‘mieć zmienne nastroje, zachowywać się kapryśnie; zwrot; Ktoś może mieć dość twoich humorów.
‘mieć wyrzuty sumienia, złe samopoczucie po popełnieniu jakiegoś nieetycznego czynu’; ‘źle się czuć po nadmiernym spożyciu alkoholu’; zwrot; Zdawało się, że nic się nie stało, ale wszyscy uczestnicy tej imprezy mieli kaca moralnego i unikali siebie nawzajem.
‘nie umieć spojrzeć na coś krytycznie, być zaślepionym, ograniczonym, nie widzieć tego, co jest oczywiste, czytelne, być dogmatycznym w swoich poglądach’; zwrot; Niektórzy politycy mają klapki na oczach, nie widzą, co się wokół nich dzieje, a raczej udają, że nie widzą. – Internet.
‘mieć kochanka, kochankę, potajemnie się z kimś spotykać’; zwrot; Wszyscy wiedzieli, że ma kogoś na boku. – Internet.
‘być winnym w stosunku do kogoś, wyrządzić komuś krzywdę, być odpowiedzialnym za czyjąś śmierć’; zwrot, relig.; Jestem pewna, że pielęgniarki mają na sumieniu śmierć mojego dziecka. – TV Siedem.
‘całkowicie kogoś, coś lekceważyć; nie liczyć się zupełnie z kimś, czymś’; zwrot; Ale ich właściciele mają kluby gdzieś i nie dają im złotówki. – „Fakt”.
‘obserwować kogoś, coś, uważać na kogoś/na coś; uczynić kogoś/coś przedmiotem swoich planów; mieć kogoś/coś na widoku’; zwrot; BD; Nie zauważyliście, że on miał ich już od dawna na oku. – Internet;
‘lekceważyć wszystko, wszystkich, nie przejmować się nikim, niczym’; zwrot, wulg.; Piłkarze mają nas w dupie i robią z nas idiotów, ale sami na to zasłużyliśmy. – „Polityka”.
‘być nadmiernie podejrzliwym, wszędzie widzieć zagrożenia, niebezpieczeństwa, pułapki’; wyr. rzecz., milit.; Nie ma w nas kompleksu oblężonej twierdzy, wiemy, że popełniamy błędy, ale ostatnio ktoś bardzo się stara, żeby było nam trudniej (…).
‘być bardzo silnym i zdrowym’; zwrot; On to ma końskie zdrowie, choroby omijają go z daleka. – Internet.
‘być sprawcą czyjejś śmierci, przyczynić się do czyjejś śmierci’; zwrot, krymin.; Nie jestem żądny krwi, ale jeśli ktoś ma krew na rękach, nie można mu tak po prostu przebaczyć. – W. Łysiak.
‘szybko zapominać, nie pamiętać długo’;zwrot; Edyta ma krótką pamięć i słabą wolę.
‘mieć dar pisania, łatwo i sprawnie pisać teksty, przelewać myśli na papier’; zwrot, kult.; Można się tu wykazać lekkim piórem. – „Cogito”.
‘mieć skłonność do popełniania kradzieży, być złodziejem, kraść’; zwrot, eufem.
‘być wzruszonym, zaczynać płakać’; zwrot; Nic dziwnego, że kiedy Jan Paweł II umarł, wielu Izraelczyków miało łzy w oczach. – „Wprost”.
‘mieć niewielkie prawdopodobieństwo powodzenia, niewielkie możliwości osiągnięcia sukcesu’; zwrot; Widać przewidział, że będzie miał marne szanse na kontynuowanie politycznej kariery (…). – „Fakt”.
‘być bezczelnym, cynicznym; pozbawionym ambicji, honoru, skrupułów’; zwrot, bibl. (Iz 48, 4: „Ponieważ wiedziałem, że jesteś uparty i kark twój jest drągiem z żelaza, a twoje czoło miedziane.”); J. Liberek.
‘mieć w związku z czymś wątpliwości, nie być pewnym czegoś, doznawać różnych, skrajnych uczuć’; zwrot; Nie wiedziałam, co mam o tym wszystkim myśleć, miałam mieszane uczucia . – Internet; Niektórzy z mieszanymi uczuciami przyjęli pomysł. – „Nowy Dzień”.
‘być w złym humorze, złościć się, dąsać bez wyraźnego powodu’; zwrot;
‘mieć na kogoś/coś ochotę, chcieć kogoś, coś zdobyć’; zwrot; Diabeł ma na pana chrapkę/Już pociąga za nogawkę. – J. Twardowski.
‘wiedzieć o kimś coś kompromitującego’, zwrot; techn.; Służby specjalne miały już wcześniej haka na przedsiębiorcę i tylko czekały, żeby to wykorzystać.
‘mieć mocne nerwy; być spokojnym, opanowanym; także żyć w stanie napięcia nerwowego’; zwrot; Toteż nie wyjeżdżał czasem i przez cały rok, co tym sobie można jako tako wytłumaczyć, że drzewiej ludzie mieli nerwy jak postronki.
‘mówić nie przebierając w słowach, używać nawet wulgaryzmów’; zwrot; Raper Liroy słynie z niewyparzonego języka i obscenicznych gestów.
‘być w trudnej sytuacji zmuszającej do podjęcia szybkiej, zwykle niekorzystnej decyzji’; zwrot, gw. przestęp.; Olek musiał działać bardzo szybko, miał już prawie nóż na gardle. – „Victor G”.
‘niewiele o czymś wiedzieć, słabo się na czymś znać, mało coś rozumieć’; zwrot; W gruncie rzeczy radzieccy planiści mieli mgliste pojęcie, dokąd skierować armie Układu Warszawskiego (…). – „Ozon”.
‘myśleć o kimś, o czymś pozytywnie, mieć o kimś, o czymś dobrą opinię’; zwrot; W Makowie Mazowieckim są dobre szkoły średnie, o których ja mam dobre zdanie (…). – „Cogito”.
‘być bardzo czujnym, doskonale orientować się w danej sytuacji’; zwrot; Mieć oczy i uszy otwarte . – S. Bąba; Dzisiaj wszędzie trzeba mieć oczy i uszy otwarte. – Internet.
‘być mądrym, roztropnym’; zwrot, bibl. (Niektóre opracowania wiążą ten zwrot z fragmentem Pisma Św. Prz 21, 20: „Cenny skarb i oliwa w domu mądrego, a głupiec je marnotrawi”.); To prawda, że ma głowę na karku i olej w głowie. – AG1; Jeśli Jacek ma trochę oleju w głowie, będzie umiał przyznać się, że zawalił sprawę. – „Victor G”.
‘być szczerym, bezpośrednim w okazywaniu uczuć; być otwartym na uczucia innych’; zwrot; Wystąpienie Ojca Świętego w instytucie Yad Vashem, jego łzy, jego otwarte serce zrobiły na wszystkich wielkie wrażenie. – „Wprost”.
‘nie mieć szczęścia’; zwrot; pech z niem. i franc. ‘twarda smoła’, przen.’brak powodzenia, szczęścia w grach hazardowych’; zwrot upowszechnił M. Bałucki. Niezdecydowany antykwariusz Jaś Góra ma pecha . – SE; Posłowie z Samoobrony maja prawdziwego pecha
‘wygłaszać frazesy, banały’; zwrot; komunał dawn. ‘morał pospolity’, liter., sztuczny skrót franc. morale commune ; morfem - ał jak w morał, w XIX w. nadużywany przez krytyków w znaczeniu ‘banał’ i tak już pozostało; w żadnym jęz. nie ma znaczenia pejoratywnego; Wolę tak, niż pełną gębę komunałów o lepszym i brak jakichkolwiek działań.
‘być bardzo zajętym zapracowanym’; zwrot; Strażacy i pracownicy słupskich „Wodociągów” mieli pełne ręce roboty.
‘mieć bardzo dużo pieniędzy, być bogatym, majętnym’; zwrot; Nic dziwnego, że kasy ma jak lodu.
‘czuć się winnym’; zwrot, relig.; Żyją zwykle w ukryciu. Często mają poczucie winy, przekonanie, że coś z nimi jest nie tak. – „Angora”.