Modrzew.
Modrzew jest również uważany za jedno z najpiękniejszych, a także najcenniejszych drzew iglastych świata. Igiełki modrzewia wyrastają pączkami po 20 do 50. Są pięknie jasnozielone wiosną, a złotożółte jesienią. Tylko modrzewie –z drzew iglastych...
Jodła.
Rosnąca w Polsce jodła pospolita należy, podobnie jak świerk, do rodziny sosnowatych. Jej pień jest gładki i jasny do 80 roku życia, potem pęka. Igły mają pod spodem przeważnie charakterystyczne dwa paski białego woskowego nalotu; jeśli rozetrzeć...
Sosny i świerki.
Występują przeważnie w strefie zimnej i umiarkowanej. Kwiaty mają rozdzielnopłciowe i wiatropylne. Kwiatostany żeńskie rozwijają się zwykle w szyszki. Ich liśćmi są igły lub drobne łuski, jak na przykład u cyprysów, które też należą do drzew...
Lasy.
Lasy pokrywają około 30% powierzchni kontynentów. Dawniej było ich o wiele więcej. Działająca przy ONZ Organizacja do Spraw Rolnictwa i Wyżywienia podała informacje o powierzchni jaką zajmują lasy na poszczególnych kontynentach. Istotne znaczenie...
Bielik.
Symbol Wolińskiego Parku Narodowego, to bielik-największy skrzydlaty drapieżnik naszego kraju. Osiąga masę 5-6 kg. Charakterystycznymi cechami tego gatunku są jasnobeżowe upierzenie, biały ogon, żółty dziób oraz pozbawione piór nogi. Wiele...
Żubr-króle puszczy.
Żubr jest największym europejskim ssakiem. Zgodnie z systematyką należy do rodziny krętorogich, rzędu parzystokopytnych. Patrząc na potężnego, dumnie kroczącego żubra, nie zdajemy sobie często sprawy, że gatunek ten na początku XIX wieku stanął na...
Ameryka Północna
Na półkuli zachodniej leży ląd nazwany Ameryką. Ląd ten dzieli się na dwa kontynenty: Amerykę Północna i Amerykę Południową. Obszar Ameryki Północnej wynosi ponad 24 mil km2. Ameryka Północna leży na półkuli północnej i zachodniej. Występuje na...
Liść - wytwórnia pokarmu.
Liście są najbardziej charakterystycznym organem rośliny. Mają różne kształty i rozmiary. Niektóre z nich darzymy szczególną sympatią. Jednak są i tacy, którzy wierzą, że znalezienie czterolistnej koniczynki, występującej w przyrodzie niezwykle...
Sposoby odżywiania się organizmów.
Człowiek skonstruował wiele maszyn, które ułatwiają mu życie. Każda z nich do funkcjonowania potrzebuje energii. jej źródłem jest na przykład węgiel. Sposób wprawiania tych urządzeń w ruch zależy od ich rodzaju oraz warunków, w których będą...
Nieantagonistyczne zależności między gatunkami.
Uczniowie często pomagają sobie w nauce. Jeżeli ma się lepsze oceny z przedmiotów ścisłych, można tłumaczyć koleżankom matematykę i fizykę. One natomiast, jeżeli lubią przedmioty humanistyczne, mogą ci pomóc z języka polskiego i historii. Dzięki...
Ochrona środowiska na co dzień.
Niemal codziennie media przekonują nas o konieczności ochrony środowiska. Może Ci się jednak wydawać, że jeden człowiek nie jest w stanie swoim postępowaniem poprawić jego stanu. W rzeczywistości środowisku najlepiej służą właśnie drobne działania...
Ewolucja i jej dowody.
Naukowy, porównując w trakcie wieloletnich badań organizmy występujące na Ziemi, doszli do wniosku, że wszystkie istoty żywe są ze sobą spokrewnione. Na tej podstawie ustalono, że kot domowy, tygrys i lew należą do rodziny kotowatych, ponieważ...
Materia i energia w ekosystemie.
W przyrodzie organizmy połączone są różnorodnymi zależnościami pokarmowymi. Jeśli ustawimy je w kolejności od zjadanych do zjadających, otrzymamy łańcuch pokarmowy. W każdym łańcuchu osobniki danej populacji zjadają organizmy tworzące poprzednie...
Różnorodność biologiczna.
Rozmaitość form życia występujących na Ziemi to różnorodność biologiczna. Dotyczy ona wszystkich organizmów i wzajemnych relacji między nimi. Rozpatruję się ją zazwyczaj w odniesieniu do trzech poziomów organizacji przyrody: ekosystemowego,...
Sprawdzian z biologii.
Nr zad. Oczekiwana odpowiedź Grupa A Oczekiwana odpowiedź Grupa B Kryterium punktowania 1. C B za prawidłową odpowiedź – 1 p. 2. B A za prawidłowe podkreślenie – 1 p. 3. światło, dwutlenek węgla, woda, odpowiednia temperatura,...
Zanieczyszczenie i ochrona atmosfery.
Gwałtowny wzrost liczby ludności oraz rozwój przemysłu przyczyniły się w znacznym stopniu do zanieczyszczenia środowiska. Oznacza to, że w powietrzu, wodzie, a także glebie znajdują się szkodliwe substancje w ilościach, które ujemnie wpływają na...
Zagrożenia i ochrona gleb.
Gleba to powierzchniowa warstwa litosfery, składająca się z cząstek mineralnych pochodzących ze skał, materii organicznej pochodzącej z rozkładu szczątków organizmów, oraz wody i powietrza. Ogrywa ona bardzo ważną rolę w ekosystemach: jest źródłem...
Cechy populacji.
Grupa osobników tego samego gatunku, żyjących na określonym obszarze w tym samym czasie, to populacja. Organizmy jednego gatunku tworzą wiele populacji. Przykładowo dzięcioły czarne z Borów Tucholskich stanowią inną populację niż dzięcioły czarne...
Ważki, jętki i modliszki.
Delikatne, często ślicznie ubarwione ważki rożnoskrzydłe sa owadami powszechnie znanymi. Wraz z ważkami równoskrzydłymi tworzą rząd Odonata, spokrewnionymi z jętkami. Ważki są szybkimi i sprawnymi drapieżnikami. Biorąc pod uwagę ich prędkość i...
Karaczany, pchły i wszy.
Karaczany, pchły i wszy nie są ze sobą spokrewnione, ale wszystkie są szkodnikami, dokuczającymi ludziom i zwierzętom. Karaczany są prawdziwą plagą niektórych domów-trudno je wytępić, gdyż łatwo się rozmnażają. Głód im nie grozi, zawsze bowiem...
Wzrost i rozwój.
Większość organizmów rozpoczyna swoje życie jako pojedyncza komórka nie większa od kropki. Dzieli się ona wkrótce na dwie komórki, potem cztery, osiem i tak dalej, aż maleńkie ciało zacznie przyjmować kształty. Zarodek rośnie, zmienia swój kształt...
Owadożerne.
Owadożerne to rząd najprymitywniejszych ssaków łożyskowych, trzeci pod względem liczebności w tej gromadzie. Należy do niego około 400 gatunków. Większość z nich to małe, żyjące samotnie zwierzęta, aktywne w nocy i zywiące sie głównie...
Choroby.
Ludzkie ciało przypomina maszynę - zazwyczaj działa bez zarzutu, ale czasem się psuje. Może się tak stać z powodu urazu lub choroby. Choroby pojawiają się, kiedy organizm zostanie zaatakowany przez patogen (zarazek) - tak jak w przypadku grypy...
Jerzyki i jaskółki.
Jerzyki, jaskółki i lelki są powietrznymi akrobatami. Potrafią obracać się i kręcić w powietrzu z zadziwiającą prędkością i zręcznością. Chociaż nie są blisko spokrewnione, wyglądają podobnie i w analogiczny sposób zdobywają pokarm. Ich łupem są...
Poruszanie się na lądzie.
Niamal wszystkie organizmy potrafią się poruszać przynajmniej częścią swojego ciała. Rośliny obracają liście i kwiaty do słońca, a większość zwierząt może wędrować z miejsca na miejsce. Sposób poruszania się zwierzęcia zależy do jego kształtu,...
Poruszanie się w powietrzu.
Powietrze ma tysiąc razy mniejszą gęstość od wody, ale wystarcza to, by utrzymać poruszające się w nim zwierzęta. Najmniejsze organizmy, jak bakterie i zarodniki roślin, są tak lekkie, że unoszone podmuchem wiatru, pokonują duże odległości, zanim...
Zmysły.
Większość zwierząt żyje w stale zmieniającym się otoczeniu, w którym jeden ruch może decydować o życiu lub śmierci. Szukając pożywienia i unikając niebezpieczeństw, opierają się one na informacjach rejestrowanych przez zmysły, które informują je...
Warunki ekstremalne.
W tych częściach świata, gdzie nie brakuje ciepła i wody, żyją najróżniejsze gatunki roślin i zwierząt. Znacznie mniej sprzyjające warunki panują na pustyniach, w górach czy w mroźnej tundrze. Tutaj mogą przetrwać tylko najbardziej wytrzymałe...
Rzeki, jeziora i stawy
Zwierzęta i rośliny ze środowisk słodkowodnych różnią się bardzo od tych, które zamieszkują lądy i morza. Owady wodne ślizagają się po powierzchni wody lub pełzają pośród skał na dnie, zapewniając pożywienie żabom, ptakom nurkującym i rybom. W...
Moczarka kanadyjska
Pochodzi z Ameryki Północnej,skąd w XIX wieku przywędrowała do Europy i innych części świata. WXX wieku gatunek rozprzestrzenił się w Europie Środkowej,stała się jedną z najbardziej pospolitych roślin wodnych.Moczarka Kanadyjska występuje we...
Zanieczyszczenia wody
¾ powierzchni Ziemi pokrywa woda,97% to woda słona,tylko 3% to woda słodka. Woda jest niezbędna do życia.Zanieczyszczenia wody powodują choroby a następnie śmierć organizmów żywych.Jest to problem wagi światowej,wraz ze wzrostem zaludnienia ziemi...
Glony i porosty.
Większość gatunków glonów żyje w morzach, jeziorach lub stawach, są jednak i takie, które moż na spotkać w wilgotnych miejscach na lądzie. W przeciwieństwie do innych roślin plechowate glony nie mają korzeni, liści ani kwiatów, chociaż niektóre...
Chrząszcze.
Rząd chrząszczy, do którego należy m.in. popularna biedronka, obejmuje około 360 000 znanych gatunków, co stanowi 40% wszytkich owadów. Chrząszcze różnią się ogromnie pod względem rozmiaru. Jednym z najmniejszych jest chrząszcz piórkoskrzydły,...
Konkurencja.
Pewnie zastanawiałeś się, idąc lasem, jak wiele gatunków zwierząt i roślin w nim żyje? Korzystają one z tych samych zasobów środowiska, więc aby przeżyć, muszą o nie konkurować lub wzajemnie sobie pomagać. Dzięki tym złożonym zależnościom w...
Sekwoja wieczniezielona
SEKWOJA WIECZNIEZIELONA Gatunek drzewa iglastego z rodziny cyprysowatych. Są to obecnie najwyższe żyjące drzewa.Osiągają ogromne rozmiary: -do około 130 m. wysokości,i około 10m.średnicy...
Robina akacjowa
ROBINA AKACJOWA ROBINA AKACJOWA-GROCHODRZEW BIAŁY ROBINA BIAŁA-GROCHODRZEW AKACJOWY Gatunek drzew należący do rodziny bobowatych.Pochodzi z Ameryki Północnej ale rozprzestrzeniła się na wszystkich kontynentach. Gatunek...
Brzoza Brodawkowata.
BRZOZA BRODAWKOWATA BRZOZA BRODAWKOWATA,BRZOZA ZWISŁA Gatunek drzewa z rodziny brzozowatych,występuje w chłodniejszych rejonach Azji i Europy oraz w Afryce Północnej. W Polsce jest bardzo...
W królestwie grzybów
Grzyby to odrębne i wielkie królestwo organizmów. Różnią się od roślin tym, że nie posiadają w swoich komórkach chlorofilu. Nie mogą same produkować pokarmu, są więc organizmami cudzożywnymi. Wyróżniamy grzyby: • jednokomórkowe, np. drożdże, •...
Biocenoza jako zespół żywych organizmów
Biocenoza jako zespół żywych organizmów Populacje roślinne i zwierzęce zajmujące określoną przestrzeń są wzajemnie od siebie uzależnione. Wspólnie żyjąc w tym samym środowisku, tworzą jego biocenozę. Cechą charakterystyczną każdej biocenozy...
Komórka
Komórka to najmniejsza podstawowa jednostka budująca żywy organizm. Jedna komórka może byc organizmem np. pantofelek, bakteria , drożdże. Komórki dzielimy na: A) prokariotyczne B)) eukariotyczne Prokariotyczne są bezjądrowe (np....
Lasy bukowe
W górach rosną na nich lasy bukowe noszące nazwę buczyny karpackie. Lasy te spotykamy także na Pomorzu, gdzie nazywane są buczyną pomorską. Tam, podobnie jak grądy,rosną na glebach brunatnych. Głównym drzewem tworzącym typ tego lasu jest buk. W...
Budowa białek, cukrów i tłuszczów
Białka: Podstawową jednostką budulcową białek jest aminokwas. Spośród 100 aminokwasów znanych w przyrodzie, tylko 20 wchodzi w skład białek. Łączą się one ze sobą w łańcuchy o różnej długości. O właściwościach białka decyduje liczba aminokwasów...
Tasiemiec, glista, owsik, włosień
1 Tasiemiec: - ciało płaskie, -budowa: główka, szyjka, człony, -nowe człony powstaja w szyjce, -oddychają beztlenowo, -są cudzożywne, -rozmnażają sie płciowo ( obojnak) , -wchłania pokarm całym ciałem, -zarażenie przezskażone mięso (...
Naturalne zagrożenia przyrody
Istnieje wiele naturalnych zagrożeń przyrody. Są nimi susze, powodzie, pożary, trzęsienia ziemi, tornada, a także erupcje wulkanów i tsunami. Susze to zmniejszenie opadów atmosferycznych. Powodzie, zaś wywołane są nadmiernymi opadami. Pożary...
Skały i gleby
1. Właściwości ciał stałych. Mają określony kształt, masę i ciężar 2.Rodzaje ciał stałych. Kruche np. kreda Sprężyste np. sprężyna Plastyczne np. plastelina 3.Metale i Niemetale Metale to ciała stałe, posiadające połysk, przewodzą...
Gazela
Gazela Barwa grzbietu i boku jest taka sama, różne osobniki posiadają różne odcienie od brązowego do białego. Brzuch i wewnętrzne strony kończyn są białe. Samce i samice posiadają rogi o długości 35 cm. Cechy charakterystyczne: Długość 1 m...