Park krajobrazowy obejmuje obszar chroniony ze względu na wartości przyrodnicze, historyczne i kulturowe oraz walory krajobrazowe, w celu zachowania, popularyzacji tych wartości w warunkach zrównoważonego rozwoju. W parku krajobrazowym można kontynuować działalność gospodarczą, z pewnymi ograniczeniami, np. nie przewiduje się wznoszenia nowych obiektów budowlanych (z wyjątkiem potrzebnych miejscowej ludności). Park taki ma służyć rekreacji krajoznawczej, to znaczy turystyce niepobytowej, wypoczynkowi, a także edukacyjnej
Pszczewski Park Krajobrazowy
Pszczewski Park Krajobrazowy został utworzony w 1986 roku. Jego powierzchnia wraz z otuliną wynosi 45 tys. ha. Park składa się z dwóch oddzielnych kompleksów. Większy obejmuje dużą rynnę glacjalną z największymi jeziorami parku oraz dolinę rzeki Obry. Mniejszy kompleks chroni najcenniejszą przyrodniczo i krajobrazowo część doliny rzeki Kamionki w okolicach Międzychodu.
O zróżnicowaniu przyrodniczym i krajobrazowym decydują trzy podstawowe strefy krajobrazowe: morenowa, sandrowa i dolinna.
Strefę morenową charakteryzuje obecność pojedynczych wzniesień, lub ich ugrupowań o często dużych różnicach wysokości względnej ciągnących się wałem od wsi Rokitno aż po Tuczępy. Najwyższym z nich nadano nawet miano gór o ciekawych nazwach. Zdobyć, więc możemy Królewską Górę, Górę Trębacza czy Kozie Góry.
Obszary te porastają przeważnie lasy liściaste i mieszane, szczególnie malownicze w porze jesiennej.
W obniżeniach między wzgórzami występują często obszary podmokłe, torfowiska, olsy bądź małe jeziora.
Do wsi Brzezie od zachodu przylega rozległy obszar mokradeł zwany "Moczarami brzeskimi". Wraz z ciągnącym się południkowo wałem ozowym stanowią one dogodne siedlisko żółwia błotnego. Od południa do strefy morenowej przylega Jezioro Lubikowskie, największe i najgłębsze jezioro Pszczewskiego Parku Krajobrazowego. Czyste o dużej przejrzystości wody i urozmaiconym dnie często odwiedzane jest przez płetwonurków.
Piaszczystą strefę sandrową o powierzchni lekko pofalowanej upiększają liczne wzniesienia (ozy, wydmy, kemy). Szczególnie malownicza jest tu przebiegająca południkowo rynna glacjalna, w której znajdują się duże, czyste i głębokie jeziora: Stołuń, Białe, Szarcz, i Chłop. Urokliwe w tej strefie są również małe, śródleśne jeziora w okolicy Borowego Młyna. Ich ciekawe brzegi i turkusowa barwa wody stanowią wymarzone miejsce dla spacerów.
W południowej części Parku rozciąga się strefa dolinna związana z rzeką Obrą. W jej szerokiej i płaskodennej dolinie występują zarastające starorzecza, rozległe obszary łąk i szuwarów. Stanowią one dogodne siedliska dla bobrów, wydr i piżmaków. W rezerwacie przyrody "Rybojady" chroni się ekosystem torfowiska przejściowego, z występującą m.in. w runie rosiczką, modrzewnicą i żurawiną.
W okolicach Trzciela Obra przepływa przez, duże, płytkie i żyzne jeziora. Największe z nich jest ornitologicznym rezerwatem przyrody o nazwie "Jezioro Wielkie". Chroni się tu miejsca pobytu i gniazdowania ptaków, których stwierdzono aż 140 gatunków, z czego 80 to gatunki lęgowe. Najbardziej liczne to kaczki, gęsi, kormorany, perkozy i czaple. Na obrzeżach rezerwatu gnieżdżą się ptaki drapieżne: bielik, kania, kobuz, trzmielojad.
Rzekę Obrę we wsi Rybojady piętrzy drewniany jaz iglicowy, wykorzystywany dawniej do regulacji przepływów rzeki. Dolina rzeki Kamionki jest wąska i głęboko wcięta, a jej stromo nachylone zbocza porastają lasy bukowo-grabowe. Dno doliny, blisko rzeki, porastają piękne olsy. Osobliwością tego regionu są łąki. Ich intensywną wiosenną zieleń ubarwiają płaty kwitnących storczyków oraz pełnika europejskiego. W dawnych czasach na rzece Kamionce pracowało aż siedem młynów wodnych. Pozostałości tych budowli spotykamy w Kamiennej, Krzyżkówku czy Papierni
Lednicki Park Krajobrazowy
Dojazd: Ten unikatowy park leży około 30 km od Poznania, przy trasie krajowej nr 5, w kierunku Gniezna. Za Pobiedziskami należy skręcić w lewo, zaraz za jeziorem, informują nas o tym tablice przy drodze.
Park obejmuje Jezioro Lednica wraz z terenami przyległymi. Jest to obszar, z którym wiążą się początki polskiej państwowości, usłany licznymi stanowiskami archeologicznymi oraz obiektami etnograficznymi.
Chociaż jezioro jest objęte strefą ciszy, w kilku miejscowościach znajdziemy dogodne miejsca do kąpieli. Rejon ten znany jest jeszcze z innego względu. W 2000 r w Imiołkach, położonych nad jeziorem ustawiono na nowe tysiąclecie słynną bramę-Rybę - znak chrześcijaństwa, przy której licznie gromadzą się młodzi katolicy.
To wszystko sprawia, że Lednicki Park Krajobrazowy jest atrakcyjnym i chętnie odwiedzanym obszarem turystycznym w Polsce., Tym bardziej, że "zaledwie o krok" stąd leżą piękne miasta: Poznań oraz Gniezno - historyczne stolice naszego państwa. Na obszarze, Lednickiego Parku Krajobrazowego istnieje Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy, w skład, którego wchodzi zarówno Ostrów Lednicki, jak i Wielkopolski Park Etnograficzny w Dziekanowicach.
Sierakowski Park Krajobrazowy
Sierakowski Park Krajobrazowy powstał w 1991 roku obejmując powierzchnię 30 413 ha w części zachodniej województwa wielkopolskiego. Jego celem jest ochrona niezwykle interesującego krajobrazu o bogatej rzeźbie z licznymi wzgórzami morenowymi, rynnami jeziornymi, dolinami rzek i wydmami.
Ponad 33% jego powierzchni pokrywają lasy: w części południowej są to buczyny lub lasy mieszane, natomiast na wydmach w części północnej są to monokulturowe bory sosnowe. Dużą atrakcją parku są liczne jeziora polodowcowe, z których największe jest Jezioro Chrzypskie (304 ha). Jezioro Śremskie jest najgłębsze na terenie parku (45 m.), stanowiąc jedyną kryptodepresję w Wielkopolsce (jego dno leży 6 m. poniżej poziomu morza). Na terenie parku znajdują się następujące rezerwaty: "Czaple Wyspy", "Buki nad Jeziorem Lutomskim", "Cegliniec", "Mszar nad Jeziorem Mnich". W pobliskim Chalinie mieści się
Przemęcki Park Krajobrazowy
Przemęcki Park Krajobrazowy stoja obejmuje fragment Pojezierza Sławskiego, objęty granicami Przemęckiego Parku Krajobrazowego. Teren ten stanowi mozaikę wielkich obszarów łąkowych, jezior, pól ornych i dużych lasów. Rzeki i kanały odwadniające obszar ostoi należą do systemu wodnego Obry i w większości uchodzą do Obrzańskiego Kanału Południowego. Jeziorność ostoi wynosi 6,5%, znajdują się tu 24 jeziora o łącznej powierzchni 1400 ha, największe z nich to Jez. Dominickie (344 ha), Jez. Przemęckie (240 ha) i Jez. Wieleńskie (220 ha); wszystkie jeziora są jeziorami rynnowymi. Lesistość ostoi wynosi 40%, przeważają bory, w okolicach jezior występują drzewostany olchowe, brzozowe, bukowe i świerkowe, a miejscami stare dąbrowy. Podstawowe zagrożenie dla ostoi stanowią rekreacja i turystyka. Nad większością jezior znajdują się ośrodki wczasowe, pola kempingowe i namiotowe. W sezonie turystycznym przebywa tu do 70000 ludzi. W ostoi stwierdzono 198 gatunków ptaków, w tym 138 lęgowych lub prawdopodobnie lęgowych. Gniazdują tu między innymi: bąk, bączek, gęgawa, łabędź niemy, kania czarna, kania rdzawa, bielik, błotniak stawowy, żuraw, rycyk, śmieszka, rybitwa czarna, siniak, zimorodek, strumieniówka, świerszczak, podróżniczek, wąsatka, remiz. W okresach wędrówek i zimowania w ostoi stwierdzono ponad 40 gatunków ptaków. W okresie tym szczególną rolę odgrywa Jez. Dominickie, późno zamarzające, o rozległym lustrze wody i szerokiej strefie litoralu. Występują tu m.in. łyska (do 5000 osobników), głowienka (do 1500 osobników), czernica (do 1000 osobników), gągoł i nurogęś (do 100 osobników).
Park Krajobrazowy
Park Krajobrazowy im. gen. Dezyderego Chłapowskiego. Park o powierzchni 17 200 ha nie posiada otuliny. Położony jest on w województwie wielkopolskim na terenie gmin: Kościan, Czempiń, Krzywiń i Śrem. Głównym celem utworzonego Parku jest ochrona krajobrazu rolniczego zapewniająca trwały, zrównoważony rozwój ekosystemów. W tym zamyśle Park ten wyróżnia się spośród wszystkich innych parków krajobrazowych powołanych dotąd w Polsce. Teren Parku obejmuje unikatowy w skali kraju kulturowy krajobraz z zachowaną siecią zadrzewień śródpolnych wprowadzonych na te tereny w latach dwudziestych XIX wieku przez generała Dezyderego Chłapowskiego, według rewolucyjnych w owym czasie koncepcji rolniczych. Zakładały one między innymi radykalne przekonstruowanie krajobrazu, przede wszystkim poprzez wprowadzenie gęstej sieci zadrzewień śródpolnych, które miały spełniać nie tylko swą zasadniczą funkcję wiatrochronów, ale także ekonomiczną (produkcja miodu, drewna), biologiczną oraz estetyczną. Obecnie zadrzewienia te są objęte ochroną i uznane za dobro kultury. Urozmaicony krajobraz tego terenu tworzą pola uprawne, łąki, stawy, lasy oraz liczne zadrzewienia w postaci remiz, pasów śródpolnych i alei przydrożnych.
Agroekologiczny Park Krajobrazowy niemal w całości leży w obrębie mezoregionu Równiny Kościańskiej i tylko południowo wschodni skrawek w okolicach Jeziora Zbęchy należy do mezoregionu Pojezierza Krzywińskiego.
Teren Parku bogaty jest w ślady działalności człowieka sięgające czasów prehistorycznych. Liczne są obiekty architektury sakralnej, dwory, pałace, zabudowania folwarczne, parki dworskie.
Park Krajobrazowy im. gen. Dezyderego Chłapowskiego z urozmaiconą szatą roślinną parkami, pałacami, ścieżką ekologiczno – dydaktyczną, z gęstą siecią zadrzewień stanowi doskonałą bazę dla turystów pragnących poznać piękno przyrody i krajobrazu rolniczego.
Park Krajobrazowy Puszcza Zielonka
Park Krajobrazowy Puszcza Zielonka powstał w 1993 roku. Powierzchnia Parku wynosi 9981 ha. W puszczy występują bory sosnowe z niewielką domieszką drzew liściastych. Na obszarze parku rośnie dość dużo pomnikowych drzew. W gminie Kiszkowo można do nich zaliczyć dąb przy drodze do Dąbrówki Kościelnej. Szczególną atrakcją przyrodniczą okolic Dąbrówki Kościelnej jest rezerwat Modrzewi Klasztornych, gdzie na powierzchni 6 ha rośnie najstarszy w Wielkopolsce las modrzewiowo - sosnowy. Został on utworzony w 1962 roku i nazwę swą zawdzięcza klasztorowi cystersów w Wągrowcu, do którego przed rozbiorami należały okoliczne lasy. Piękna okolic Dąbrówki Kościelnej doświadczamy w czasie licznych wędrówek. Urocze leśne dróżki i dukty zachęcają do licznych wędrówek i wycieczek rowerowych. W lasach dąbrowieckich można spotkać jelenie, daniele, sarny, dziki, zające lisy, borsuki, kuny, wydry, bobry, a nawet od czasu do czasu wędrujące łosie. Z występujących ptaków chronionych należy wymienić kruka, bociana czarnego, żurawia. Spośród ptaków drapieżnych można spotkać bielika, orlika, rybołowa. Ciekawym elementem krajobrazowym są liczne stawy hodowlane. Ich geometryczne kształty odcinają się zdecydowanie od jednolitej, zielonej ściany lasu.
7. Został utworzony w 1993 roku i jest najmniejszym (obejmuje zaledwie 2 077 ha) parkiem krajobrazowym województwa wielkopolskiego. Jest położony pomiędzy linią kolejową Poznań - Gniezno, Pobiedziskami a Kociałkową Górką i chroni polodowcowy krajobraz morenowy w większości porośnięty lasami. Jego osobliwością jest stanowisko kłoci wiechowatej nad Jeziorem Drążynek, uważane za największe w Wielkopolsce. Wiele zagłębień terenu wypełnionych jest woda tworząc malownicze jeziorka wśród lasów. W Parku znajdują się rezerwaty "Las Liściasty w Promnie", "Jezioro Dębiniec", "Jezioro Drążynek".
Park położony jest ok. 2 km na południe od Pobiedzisk. Można do niego dotrzeć szlakiem turystycznym z Promna (PKP) lub z Pobiedzisk. Park przecina także szlak rowerowy prowadzący z Poznania będący częścią pierścienia powiatowego.
Żerkowsko-Czeszewski Park Krajobrazowy
Żerkowsko-Czeszewski Park Krajobrazowy powstał w 1994 roku na powierzchni 15 640 ha. Przedmiotem jego ochrony jest unikalna, bardzo urozmaicona rzeźba terenu - wynik działalności lodowca, bogactwo roślin i zwierząt, w tym rzadkich i zagrożonych, a także wartości historyczno-kulturowe, związane z przeszłością regionu. Równoleżnikową oś parku stanowi odcinek pradoliny, gdzie na terasie zalewowej Warta utworzyła wiele starorzeczy, na których zimują ptaki wodne. Szczególnym elementem rzeźby terenu jest wyniosły pagór morenowy z kulminacjami Łysej Góry (161 m. n.p.m.) i Góry Żerkowskiej (155 m. n.p.m.) oraz liczne rozcięcia erozyjne i parowy. Dzięki znacznym wysokościom względnym roztaczają się tam wspaniałe widoki na odległe lasy, wsie i dwory. Na terenie parku znajdują się następujące rezerwaty przyrody: "Czeszewski Las", "Dwunastak", "Dębno nad Wartą".
Nadwarciański Park Krajobrazowy
Nadwarciański Park Krajobrazowy powstał w 1995 roku na powierzchni 13 428 ha. Chroni on krajobraz polodowcowy z szeroką pradoliną, której dnem płynie Warta. Warta zmieniając często swój bieg pozostawiła w dnie pradoliny liczne starorzecza. Wielką atrakcją parku jest szczególnie bogata awifauna, wiele ptaków są to gatunki lęgowe, a nie mniej liczne są też gatunki przelotne. Bardzo bogata jest również flora i roślinność parku. Na specjalną uwagę zasługują walory kulturowe parku, w tym z początków polskiej państwowości
Park krajobrazowy "Dolina Baryczy"
Park krajobrazowy "Dolina Baryczy" jest największym parkiem krajobrazowym w Polsce, jego powierzchnia wynosi 87 000 ha (na terenie województwa wielkopolskiego leży 17 tys. ha, w województwie dolnośląskim 70 tys. ha). Do parku należy 90% powierzchni gminy Milicz. Celem jego utworzenia w 1996 roku było zachowanie wartości krajobrazowych, przyrodniczych i historyczno - kulturowych. Wielkie kompleksy leśne i stawowe są naturalną ostoją zwierzyny leśnej i ptactwa, którego stwierdzono tu ponad 270 gatunków, w tym 166 lęgowych. Do najrzadszych i najcenniejszych gatunków należą m.in.: czapla purpurowa, bąk, bączek, bocian czarny, perkoz rdzawoszyi, zausznik, żuraw i drapieżny bielik. Na terenie Doliny Baryczy gniazduje ponad 150 par bociana białego
Rogaliński Park Krajobrazowy
Rogaliński Park Krajobrazowy został utworzony w 1997 roku celem ochrony jednego z największych w Europie skupisk wielowiekowych dębów szypułkowych rosnących w dolinie Warty, licznych starorzeczy, a także wartości historyczno - kulturowych.
Słynne dęby rogalińskie stały się symbolem Wielkopolski. Od lat podziwiane są przez turystów i naukowców. Tak dużego skupiska starych, liczących nawet do 600 lat dębów, jak te rosnące na nadwarciańskich łęgach, nie ma nigdzie indziej w Europie. Po raz pierwszy policzono je w 1904 roku. Ostatnio naliczono ich 1435, z czego 860 to pomniki przyrody. Obwody wielu tych pomnikowych drzew sięgają nawet 10 m. Ale najsłynniejsze są cztery: trzy rosnące w przypałacowym parku w Rogalinie "Lech", "Czech" i "Rus" o obwodach 930, 810 i 670 cm oraz "Edward" o obwodzie 650 cm rosnący na zboczu doliny Warty.
Ochronie dębów nadwarciańskich służy rezerwat "Krajkowo". Obejmuje on 160,46 ha starorzeczy Warty i nadwarciańskich łęgów, z największym lęgowiskiem czapli siwej w Wielkopolsce, położonym miedzy Czaplim Bagnem a Małym Bagnem i Wartą.
Warto pamiętać, że Rogaliński Park Krajobrazowy to nie tylko dęby. Dzisiaj łęgi rogalińskie są ostoją dla wielu ptaków zagrożonych wymarciem, starorzecza i zalewy miejscem tarliska wielu gatunków ryb, a same dęby siedliskiem dla wielu rzadkich w Polsce, a nawet w Europie gatunków owadów i pajęczaków. W dolinie Warty rośnie wiele rzadkich, ginących gatunków roślin, wśród nich goździk siny. W celu jego ochrony utworzono rezerwat "Goździk siny w Grzybnie".
Powidzki Park Krajobrazowy
Powidzki Park Krajobrazowy to dla odmiany system jezior polodowcowych, tworzący zespół akwenów wodnych o łącznej powierzchni parku 24.600 ha. 22 gatunki ryb oraz prawie 1000 gatunków roślin naczyniowych, a także siedliska ptactwa to walory tej niezwykle pięknej krainy. Park Powidzki można podziwiać z okien kolejki wąskotorowej, przemierzającej te tereny trasą z Gniezna do Anastazewa (patrz: Atrakcyjne miejsca). Zmęczonych wędrowców witają podwoje rozrzuconych gęsto gospodarstw agroturystycznych, opisanych szczegółowo w dziale "Agroturystyka". W pozostalych gminach oraz na terenie stolicy powiatu - Słupcy znajdują się zabytkowe kościoły. Słupecki kościól św. Leonarda, pałac w Ciążeniu oraz zespół klasztorny w Lądzie to najcenniejsze obiekty architektury świeckiej i sakralnej. Powidzki Park Krajobrazowy powstał w 1998 roku na powierzchni 24 600 ha. Przedmiotem jego ochrony jest bardzo urozmaicona rzeźba terenu, będąca wynikiem działalności lodowca, liczne jeziora, bardzo bogata flora z licznymi gatunkami chronionymi, wiele zbiorowisk roślinnych, a także bogata fauna, wśród której znaczna ilość gatunków podlega ochronie. Walor parku podnoszą również wartości historyczno-pamiątkowe jego obszaru, świadczące o świetnej przeszłości regionu. Najcenniejsze fragmenty parku przewiduje się objąć ochroną rezerwatową.