Skóra - sprawdzian wiadomości
1. Jakie funkcje pełni skóra? (6 pkt.) 2. Opisz ogólną budowę. (10 pkt.) a) Narysuj ogólną budowę skóry. (10 pkt.) * 3. Jakie znasz wytwory naskórka? (4 pkt.) 4. Porównaj funkcje gruczołów potowych i łojowych. (6 pkt.) * 5. Jak dbać o higienę...
Obiegi azotu, węgla, wody - definicje
Obiegi azotu - bakterie pobierają wolny azot z powietrza i przetwarzają je w azotany (V). Dzięki temu rośliny motylkowate odznaczają się dużą zawartością tych związków, są szczególnie bogate w białko i dlatego stanowią wartościowy pokarm dla...
Obieg azotu i obieg wody w przyrodzie
Obieg azotu Rośliny motylkowe są stosowne jako zielony nawóz, ponieważ bakterie pobierają wolny azot z powietrza i przetwarzają go w azotany (v), które są przyswajane przez rośliny motylkowate, te dzięki temu po obumarciu wzbogacają glebę w...
Proste doświadczenie z biologii - metoda naukowa
Obserwacja : Roślina posadzona w piasku wolniej rośnie, niż roślina posadzona w ziemi ogrodniczej. Problem badawczy : Dlaczego roślina posadzona w piasku wolniej rośnie. Hipoteza : Przyczyną jest zbyt mała ilość wody. Doświadczenie :...
Pytania na temat ucha - sprawdzenie wiadomości
SPRAWDZENIE WIADOMOŚCI: ZMYSŁY (ucho, oko, nos, skóra) UCHO 1. Wymień funkcje ucha. 2. Omów budowę ucha. a) ucho zewnętrzne: b) ucho środkowe: c) ucho wewnętrzne: 3. Na schemacie ucha podpisz zaznaczone elementy (schemat jest dołączony do...
Sprawdzenie wiadomości - zmysły (skóra)
SKÓRA 1. Omów funkcje skóry. 2. Omów budowę skóry a) naskórek b) skóra właściwa - gruczoł potowy - gruczoł łojowy 3. Co wchodzi w skład potu? 4. Jaka jest funkcja gruczołów łojowych? 5. Co wchodzi w skład łoju? 6. Higiena skóry –...
Podział zanieczyszczeń atmosfery ze względu na pochodzenie i na stan skupienia.
Gwałtowny wzrost liczby ludności oraz rozwój przemysłu przyczyniły się w znacznym stopniu do zanieczyszczenia środowiska. Oznacza to, że w powietrzu, wodzie i glebie znajdują się szkodliwe substancje w ilościach, które ujemnie wpływają na...
Cukrowce, składniki pokarmowe, przemiana materi i metabolizm - ściąga
Cukrowce (węglowodany) - zbudowane z trzech pierwiastków C,O,H. Obok tłuszczów główny materiał energetyczny. Cukrowce C. porste C. złożone glukoza dwucukry wielocukry fruktoza sacharoza skrobia glikogen celuzloza chityna...
Budowa organizmu i funkcje życiowe - najważniejsze informacje
Rozmnażanie bezpłciowe, wegetatywne, ogamiczne - typ rozmnażania organizmów, który nie jest związany z wytwarzaniem komórek generatywnych czyli gamet. Organizm potomny powstaje z części organizmu rodzicielskiego. U bakterii może dojść do...
Jadłospis dla nastolatki w wieku 13-15 lat (ok. 2700 kcal)
JADŁOSPIS - Odpowiednia ilość dzienna: ok. 2700 kcal Śniadanie: 25%: ok.675 kcal Drugie śniadanie: 10%: ok. 270 kcal Obiad: 40%: ok. 1080 kcal Podwieczorek: 10%: ok. 270 kcal Kolacja: 15%: ok. 405 kcal Śniadanie: ok. 675 kcal -...
Dieta wegetariańska - plusy i minusy
Dieta wegetariańska Ostatnio wiele słyszymy o diecie wegetariańskiej, którą stosuje coraz więcej osób. Często jednak nie zdajemy sobie sprawę z tego, że istnieje wiele odmian wegetarianizmu. Poniżej przybliżone są kolejne typy tego rodzaju...
Dieta zrównoważona
Zrównoważona dieta to taka, która jest złożona z białek, tłuszczów i węglowodanów. Dostarcza ona organizmowi niezbędnych substancji odżywczych, wykorzystywanych do wzrostu, produkcji energii oraz procesów naprawczych. Powinna ona zawierać...
Co to jest dieta?
Wiele osób słysząc słowo "DIETA" kojarzy je tylko i wyłącznie z odchudzaniem. Nic bardziej błędnego. Dieta to nic innego niż pewien sposób odżywiania, dostosowany do danej osoby oraz, co najważniejsze, do danych celów. To oznacza, że "będąc...
Ptaki - kręgowce latające
Ptaki fascynowały ludzi od wieków. Chcieli poznać ich zwyczaje i sposób życia. Niektórzy dokarmiali je, aby pomóc tym stworzeniom przetrwać okres, w którym brakuje im pożywienia. Inni zajęli się ich hodowlą. Umiejętność lotu i śpiew ptaków stały...
Warzywa i owoce
Warzywa i owoce są produktami niskoenergetycznymi, których głównym składnikiem są węglowodany. 1 g węglowodanów dostarcza 4 kcal energii. Właśnie węglowodany powinny stanowić główne źródło energii w naszym pożywieniu. Najbardziej bogate w...
Odżywianie i oddychanie organizmów - sprawdzian wiadomości
ODŻYWIANIE Pożywienie dzieli się na: a. pokarmy pochodzenia zwierzęcego (mleko i jego przetwory, jaja, mięso, ryby) b. pokarmy pochodzenia roślinnego (owoce, warzywa, zboża) Pożywienie pozwala człowiekowi prawidłowo funkcjonować. Musi być...
Filtratory
Filtratory to typowo wodna grupa zwierząt. Pobierają niewybiórczo cząstki pokarmu, filtrując wodę. Żywią się drobnymi roślinami i zwierzętami oraz martwymi szczątkami roślin i zwierząt, oraz martwymi szczątkami organicznymi pływającymi w...
Opis żyrafy
Żyrafa jest obecnie najwyższym zwierzęciem na świecie. W naturze zamieszkują one sawanny afrykańskie na południe od Sahary. Naukowcy początkowo sądzili, że żyrafa jest krzyżówką wielbłąda i lamparta, ale błąd został utrwalony w naukowej nazwie...
Sport to zdrowie - czy rzeczywiście?
Wiele razy słyszymy - powinieneś uprawiać sport, poprawisz sylwetkę i samopoczucie! Równie często - uprawiając dyscypliny sportowe, będziemy zdrowsi... A ile razy zastanawiamy się, ile jest w tym prawdy? Otóż sport...
Znaczenie stawonogów w życiu i gospodarce człowieka
Znaczenie stawonogów w życiu i gospodarce człowieka: Owady (Insecta): - Przenoszą choroby zakaźne. (Świdrowce, Zarodziec malaryczny, Tężec) - Stanowią zagrożenie dla człowieka. (Szerszeń, Pluskwiak krwiopijca) - Przyczyniają się do...
Mikroskop elektronowy - opis, budowa, zastosowanie
Mikroskop elektronowy - mikroskop wykorzystujący do obrazowania wiązkę elektronów. Pozwala to na dostrzeżenie obiektów milion razy mniejszych niż np. ludzki włos. Dzięki mikroskopowi elektronowemu, możemy zobaczyć m.in. organelle komórkowe i...
Budowa mikroskopu
Mikroskop składa się z: Okularu - jest zbudowany z soczewek jest miejscem do którego obserwator zbliza oko. Śrub - (mała, czyli mikrometryczna i duża, czyli makrometryczna) służą do ustawiania odległości i ostrości obserwowanego obiektu...
Obieg węgla w przyrodzie
Drugi z podstawowych cykli biochemicznych to obieg węgla. Bierze w nim udział węgiel w postaci atomowej lub w różnych związkach. Obieg ten polega na wymianie głównie dwutlenku węgla z atmosferą ziemską. Dwutlenek węgla biorący udział w wymianie...
Znaczenie dżydżownic
Dżydżownice - rodzaj skąposzczetów z rodziny dżdżownicowatych. Żyje w glebie, na głębokości do 1 m. Na powierzchnie wychodzi nocą lub w pochmurne, wilgotne dni. Ciało jej jest wydłużone, dł. 2-35 cm (gatunki tropikalne do 1 m), podzielone na...
Wielka Rafa Koralowa
Wielka Bariera Koralowa jest największym na świecie żywym organizmem, który widać z kosmosu, jako białą smugę na tle oceanu. Leży ona w różnych odległościach od lądu od 15 do 200 km, blisko północno - wschodniego wybrzeża Australii....
Czym jest genetyka?
Genetyka jest to nauka zajmująca się dziedziczeniem i zmiennością organizmów. Cechy dziedziczne to m.in. wzrost oraz kolor oczu. Cechy niedziedziczne to np. blizny, opalenizna, tatuaż. Cechy indywidualne- rysy twarzy oraz głos. Zmienność...
Budowa i funkcje korzeni
1.Funkcje korzeni : - umocowanie rośliny w podłożu - pobieranie z gleby wody z rozpuszczonymi w niej solami mineralnymi 2.Systemy korzeniowe : a.system palowy - rośliny dwuliścienne np. fiołek, dąb b.system wiązkowy - rośliny...
Wyprawa łososia na tarlisko
W czasie swojej wędrówki łosoś kieruje się zapachem wody na terytorium, gdzie się urodziły dane osobniki. Od razu po zapłodnieniu samica wędruje z morza do rzeki. W trakcie swojej wędrówki przyszły rodzic nie spożywa żadnego pokarmu. Tarło, czyli...
Układ nerwowy- najważniejsze punkty.
1.układ nerwowy a) centralny -mózg -rdzeń kręgowy b) obwodowy -nerwy czuciowe -nerwy ruchome -nerwy czuciowo-ruchome c) autonomiczny -współczulny (sympatyczny)- przyspiesza akcje serca, podnosi ciśnienie -przywsółczulny...
Bóbr
W Polsce w średniowieczu bobry były rozpowszechnione na terenie całego kraju.Słowo bóbr obecne w języku obcym już od XIII wieku.Bóbr stanowił obiekt szczególnie troski przez królów i książąt polskich. Na początku XI wieku król...
Jak widzimy obraz?
Światło wpadające do oka przechodzi przez żrenice, tak aby dotrzeć do siatkówki.W siatkówce odpowiednio załamuje się.Pierwszą cześcią oka, jaką promień świetlny napotyka na swojej drodze, jest rogówka. Rogówka wzraz z soczewką są głównymi...
Ssaki
Ssaki to zwierzęta należące do kręgowców. Charakteryzują się występowaniem gruczołów mlekowych u samic, obecnością owłosienia oraz stałocieplnością. Większość ssaków utrzymuje temperaturę w granicach 36-39 °C. Stałocieplność umożliwia aktywny...
Potrawy z dzika i zająca.
Przypomnijmy, że mięso dzika trzeba najpierw zabejcować. Szynki dzika marynuje się jak szynki wieprzowe. Wędzone przez 3 tygodnie w zimnym dymie są szczególnie smaczne i chętnie jadane także na surowo. Ze świeżego schabu można smażyć kotlety jak...
Czy świat pędzi ku katastrofie?
Coraz więcej jest głosów katastroficznych, które wołają, że zniszczenie lasów prowadzi do zagłady ludzkości. W lasach tropikalnych żyje milion gatunków zwierząt. Mogą zostać wytępione przed końcem tego stulecia. I jak grożą eksperci: „Śmierć nawet...
Nadzieja w przyszłości.
Nadmierny rozwój turystyki jest nie tylko naszym monopolem. To zmartwienie leśników i tzw. ochroniarzy na całym świecie. Tak od nas odległy i rozległy kraj jak Australia również ma kłopoty z turystami. Może mają nieco odmienne niż my, ale-mają. I...
Leśne zwierzyny.
Przedstawmy bliżej te zwierzęta, które być może, dzięki szczęśliwemu zbiegowi okoliczności, uda nam się zobaczyć podczas leśnych wędrówek. Sarna. Jest u na zwierzęciem pospolitym, więc zacznijmy od niej. Długość głowy i tułowia dochodzi do 130 cm,...
Gdy drzewa stały się drewnem.
Naturalnie, że od „zawsze” drewno było źródłem energii, przede wszystkim opałem do ogrzewania i przygotowania gorących posiłków. Było i dotąd jest podstawowym paliwem dla 2 miliardów ludzi w krajach Trzeciego Świata, czyli dla mniej więcej połowy...
Grzyby niedoceniane.
Czubajka kania, należy do największych grzybów. Cienkie nóżki kani odcina się, a używa same kapelusze. Umyć, oczyścić, sparzyć wrzącą wodą, a potem dobrze ocieknięte maczać w rozbitym jajku i bułce tartej. Smażyć z obu stron, aż do zrumienienia....
Przetwory z grzybów.
Które grzyby, poza borowikami, nadają się do suszenia? Koźlarz, maślak, grzyb czerwony, opieńka miodowa oraz kolczak dachówkowaty. Wymienione tu grzyby nadają się o suszenia w całości lub w kawałkach, a tylko ich odpadki przeznacza się na mączkę...
Zbierać czy popatrzeć?
Trzeba koniecznie pisać o grzybach trujących, gdyż niestety co roku notowane są zatrucia grzybami. Gdy o tym myślę, przypomina mi się początek jednego bardzo już starych filmów Saszy Guitry „Spowiedź szulerów”. Idzie długi kondukt pogrzebowy,...
Czy drzewa są bezbronne ?
Starzy leśnicy mawiają, że gdyby nie błędy człowieka, las umiałby się bronić przed szkodnikami. Dałby sobie z nimi radę. Człowiek się wmieszał do spraw lasu i wszystko zepsuł. Rzeczywiście masowym pojawom szkodników sprzyjają przemysłowe dymy i...
Marzec, kwiecień i maj jako miesiące dla ptaków.
W dalszym ciągu przylatują skowronki te, które nie zdążyły s lutym, a także strzyżyki, drozdy, rudziki, słonki i bociany czarne. Drapieżne ptaki zakładają gniazda. Jednym z drapieżnych ptaków jest krogulec. Żyje w lasach iglastych graniczących z...
Chrońmy lasy.
Pożary to tylko jedno nieszczęście z serii tych, które powoduje tzw. stronka turystyczna czyli ludzie, nawiedzający tłumnie atrakcyjne, pełne jezior i lasów okolice. Wielu z tych, którzy mają samochody, motocykle itp. łamią zakazy parkowania....
Ciekawe zwierzęta.
Żaby, ropuchy, traszki, węże i jaszczurki. Zna je każdy z nas, ale nie są lubiane. Często mówi się, że są paskudne, a nawet wstrętne. Kiedyś wiązano z tymi zwierzętami wiele przesądów. Niektóre przetrwały do dziś. Wierzono że węże hipnotyzują...
Ptasie miesiące.
Niektóre ptaki towarzyszą nam przez cały rok, inne- zależnie od pór roku, a nawet miesięcy. Wielu ptasich gości możemy spotkać tylko w ściśle określonym czasie. Większość ptaków ma okresy godowe wiosną i dlatego właśnie wtedy lasy i pola, ogrody i...
Leczą, trują i pachną.
Jak wiadomo, do runa leśnego należą wszystkie rośliny zielne, mchy, porosty i grzyby. Nie wystarczyłoby i tysiące stron, gdyby się je wszystkie chciało wymienić i opisać. Toteż jasne, że trzeba się zająć tylko tymi, które z jakichś względów wydają...
Głogi i wawrzynki.
W naszych lasach rośnie kilka gatunków głogów. Najbardziej pospolitymi są głóg dwuszyjkowy oraz jednoszyjkowy. Spośród 50 gatunków głogów, u nas w stanie dzikim rośnie jeszcze kilka m.in. odgiętoszyjkowy, prostokielichowy oraz Palmstrucha –ten...
Grzyby.
Jeszcze przed II wojną światową jeden z naszych najwybitniejszych znawców grzybów, profesor dr Teofil Teodorowicz utrzymywał, że po Syberii Polska jest obszarem najbogatszym w grzyby, ale że nie są one należycie u nas wykorzystywane. Przy czym dla...
Jemioła.
W tradycji niektórych krajów, także i u nas, jemioła kojarzy się ze świętami Bożego Narodzenia. Wiesza się ją w drzwiach, lub na środku pokoju pod lampą. To właśnie pod nią składa się życzenia sobie, a chłopak może bezkarnie pocałować swoją...
Jeżyny.
Należą do tego samego rodzaju co maliny i są do nich podobne, choć różnią się wyraźnie. Jest całe mnóstwo gatunków, odmian, mieszańców i mają też rozmaite nazwy; ostrężyny, ożyny, popielice, ostręgi i inne. Bardzo często spotyka się jeżynę...