
traktować kogoś nieludzko
‘być wobec kogoś bezlitosnym, okrutnym; odnosić się do innych w sposób niegodny człowieka’; zwrot; Traktował ich nieludzko, żeby wyrobić w nich hardość.
traktować kogoś/coś po macoszemu
‘odnosić się do kogoś, czegoś niechętnie, w sposób lekceważący, surowy’; zwrot (por. być od macochy ); Także w sprawie związku przestępczego w MSW, które to śledztwo traktowane jest w IPN po macoszemu. – „Ozon”; Od dłuższego jednak czasu Teatr TV traktowany jest po macoszemu i jego premiery są uzależnione od tego, czy akurat nie ma czegoś bardziej atrakcyjnego, co może zapewnić większą oglądalność. – „Angora”.
traktować kogoś/coś pobłażliwie
‘być wyrozumiałym w stosunku do kogoś, czegoś; podchodzić do kogoś, czegoś ulgowo’; zwrot; (…) dość długo traktowali mity pobłażliwie, nie bez przymrużenia oka (…). – W. Łysiak
Trawa
Trawka
Trąba
trąba jerychońska
‘silny, głośny, donośny dźwięk’; wyr. rzecz., bibl. (Wyrażenie jest nawiązaniem do bibl. opowieści o zdobyciu miasta Jerycha. Gdy siódmego dnia oblężenia siedmiu kapłanów trąbami zatrąbiło siedem razy a lud krzyczał, mury Jerycha upadły. Joz 6, 20: „Lud wzniósł okrzyk wojenny i zagrano na trąbach. Skoro tylko lud usłyszał dźwięk trąb, wzniósł gromki okrzyk wojenny i mury rozpadły się na miejscu (…).”).
Trącić
trącić myszką
trącić myszką
‘być przestarzałym, niemodnym, staroświeckim’; zwrot; myszka to dawna nazwa zapachu starego wina, a trącić to tyle co wydzielać słaby zapach; por.przysł. „Czym skorupka za młodu nasiąknie, tym na starość trąci”; Nikt nie zaprzeczy, że lektury szkolne trącą już myszką. – Internet.