Adenauer Konrad
Działacz Katolickiej Partii Centrum w okresie republiki weimarskiej. W latach 1917–33 nadburmistrz Kolonii, 1920–33 przewodniczący pruskiej Rady Państwa, usunięty z funkcji przez nazistów, w 1944 aresztowany przez władze hitlerowskie. Od 1945 ponownie nadburmistrz Kolonii. W 1945 współtwórca Unii Chrześcijańsko-Demokratycznej (CDU), w latach 1950–66 jej przewodniczący. W 1949 wybrany na kanclerza Republiki Federalnej Niemiec (RFN), funkcję pełnił do 1963, po reelekcjach w 1953 i 1957. W...
Aleksander I Romanow
Wychowany w duchu filozofii oświecenia. Na tronie zasiadł w 1801, po śmierci ojca, Pawła I. W pierwszych latach sprawowania władzy dokonał reform w duchu liberalnym, zniósł poddaństwo w nierosyjskich prowincjach państwa, nadał szlachcie prawo uwalniania chłopów. W 1810 powołał Radę Państwa, składającą się z ministrów wyznaczanych przez cara. Kontynuował politykę ekspansji terytorialnej, przyłączył do Rosji Gruzję (1801), Finlandię (1809), Besarabię (1812) i Azerbejdżan (1813). W 1805...
Aleksander III Wielki
Uczeń Arystotelesa, dowodził macedońską jazdą w zwycięskiej bitwie pod Cheroneą w 338, stoczoną z koalicją polis greckich, pod przewodnictwem Aten. Przejął władzę w 336 po ojcu, Filipie II, twórcy potęgi Macedonii. W 335 zdusił bunt polis greckich, próbujących zrzucić hegemonię macedońską; zburzył Teby. W latach 334–327 po wygranych bitwach nad Granikiem (334), pod Issos (333), Gaugamelą (331) i Hydaspes (327) podbił ziemie imperium perskiego z Egiptem,Persją i Mezopotamią. Zwycięstwa...
Anders Władysław
W czasie I wojny światowej służył w armii rosyjskiej,następnie żołnierz 1 Korpusu Polskiego gen.J. Dowbora–Muśnickiego (1917) i Polskiej Siły Zbrojnej (1918). Od 1918 w Wojsku Polskim, uczestnik powstania wielkopolskiego 1918 i wojny polsko-bolszewickiej 1919–21, odznaczony orderem Virtuti Militari. W czasie przewrotu majowego 1926 dowodził obroną Belwederu, broniąc rządu i prezydenta. Od 1937 dowódca Nowogródzkiej Brygady Kawalerii, walczył na jej czele w kampanii wrześniowej 1939. Po...
Arafat Jasir, Abu Ammar
Urodził się w Jerozolimie w zamożnej rodzinie mieszczańskiej. Od 1946 działacz ruchu na rzecz niepodległości Palestyny, uczestnik wojny z Izraelem 1948–49. Po klęsce na emigracji w Egipcie, gdzie ukończył Akademię Wojskową. Jako oficer armii egipskiej walczył w wojnie sueskiej 1956. W latach1957–59 założył organizację Al-Fatah, zwolennik walki zbrojnej z Izraelem, także za pomocą terroru. W 1964 współzałożyciel, od 1969przewodniczący Organizacji Wyzwolenia Palestyny (OWP). Poparł powstanie...
Atatürk Kemal (do 1934 Mustafa Kemal Pasa)
Uczestnik ruchu młodotureckiego i rewolucji młodotureckiej w 1908, która zmusiła sułtana do przywrócenia konstytucji z 1876. Od 1909 w armii tureckiej, szybko awansowany. Brał udział w wojnie z Włochami (1912), wojnach bałkańskich (1912–13) i I wojnie światowej (1914–18). Dowodził wojskiem tureckim w bitwie pod Gallipoli w 1915. Zorganizował skuteczną obronę i zwycięską kontrofensywę w wojnie grecko-tureckiej (1920–22), w wyniku której Grecy zostali wyparci z Azji Mniejszej. W latach...