Węgiel kamienny jest najcenniejszym surowcem energetyczno - chemicznym pochodzenia naturalnego. Jest on złożoną i urozmaiconą pod względem budowy substancją stałą z grupy węglowców, jest niemetalem, nie rozpuszcza się w wodzie, jak również w...
Alkany to węglowodory nasycone (związki organiczne) w których atomy węgla łączą się bezpośrednio ze sobą wiązaniami pojedynczymi. (Porównaj: alkeny, alkiny) Ogólny wzór sumaryczny alkanów(aczkolwiek nie znajdujący zastosowania w alkanach o...
Pełny układ okresowy pierwiastków (tablica Mendelejewa) zawierający: - symbol pierwiastka - nazwę pierwiastka - liczbę atomową - liczbę masową - elektroujemność wg Paulinga - stan skupienia - główne wartościowości pierwiastków - podział na...
Geneza nazw tworzyw Tworzywa sztuczne to ogólnie przyjęta nazwa materiałów, których podstawowym składnikiem są substancje wielkocząsteczkowe. Ich dawną nazwą jest masa plastyczna, ale i obecnie stosowany plastik jest nieprawidłowy, nie budzi...
Jedną z ważniejszych soli jest siarczan (VI) wapnia - CaSO4. Jest ona słabo rozpuszczalna w wodzie i występuje w naturze w dwóch postaciach: bezwodnej - anhydrytu (CaSO4) i uwodnionej - gipsu (CaSO4 2H2O). Anhydryt jest solą występującą w...
W załączniku wszystko jest tak jak być powinno (są indeksy dolne) Alkan: Metan: CH4, Etan: C2H6, Propan: C3H8, Butan: C4H10, Pentan:C5H12, Heksan:C6H14 , Heptan:C7H16, Oktan:C8H18, Nonan:C9H20, Dekan:C10H22 . Alken: Eten:C2H4, Propen:C3H6,...
Otrzymywanie kwasu beztlenowego 1) Mg + 2 HCl -> MgCl2 + 2 H2 2) NaOH + HCl -> NaCl + H2O 3) CaSO4 + 2 HCl -> SO4Cl2 + H2Ca 4) K2O + 2 HCl -> 2 KCl + H2O otrzymywanie kwasu tlenowego 1) 2 Li + H2SO4 -> Li2SO4 + H2 2)...
Promieniotwórczość ma szerokie zastosowanie we współczesnym świecie. Można powiedzieć, że jest ona niezbędna do rozumienia mikro i makro świata, a także procesów zachodzących w gwiazdach, a przez to ewolucji wszechświata. Pierwszym, który...
Zastosowanie chemii w medycynie - narkotyki, fenacetyna, polopiryna etc
Kauczuk syntetyczny to ogólna nazwa wszystkich kauczuków, otrzymywanych na drodze sztucznej syntezy chemicznej. Jest jednym z tworzyw sztucznych otrzymywanych przez polimeryzację, głównie styrenu, butadienu lub izoprenu. Polimer ten jest...
Typy reakcji chemicznych 1. Reakcje syntezy Synteza jest reakcją, w której z dwu lub więcej substancji prostszych powstaje jedna substancja złożona o odmiennych właściwościach chemicznych i fizycznych A + B ---> AB 2. Reakcje analizy...
Mendelejew Dmitrij I. (1834-1907), chemik rosyjski, profesor chemii technicznej i nieorganicznej uniwersytetu w Sankt Petersburgu, członek czynny PAU. Odkrywca prawa okresowości, na podstawie którego zaproponował w 1869 (niezależnie od J.L....
Tworzywa pochodzenia mineralnego, zalety i wady podstawowych tworzyw mineralnych. Azbest to grupa minerałów, występujących w formie włóknistej. Włókna i wyroby odznaczają się znaczną odpornością na działanie czynników chemicznych, ścieranie i...
Symbol Nazwa Masa atomowa Sb Antymon 121,75 Ar Argon 39,95 As Arsen 74,92 N Azot 14,01 Ba Bar 137,33 Be Beryl 9,01 Bi Bizmut 209,98 B Bor 10,81 Br Brom 79,90...
Do określenia wiązań chemicznych potrzebujemy znać składy związków oraz ich położenie w układzie okresowym pierwiastków. Wyróżniamy 3 podstawowe rodzaje wiązań chemicznych: jonowe, wodorowe i kowalencyjne. * Wiązanie jonowe tworzymy...
Pierwiastki i związki chemiczne Żmudne prace badawcze, bądź też czasem zabawne okoliczności przyczyniły się do odkrycia coraz większej liczby pierwiastków chemicznych. Aby móc je rozróżnić wprowadzono nazwy, które pochodziły m. in. - od nazw...
Kwasy Termin 'kwas' jest stosowany w chemii do charakteryzowania właściwości chemicznych oraz do celów nomenklaturowych. W tym pierwszym znaczeniu kwasem jest każda substancja, która wprowadzona do wody powoduje wzrost stężenia jonów...
Kondensacja, czyli skraplanie pary wodnej- zmiana gazowego stanu skupienia wody w stan ciekły. Czysta woda jest cieczą bezbarwną, bezwonną, nietoksyczną i bez smaku. Podczas zamarzania woda zwiększa swoją objętość i dlatego lód (mający...
1) Wzór strukturalny: 2) Wzór sumaryczny: HNO3 3) Podstawowe właściwości fizyczne: bezbarwny gaz cięższy od powietrza temperatura krzepnięcia: 332K (41,1OC) temperatura wrzenia 356K (83OC) doskonale rozpuszcza się w...
Otaczające nas materiały są bardzo zróżnicowane zarówno pod względem budowy, jak również własności fizycznych, mechanicznych i chemicznych. Bardzo różne są także ich podziały klasyfikacyjne, zależne od przyjętego kryterium klasyfikacyjnego....
Żelazo oraz jego główny stop, stal, należą do najczęściej używanych przez człowieka materiałów. Stosunkowo tania w produkcji ma zadziwiającą wytrzymałość. Wykonuje się z niej m.in. szkielety drapaczy chmur. Żelazo jest obok aluminium...
Składniki pokarmowe - Białka - Tłuszcze - Węglowodany - składniki odżywcze - Witaminy - Składniki mineralne - Woda - Kwasy organiczne Substancje te powinny być zawarte w surowcach lub dodane w procesie technologicznym, w celu...
1. Główna liczba kwantowa - kwantuje energię elektronu (tzw. energię orbitalną) En Cechy i zastosowanie głównej liczby kwantowej: · oznacza się ją literą "n" · Energię orbitalną określa się wzorem: gdzie: - n - główna liczba kwantowa -...
Woda jest jedną z bardziej rozpowszechnionych substancji w przyrodzie. Oceany, morza, jeziora i rzeki to prawie 3/4 powierzchni Ziemi. Astrofizycy odkryli obłoki wodne w przestrzeniach kosmicznych. Masy wód oceanów i mórz stanowi rodzaj...
Okres 1 1 H 2 He 2 3 Li 4 Be 5 B 6 C 7 N 8 O 9 F 10 Ne 3 11 Na 12 Mg 13 Al 14 Si 15 P 16 S 17 Cl 18 Ar 4 19 K 20 Ca 21 Sc 22 Ti 23 V 24 Cr 25 Mn 26 Fe 27 Co...
Stopień utlenienia jest pojęciem charakteryzującym stan atomu pierwiastka w związku chemicznym. Można powiedzieć, że jest to ładunek jaki wydaje się że ma atom jeżeli oblicza się elektrony zgodnie z następującymi regułami: 1) elektrony podzielone...
Każda substancja składa się z malutkich cząsteczek, zwanych atomami. Są one tak małe, że w główce od szpilki mieści się ich miliony. Łączą się one w grupy zwane cząsteczkami, z których największe są złożonymi strukturami, składającymi się z...
ROPA NAFTOWA Ciekła, naturalna mieszanina węglowodorów parafinowych (alkany), naftenowych (cykloalkany) i aromatycznych (areny); zawiera także org. związki siarki, tlenu, azotu, związki metaloorg. oraz składniki mineralne: związki żelaza,...
Metalurgia – jest to nauka o metodach otrzymywania metali z rud. W szerszym znaczeniu pod nazwą metalurgii rozumie się także dziedziny pokrewne, a więc kopalnictwo i przeróbkę rud, wytwarzanie paliw stosowanych w procesach metalurgicznych,...
- Białka - Tłuszcze - Węglowodany - składniki odżywcze - Witaminy - Składniki mineralne - Woda - Kwasy organiczne Substancje te powinny być zawarte w surowcach lub dodane w procesie technologicznym, w celu uzyskania...
1. Napisz wzór sumaryczny i strukturalny kwasu siarkowego(VI), kwasu węglowego, kwasu azotowego(V), kwasu fosforowego(V), kwasu siarkowodorowego, kwasu solnego. 2. Napisz wzory sumaryczne i strukturalne wodorotlenków: sodu, wapnia, glinu,...
Prawo zachowania masy(Łomosow i Larosier): Łączna masa wszystkich substratów wchodzących do jednej reakcji chemicznej równa jest masie produktów powstałych w reakcji. Prawo stałości składu związku chemicznego(Proust): Stosunek mas...
Sole- związki chemiczne wywodzące z kwasów, których roztwory wodne zawierają kationy metali. Złożone są z atomów metali połączonych z resztami kwasowymi. Sole są ciałami stałymi, krystalicznymi. Ich rozpuszczalność w wodzie jest...
Właściwości fizyczne i chemiczne metanolu i etanolu : - są to ciecze bezbarwne - lżejsze od wody - dobrze rozpuszczają się w wodzie - mają charakterystyczny zaoach - piekący smak - etanol wrze w 78*C - ulegają reakcji spalania - etanol i...
Wpływ używek (alkohol, narkotyki, papierosy) za zdrowie i życie człowieka. Ludzie uzależniają się od tytoniu, alkoholu, substancji odurzających i psychotropowych, hazardu, seksu, nadmiernego lub niedostatecznego jedzenia oraz wielu innych...
Wzór sumaryczny to jest wzór pisany, zapisywany nazwami pierwiastków (czyli literami) i liczbami, czyli liczbami atomów danego pierwiastka (np. H 2 O - woda składa się z dwóch atomów wodoru i jednego atomu O). Ponieważ H jest jednowartościowe...
Kwasy H2SO4 - Kwas siarkowy (VI) H2SO3 - Kwas siarkowy (IV) HNO3 - Kwas azotowy (V) HNO2 - Kwas azotowy (III) H3PO4 - Kwas fosforowy (V) HClO - Kwas chlorowy (I) HClO2 - Kwas chlorowy (III) HClO3 - Kwas chlorowy (V) HClO4 - Kwas...
TLENKI tlenek wapnia - CaO tlenek manganu (VII) - Mn2O7 tlenek węgla (IV) - CO2 tlenek węgla (II) - CO tlenek siarki (IV) - SO2 tlenek siarki (VI) - SO3 tlenek sodu - Na2O tlenek chromu (III) - Cr2O3 tlenek rubidu - Rb2O tlenek baru...
Wiązania chemiczne Pod pojęciem wiązanie chemiczne rozumie się swoisty rodzaj oddziaływania między atomami, który powoduje, że atomy łączą się zawsze w ten sam sposób. Podstawą takiego powtarzalnego oddziaływania jest struktura walencyjna...
Metalami szlachetnymi nazywamy metale, które nie wypierają wodoru z kwasów tzn. stoją za wodorem w szeregu napięciowym. Należą one do grupy metali ciężkich. Wśród metali szlachetnych wyróżnia się srebro, złoto i platynę oraz inne metale z grupy...
Polimery są to związki, których cząsteczki składają się z bardzo wielu mniejszych, powtarzających się ugrupowań atomowych zwanych merami. Polimery dzieli się na: a) naturalne np. białka, celuloza, kauczuk b) syntetyczne. Ze względu na ogólną...
ALKOHOLE 1) Alkohole wykazują zjawisko rzędowości. CH3-CH2-OH alk. I-rzędowy CH3-CH-CH3alk. II-rzędowy OH CH3 CH3-C-CH3alk. III-rzędowy CH3 2) Właściwości fizyczne alkoholi: - alk. Od 11 atomów węgla w cząsteczce są...
Tlenki kwasowe (Sio2, SO2, Mn2O7, CrO3) reagują z zasadami N2O5 Ca(OH)2->Ca(NO3)2 H2O) P4O10 12KOH->4K3PO4 6H2O CO2 Ca(OH)2->CaCO3 H2O 2CrO3 2KOH->K2Cr2O7 H2O Tlenki zasadowe (NiO, MnO, Na2O, CaO) reagują z kwasami Na2O...
Azotan srebra Azotan(V) srebra(I), AgNO3 - nieorganiczny związek chemiczny, sól kwasu azotowego i srebra. Związek ten został odkryty przez Alberta Wielkiego. Otrzymuje się go w reakcji stężonego kwasu azotowego z metalicznym srebrem zgodnie z...
Promieniotwórczość Promieniotwórczość - to zjawisko samorzutnego rozpadu jąder połączone z emisją cząstek beta, cząstek alfa, promieniowania gamma. Na przemianę jądra nie mają wpływu czynniki zewnętrzne takie jak: temperatura, pole...
Angielska nazwa białek - proteins, pochodzi od greckiego słowa - protos, co oznacza „pierw-szy”. Nazwa trafnie oddaje znaczenie białek, gdyż ze wszystkich związków chemicznych one właśnie zajmują pierwsze miejsce, pod względem różnorodności...
WĘGLOWODORY - są to związki organiczne o cząsteczkach zbudowanych wyłącznie z atomów węgla i wodoru. Ogólnie dzieli się je na węglowodory acykliczne — łańcuchowe, zwane też alifatycznymi, i cykliczne — pierścieniowe, wśród których rozróżnia się...
Elektrolity – substancje, których roztwory wodne przewodzą prąd elektryczny np. kwasy, zasady, sole. Nieelektrolity – substancje, których roztwory wodne nie przewodzą prądu elektrycznego np. cukier, alkohol. Dysocjacja elektrolityczna –...
-otrzymuje się go w wyniku uwodnienia etylenu (etenu) C2H4 H2O--->2C2H5OH -etanol otrzymuje się też w wyniku fermentacji alkoholowej cukrów. Proces ten wykorzystywany jest przy produkcji wina drożdże C6H12O6--------->...