ma się coś do czegoś jak piernik do wiatraka
ma się coś do czegoś jak piernik do wiatraka
‘coś nie ma z czymś żadnego związku’; zwrot. Nie wiadomo, dlaczego zestawiono akurat piernik i wiatrak, a nie inne rzeczy niemające ze sobą związku. Może jakąś rolę odegrało dalekie pokrewieństwo: młyn – wiatrak – mąka – piernik, a może tylko podobieństwo brzmieniowe – sekwencja głosek podobnych lub identycznych artykulacyjnie.; Co ma piernik do wiatraka? (tyt.) – Internet;
machnąć na coś/na kogoś ręką
‘zrezygnować z czegoś, kogoś; uznać coś za stracone; przestać zwracać na coś, na kogoś uwagę, zlekceważyć coś, kogoś’; zwrot; Machnąłem na to ręką i chodziłem spać z kurami.; Uśmiecha się tylko drwiąco, bo wie, że dwóch srok od razu za ogon nie schwyta, więc najpierw chce zakatrupić jedną, to jest ciebie (…), a dopiero kiedy ci postawi pałę i machnie na ciebie ręką, wtedy dopiero idzie robić śledztwo do poświęcających się bohaterów .– K. Makuszyński, Szatan.
Macierzyński
Macocha
Macoszy
Maczać
maczać w czymś palce
maczać w czymś palce/ręce
maczać w czymś palce/ręce
‘brać udział w jakiejś sprawie, zwykle ocenianej ujemnie, nieuczciwej, podejrzanej moralnie; przyczyniać się w jakimś stopniu do czegoś’; zwrot; Zapytajcie tych dwóch, co ukradli księżyc. Oni na pewno w tym palce maczali. – Internet.
Mać
madejowe łoże
madejowe łoże
‘bardzo niewygodne łóżko’; wyr. rzecz., liter. W europejskiej baśni o Madeju – łoże ogniste, nabite nożami i kolcami, przygotowane w piekle dla rozbójnika Madeja.
Madejowy
magiczna różdżka
magiczna/czarodziejska różdżka
‘coś, co ma czarodziejską moc, niezwykłe właściwości’; wyr. rzecz. liter., bajki; Magiczną różdżką (…) jest dla apostołów relatywizmu tolerancja. – W. Łysiak 2; Trzeba wiedzieć, czego się chce – tak jakby miała przed tobą stanąć za chwilę wróżka z czarodziejską różdżką, gotowa spełnić każde twoje marzenie. – „Nowy Dzień”.
Magiczny
Magnes
Majątek
Malina
małe piwo
‘drobnostka, szczegół, coś nieistotnego, niegodnego uwagi; coś łatwego’; wyr. rzecz.; Ale było to „małe piwo” przy burzy, która się rozpętała A.D. 1994(…). – W. Łysiak
małymi kroczkami/krokami
‘powoli, bez pośpiechu’; wyr. określ. związane z obserwacją zachowań człowieka; Spokojnie, małymi kroczkami chcę wrócić do wysokiej dyspozycji. – SW; Swoje marzenia realizują małymi krokami . – „Nowy Dzień”.
małymi kroczkami/krokami
Małżeństwo
małżeństwo z rozsądku
‘związek małżeński zawarty dla interesów, nie z miłości’; wyr. rzecz.; Godzi się wreszcie na małżeństwo z rozsądku z córką potentata branży materiałów sanitarnych. – „Ozon”.
Mamić
mamić kogoś obietnicami
‘zwodzić, łudzić kogoś, oszukiwać’; zwrot; Mamione obietnicami właścicieli ośrodka matki nie zawahały się wydać po kilkaset dolarów za parę zabiegów. – „Ozon”.
mamona
‘pieniądze; dawniej także dobra materialne, wszelkie bogactwa, majątek’; wyr. rzecz., bibl. (Łk 16, 9; Łk 16, 13; Mt 6, 24); Przede wszystkim ofiarowując mamonę Kościołowi, zrobili dobry użytek z pieniędzy. – „Angora”.
Mamona
Mania
mania wielkości
‘chorobliwe przeświadczenie o ważności swojej osoby, wygórowane mniemanie o sobie’; wyr. rzecz., medyc.; Ach, ty i ta twoja mania wielkości. – TV Polsat.
Maniera
Mankiet
manna z nieba
‘cud, nieoczekiwany dar, niezasłużone profity; coś bardzo upragnionego, potrzebnego i cennego’; wyr. rzecz., bibl. (Według Biblii to pożywienie spuszczane przez Boga z nieba w czasie 40 lat wędrówki Izraelitów po pustyni Synaj Wj 16, 4-36: „Pan powiedział wówczas do Mojżesza: «Oto ześlę wam chleb z nieba, jak deszcz. I będzie wychodził lud, i każdego dnia będzie zbierał według potrzeby dziennej (…)»).
manna z nieba
manna z nieba spada/spadnie komuś
‘coś komuś przychodzi łatwo, bez wysiłku, nieoczekiwanie’; zwrot, bibl. (por. manna z nieba ).
Manowce
Manto
Mańka
Marek
Margines
Marka
Marnotrawny
Marny
marsowa mina
‘groźny, surowy wyraz twarzy; zasępiona, niezadowolona mina’; wyr. rzecz., mitol. – od imienia Marsa – rzym. boga wojny; Wszyscy wychodzący mieli marsowe miny. – Internet.
Marsz
martwe dusze
‘osoby, których nazwiska są fikcyjnie wpisane do dokumentów, na listy, spisy w celu uzyskania jakichś korzyści materialnych’; wyr. rzecz., liter. – tyt. satyrycznej powieści N. Gogola;