anioł dobroci
anioł dobroci
‘ktoś bardzo dobry, szlachetny, uczynny, pomagający innym’; wyr.rzecz., relig.; Z nekrologów czy mów pogrzebowych dowiadujemy się, że pan prezes był człowiekiem wielkiego serca, pan doktor był człowiekiem niezastąpionym, ciotka była aniołem dobroci (…). – J. Twardowski.
anioł stróż
‘według religii chrześcijańskiej anioł opiekujący się każdym człowiekiem; przen. obrońca, opiekun, towarzysz’; wyr. rzecz., bibl. To określenie nie pojawia się bezpośrednio w Biblii; przeznaczeniem aniołów jest ochrona ludzi przed złem. Rozpowszechnione przez modlitwę „Aniele Boży, stróżu mój”; Wartość tego Pieniążka/polega na jego książkach/i na tym, że jest aniołem stróżem/swych sławnych kolegów po piórze. – T. Fangrat.
Annasz
Apetyt
Arbiter
arbiter elegancji
arbiter elegancji
‘znawca, autorytet w sprawach mody, dobrego smaku, tonu, właściwego zachowania’; wyr. rzecz., liter. ant., łac. arbiter elegantiae. Tak nazwał Tacyt Tytusa Petroniusza, „wytwornego znawcę zbytku”; (…) to terror pseudopostępu(…), propaganda lewaków i libertynów, którzy mianowali się skutecznie „arbitrami elegancji” współczesnego świata. – W. Łysiak 2.
Arbuz
Architekt
Argument
argusowe oko
argusowe oko/argusowe oczy
‘oko, oczy czujne, podejrzliwe’; wyr. rzecz.,mitol. grec. Argus to wielooki potwór, olbrzym, któremu Hera, zazdrosna o Zeusa, kazała strzec zamienionej w jałówkę kochanki Zeusa – Io. Argus czuwał przez całą dobę, gdyż sypiał tylko na połowę oczu, na zmianę. Hermes na polecenie Zeusa podstępnie zabił go. Hera, aby unieśmiertelnić swego sługę, rozsypała oczy Argusa na ogonie pawia;
Argusowy
Ariadna
Armata
As
Atak
Atłas
Atmosfera
Augiasz
Austriacki
austriackie gadanie
austriackie gadanie
‘mówienie bzdur, wygadywanie głupstw, wypowiedź bezsensu’; wyr. rzecz., hist. Pochodzenie wyrażenia nie do końca jasne. Dotyczy 2. poł. XIX w. i prawdopodobnie nawiązuje do długich i jałowych wystąpień parlamentarnych w sejmie galicyjskim. To ironiczne określenie kultury politycznej czasów lojalizmu i polskiej władzy samorządowej w Galicji; Austriackie gadanie (tyt.) – GW; To jest austriackie gadanie, w którym kryje się jednak nieco treści. – „Gazeta Polska”.
Automat
Autorytet
autorytet moralny
‘ktoś, kto postępuje zgodnie z zasadami moralnymi, kogo zachowanie, postępowanie, postawa są godne naśladowania’; wyr. rzecz., etyka; Dzięki temu czołowi politycy komunistyczni stali się na następne lata gwiazdami demokracji i autorytetami moralnymi. – W. Łysiak