Wulkanizm.
Tajemnicze i groźne wulkany, z których wydobywają się płomienie oraz potoki gorącej lawy, od dawna rozbudzają wyobraźnię człowieka. Starożytni Grecy jeden z nich, Etnę, uważali za siedzibę boga ognia i kowali - Hefajstosa. Dla ludzi z epoki...
Wietrzenie.
Niektóre zjawiska naturalne na naszej planecie przebiegają gwałtownie. Należą do nich między innymi trzęsienia ziemi, powodzie czy też huragany, które wyrządzają ludziom wiele szkód. Jednak na Ziemi zachodzą również procesy niemal niezauważalne....
Miejsce Polski w świecie.
Polska jest jednym z niemal 200 państw świata. O pozycji danego kraju w świecie decyduje między innymi potencjał gospodarczy. Od niego bowiem zależy udział w produkcji światowej oraz handlu zagranicznym. Trudno jednoznacznie ocenić miejsce Polski...
Budowa wnętrza Ziemi.
Wiedzę o Ziemi zawdzięczamy naukowcom prowadzącym różne badania w celu lepszego poznania naszej planety. Przeprowadzenie niektórych z tych badań może być znacznie utrudnione. Przykładem są badania wnętrza Ziemi. Ze względu na temperaturę oraz...
Podział usług.
Codziennie korzystamy z różnego rodzaju usług-robiąc zakupy, wysyłając SMS-y z telefonu komórkowego, korzystając z bankomatu czy przeglądając strony internetowe. Usługi to jeden z trzech, obok rolnictwa i przemysłu, sektorów gospodarki narodowej....
Transport lądowy.
Drogi, linie kolejowe, szlaki żeglugowe i lotniska tworzą system komunikacyjny naszego kraju. Ponieważ Polska leży w środkowej części kontynentu, przez jej terytorium przebiega wiele międzynarodowych szlaków transportowych. Największe znaczenie ma...
Transport wodny i lotniczy.
Transport lotniczy jest najbardziej ekonomicznym rodzajem przewozu towarów na duże odległości. Dzieli się na transport morski i śródlądowy. Żegluga morska ma zasięg bałtycki, europejski i oceaniczny. Żegluga śródlądowa obejmuje rejsy po rzekach,...
Burze.
Strugi deszczu, grzmoty i pioruny mogą spowodować zamęt i zniszczenie. Dla większości zwykłych ludzi burza jest zapowiedzią nadejścia fatalnej pogody charakteryzującej się silnym wiatrem i intensywnymi opadami deszczu. Meteorolodzy, ludzie...
Obszary podmokłe.
Słono i słodkowodne obszary podmokłe obfitują w rozmaite formy życia. Tereny takie występują często na nadbrzeżnych równinach, wzdłóż rzek i w ich ujściach, nad jeziorami oraz w depresjach śródlądowych, z których woda ma utrudniony odpływ. Obszary...
Chmury.
Patrząc na niebo, często widzimy chmury. W klimatach umiarkowanych może ich być kilka, mogą też zakrywać całe niebo. Chmury to zbiory bardzo małych kropelek wody lub kryształków lodu - tak lekkich, że unoszą się w powietrzu. Chmury powstają, kiedy...
Czarna dziura.
Wiele czasu zajęło astronomom znalezienie odpowiedzi na pytanie, jak powstają i jak się rozwijają gwiazdy. Pozostało pytanie: co się dzieje z gwiazdą pod koniec jej życia? W 1967 r. ukuto określenie "czarna dziura", aby nazwać to, co...
Najciekawsze miejsca w Polsce - Zamek w Niedzicy I Zamek w Olsztynie
Na przełomie XIII i XIV w., gdy ustaliła się granica polsko- węgierska, powstało kilka zamków strzegących węgierskiej strony. Jednym z nich był wzniesiony około 1310 r. zamek w Niedzicy. Początkowo była to drewniano - ziemna strażnica usytuowana...
Najciekawsze miejsca w Polsce - Zamek Książ i Zamek Ogrodzieniec
W malowniczej okolicy, na wysokim, skalistym brzegu Pełcznicy wznosi się największy zamek na Dolnym Śląsku. W XIII w. rozbudował go książę świdnicko- jaworski Bolko I. Wacław II Luksemburczyk przeznaczył Książ na siedzibę starostów. W 1509 r....
Najciekawsze miejsca w Polsce - Wawel i Zamek Czocha
Zamek na Wawelu wzniesiono na wapiennym wzgórzu na lewym brzegu Wisły. Około 1000 r. gród był siedzibą biskupstwa, a wkrótce główną siedzibą książęcą. Wzmocniono otaczający wzgórze wał i rozpoczęto wznoszenie pierwszych budowli. Kolejni królowie...
Najciekawsze miejsca w Polsce - Sukiennice i Uniwersytet Wrocławski
Długi na około 108 m gmach krakowskich Sukiennic jest jednym z najbardziej charakterystycznych elementów krakowskiego Rynku Głównego. Wraz z wytyczeniem w 1257 r. głównego placu Krakowa wzniesiono na nim kamienne kramy sukiennicze tworzące rodzaj...
Najciekawsze miejsca w Polsce - ratusz w Sandomierzu i ratusz we Wrocławiu
sandomierski rynek jest dużym prostokątem, ponad którym wznosi się wspaniały gotycko - renesansowy ratusz. Historia budynku jest podobna jak w przypadku wielu polskich zabytków architektury renesansowej. Obecną formę gmach uzyskał poprzez...
Najciekawsze miejsca w Polsce - pałac w Pszczynie oraz ratusz i rynek w Zamościu
Pszczyna znana jest z pięknego pałacu książąt von Hochbergów, jednego z najbogatszych i najbardziej wpływowych rodów niemieckich. Rezydencja powstała w latach 1743-1767 na miejscu XV- wiecznego zamku (pozostałości zachowały się w piwnicach)...
Najciekawsze miejsca w Polsce - Opactwo Cystersów i pałac w Mosznej
Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Krzeszowie jest częścią kompleksu klasztornego cystersów, należącego do najpiękniejszych zabytków Śląska. Klasztor powstał w 1292 r. dzięki zakonnikom sprowadzonym z Henrykowa. Fasada kościoła...
Najciekawsze miejsca w Polsce - Kościół Mariacki i Kościółek Wang
Bazylika Mariacka w Krakowie to prawdopodobnie najsłynniejszy kościół w Polsce. Pierwszą budowlę wzniesiono w tym miejscu w latach 20. XIII w. Niestety, została niemal całkowicie zniszczona około 20 lat później. Pod koniec XIII stulecia dokonano...
Najciekawsze miejsca w Polsce - Kopalnia soli w Wieliczce i Kościoły Pokoju
W Wieliczce już 3,5 tys. lat p.n.e. warzono sól z solanki. Od X- XI w. rozwijało się kopalnictwo soli, a w XIV w. miasto było już jednym z najważniejszych ośrodków górnictwa nie tylko w Polsce, ale w całej Europie. Łączna długość korytarzy...
Najciekawsze miejsca w Polsce - Jasna Góra i katedra wrocławska
Częstochowa żyje rytmem przybywających tu pielgrzymek - każdego roku miejscowość odwiedza 4 miliony pątników. Ich celem jest Jasna Góra, leżąca po zachodniej stronie miasta, nazywanej niegdyś starą Częstochową. Klasztor Paulinów, wybudowany na...
Najciekawsze miejsca w Polsce - Zamek Królewski i cerkiew św. Paraskewy
Pierwszy zamek wzniesiono prawdopodobnie w XIV w. Od tego czasu był systematycznie rozbudowywany. W latach 1598- 1619 do prac zostali zatrudnieni włoscy architekci : Mateo Castelli, Giovanni Trevano i Giacoma Rodondo. Wtedy powstała bryła zamku z...
Najciekawsze miejsca w Polsce - rezerwat archeologiczny w Biskupinie i rezydencja Raczyńskich
Na półwyspie Jeziora Biskupińskiego w 1933 r. miejscowy nauczyciel odkrył dobrze zachowane pozostałości osady łużyckiej z VIII w. p.n.e. Wkrótce rozpoczęły się prace archeologiczne i rekonstrukcje. Na podstawie wykopalisk odtworzono część osady z...
Najciekawsze miejsca w Polsce - park romantyczny w Arkadii i ratusz w Poznaniu
W 1778 r. Helena Radziwiłłowa zakupiła wieś Łupię ( obecnie Arkadia), na obszarze której założyła park w stylu angielskim. Park Arkadia nazwą i zastosowanymi rozwiązaniami nawiązywał do czasów antycznych. Projektantem założenia był Szymon Zug, a...
Najciekawsze miejsca w Polsce - Pałac Poznańskiego i pałac w Wilanowie
Nazywany łódzkim Luwrem okazały Pałac Poznańskiego wznosi się przy zbiegu ulic Ogrodowej i Zachodniej. W 1877 r. łódzki fabrykant Izrael Poznański kupił skromną kamienicę i sąsiadujący z nią budynek magazynowy. Wielokrotne przebudowy prowadzone od...
Najciekawsze miejsca w Polsce - Łazienki Królewskie i Pałac Kultury i Nauki
Łazienki Królewskie to kompleks pałacowo-ogrodowy z XVIII w., który powstał z inicjatywy króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Podczas spaceru w Łazienkach koniecznie trzeba zobaczyć najsłynniejszy polski pomnik Fryderyka Chopina. Jest to...
Najciekawsze miejsca w Polsce - kamienice w Kazimierzu i katedra gnieźnieńska
Kazimierz prawa miejskie uzyskał od króla Kazimierza Wielkiego.Gród - perła polskiego renesansu - leżał na szlaku handlowym z Małopolski nad Bałtyk. Pod koniec XIX w. doceniono kazimierskie zalety - piękne krajobrazy, uroczą zabudowę i specyficzny...
Najciekawsze miejsca w Polsce - Żuraw w Gdańsku i bazylika licheńska
W średniowieczu Motława była główną arterią komunikacyjną Gdańska - z tego powodu mieszkańcy musieli tak przygotować jej infrastrukturę, aby drożność rzeki była niezagrożona. Dlatego też najpierw powstały kładki do bram wodnych, które wkrótce...
Najciekawsze miejsca w Polsce - zamek w Kwidzynie i zamek w Malborku
Na prawym brzegu Wisły w Kwidzynie wznosi się gotycki zamek kapituły pomezańskiej. Początki warowni sięgają XIII w., kiedy to w miejscu zniszczonego drewnianego grodu powstał niewielki zamek. Miał dwa skrzydła wzmocnione wieżami. Gdy na zdobytych...
Najciekawsze miejsca w Polsce - wiadukty w Stańczykach i zamek w Golubiu-Dobrzyniu
Niepozorna miejscowość na skraju Puszczy Romnickiej słynie z potężnych wiaduktów kolejowych nieczynnej linii Gołdap - Żytkiejmy. Teren, przez który go wytyczono, jest obszarem polodowcowym i występują tu głębokie doliny oraz wąwozy, środkiem...
Najciekawsze miejsca w Polsce - klasztor w Wigrach i meczety tatarskie
Malowniczo położona na Półwyspie Klasztornym na jeziorze Wigry wieś słynie z zespołu klasztornego Kamedułów. Jest to jeden z najpiękniejszych i najcenniejszych zabytków Suwalszczyzny. W klasztorze odpoczywał papież Jan Paweł II podczas pielgrzymki...
Najciekawsze miejsca w Polsce - Kanał Elbląski i Katedra we Fromborku
Kanał Elbląski (często błędnie nazywany Ostródzko-Elbląskim) - interesujący zabytek techniki hydrologicznej i jedyny tego typu szlak wodny w Europie - łączy Elbląg z Pojezierzem Warmińskim. Jego długość wynosi ponad 83 km, co czyni go najdłuższym...
Najciekawsze miejsca w Polsce - Bazylika Mariacka i Dwór Artusa
Bazylika Mariacka w Gdańsku jest bez wątpienia największą ceglaną świątynią na świecie. Pierwszy drewniany kościół w tym miejscu wzniesiono prawdopodobnie w 1243 r. W latach 1343 - 1360 powstał pierwotny murowany budynek, ale już w 1379 r....
Azja - powtórzenie
AZJA Azja to największy kontynent świata ( 44,4 mln km2), a razem z Europą tworzy największy obszar lądowy, zwany Eurazją. Azja graniczy z: a. Europą ( poprzez Góry Ural, rzekę Emba, wybrzeżem Morza Kaspijskiego – N , podnóże Gór Kaukaz –...
Gleba i roślinność na Ziemi
Czynniki glebotwórcze to : skała macierzysta, rzeźba terenu, klimat, działalność gospodarcza człowieka, warunki wodne, roślinność i zwierzęta. Poziomy glebowe: Ściółka- tworzy płytką warstwę słabo rozłożonych szczątków organicznych: liści i...
Alaska
Nazwa Alaska pochodzi od słowa "alayeska" z języka Atabasków, co znaczy "wielka ziemia na zachodzie". Terytorium to jest jednym ze stanów USA. Jej powierzchnia jest dwukrotnie większa od obszaru Teksasu, a długość linii...
Geografia - ludność w Polsce po 1945 roku (prezentacja)
Ludność w Polsce po 1945r. (stan, struktura, dynamika)
Austria informacje
Austria Centra artystyczne, gospodarcze, administracyjne w Austrii to Wiedeń, Graz, Salzburg, Innsbruck. W stolicy, mieście Straussa, tego od walców, można odpocząć w parku jego imienia, ale wcześniej obowiązkowo oglądamy: katedrę św. Stefana i...
Budowa geologiczna
1. PREKAMBR- zastyganie pow. Ziemii , tworzenie atmosfery i wody (skały magmowe, przeobrażone) 4 mld. Lat; pod koniec pojawiły się glony; początki zycia w wodach, bakterie, sinice najstarsze ruchy tektoniczne 2. PALEZOIK: 600 mln lat temu -perm-...
Opis Kontynentów
Europa: część świata (określana zwykle tradycyjnym, acz nieścisłym mianem kontynentu), leżąca na półkuli północnej, na pograniczu półkuli wschodniej i zachodniej, stanowiąca wraz z Azją kontynent Eurazję. Nazwa Europy wywodzi się z greckiego...
Układ Słoneczny i obiekty kosmiczne we Wszechświecie-najważniejsze pojęcia i omówienie
Jednostki astronomiczne: · Jednostka astronomiczna (j.a albo a.u ) - średnia odległość między Ziemią a Słońcem. 1 jednostka astronomiczna (j.a) = 150 000 000 km = 1,5*108 km = 1,496*1011 m · Rok świetlny – to odległość jaką w ciągu roku...
Stolice świata (łącznie z stolicami państw zależnych)
Stolice świata Afryka Algieria – Algier Angola – Luanda Benin – Porto-Novo Botswana – Gaborone Burkina Faso – Wagadugu Burundi – Bużumbura Czad – Ndżamena Demokratyczna Republika Konga – Kinszasa Dżibuti – Dżibuti Egipt – Kair...
Planeta 3 dział I - Zróżnicowanie środowiska przyrodniczego (Polska)
W ZAŁĄCZNIKU GOTOWA ŚCIĄGA! Pow-312679km2 Granice-3511km(w tym440morska) niemcy,czechy,slowacja,ukraina,bialorus,litwa ,rosja Polnoc 5450' N?przyl.Rozewie Poludnie4900' ?Opołonek 1407' E?Odra2408' E-Bug Klimat Polski jest klimatem...
Obliczanie współrzędnych geograficznych.
SZEROKOŚĆ GEOGRAFICZNA- równoleżniki - czyli __________ DŁUGOŚĆ GEOGRAFICZNA-południki - czyli ||||||| najpierw obliczamy równoleżnik - (n lub s) potem południk (w lub e ) N...
Użyteczna ziemia
Jesteśmy zależni od ziemi. Dostarcza nam pożywienia, powietrza, wody i wszystkiego co ludziom niezbędne do życia: - z piasku wytwarza się szkło - zwierzęta dostarczają nam skór wełny, a także mleka, mięsa i jaj - rybacy łowią ryby w morzach i...
Wyznaczanie kierunków świata.
RÓŻA KIERUNKÓW / RÓŻA WIATRÓW Róża kierunków używana jest do określania kierunków wiatru. Inaczej zwana "Różą Wiatrów". Róża kierunków to diagram stanowiący geograficzą ilustrację częstości kierunku...
Widoma wędrówka Słońca nad horyzontem - Pory roku
Występują cztery Pory Roku: - Wiosna - Lato - Jesień - Zima. Pierwszy dzień.....: Wiosny jest 21 marca Lata jest 22 czerwca Jesieni jest 23 września Zimy jest 22 grudnia 21 marzec i 23 wrzesień to dni, kiedy dzień jest...
Sadź, skraplanie, parowanie
Szadź - srebrzysty, biały osad w postaci cieniutkich igiełek lodowych Gdy temperatura powietrza Ziemi spadnie poniżej 0C. powstaje SZROM Parowanie - przechodzenie wody z ciekłego stanu skupienia w gazowy Skraplanie - przechodzenie pary wodnej w...