Okres niemowlęcy
Po okresie noworodkowym następuje trwający od 5 tygodnia do około roku okres niemowlęcy. W ciągu pierwszego roku życia rozwój postępuje bardzo szybko. Wydłużają się stopniowo i coraz bardziej są aktywne okresy czuwania, powiększa się masa ciała,...
Korzyści wynikające z selektywnej zbiórki odpadów
SELEKTYWNA ZBIÓRKA ODPADÓW = CZYSTA ZIEMIA Produkujemy coraz więcej odpadów. Jest to cywilizacyjny uboczny aspekt naszego życia. Musimy mądrze i rozsądnie z tym problemem sobie poradzić, aby nie powodować degradacji naszego środowiska. Odpady,...
Wydalanie u człowieka
Wydalanie – usuwanie zbędnych produktów przemiany materii – Dwutlenek węgla, woda i związki zawierające azot. Dwutlenek wydalany jest przez płuca, natomiast woda i związki azotowe przez układ wydalniczy. Człowiek wydala związki azotowe w...
Lasy, praca leśniczego.
Lasy zajmują 28% powierzchni Polski. Poza obszarami górskimi najbardziej lesista jest zachodnia część kraju. W XIX wieku na terenach należących do Prus powstawały rozległe kompleksy sztucznych borów sosnowych, sadzonych na piaszczystych glebach....
Park Tatrzański -materiały
Położenie - woj. małopolskie Data utworzenia- 1954 r. Powierzchnia - 211,64 km² - leśna 151,91 km² - uprawna 1,69 km² - wodna 2,09 km² Pow. Ochrony- - ścisłej 115,14 km²- częściowej 93,12 km² - krajobrazu 3,38 km²...
Tkanki zwierzęce
U kręgowców podobnie jak u roślin komórki łączą się w tkanki. To grupy komórek o podobnej budowie, funkcji oraz przemianie materii. Tkanki łączą się w narządy. Nabłonkowa (nabłonek) Tkanka ta może mieć następujące kształty: płaski,...
Parki Narodowe
1. Babiogórski Park Narodowy 2. Białowieski Park Narodowy 3. Biebrzański Park Narodowy 4. Bieszczadzki Park Narodowy 5. Park Narodowy Bory Tucholskie 6. Drawieński Park Narodowy 7. Gorczański Park Narodowy 8. Park Narodowy Gór Stołowych 9....
Tkanki zwierzęce
Tkanki nabłonkowe Budowa - warstwy komórek ściśle ze sobą połączone Funkcje - tworzy naskórek pokrywający ciało zwierzęce -okrywa i wyściela narządy wewnętrzne, chroniąc je przed mikroorganizmami i urazami mechanicznymi -wydziela również...
Dysfunkcje układu ruchu.
Kręgosłup podlega tym samym zasadom organizacji czynnościowej, jakimi charakteryzuje się cały układ ruchu. System ten składa się z 3 układów anatomiczno-fizjologicznych: 1) kostno-stawowego, odgrywającego rolę elementu biernego 2) mięśniowego,...
Wpływ człowieka na funkcjonowanie ekosystemu.
Przez wiele tysiącleci człowiek żył w ścisłej symbiozie z otaczającą go przyrodą. Korzystał z darów natury nie powodując zakłóceń w ekosystemie. Na pewno wpływ na to miała niska populacja ludzkości. Np. ocenia się , że w XV wieku całą Europę...
Ewolucja.
Odkąd tylko ludzie zaczęli badać przyrodę, zachwycali się zdumiewającym przystosowaniem organizmów do ich trybu życia. Na przykład ptasi dziub ma kształt najodpowiedniejszy do zbierania określonego rodzaju pokarmu, a kocie pazury idealnie nadają...
Higiena ciąży
Kobiety w ciąży nie powinny rezygnować z pielęgnacji własnego ciała. Wręcz przeciwnie. Należy częściej niż dotychczas brać prysznic. Nie zaszkodzi raz dziennie, a jeśli pocenie się występuje bardziej intensywnie nawet 2 razy dziennie. Można brać...
Znaczenie wody oraz powietrza w życiu człowieka i innych organizmów żywych
Woda, czyli tlenek wodoru to związek chemiczny o wzorze H 2 O, występujący w warunkach standardowych (pokojowych) w stanie ciekłym. W stanie gazowym wodę określa się mianem pary wodnej, a w stałym stanie skupienia - lodem. Słowo woda jako nazwa...
List do wody
Wiem, że nie wszyscy Cię szanują, ba, oni nawet nie wiedzą jak trudno uzyskać tak czystą wodę. Ile jest przecież zanieczyszczeń? Ścieki komunalne, ścieki przemysłowe, ścieki z kopalń… To wszystko zanieczyszcza tak potrzebną do życia wodę. Bez wody...
Zanieczyszczenia
Zanieczyszczenie – według słownika j. polskiego jest to coś powodującego nieczystość. Śmieci na ulicy, gęsty dym i spaliny w powietrzu, groźne chemikalia w rzekach i strumieniach – to wszystko przykłady zanieczyszczeń. Zanieczyszczenia to odpady,...
Drobnoustroje w środowisku
1.Drobnoustroje samożywne - rozwijają się,wykorzystując dostępne w przyrodzie proste związki organiczne.Z atmosfery lub związków azotowych w glebie pobierają azot,a węgiel z dwutlenku węgla lub węglowodanów.Niezbędną energię czerpią ze światła...
Dieta dla kociaka
Ośmiotygodniowe kocięta potrzebują posiłków cztery razy dziennie.Jedzenie dla dojrzałych osobników jest dla nich zbyt ciężkie i może spowodować problemy z trawieniem np.biegunki.Lepiej więc podawać malcowi dobrej jakości markową karmę,dostosowaną...
Układ nerwowy- najważniejsze punkty.
1.układ nerwowy a) centralny -mózg -rdzeń kręgowy b) obwodowy -nerwy czuciowe -nerwy ruchome -nerwy czuciowo-ruchome c) autonomiczny -współczulny (sympatyczny)- przyspiesza akcje serca, podnosi ciśnienie -przywsółczulny...
Fazy rozwojowe
1. OKERS NOWORODKOWY (od urodzenia do końca pierwszego miesiąca życia) Noworodek dostosowuje się do samodzielnego życia, jego organizm doskonali regulację ciepłoty ciała, reaguje krzykiem na ból i głód, kidy jest najedzone najczęściej śpi,...
Alternatywne źródła energii
Zapotrzebowanie na energię w społeczeństwie przełomu XX i XXI wieku jest olbrzymie. Trudno w dzisiejszych czasach wyobrazić sobie życie bez użytkowania energii elektrycznej. Energia ta obecnie jest nam tak samo niezbędna do życia jak woda i...
Tatrzański Park Narodowy
Tatrzański Park Narodowy, utworzony w 1954 r., jest jednym z 23 parków narodowych na terenie Polsk. (Rozporządzenie o utworzeniu z dniem 1 stycznia 1955 Tatrzańskiego Parku Narodowego zostało wydane przez Radę Ministrów 30 października 1954.)...
Przygotowanie do sprawdzianu z Ekosystemu
1. Ekosystem są to zależności w określonym środowisku i czasie pomiędzy różnymi gatunkami w danej populacji. Składa się on z biotopu i biocenozy. Biocenoza – jest to ożywiona część ekosystemu Biotop – jest to środowisko nie ożywione w...
Komórkowa budowa organizmów.
Komórka jest podstawowym elementem budowy wszystkich żywych organizmów roślinnych i zwierzęcych. Istnieją organizmy zbudowane tylko z jednej komórki ( jednokomórkowce , np.pantofelek) lub z wielu komórek (wielokomórkowce , czyli...
Grzyby.
Jeszcze przed II wojną światową jeden z naszych najwybitniejszych znawców grzybów, profesor dr Teofil Teodorowicz utrzymywał, że po Syberii Polska jest obszarem najbogatszym w grzyby, ale że nie są one należycie u nas wykorzystywane. Przy czym dla...
Nasiona - rozsiewanie nasion - podstawowe informacje
Nasiona nasion muszą zostać rozsiane dla zachowania zróżnicowania w przyrodzie. Gdyby każda roślina rozsiewała kwiaty tylko wokół siebie, nie mielibyśmy możliwości obserwowania tak wielu różnych roślin zgromadzonych w jednym skupisku....
Mięśnie szkieletowe , które się męczą
To fizyczne zmęczenie nie jest niczym innym jak właśnie zmęczeniem mięśni, które do prawidłowego działania potrzebują oprócz dostatecznego dowozu materiałów odżywczych także i dostatecznie długich przerw w pracy, zapewniających im odpoczynek....
Oddziaływania antagoistyczne
Neutralizm - jedna z nieantagonistycznych zależności międzygatunkowych (choć w niektórych źródłach zaliczana jest jako osobna grupa zależności), w której jeden gatunek nie wpływa w żaden sposób na drugi inny gatunek. W zasadzie neutralizm jest...
Rozmnażanie roślin
Rozmnażanie mchów. Przemiana pokoleń jest to cykl rozmnażania, w którym występują kolejno po sobie rozmnażanie płciowe i bezpłciowe. Rozmnażanie roślin nagozalążkowych. Ukryte w osłonach ziaren pyłku plemniki są przenoszone przez wiatr...
Przegląd wybranych ekosystemów lądowych
Ekosystem tworzą organizmy żywe i składniki nieożywione, które łączą ze sobą zależności pokarmowe, przepływ energii i krążenie pierwiastków chemicznych. Wyróżniamy ekosystemy wodne oraz lądowe. Przykładem ekosystemu lądowego jest las. Tworzą...
Dzięcioł duży i dymówka
Dzięcioł duży Ptaki z rodziny dzięciołowatych, do których należy również dzięcioł duży, pokarm zdobywają w ten sposób wymagający dużo wysiłku. Niczym alpiniści wspinają się nawet po gładkich pniach drzew i ostrym dłutowatym dziobem opiekują...
Ptasie miesiące.
Niektóre ptaki towarzyszą nam przez cały rok, inne- zależnie od pór roku, a nawet miesięcy. Wielu ptasich gości możemy spotkać tylko w ściśle określonym czasie. Większość ptaków ma okresy godowe wiosną i dlatego właśnie wtedy lasy i pola, ogrody i...
Od sierpa do kombajnu - ekologiczne fakty i ciekawostki
Czy widziałeś kiedyś rolnika, który orze pole za pomocą konika zaprzężonego do pługa ? W naszym kraju nie jest to jeszcze widok rzadki, zwłaszcza w okolicach podgórskich. Trudno natomiast spotkać kogoś, kto sieje zmoże ręcznie, czerpiąc ziarno z...
Lasy.
Lasy pokrywają około 30% powierzchni kontynentów. Dawniej było ich o wiele więcej. Działająca przy ONZ Organizacja do Spraw Rolnictwa i Wyżywienia podała informacje o powierzchni jaką zajmują lasy na poszczególnych kontynentach. Istotne znaczenie...
Efekt cieplarniany
Efekt szklarniowy (cieplarniany) wydaje się najgroźniejszym problemem środowiskowym, któremu ludzkość musi w najbliższym czasie stawić czoła. Efekt cieplarniany wywołuje nagromadzenie gazów szklarniowych: Dwutlenek węgla - CO2 (stanowi ponad 50%...
Pestycydy, skutki dla człowieka i sposoby walki
Skutki: - zatrucia pokarmowe ludzi - różnego rodzaju choroby, które mogą prowadzić nawet do śmierci człowieka - śmierć zwierząt, które zatruły się pestycydami - śmierć innych zwierząt, które zjadły chore zwierzęta - wymieranie zwierząt np....
Efekt cieplarniany
KOSZYKÓWKA Mecz składa się z czterech kwart po dziesięć minut. Przerwy dwu minutowe maja miejsce pomiędzy kwartą pierwszą i drugą oraz trzecią i czwartą jak również przed każdą dogrywką. Przerwa pomiędzy połowami meczu wynosi piętnaście...
Układ pokarmowy kręgowców
Układ pokarmowy kręgowców składa się z przewodu pokarmowego z otworem gębowym i odbytem oraz dodatkowych gruczołów, wspomagających trawienie. W przewodzie pokarmowym można wyróżnić m. in.: -wątrobę (produkuje zółć, która powoduje rozbijanie...
Parki Narodowe w Polsce
L.p. ? Nazwa parku narodowego Rok utworzenia ? Powierzchnia (km?) ? Lokalizacja siedziby Uwagi ? 1. Babiogórski Park Narodowy 1954 (1933)/(1921) 33,91 Zawoja rezerwat biosfery UNESCO 2. Białowieski Park Narodowy 1947 (1932)...
Układ pokarmowy - opis
Układ pokarmowy rozpoczyna się tzw. rąbkiem czerwieni wargowej. W jamie ustnej znajduje się język, na powierzchni którego ulokowane są kubki smakowe. Przejdźmy do uzębienia. Wzór zębowy człowieka wygląda następująco : [2,1,2,3] na każdą ćwierć,...
Jałowiec i trzmieliny
Jałowiec to częściej krzew iglasty, a bardzo rzadko drzewo o nieopadających szpilkach. Rośnie bardzo powoli na glebach jałowych, także suchych, piaszczystych i w pełnym słońcu, ale nie znosi zanieczyszczonego powietrza. Jest raczej samotnikiem i...
Ekologia
1. Elementem krajobrazu naturalnego jest: A) droga asfaltowa B) las mieszany C) sad D) wysypisko śmieci 2. Międzynarodowy skrót SW oznacza kierunek: A) południowo-zachodni. B) wschodni. C) południowo-wschodni. D) północny. 3....
Zanieczyszczenia wody
¾ powierzchni Ziemi pokrywa woda,97% to woda słona,tylko 3% to woda słodka. Woda jest niezbędna do życia.Zanieczyszczenia wody powodują choroby a następnie śmierć organizmów żywych.Jest to problem wagi światowej,wraz ze wzrostem zaludnienia ziemi...
Remiz i wilga.
Remiz. W niezwykłym miejscu umieszczone i kunsztownie zbudowane gniazdo remiza można zobaczyć jedynie na terenach nizinnych nad brzegami stawów i rzek. Jest uwite tak misternie, że żaden inny spośród żyjących u nas ptaków nie jest do tego zdolny....
Sprawdzenie wiadomości - zmysły (skóra)
SKÓRA 1. Omów funkcje skóry. 2. Omów budowę skóry a) naskórek b) skóra właściwa - gruczoł potowy - gruczoł łojowy 3. Co wchodzi w skład potu? 4. Jaka jest funkcja gruczołów łojowych? 5. Co wchodzi w skład łoju? 6. Higiena skóry –...
Zagrożone rośliny
Zagłada grozi jednej czwartej wszystkich roślin na Ziemi. Faktyczna liczba ta jest jednak prawdopodobnie znacznie wyższa, ponieważ tysięcy gatunków jeszcze nie opisano. Główne zagrożenie to degradacja środowiska naturalnego, urbanizacja oraz...
Sterydy anaboliczne
Sterydy anaboliczne to grupa steroidów pochodzenia naturalnego lub syntetycznego, która ma silne działanie anaboliczne tzn. powodujące przyspieszenie dzielenia się komórek tworzących określone tkanki organizmu zwierząt i ludzi.Działanie niektórych...
Teoria Pangea
Teoria Pangea prawdopodobnie została wymyślona przez jednego z ewolucjonistów czy kreacjonistów starej Ziemi. Według tej teorii, Pangea była superkontynentem istniejącym na Ziemi około 300 a 180 lat temu. Teoria Pangea jest najbardziej popularną...
Różyczka – choroba zakaźna
Różyczka jest wysypkową chorobą zakaźną wywoływaną przez wirus z rodziny Togavirdae. W czasie choroby wirus jest obecny w wydzielinie z nosa i gardła, we krwi, w kale i moczu. Można go uzyskać z jamy nosowo-gardłowej od ok. 7 dni przed wysypką do...
Dlaczego ludzie sięgają po używki?
Wiele ludzi, szczególnie młodych ma problem z przedawkowaniem niektórych substancji. Objawia się to ich zmienionym i dziwnym zachowaniem. Jedną z najczęstszych przyczyn sięgania po używki jest ciekawość. Niektórzy piją alkohol, aby zapomnieć o...