list żelazny
‘urzędowy dokument gwarantujący nietykalność osoby’; wyr. rzecz., prawn. – z prawa rzymskiego salvus conductus ‘list bezpieczeństwa, żelazny, glejt’; Zgodził się przyjechać, gdyż dostał tzw. „list żelazny”. – W. Łysiak 1; L- jak list żelazny, czyli glejt nietykalności. – „Angora”.
Lista
Listek
listek figowy
listek figowy
‘osłona wstydliwego miejsca, symbol wstydliwości; parawan, przykrywka’; wyr. rzecz., bibl. (Rdz 3, 7: „A wtedy otworzyły się im obojgu (Adamowi i Ewie) oczy i poznali, że są nadzy; spletli więc gałązki figowe i zrobili sobie przepaski.”); (…) J. Tischner nie był żadnym listkiem figowym tej ankiety (…). – W. Łysiak 1; (...) lecz głupie serce ocal/przykryj figowym listkiem. – J. Twardowski.
Liść
Litera
Lokator
Lot
lot ikaryjski/ikarowe loty
lot ikaryjski/ikarowe loty
‘odważne przedsięwzięcie, które może zakończyć się fiaskiem’; wyr. rzecz.; mitol.; Ikar, razem z ojcem Dedalem, na skrzydłach sporządzonych z piór i wosku, uciekł z Krety. Wbrew ojcowskim zakazom wzbił się zbyt wysoko i słońce stopiło wosk. Chłopiec wpadł do morza i utonął. Stał się symbolem młodzieńczego idealizmu, marzycielstwa, skłonności do podejmowania ryzyka; Internet.
Lubić
Ludzie
ludzie dobrej woli
ludzie dobrej woli
‘osoby mające uczciwe chęci, życzliwe, przychylne nastawienie’; wyr. rzecz.; Wszystkich ludzi dobrej woli prosimy o wsparcie naszego celu .
ludzka bestia
‘o człowieku okrutnym, brutalnym, bezwzględnym’; wyr. rzecz., liter.– tyt. 17 tomu cyklu powieściowego E. Zoli.
ludzka bestia
Ludzki
lukratywna oferta/interes
lukratywna oferta/interes
lukratywna oferta/lukratywny interes
‘coś, co przynosi zyski, co się bardzo opłaca’; wyr. rzecz., zapoż. z łac., też w franc.; Nic dziwnego, że Radcliffe zagra tylko jeszcze raz – w piątej części filmu. Do kolejnej będzie raczej za stary, by grać dziecięcą postać, a poza tym ma wiele lukratywnych ofert. – „Nowy Dzień”.
Lukratywny
Lwi
lwi pazur
lwi pazur
’czyjaś dobra strona ujawniona w trudnej sytuacji, czyjś talent zaprezentowany w jakimś dziele, widoczny nawet w drobnych fragmentach dzieła’; wyr. rzecz. (najczęściej w połączeniu z czas.: pokazać, zdradzać, mieć ), przyr.; przysł. łac. ex ungue leonem ’lwa z pazura poznać’;
lwia część
lwia część
‘główna, najważniejsza, największa’; wyr. rzecz.; liter. – Bajki Ezopa; Lwia część ceny benzyny to podatki i akcyza. – Internet.
Lwica
Łabędzi
łabędzi śpiew
łabędzi śpiew
‘ostatnie słowo, ostatnia myśl, ostatni przejaw czyjejś działalności w jakiejś dziedzinie, np. ostatnie dzieło autora, ostatni występ aktora; coś ostatecznego’; wyr. rzecz., liter. – w bajce Ezopa ‘ostatni, żałobny krzyk łabędzia, pieśń przedśmiertna’
łabędzia szyja
Łacina
Ład
‘bez żadnego uporządkowania, byle jak’; wyr. określ.; Wszystko to odbywało się bez ładu i składu, nikt nad tym nie panował. – Internet.
ładne kwiatki
‘okrzyk wywołany zaskoczeniem, oburzeniem, podkreślający czyjeś zdumienie’; fraza; Czy wiesz, że Martę zostawił chłopak? Ładne kwiatki, taka była go pewna. – zasłyszane.
ładny/niezły pasztet
‘sytuacja kłopotliwa, niezręczna, przykra’; wyr. rzecz., kulin.; To będzie niezły pasztet dla nowego rządu. – „Angora”.
ładować akumulatory
‘nabrać energii, siły do działania’; zwrot, techn.; Kiedy już odczuwamy frajdę, w naszym organizmie wydzielają się endorfiny, które jeszcze bardziej poprawiają nam nastrój i sprzyjają ładowaniu akumulatorów. – „Cogito”; Rozumiem gorycz ojca dyrektora – haruje jak wół, ładuje ludziom akumulatory, a oni udają, że nie mają szmalu. – „Angora”.
łagodne spojrzenie
‘poczciwe, dobroduszne spojrzenie, łagodna, dobrotliwa twarz’; wyr. rzecz.; Chociaż wyglądali groźnie, mieli łagodne spojrzenia.
Łakomy
łakomy kąsek
łakomy kąsek
‘coś atrakcyjnego, o co warto zabiegać”; wyr. rzecz., kulin.; Łakomym kąskiem dla niejednego pierwszoligowca byłby w tym okresie Dariusz Dudek.
łamac bariery
‘przekraczać ustalone zasady, zakazy, nie liczyć się z obowiązującymi normami’; zwrot, techn.
łamać sobie głowę
‘intensywnie zastanawiać się, próbować rozwiązać problem, analizować coś’; zwrot; Staś tak przyzwyczaił się do myślenia w każdym położeniu o Nel, że (…) począł łamać sobie głowę, jakby zabezpieczyć ją od deszczu. – H. Sienkiewicz, Pust.
łamać zakazy
‘naruszać zasady, przekraczać normy’; zwrot; Może właśnie dlatego realizujemy najbardziej szalone pomysły, łamiemy zakazy. – „Cogito”.
Łańcuch
łańcuch zbrodni
‘szereg, ciąg następujących po sobie poważnych przestępstw’; wyr. rzecz.; Cenny naszyjnik jest siłą sprawczą łańcucha zbrodni, których sprawcy (…) nie przebierają w środkach. – „Wprost”.