KATASTROFY EKOLOGICZNE są to trwałe, nieodwracalne, uszkodzenia lub zniszczenia środowiska, mające negatywny wpływ na życie człowieka. KATASTROFA EKOLOGICZNA W ZATOCE PERSKIEJ Czas i miejsce katastrofy: 1991 r., Zatoka Perska....
Naturalne sposoby sterowania płodnością(naturalna antykoncepcja): - Metoda kalendarzowa - Metoda termiczna - Kalendarzyk małżeński - Obserwacja śluzu metodą Billingsów - Metoda wykorzystująca testy biochemiczne - Stosunek przerywany...
Antykoncepcja, med. dobrowolne i okresowe zapobieganie zapłodnieniu lub rozwojowi ciąży; stosowane są różne metody zapobiegania ciąży: 1) naturalne — termiczna (polega na mierzeniu temperatury ciała w czasie cyklu miesięcznego), owulacyjna...
ANTYKONCEPCJA oznacza świadome zapobieganie ciąży. Większość młodych ludzi rozpoczynających współżycie seksualne ma zbyt małą wiedzę o antykoncepcji. Specyficzność seksualizmu człowieka przejawia się między innymi w tym, że stosunki płciowe...
Olśniewające białością tarasy wapienne (trawertyny) Pamukkale, znajdujące się 19 km na północ od Denizli, wyglądają z daleka jak jasna blizna na zboczu łańcucha górskiego. Gdy podjeżdża się bliżej, nabierają bardziej konkretnych kształtów i staje...
Hormony są to związki chemiczne wytwarzane przez organizm, koordynujące i regulujące już w znikomych ilościach procesy biochemiczne w komórkach oraz korelujące podstawowe funkcje życiowe organizmu. Produkowane są przez gruczoły dokrewne lub...
Hormony są to związki chemiczne wytwarzane przez organizm, koordynujące i regulujące już w znikomych ilościach procesy biochemiczne w komórkach oraz korelujące podstawowe funkcje życiowe organizmu. Produkowane są przez gruczoły dokrewne lub...
Substancje zapasowe u roślin, związki chemiczne syntetyzowane przez rośliny, pełniące rolę źródła energii lub budulca. Substancje zapasowe występują we wszystkich komórkach roślin jako produkty przemiany materii, a ponadto są magazynowane w...
Siateczka śródplazmatyczna Jest to rozbudowany system błon. Dzieli cytoplazmę na mniejsze obszary (mogą w nich wtedy bez przeszkód zachodzić różne reakcje chemiczne), w oddzielnych strukturach komórkowych można otrzymać inne warunki, skład...
Pięciopromienna symetria ciała i dorosłych osobników brak wyodrębnionej głowy. Larwy szkarłupni są dwubocznie symetryczne. Niektóre jeżowce i strzykwy wtórnie utraciły promienistą symetrię i stały się symetryczne dwubocznie. Obecność...
1. Systematyka: Królestwo: Zwierzęta (Animalia, Zoa) Typ: Szkarłupnie (Echinodermata) Gromada: Rozgwiazdy (Asteroidea) Gromada: Strzykwy (Holothurioidea) Gromada: Liliowce (Crinoidea) Gromada: Jeżowce...
Boczna linia rozwoju wtórnoustych, żyjąca w morzach o pełnym zasoleniu, związane z dnem morskim. A) Filogeneza szkarłupni: - przodkowie: robakokształtne zwierzęta mając wtórną jamę ciała (celomę), podzieloną na segmenty. Przeszły one...
1. Filogeneza gadów: - hylonomus - bogate w żółtko jaja, otoczone wapienną skorupką.Wiele bardziej skostniały szkielet niż u płazów, odcinek szyjny znacznie dłuższy, kręgosłup łączył się z miednicą za pomocą 2 kręgów + - Owodniowce - wyższe...
Z górnego dewonu znamy bardzo prymitywne płazy kopalne z grupy Ichthyostegalia, zaliczane do podgromady Labyrinthodontia. Ichthyostegalia miały czaszkę zbudowaną wg planu budowy czaszki ryby trzonopłetwej oraz zupełnie rybi ogon. Kończyny przednie...
Polskę zamieszkuje 27 gatunków płazów i gadów, z czego 18 gatunków przypada na płazy, zaś 9 gatunków na gady. Wszystkie podlegają ochronie prawnej, przy czym na podstawie Rozporządzenia Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i...
Początki ochrony przyrody w Polsce Historia ochrony przyrody w Polsce sięga czasów Bolesława Chrobrego (ok.967-1025), który wydał prawa chroniące bobry. W XII wieku Bolesław Kędzierzawy (Mazowiecki) ograniczył polowania na tury. Król...
Układ nerwowy odbiera wszystkie sygnały od poszczególnych narządów i przesyła do innych. Reguluje i łączy czynności poszczególnych układów i narządów. Utrzymuje łączność ze środowiskiem zewnętrznym.
Łuk odruchowy - droga jaka przebywa impuls nerwowy od receptora przez neurony (elementy przekazujące) do efektora (narząd wykonawczy). Impuls zawsze z receptora wędruje neuronem czuciowym do ośrodka ukl. nerwowego (np. rdzenia kręgowego), z...
1849 1936, fizjolog ros., twórca fizjologii wyższych czynności nerwowych; od 1890 prof. Wojsk. Akad. Med. w Petersburgu, jednocześnie od 1891 kier. wydziału fizjologii Inst. Medycyny Eksperymentalnej tamże; czł. Petersb. Akad. Nauk, Akad. Nauk...
Układy krążenia, oddechowe, wydalnicze i pokarmowe u prawie wszystkich organizmów są ze sobą powiązane (jeśli organizm je posiada), i razem współdziałają. Można zauważyć, że znając przynajmniej dwa spośród tych układów, możemy rozróżnić zwierze...
Jamochłony są najbardziej pierwotnymi tkankowcami. Żyją w wodach, prawie wyłącznie w morzach. Plan budowy jamochłonów można sprowadzić do worka, zbudowanego z dwu warstw tkanki nabłonkowej: zewnętrznej - ektodermy i wewnętrznej entodermy,...
Jamochłon ogólnie dwuwarstwowy worek ze specjalnymi wyrostkami (czułkami bądź ramionami). Budowa - Stułbia występuje tylko w postaci polipa. Ciało jej wygląda jak wydłużony worek przymocowany do podłoża tzw. stopą. W górnej cz. ciała...
Nazwa "skorupiaki" wzięła się oczywiście od twardych, wapiennych płytek, tworzących ochronną skorupę pokrywającą ciała tych zwierząt. Skorupiaki należą do tych stawonogów, wraz z owadami i pajęczakami. Z innymi stawonogami łączy je fakt...
Teoria Pangea prawdopodobnie została wymyślona przez jednego z ewolucjonistów czy kreacjonistów starej Ziemi. Według tej teorii, Pangea była superkontynentem istniejącym na Ziemi około 300 a 180 lat temu. Teoria Pangea jest najbardziej popularną...
Kulę ziemską można podzielić na: - półkulę lądową - półkulę morską lub na: - wschodnią - zachodnią lub na: - półkula północna - półkula południowa Na półkuli północnej przeważają kontynenty, a na południowej zaś...
Homeostaza (gr. homoíos - podobny, równy i stásis - trwanie) - stan równowagi dynamicznej środowiska, w którym zachodzą procesy biologiczne. Homeostaza jest podstawowym pojęciem w fizjologii. Pojęcie to jest także stosowane w psychologii zdrowia...
Człowiek w świecie przyrody. Narasta potrzeba poszerzenia przedmiotu etycznego wartościowania i poddania moralnej ocenie rożnych form działalności człowieka w świecie przyrody. Zbliżająca się katastrofa ekologiczna uzmysławia mi, że...
1. Ekologia – dziedzina biologii badająca relację między organizmami oraz zależności między organizmami a środowiskiem. Nazwa została wprowadzona przez niemieckiego biologa Ernesta Heackela, wywodzi się z gr. oikos (dom, otoczenie) i logos...
Cechy wpływające na populację: 1. Wewnętrzne 2. Zewnętrzne Wewnętrzne to : - sposób odżywiania się - wielkość osobników - skłonności do przemieszczania się - sposób i tempo rozrodu Zewnętrzne dzielimy jeszcze na : 1. Abiotyczne:...
Człowiek jako gatunek biologiczny Dla przyrodników przynależność człowieka do świata zwierząt była oczywista od starożytności. Definiowano go jako dwunożne zwierzę mówiące. Twórca nowożytnej systematyki, Karol Linneusz, w II połowie XVIII w....
Na ziemi żyje wiele milionów gatunków.Każdy z nich jest inny.Uporządkowanie tej ogromnej różnorodności organizmów jest niezbędne do poznania zrozumienia praw rządzących przyrodą.Koty domowe różnią się od siebie wieloma cechami, m.in. barwą...
Obecnie w naszym kraju obowiązuje ustawa o chronie przyrody z 16 października 1991 roku, określająca następujące formy prawne ochrony przyrody: parki narodowe (23), rezerwaty przyrody (1200),parki krajobrazowe (120), obszary chronionego...
Park krajobrazowy obejmuje obszar chroniony ze względu na wartości przyrodnicze, historyczne i kulturowe oraz walory krajobrazowe, w celu zachowania, popularyzacji tych wartości w warunkach zrównoważonego rozwoju. W parku krajobrazowym można...
Choroba beri-beri - skrajna forma awitaminozy (ściślej - hipowitaminozy) na skutek niedoboru witaminy B1. Kazimierz Funk wykrył i wyodrębnił w 1911 w otrębach ryżowych substancję, której brak wywołuje beri-beri i nazwał ją witaminą, tworząc...
RÓWNIK – najdłuższy równoleżnik (0 stopni) znajdujący się w jednakowej odległości od biegunów. Jego długość wynosi 4072 km. POŁUDNIK – mają kształt półokręgów i łączą ze sobą dwa bieguny Ziemi. POŁOŻENIE PLANETY ZIEMI - trzecia w kolejności...
Dodatnie znaczenie pierwotniaków w przyrodzie Niektóre z wiciowców żyją w symbiozie (we współpracy) z termitami (mieszkają u nich i trawią drewno, które zjadają termity), Pierwotniaki orzęsków, zamieszkujące układ pokarmowy bydła,...
Karol Darwin urodzony w Anglii w 1809 r. stał się jednym z najsłynniejszych przyrodników w dziejach ludzkości. Darwin stworzył najlepiej udokumentowaną teorię ewolucji. W czasie pięcioletniej podróży dookoła świata zebrał mnóstwo informacji...
Są to polimery aminokwasów białkowych połączony ze sobą wiązaniami peptydowymi, w których liczba reszt aminokwasowych przekracza 100. Głównymi pierwiastkami wchodzącymi w skład białek są C, O, H, N,S, także P, oraz niekiedy jony Mn, Zn, Mg, Fe,...
Cechy organizmów zależy głównie od białek. Z kolei informacje o budowie białka są zapisane w materiale genetycznym każdej komórki, a ściślej – w genach. Komórki zawierają określona ilość materiału genetycznego. W komórce człowieka najwięcej DNA...
Jeżeli nie będziemy dbać o swoje środowisko możemy je doprowadzić do zniszczenia. Do zniszczenia środowiska możemy zaliczyć np.: zanieczyszczenia powietrza, dziura ozonowa, kwaśne deszcze, efekt cieplarniany. Niektórzy z nas nawet nie zdają sobie...
LANCETNIK (jako pierwotny strunowiec) Lancetnik jest niewielkim zwierzęciem morskim, który żyje w strefach przybrzeżnych na dnie zakopany w piasku, tak, że na zewnątrz wystaje tylko przednia część ciała. - Ciało jest wydłużone, spłaszczone...
Informacje ogólne - żyje na dnie zbiorników wodnych - formy morskie które zagrzebują się w piasku, wystawiają tylko dziób na powierzchnię - 5-8 cm - trzy części: dziób, kordus, odcinek ogonowy. - pośrodku grzbietowej powierzchni ciała...
Wpływ hałasu na nasze zdrowie i zapobieganie hałasowi. Uszy Uszy wychwytują różne dźwięki, po czym zamieniają je na impulsy - specjalne informacje wysyłane do mózgu. Abyśmy mogli słyszeć, potrzeba do tego trzech wyspecjalizowanych części...
Z punktu widzenia psychologii hałas jest dźwiękiem nieprzyjemnym i niepożądanym, powodującym drażliwość, zmęczenie całego organizmu a szczególnie słuchu. Hałas ma wpływ na zdrowie i kondycję człowieka. Jego działanie można rozpatrywać w trzech...
Na początku chciał bym wyjaśnić co to jest hałas jest to dźwięk niepożądany lub szkodliwy dla zdrowia ludzkiego. Hałas obecnie istnieje wszędzie. Atakuje nasze uszy w domu, w szkole, w pracy. Hałas jest wszech obecny nawet idą ulico słyszymy...
ZNACZENIE SŁOWA HAŁAS Hałas to dziwne słowo i zjawisko nie mające ani jednobrzmiącej definicji ani nawet pochodzenia. Aleksander Brckner definiuje hałas (hałasować, hałasić, hałaśliwy) jako słowo „dawniej nieznane, może do hała- dorobione”. A...
HAŁAS Drgania akustyczne są jednym z bodźców dostarczających człowiekowi informacji na temat otaczającego go środowiska. Gdy ich intensywność jest duża, mogą one być dla człowieka uciążliwe a nawet szkodliwe. Hałas jest wynikiem...
Wiele się słyszy ostatnio o: - ekstremalnych zjawiskach pogodowych takich jak powodzie, fale upałów, huragany i sztormy; - globalnym ociepleniu; - efekcie cieplarnianym; - redukcji emisji gazów cieplarnianych. Jaki związek mają te zjawiska...
Wyjątkowym gatunkiem w przyrodzie jest człowiek. Potrafi on uprawiać glebę i hodować rośliny. Korzysta też z roślin dziko rosnących. Za pomocą broni palnej i innych wynalazków może polować na zwierzęta większe i silniejsze od siebie. Cześć...
Pojęcie trucizny Trucizna jest substancją, która wprowadzona w niewielkiej dawce do organizmu człowieka może wywoływać zakłócenia jego normalnych funkcji życiowych lub spowodować zgon ze względu na swe właściwości toksykodynamiczne....