‘leżeć w grobie’; zwrot, eufem. związany z tabu językowym dotyczącym śmierci; Jęz.
‘zwężony odcinek drogi, który utrudnia przejazd; trudna do pokonania przeszkoda’; wyr. rzecz.; Od początku skarżą się na wąskie gardło w przyznawaniu pieniędzy. – „Ozon”.
‘skłócić kogoś, skonfliktować różne strony’; zwrot, rzem. klin ‘drewienko przycięte trójkątnie, wbijane dla rozszczepiana twardych materiałów’; To Kaczyńscy chcą wbić klin między nas i Janka – twierdzi Bronisław Komorowski. – „Newsweek”.
‘upierać się przy czymś, nie dać się przekonać, że coś jest inaczej’; zwrot; Tak sobie wbił do głowy, że cała ta wyczytana machina onych sennych majaczeń jest prawdą. – M. Cervantes.
‘zaatakować kogoś znienacka, podstępnie; zdradzić kogoś, w podstępny, haniebny sposób przyczynić się do czyjegoś niepowodzenia’; zwrot, krymin.; Ich pomocnikami stają się najczęściej nie osoby z wiedzą i wizją (…), ale ludzie lojalni, bo w pełni zależni, tacy, którzy nie wbiją noża w plecy. – „Ozon”.
‘sprawić kłopot, zmuszając do szukania rozwiązania, do podjęcia decyzji, postawić kogoś w krępującej sytuacji’; zwrot; stp. ćwiek ‘gwóźdź, też szewska szpilka do przybijania podeszew’; Jęz.
‘ranić czyjeś uczucia, urazić dotkliwie; czyjeś uczucia zostały zranione, urażone’; zwrot, krymin.; A biednemu chłopczynie, gdy usłyszał te słowa, zdawało się, że mu nóż utkwił w sercu.
‘dokuczyć komuś troszeczkę, okazać komuś złośliwość’; zwrot; Jednak na koniec musi wbić mu szpileczkę .
‘dokuczyć komuś bardzo, być złośliwym w stosunku do kogoś’; zwrot; W naszym wywiadzie – debacie co rusz wbijają sobie szpilę.
‘zainteresować, zaabsorbować kogoś czymś; wprowadzić kogoś do czegoś, nakłonić kogoś do współuczestnictwa w czymś’; zwrot; Zaczęli mnie nawet wciągać w swoją orbitę życia towarzyskiego. – „Angora”.
‘umrzeć’; zwrot, eufem.; Czy żywot marny,/czy znakomity,/kres ma jednaki – /odwalenie kity. – „Cogito”.
‘zniszczyć kogoś, doprowadzić kogoś do klęski, upadku’; zwrot; Chyba zrozumiał, że gardząc socjotechniką, zostanie przez konkurentów wdeptany w ziemię.
‘niewielka suma dana przez ubogą osobę kosztem wyrzeczeń, ale z dobroci serca’; wyr. rzecz., bibl. Wyrażenie pochodzi z przypowieści ewang. o ubogiej wdowie, która wrzuciła do skarbonki „dwa drobne pieniążki” – wszystko, co miała (Mk 12, 41-44, Łk 21, 1-4).
‘zgodnie z własnym upodobaniem, z własnymi poglądami, nie licząc się z nikim’; wyr. określ.; Do tej pory szantażowali wszystkich, których wzywali według własnego widzimisię .
‘zacząć postępować niewłaściwie, nieetycznie’; zwrot, bibl. (por. sprowadzić kogoś na złą drogę );
‘pomóc komuś, służyć wsparciem, być dla kogoś podporą’; zwrot.
to samo za to samo, odwzajemniając się tym samym (zwykle złem za doznane zło); odpłacając się czymś za coś, niczego nie darowując, odpłacając pięknym za nadobne’; wyr. określ., nawiąz. bibl. (por. oko za oko, ząb za ząb; miarka za miarkę; Ap 6-7); wet dawn. ‘odpłacenie, odwzajemnienie’; Jesteśmy przygotowani, aby oddać cios za cios, czy wet za wet. – TVN.
‘wezwać podwładnego do gabinetu na rozmowę, zazwyczaj nieprzyjemną’; zwrot, z odmiany zawodowej; Już rano dostałem informację, że prezes wzywa mnie na dywanik . – TVN.
‘podejrzewać podstęp, zdradę na podstawie jakiejś przesłanki’; zwrot; Dzieciaki nie ukrywają zdumienia. Rozglądają się, węszą podstęp. – „Nowy Dzień”.
‘skomplikowany problem, zawiła, trudna do rozwiązania sprawa’; wyr. rzecz. (zwykle tworzy zwrot w połączeniu z czas.: przeciąć, rozciąć … – ‘rozstrzygnąć bardzo trudną, skomplikowaną sprawę w sposób stanowczy, radykalny’), starożyt. grec. Wyrażenie węzeł gordyjski nawiązuje do podania, wg którego Aleksander Macedoński rozciął mieczem kunsztowny węzeł zawiązany przez Gordiosa I, ojca Midasa, króla Frygii. Zgodnie z przepowiednią ten, kto rozsupła ten węzeł, miał otrzymać władzę nad Azją...
‘pozytywne nastawienie, optymizm powodują, że człowiek czuje się silny, ma przekonanie, że może wszystko zrobić’; fraza, bibl. (Mt 17,20: „On zaś rzekł: «Z powodu małej wiary waszej. Bo zaprawdę powiadam wam: Jeśli będziecie mieć wiarę jak ziarnko gorczycy, powiecie tej górze: „Przesuń się stąd tam!”, a przesunie się. I nic niemożliwego będzie dla was».”); P rzeczytajcie i uwierzcie, że człowiek może góry przenosić; (…) przysłowie mówi, że wiara góry przenosi (…). – „Newsweek”; Wiara...