Nad Niemnem
Pozytywizm : Literatura polska
• Daremne żale (Adam Asnyk) – poeta przypomina, że przemijanie nie pozwoli nam wrócić do dawnych czasów, trzeba więc poszukać sobie nowego miejsca w świecie. • Do młodych (Adam Asnyk) – poeta pokazuje, że warto równoważyć postęp tradycją. Postuluje szacunek dla dawnych zwycięstw, bo przecież i te dzisiejsze już wkrótce ustąpią miejsca nowościom. • Krzyżacy (Henryk Sienkiewicz) – powieść o walce Polaków z zakonem krzyżackim. Sienkiewicz sięgnął po gwarę góralską, by...
Motyw narcystyczny
· Wyjaśnienie pojęcia „narcyzmu” Narcyzm to bezkrytyczne umiłowanie siebie, zachwycanie się własną urodą Narcyz to człowiek zakochany w sobie · Przedstawienie mitologicznego Narcyza, który odrzucił miłość nimfy Echo, za co został ukarany...
Czy można pogodzić w sztuce tradycje antyczne i chrześcijańskie z problemami codziennego życia? Rozważ kwestię na przykładzie trzech epok literackich: średniowiecze, renesans, pozytywizm.
KONSPEKT Czy można pogodzić w sztuce tradycje antyczne i chrześcijańskie z problemami codziennego życia? Rozważ kwestię na przykładzie trzech epok literackich: średniowiecze, renesans, pozytywizm. Teza Przedstawienie na podstawie tekstów...
Porównaj kreacje postaci kobiecych w literaturze romantyzmu pozytywizmu i Młodej Polski. Zastanów się, co jest przyczyną zróżnicowania się wyobrażeń kobiety w kolejnych epokach XIX wieku.
Kultura europejska od samych swoich początków była kulturą patriarchalną, czyli taką, gdzie uprzywilejowaną pozycję zajmują mężczyźni. To oni władali narodami, tworzyli sztukę, kreowali historię świata. Lecz przy dokładniejszym spojrzeniu na to...
„A jeśli komu droga otwarta do nieba, tym co służą ojczyźnie...”Jaki obowiązek wobec ojczyzny pojmowali bohaterowie literaccy z epoki pozytywizmu, Młodej Polski i dwudziestolecia międzywojennego?
Na przestrzeni dziejów widzimy, że Polacy chociaż należeli do różnych obozów patriotycznych różnili się sposobem działania, jeżeli chodziło o zagrożoną ojczyznę zawsze potrafili się zjednoczyć, wspólnie walczyć o to by była wolna. Ojczyzna jest...
"Społeczeństwo bez przeszłości to zbiegowisko" skomentuj słowa Stanisława Lema i rozważ, które elementy rodzimej historii i tradycji utrwalone w literaturze powinny kształtować poczucie narodowej tożsamości Polaków?
Polska, ojczyzna, mój kraj, mój naród, moje strony, moi rodacy. Niby wiemy, co znaczą te słowa, lecz...Czy młodzi ludzie czują, co naprawdę znaczy patriotyzm!? Czy w czasach, gdy liczy się pieniądz, kariera, prestiż etc, czy w tych czasach ludzie...
Sciąga z lektur epokami
Antyk: Horacy-Egzeni monumentum, O co poeta prosi Apollina; Safona-(Zazdrość, Pogarda dla nieznanej poezji); Owidiusz-Przemiany, Sztuka kochania;Homer-Iliada, Odyseja;Sofokles-Antygona; Biblia: Symonides-Lamentacje; Salomon-Pieśń...
Czy pytania i wątpliwości wyrażone w literaturze Młodej Polski mogą skłonić do refleksji i zadumy młodego człowieka żyjącego sto lat później?
Termin Młoda Polska, przyjęty jako nazwa epoki, która nastąpiła po pozytywizmie, wydaje się najtrafniejszy, najlepiej przylegający do zespołu zjawisk artystycznych, a także kulturalno-społecznych, które wystąpiły na naszych terenach na przełomie...
„Życia nie wolno trwonić, życiem należy dać świadectwo sensu swojego istnienia”. Jaki komentarz do tej wypowiedzi odnajdujesz w wybranych utworach literackich?
Człowiek od zawsze szukał sensu swojego istnienia. Każdy z nas jest jedyny w swoim rodzaju i w innych wartościach doszukuje się swojego spełnienia. Niektórym przychodzi to szybko, drudzy szukają przez całe życie, aż w końcu go odnajdą. Są i tacy...
Spór w "Nad Niemnem"
WITOLD ARGUMENTY - prawo równości ludzi - własne idee urzeczywistnieniem pracy i doświadczenia - będą, nędza, zaniedbanie chłopów ze strony Benedykta - dojrzałość emocjonalna Witolda - niedocenianie Witolda przez ojca - wiara w naukę,...
Czy pozytywistyczne kryteria oceny bohaterów mogą być aktualne.
W czasach, kiedy Eliza Orzeszkowa podkreślała wartość pracy trudno było nawet przewidzieć, że kiedyś nastaną takie lata, że ludzie zapragną pracować, ale wobec bezrobocia te starania okażą się jedynie marzeniami. Dzisiaj wiele osób traci pracę z...
Sposoby kreacji życia wewnętrznego bohaterów w tekstach literackich i nieliterackich.
Jak różnie pojmowane były pojęcia Boga, życia i śmierci, tak każda epoka kreowała swoją własną wizję bohatera. Znajdowało to swoje odbicie także w literaturze, poeci starali się w pełni oddać życie wewnętrzne bohaterów, ich emocje, doznania oraz...
Motyw raju. Odwołując się do wybranych utworów literackich, przedstaw sposoby jego prezentacji.
Poszukiwanie miejsca, gdzie człowiek byłby szczęśliwy, towarzyszy ludzkości od zarania dziejów. Biblijny raj, starożytna Arkadia, wyspy szczęśliwe – to różne nazwy tej samej krainy, gdzie życie płynie powoli, w harmonijnym zespoleniu człowieka z...
Świat jakich wartości - ważnych dla ciebie - odnajdujesz w utworach literackich?
Człowiek sam musi określić, co w życiu jest najważniejsze. Świat jakich wartości - ważnych dla ciebie - odnajdujesz w utworach literackich? Literatura od swych zaczątków stała się źródłem ideałów, postaw i wzorców osobowych. W utworach...
Praca jako czynnik odradzający i umoralniający jednostkę i społeczeństwo. Czy teza jest nadal aktualna?
Nasz naród znowu przegrał powstanie. Nie utraciliśmy niepodległości, bo tej już od dawna nie było nam dane znać, ale przegraliśmy znacznie więcej - wiarę, tę którą z taką żarliwością i zapałem podtrzy-mywali w podbitym narodzie nasi wieszcze....
Romantyzm w oczach twórców późniejszych epok.
Tradycja romantyczna w Polsce to element zupełnie inny niż romantyzm europejski, choćby niemiecki, w najczystszym wydaniu Goethego. Dzieje się tak dlatego, że w naszej kulturze i naszej historii romantyzm odegrał szczególną rolę. Specyfika epoki w...
Motywy literackie z języka polskiego.
Arcydzieła polskie 1. Jan Kochanowski – Treny 2. Adam Mickiewicz – Pan Tadeusz 3. Stanisław Ignacy Witkiewicz – Szewcy 4. Witold Gombrowicz – Ferdydurke 5. Twórczość Wisławy Szymborskiej Artysta i sztuka Antyk i literatura dawna 1....
Niepogodzeni ze światem - literatura o człowieku zbuntowanym i wyobcowanym.
Świat opiera się na sile jednostki. To dzięki niej funkcjonuje, rozwija się. Każda istota ludzka przyczynia się do postępu cywilizacji. Każda formuje ją nadając kształt jej zdaniem odpowiedni. Według własnych przeświadczeń zbudowaliśmy to, co nas...
Wieś w literaturze
- Idylla , raj na ziemi – literackie wizje wsi . - Prawda i mit o życiu na wsi. - Różne wizje wsi. W literaturze wiele miejsca poświęcono wsi, nic dziwnego, przecież do końca XX wieku większość ludzi mieszka z dala od miasta , z dala...
Obraz społeczeństwa polskiego drugiej połowy XIX wieku prezentowany w prozie pozytywistycznej.
Twórcy epoki pozytywizmu traktowali, przynajmniej w początkowym okresie swe utwory literackie jako narzędzie społecznej edukacji. Poprzez odpowiednio dobrane treści, sylwetki i perypetie bohaterów kreślili obraz polskiego społeczeństwa, wskazując...
Literatura reagująca na wydarzenia; sztuka na usługach; utylitaryzm pewnych epok.
Oświecenie i pozytywizm to dwie epoki, w których dostrzegamy ogromny wpływ literatury i sztuki na człowieka. Wartościowa stała się jedynie sztuka reagująca na wydarzenia - tzw. sztuka na usługach. Przewodnim terminem tych dwóch epok jest...
Opracowanie epok - 3 część.
Dramat rodzinny i społeczny w "Nie - Boskiej komedii" Zygmunta Krasińskiego. Dla zrozumienia poglądów Zygmunta Krasińskiego na sprawę walki narodowowyzwoleńczej niezbędne jest wniknięcie w atmosferę domu rodzinnego, bo w tej atmosferze...
Jacy jesteśmy naprawdę? Opinie młodego Polaka o naszych narodowych wizerunkach utrwalonych w literaturze.
1. WSTĘP: A. Inspirujące cytaty. "Prawdy tego narodu odkrywają poeci, a nie politycy. Nie rozumie Polski ten, kto nie wsłuchuje się w głos polskiej literatury" (Adam Michnik). "Jesteśmy albo bohaterami, albo nicponiami; charakterów średnich, na...
Arystokracja przedstawiona w "Lalce" i "Nad Niemnem".
Przedstawicielami arystokracji w „Lalce” są m.in.: Tomasz Łęcki, jego córka Izabela, prezesowa Zasławska, Starski i książę. W „Nad Niemnem” grupa ta jest reprezentowana m.in. przez Teofila Różyca, Zygmunta Korczyńskiego Andrzejową Korczyńską i...
Przeżycia czytelnicze jako element biografii bohatera literackiego.
W książce, jak w życiu, wszystko ma swoją przyczynę. Do czynów popychają nas nasze emocje, czyli to, co czujemy. Źródeł emocji może być wiele, ale jednym z nich, jakże zapomnianym w tych czasach, a przecież takim skutecznym, są książki. Od dawien...
Scharakteryzuj Justynę Orzelską bohaterkę "Nad Niemnem".
Justyna Orzelska jest główną bohaterką książki pt. "Nad Niemnem" Elizy Orzeszkowej. Grała rolę krewnej Benedykta, wychowywana przez Andrzejową Korczyńską. Była panna bez posągu, lecz wychowywana była z dużą starannością. Zakochana była w...
„Prawdziwa sztuka jest zawsze współczesna” F. Dostojewski. Powyższe zdanie uczyń mottem rozważań o ponadczasowej wartości wybranych dzieł literackich.
„Prawdziwa sztuka jest zawsze współczesna”. Niezależnie od okresu historycznego, zaskakuje, fascynuje i wzbogaca każdego człowieka o zawarte w sobie wartości. Niejednokrotnie zdarza się również, że prawdziwa sztuka, ten niedościgniony wzorzec,...
Dom jako sacrum
Czym jest tak naprawde dom? Co oznacza to krótkie, acz bardzo tajemnicze slowo? Wielu z nas, ludzi XX wieku uwazaja, ze slowo to oznacza tylko nie majacy zadnej glebszej prawdy budynek. Czy maja oni racje? Oczywiscie, slowo to rzeczywiscie oznacza...
Gniazdo ojczyste - Czarnolas, Soplicowo, Korczyn
Każdy człowiek na świecie posiada takie miejsce, do którego zawsze z chęcią powraca. Takim miejscem jest dom, nasze gniazdo ojczyste. Wielu autorów zarówno dawniej jak i dziś próbuje w swoich utworach przedstawić wyjatkowość tego miejsca, jednak...
Trzy drogi życiowe trzech bohaterów powieści pozytywistycznych.
W powieściach pozytywistycznych jest wiele postaci budzących nieprzemijające czytelnicze fascynacje. Mało bohaterów szkolnych lektur na długo staje się bliskimi znajomymi odbiorcy. Dlatego najczęściej zapadają nam w pamięć te postacie, z którymi...
Etos pracy w wybranych utworach literatury pozytywizmu.
Etos pracy to jedna z zasadniczych wartości pozytywistycznego światopoglądu. Jego rozumienie związane jest z filozofią epoki, a ściślej mówiąc, z propagowanymi przez nią ideami utylitaryzmu, rozumianego jako służba dobru powszechnemu i...
Kobiety literatury pozytywistycznej.
Epoka pozytywizmu, mimo iż odbiegała od burzliwych, patetycznych prądów myślowych, była w swym charakterze dość zasadnicza i konkretna. W tym czasie pojawiły się takie idee społeczne jak „praca organiczna” czy „praca u podstaw”. Jednak największe...
Artysta w literaturze poszczególnych epok.
Artysta — Twórca lub odtwórca dzieła sztuki; człowiek obdarzony talentem wyróżniającym go spośród innych. Kuł-tura i potoczne wyobrażenia przypisują artyście nadwrażliwość, wyostrzone spojrzenie na świat i ludzi. Zwykle stosuje się do artysty...
Motyw wsi w literaturze.
W literaturze polskiej temat wsi poruszany był bardzo wiele razy przez różnych pisarzy i poetów. Znajduje on swoje odbicie w wielu epokach literackich, które odmiennie przedstawiały obraz wsi polskiej. Nie sposób omówić wszystkich dzieł...
Charakterystyka wybranej powieści tendencyjnej epoki pozytywizmu
Charakterystyka wybranej powieści tendencyjnej epoki pozytywizmu. Powieść tendencyjna - głosi prymat celów dydaktycznych i utylitarnych. Służy realizacji haseł pozytywizmu np.: pracy u podstaw , pracy organicznej , równouprawnienia...
Motyw pracy w wybranych utworach polskiego Pozytywizmu.
Praca jest jednym z najważniejszych aspektów ludzkiej aktywności – praca nad sobą, praca na rzecz innych, czy po prostu codzienna praca, aby zapewnić sobie egzystencję. Główne hasła pozytywizmu podkreślały ideę wspólnej pracy dla Polski ku...
Motywy malarskie i muzyczne w literaturze.
Malarstwo i muzyka bardzo często występuję w literaturze w formie motywów literackich. Pełnią one w utworach rolę tła, dodają dziełu przestrzennego wyrazu poprzez wzbogacenie go o warstwę foniczną i wizualną. Pomagają oddać nastrój opisywanego...
Literatura XIX wieku jako strażniczka dziedzictwa narodowego.
Każdy naród pielęgnuje pewne wartości, które wyróżniają go spośród innych społeczeństw świata. Pamięć o tych wartościach pozwala zachować i utrwalić literatura! Dzięki niej – za pośrednictwem bohaterów - poznajemy ideały naszych przodków, ich...
Obraz dworu w „Panu Tadeuszu” Adama Mickiewicza i „Nad Niemnem” Elizy Orzeszkowej.
Dworek szlachecki stal sie w literaturze polskiej symbolem. Jest integralnym elementem wielu utworów, które stanowia dziedzictwo kulturowe narodu. Czytane przez kolejne pokolenia Polaków dziela kultywuja polskie tradycje, ucza patriotyzmu i...
Miłość budująca i miłość niszcząca na podstawie "Nad Niemnem", "Lalki" i "Potopu"
Miłość była obecna w literaturze każdej epok. Towarzyszyła także pozytywistom- i na początku, i na końcu okresu, w którym tworzyli. Pojawiała się także w powieściach historycznych. Jednakże w różnych utworach miała inne znaczenie. Miłość może...
Wybrani bohaterowie "Nad Niemnem" i "Lalki". W poszukiwaniu celu i sensu życia.
„Lalka” i „Nad Niemnem” powstały w różnych okresach historycznych, przez co ich tematyka jest także nieco odmienna. Pierwsza z wymienionych powieści została napisana przez Bolesława Prusa u schyłku epoki pozytywizmu. Natomiast utwór Elizy...
Motyw rodziny.
Motyw domu i rodziny odnajdujemy w utworach pisarzy wszystkich epok literackich, może właśnie dlatego, że rodzina stanowiła i stanowi podstawową komórkę, na której opiera się całe społeczeństwo. Po raz pierwszy dom rodzinny pojawił się w...
Żaden utwór literacki nie przerobi ludzi. Są wszakże takie, które ich pobudzają do przetwarzania się.
Chyba każdy artysta marzy o tym, aby jego dzieło wpłynęło w jakiś sposób na odbiorców, zwróciło ich uwagę na poruszany temat, zmieniło ich sposób myślenia, może nawet całe życie. Często artyści stawiali sobie za cel zmianę świata, swoją...
Przedstaw postawy młodych wobec wyzwań historii na przykładzie wybranych utworów literackich.
Patrząc na dzieje ludzkości poprzez pryzmat minionych wieków, możemy zauważyć, iż wydarzenia historyczne wywierają znaczący wpływ na kształtowanie się postaw młodych pokoleń. Człowiek dorastający, szuka celu życia, wartości, którymi przyjdzie mu...
Życie należy przeżyć szlachetnie jak każe sumienie - prezentacja słów Calderona na bohaterach literackich.
Calderon twierdził, że życie należy przeżyć szlachetnie jak każe sumienie". Odwołując się do wybranych dzieł literackich, zaprezentuj bohaterów, których życie mogłoby posłużyć do ilustracji tej sentencji Szlachectwo nie jest już w...
Hasła pozytywizmu polskiego i ich odbicie w nowelistyce, "Lalce" i "Nad Niemnem".
Pozytywizm jest to okres w dziejach literatury polskiej, uformowany po roku 1863, czyli po upadku powstania styczniowego, zakończony około roku 1890. Nazwa okresu zaczerpnięta została od nazwy kierunku filozoficznego, którego podstawy sformułował...
Obraz polskiej wsi i miasta
Temat ten przedstawiało wielu autorów we wszystkich epokach, dzięki czemu możemy obserwować zmiany dokonujące się w Polsce. Jak rozwój kultury i cywilizacji przyczynił się do poprawy ekonomicznej robotników. Jaka była wieś? O tym dowiadujemy się z...
Służyć poczciwej sprawie, być lisem i lwem, pracować u podstaw...Odwołując się do wybranych lektur, oceń różne modele patriotyzmu przedstawione w literaturze i wiążący się z nimi typ bohatera.
„Patriotyzm jest wyrazem twojego przekonania, że twój kraj jest lepszy niż wszystkie pozostałe, ponieważ ty się w nim urodziłeś.”(G.B. Shaw)- tak o patriotyzmie może powiedzieć tylko ktoś spoza granic Polski, gdyż dla Polaka „Ojczyzna to wielki,...
Jacy jesteśmy Polacy?
JACY JESTEŚMY POLACY? I Wstęp: Panuje powszechne przekonanie, że każdy naród wyposażony jest w szczególne i trwałe cechy charakteru, czego odzwierciedleniem są stereotypowe sądy o różnych nacjach, utrwalone chociażby w przysłowiach czy w...
„Każdy ma swoja jedyną melodię istnienia"- poszukiwania sensu życia wpisane w świat wybranych bohaterów literackich, a twoje refleksje o istocie egzystencji.
Ludzie od początku istnienia na Ziemi zastanawiali się nad sensem swojego bytu. "Kim jest człowiek?" i "Jaki jest sens życia ludzkiego?" – odpowiedzi na te pytania szukano w religii, filozofii, psychologii, socjologii i w literaturze. I były one...