Gandhi Mohandas Karamchand
Urodził się w zachodnich Indiach, ukończył studia prawnicze w Londynie. W latach 1893–1915 pracował jako adwokat w Afryce Południowej, działał tam na rzecz równouprawnienia mniejszości hinduskiej. W 1915 wrócił do Indii, dążył do zniesienia podziałów kastowych, nadania kobietom praw, przestrzegania tolerancji religijnej. Początkowo zwolennik autonomii, później niepodległości państwa. Głosił hasła biernego nieposłuszeństwa wobec władz brytyjskich bez stosowania przemocy. Wezwał do bojkotu...
Garibaldi Giuseppe
Urodził się w rodzinie rybackiej w Nicei. Od 1833 członek tajnej organizacji Młode Włochy, bojownik o wyzwolenie i zjednoczenie Włoch. Uczestnik powstania w Sabaudii w 1834. Skazany zaocznie na śmierć po klęsce, w latach 1835–48 przebywał w Ameryce Południowej. Uczestnik walk w czasie Wiosny Ludów 1848–49. Twórca i dowódca oddziałów Czerwonych Koszul, na ich czele wsławił się obroną Republiki Rzymskiej w 1849 przed interwencją papieża Piusa IX i wojsk francuskich. Wziął także udział w...
Gaulle Charles André de
Urodzony w rodzinie mieszczańskiej, absolwent akademii wojskowej Saint-Cyr i Wyższej Szkoły Wojennej. W czasie I wojny światowej walczył na froncie z Niemcami. Ranny w bitwie pod Verdun, w niewoli niemieckiej 1916–18. Członek misji wojskowej w Polsce 1919–21. W latach 1931–37 pracował w Generalnym Sekretariacie Obrony Narodowej Francji, postulował modernizację armii. W czasie II wojny światowej generał, dowodził dywizją pancerną w kampanii 1940. Przeciwnik kapitulacji, po jej podpisaniu...
Giedroyć Jerzy
Potomek litewskiego rodu książęcego. Wychował się na Kresach Rzeczpospolitej w rodzinie mieszczańskiej. Od 1920 żołnierz w czasie wojny polsko-bolszewickiej. Absolwent prawa i historii Uniwersytetu Warszawskiego. W latach 1929–39 urzędnik ministerialny i redaktor „Buntu Młodych”, po zmianie nazwy w 1937 „Polityki”. Po wybuchu wojny pracownik ambasady w Bukareszcie do 1941, następnie żołnierz Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich na Bliskim Wschodzie i 2 Korpusu Polskiego generała W....
Gierek Edward
Urodzony w rodzinie górniczej, od 1923 mieszkał we Francji. Pracował w kopalniach, najpierw we Francji od1926, następnie w Belgii 1937–48. Działacz komunistyczny od 1931, najpierw Francuskiej Partii Komunistycznej, następnie KP Belgii, PPR i PZPR. Funkcje partyjne: 1957–70 I sekretarz Komitetu Wojewódzkiego w Katowicach,1954–80 członek KC, 1956 i 1959–80 członek Biura Politycznego KC. W latach 1970–80 I sekretarz KC PZPR, rządził Polską nie sprawując uprawniających do tego urzędów...
Gomułka Władysław
Otrzymał wykształcenie podstawowe. Członek KPP od1926, działacz Związku Zawodowego Pracowników Przemysłu Chemicznego.Skazywany wielokrotnie za działalność komunistyczną, w więzieniu w latach 1933–34 i 1936–39. Od 1942 działacz PPR, funkcje partyjne: 1943–45 sekretarz KC, 1945–48 sekretarz generalny, 1944–48 członek Biura Politycznego. Funkcje państwowe: 1944–49 wicepremier, 1945–49 minister Ziem Odzyskanych. W 1948 oskarżony o tzw. odchylenie prawicowo-nacjonalistyczne, w 1951 wykluczony z...
Gorbaczow Michaił S.
Urodził się w rodzinie mieszkającej w kołchozie. Ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie Łomonosowa w Moskwie. Od 1952 działacz KPZR, 1970–78 I sekretarz Staropolskiego Krajowego Komitetu KPZR, od 1978 sekretarz ds. rolnictwa w KCKPZR, od 1980 członek Biura Politycznego, w latach 1985–91 sekretarz generalny KC KPZR. Prowadził politykę wyrażoną w hasłach: „pierestrojka” (przebudowa systemu gospodarczego i życia społecznego) oraz „głasnost” (jawność życia politycznego). W 1989 wycofał...
Grzegorz I Wielki
Urodził się w rodzinie arystokratycznej. Ok. 570 został pretorem (namiestnikiem) Rzymu. Zrezygnował z urzędu po dwóch latach, poświęcając się życiu religijnemu,swój majątek oddał Kościołowi. Spędził sześć lat na dworze cesarza w Konstantynopolu jako wysłannik papieża, gdzie żył jak mnich. W 590 wybrano go na papieża. Uporządkował posiadłości ziemskie Kościoła (Patrymonium św. Piotra), tworząc jego bazę materialną, pozwalającą odgrywać znaczącą rolę w Rzymie i Italii. Podjął starania o...
Grzegorz VII
W młodości wstąpił do zakonu benedyktyńskiego na Awentynie, następnie przebywał w klasztorze w Cluny.Doradzał pięciu biskupom Rzymu. Wybrany na papieża w 1073 dzięki poparciu ludu rzymskiego, bez uzgodnienia kandydatury z królem niemieckim. Na synodach w 1074 i 1074 potwierdził wcześniej ogłoszone dekrety o zakazie symonii i nakazie celibatu. Autor notatki zwanej Dictatus papae, nie ujętej w formę urzędowego dokumentu, zawierającej postulaty zwierzchności władzy papieskiej nad cesarską,...
Guevara de La Serna Ernesto
Pochodził z bogatej mieszczańskiej rodziny argentyńskiej.Ukończył medycynę na uniwersytecie w Buenos Aires. Od wczesnej młodości interesował się marksizmem, lewicowe poglądy utrwaliła podróż motocyklowa 1951–52. W 1954 wyjechał do Meksyku, tam poznał i rozpoczął współpracę z F. Castro < Castro Ruz Fidel >. Uczestnik rewolucji kubańskiej (1956–59), członek pierwszego oddziału partyzanckiego, następnie dowódca oddziału 1956–58, od 1958 komendant i dowódca Drugiej Kolumny Armii...
Gustaw II Adolf
Wyjątkowo utalentowany, doskonałe wykształcony politycznie i militarnie przez ojca, Karola IX Sudermańskiego. Na tronie zasiadł w 1611. Zapewnił pokój wewnętrzny dzięki porozumieniu ze szlachtą. Usprawnił sądownictwo,skarb, system podatkowy, oświatę, administrację centralną, w tym kancelarię królewską. Otoczył się znakomitymi doradcami, spośród których wyróżnił się kanclerz A. Oxenstierna. W 1613 zakończył wojnę kalmarską, podpisując niezbyt korzystny pokój z Danią. W 1617 zawarł pokój z...