Nad Niemnem
Pozytywizm : Literatura polska
• Daremne żale (Adam Asnyk) – poeta przypomina, że przemijanie nie pozwoli nam wrócić do dawnych czasów, trzeba więc poszukać sobie nowego miejsca w świecie. • Do młodych (Adam Asnyk) – poeta pokazuje, że warto równoważyć postęp tradycją. Postuluje szacunek dla dawnych zwycięstw, bo przecież i te dzisiejsze już wkrótce ustąpią miejsca nowościom. • Krzyżacy (Henryk Sienkiewicz) – powieść o walce Polaków z zakonem krzyżackim. Sienkiewicz sięgnął po gwarę góralską, by...
Czy można pogodzić w sztuce tradycje antyczne i chrześcijańskie z problemami codziennego życia? Rozważ kwestię na przykładzie trzech epok literackich: średniowiecze, renesans, pozytywizm.
KONSPEKT Czy można pogodzić w sztuce tradycje antyczne i chrześcijańskie z problemami codziennego życia? Rozważ kwestię na przykładzie trzech epok literackich: średniowiecze, renesans, pozytywizm. Teza Przedstawienie na podstawie tekstów...
Porównaj kreacje postaci kobiecych w literaturze romantyzmu pozytywizmu i Młodej Polski. Zastanów się, co jest przyczyną zróżnicowania się wyobrażeń kobiety w kolejnych epokach XIX wieku.
Kultura europejska od samych swoich początków była kulturą patriarchalną, czyli taką, gdzie uprzywilejowaną pozycję zajmują mężczyźni. To oni władali narodami, tworzyli sztukę, kreowali historię świata. Lecz przy dokładniejszym spojrzeniu na to...
"Społeczeństwo bez przeszłości to zbiegowisko" skomentuj słowa Stanisława Lema i rozważ, które elementy rodzimej historii i tradycji utrwalone w literaturze powinny kształtować poczucie narodowej tożsamości Polaków?
Polska, ojczyzna, mój kraj, mój naród, moje strony, moi rodacy. Niby wiemy, co znaczą te słowa, lecz...Czy młodzi ludzie czują, co naprawdę znaczy patriotyzm!? Czy w czasach, gdy liczy się pieniądz, kariera, prestiż etc, czy w tych czasach ludzie...
Sciąga z lektur epokami
Antyk: Horacy-Egzeni monumentum, O co poeta prosi Apollina; Safona-(Zazdrość, Pogarda dla nieznanej poezji); Owidiusz-Przemiany, Sztuka kochania;Homer-Iliada, Odyseja;Sofokles-Antygona; Biblia: Symonides-Lamentacje; Salomon-Pieśń...
„Życia nie wolno trwonić, życiem należy dać świadectwo sensu swojego istnienia”. Jaki komentarz do tej wypowiedzi odnajdujesz w wybranych utworach literackich?
Człowiek od zawsze szukał sensu swojego istnienia. Każdy z nas jest jedyny w swoim rodzaju i w innych wartościach doszukuje się swojego spełnienia. Niektórym przychodzi to szybko, drudzy szukają przez całe życie, aż w końcu go odnajdą. Są i tacy...
Spór w "Nad Niemnem"
WITOLD ARGUMENTY - prawo równości ludzi - własne idee urzeczywistnieniem pracy i doświadczenia - będą, nędza, zaniedbanie chłopów ze strony Benedykta - dojrzałość emocjonalna Witolda - niedocenianie Witolda przez ojca - wiara w naukę,...
Czy pozytywistyczne kryteria oceny bohaterów mogą być aktualne.
W czasach, kiedy Eliza Orzeszkowa podkreślała wartość pracy trudno było nawet przewidzieć, że kiedyś nastaną takie lata, że ludzie zapragną pracować, ale wobec bezrobocia te starania okażą się jedynie marzeniami. Dzisiaj wiele osób traci pracę z...
Sposoby kreacji życia wewnętrznego bohaterów w tekstach literackich i nieliterackich.
Jak różnie pojmowane były pojęcia Boga, życia i śmierci, tak każda epoka kreowała swoją własną wizję bohatera. Znajdowało to swoje odbicie także w literaturze, poeci starali się w pełni oddać życie wewnętrzne bohaterów, ich emocje, doznania oraz...
Świat jakich wartości - ważnych dla ciebie - odnajdujesz w utworach literackich?
Człowiek sam musi określić, co w życiu jest najważniejsze. Świat jakich wartości - ważnych dla ciebie - odnajdujesz w utworach literackich? Literatura od swych zaczątków stała się źródłem ideałów, postaw i wzorców osobowych. W utworach...
Praca jako czynnik odradzający i umoralniający jednostkę i społeczeństwo. Czy teza jest nadal aktualna?
Nasz naród znowu przegrał powstanie. Nie utraciliśmy niepodległości, bo tej już od dawna nie było nam dane znać, ale przegraliśmy znacznie więcej - wiarę, tę którą z taką żarliwością i zapałem podtrzy-mywali w podbitym narodzie nasi wieszcze....
Romantyzm w oczach twórców późniejszych epok.
Tradycja romantyczna w Polsce to element zupełnie inny niż romantyzm europejski, choćby niemiecki, w najczystszym wydaniu Goethego. Dzieje się tak dlatego, że w naszej kulturze i naszej historii romantyzm odegrał szczególną rolę. Specyfika epoki w...
Niepogodzeni ze światem - literatura o człowieku zbuntowanym i wyobcowanym.
Świat opiera się na sile jednostki. To dzięki niej funkcjonuje, rozwija się. Każda istota ludzka przyczynia się do postępu cywilizacji. Każda formuje ją nadając kształt jej zdaniem odpowiedni. Według własnych przeświadczeń zbudowaliśmy to, co nas...
Wieś w literaturze
- Idylla , raj na ziemi – literackie wizje wsi . - Prawda i mit o życiu na wsi. - Różne wizje wsi. W literaturze wiele miejsca poświęcono wsi, nic dziwnego, przecież do końca XX wieku większość ludzi mieszka z dala od miasta , z dala...
Literatura reagująca na wydarzenia; sztuka na usługach; utylitaryzm pewnych epok.
Oświecenie i pozytywizm to dwie epoki, w których dostrzegamy ogromny wpływ literatury i sztuki na człowieka. Wartościowa stała się jedynie sztuka reagująca na wydarzenia - tzw. sztuka na usługach. Przewodnim terminem tych dwóch epok jest...
Jacy jesteśmy naprawdę? Opinie młodego Polaka o naszych narodowych wizerunkach utrwalonych w literaturze.
1. WSTĘP: A. Inspirujące cytaty. "Prawdy tego narodu odkrywają poeci, a nie politycy. Nie rozumie Polski ten, kto nie wsłuchuje się w głos polskiej literatury" (Adam Michnik). "Jesteśmy albo bohaterami, albo nicponiami; charakterów średnich, na...
Arystokracja przedstawiona w "Lalce" i "Nad Niemnem".
Przedstawicielami arystokracji w „Lalce” są m.in.: Tomasz Łęcki, jego córka Izabela, prezesowa Zasławska, Starski i książę. W „Nad Niemnem” grupa ta jest reprezentowana m.in. przez Teofila Różyca, Zygmunta Korczyńskiego Andrzejową Korczyńską i...
Przeżycia czytelnicze jako element biografii bohatera literackiego.
W książce, jak w życiu, wszystko ma swoją przyczynę. Do czynów popychają nas nasze emocje, czyli to, co czujemy. Źródeł emocji może być wiele, ale jednym z nich, jakże zapomnianym w tych czasach, a przecież takim skutecznym, są książki. Od dawien...
Scharakteryzuj Justynę Orzelską bohaterkę "Nad Niemnem".
Justyna Orzelska jest główną bohaterką książki pt. "Nad Niemnem" Elizy Orzeszkowej. Grała rolę krewnej Benedykta, wychowywana przez Andrzejową Korczyńską. Była panna bez posągu, lecz wychowywana była z dużą starannością. Zakochana była w...
Etos pracy w wybranych utworach literatury pozytywizmu.
Etos pracy to jedna z zasadniczych wartości pozytywistycznego światopoglądu. Jego rozumienie związane jest z filozofią epoki, a ściślej mówiąc, z propagowanymi przez nią ideami utylitaryzmu, rozumianego jako służba dobru powszechnemu i...
Kobiety literatury pozytywistycznej.
Epoka pozytywizmu, mimo iż odbiegała od burzliwych, patetycznych prądów myślowych, była w swym charakterze dość zasadnicza i konkretna. W tym czasie pojawiły się takie idee społeczne jak „praca organiczna” czy „praca u podstaw”. Jednak największe...
Artysta w literaturze poszczególnych epok.
Artysta — Twórca lub odtwórca dzieła sztuki; człowiek obdarzony talentem wyróżniającym go spośród innych. Kuł-tura i potoczne wyobrażenia przypisują artyście nadwrażliwość, wyostrzone spojrzenie na świat i ludzi. Zwykle stosuje się do artysty...
Motyw wsi w literaturze.
W literaturze polskiej temat wsi poruszany był bardzo wiele razy przez różnych pisarzy i poetów. Znajduje on swoje odbicie w wielu epokach literackich, które odmiennie przedstawiały obraz wsi polskiej. Nie sposób omówić wszystkich dzieł...
Charakterystyka wybranej powieści tendencyjnej epoki pozytywizmu
Charakterystyka wybranej powieści tendencyjnej epoki pozytywizmu. Powieść tendencyjna - głosi prymat celów dydaktycznych i utylitarnych. Służy realizacji haseł pozytywizmu np.: pracy u podstaw , pracy organicznej , równouprawnienia...
Motyw pracy w wybranych utworach polskiego Pozytywizmu.
Praca jest jednym z najważniejszych aspektów ludzkiej aktywności – praca nad sobą, praca na rzecz innych, czy po prostu codzienna praca, aby zapewnić sobie egzystencję. Główne hasła pozytywizmu podkreślały ideę wspólnej pracy dla Polski ku...
Wybrani bohaterowie "Nad Niemnem" i "Lalki". W poszukiwaniu celu i sensu życia.
„Lalka” i „Nad Niemnem” powstały w różnych okresach historycznych, przez co ich tematyka jest także nieco odmienna. Pierwsza z wymienionych powieści została napisana przez Bolesława Prusa u schyłku epoki pozytywizmu. Natomiast utwór Elizy...
Przedstaw postawy młodych wobec wyzwań historii na przykładzie wybranych utworów literackich.
Patrząc na dzieje ludzkości poprzez pryzmat minionych wieków, możemy zauważyć, iż wydarzenia historyczne wywierają znaczący wpływ na kształtowanie się postaw młodych pokoleń. Człowiek dorastający, szuka celu życia, wartości, którymi przyjdzie mu...
Życie należy przeżyć szlachetnie jak każe sumienie - prezentacja słów Calderona na bohaterach literackich.
Calderon twierdził, że życie należy przeżyć szlachetnie jak każe sumienie". Odwołując się do wybranych dzieł literackich, zaprezentuj bohaterów, których życie mogłoby posłużyć do ilustracji tej sentencji Szlachectwo nie jest już w...
Hasła pozytywizmu polskiego i ich odbicie w nowelistyce, "Lalce" i "Nad Niemnem".
Pozytywizm jest to okres w dziejach literatury polskiej, uformowany po roku 1863, czyli po upadku powstania styczniowego, zakończony około roku 1890. Nazwa okresu zaczerpnięta została od nazwy kierunku filozoficznego, którego podstawy sformułował...
Obraz polskiej wsi i miasta
Temat ten przedstawiało wielu autorów we wszystkich epokach, dzięki czemu możemy obserwować zmiany dokonujące się w Polsce. Jak rozwój kultury i cywilizacji przyczynił się do poprawy ekonomicznej robotników. Jaka była wieś? O tym dowiadujemy się z...
„Każdy ma swoja jedyną melodię istnienia"- poszukiwania sensu życia wpisane w świat wybranych bohaterów literackich, a twoje refleksje o istocie egzystencji.
Ludzie od początku istnienia na Ziemi zastanawiali się nad sensem swojego bytu. "Kim jest człowiek?" i "Jaki jest sens życia ludzkiego?" – odpowiedzi na te pytania szukano w religii, filozofii, psychologii, socjologii i w literaturze. I były one...
Symbolika dwóch mogił w "Nad Niemnem" Elizy Orzeszkowej.
Jan i Cecylia byli młodymi ludźmi, którzy bezwzględnie na wszystko chcieli być razem. Przeszkód było wiele jednak największą z nich była różnica klasowa. Cecylia pochodziła z zamożnej rodziny, bogatego rodu, gdzie w ogóle nie było mowy o tym, aby...
„Nad Niemnem” Elizy Orzeszkowej.
Kiedy ukazało się „Nad Niemnem”, w 1887 r. drukował je „Tygodnik Ilustrowany, Orzeszkowa była już znaną pisarka z poważnym literackim i publicystycznym dorobkiem. Szczególne uznanie krytyki i czytelników zdobyły jej powieści w których dominowały...
Kryteria oceny człowieka w „Nad Niemnem” Elizy Orzeszkowej
Autorka utworu pokazała ówczesne stosunki społeczne. Dokonała oceny środowiska ziemiańskiego, w tym arystokracji. Eliza Orzeszkowa w „Nad Niemnem” wyraża pogląd, że praca jest najwyższą wartością wolnego człowieka, stanowi o jego godności, nadaje...
Etos pracy - jego rola i znaczenie w życiu człowieka. Omów na wybranych przykładach literackich
Wstęp: -praca jest świadomą działalnością człowieka, zmierzającą do wytworzenia pewnych dóbr i pomnożenia dobytku własnego oraz powszechnego -dzięki ciężkiej pracy ludzie kształtowali obraz otaczającego ich świata -pracę uważano za podstawowe...
„Jam jest dwór polski” - przedstaw obraz dworu polskiego, analizując opisy dworu i życia w nim, w ujęciu różnych pisarzy, np. Mickiewicza, Orzeszkowej, Żeromskiego, Konwickiego i innych
Dwór szlachecki w literaturze polskiej jest stałym motywem, ale sposób jego prezentacji jest zróżnicowany i zależy od celu, w jakim powstaje dany utwór. Tak zdefiniowany problem rozwinę w dalszej części mojej prezentacji. W mojej wypowiedzi będę...
Romantyk w kapeluszu pozytywisty. Moja ocena Benedykta Korczyńskiego.
Moja ocena Benedykta Korczyńskiego nie może być jednoznaczna. Być może łatwiej byłoby mi go potępić czy też wynieść na wyżyny, gdybym nie wiedziała, że ów człowiek istniał naprawdę. Korczyński nie jest tylko postacią literacką stworzoną przez...
Różne oblicza heroizmu - wyjaśnij symbolikę dwóch mogił
W powieści „Nad Niemnem” ścierają się dwa przeciwstawne poglądy na sposób służby ojczyźnie i wypełnianie patriotycznych obowiązków: jednym z nich jest koncepcja romantyczna, patronująca powstaniu styczniowemu, które jest też jednym z kluczowych...
Wybrane pary małżeńskie w literaturze. Oceń jak wzajemnie partnerzy oddziałują na swoje postawy i psychikę.
Ślub, małżeństwo zwykle kojarzą się nam się z ogromnym szczęściem i radością. Jest ono drogą życiową, ważnym zadaniem na całe życie. Łączą się w nim ze sobą dwie osoby, które się wzajemnie kochają i tęsknią do siebie. Małżonkowie starają się uczyć...
Kobiecość - dar czy przekleństwo? Przedstaw sposoby ukazywania kobiet w literaturze.
Model płci pięknej i jej kobiecości ewoluował przez wieki, coraz śmielej ukazując naturę niewiast. Jednak pomimo upływu czasu kobiecość nadal, pozostając tajemniczą i frapującą, utrzymuje męski świat w niepewności. Literaci często podejmowali...
Czy praca może uszlachetniać człowieka - na podstawie legendy o Janie i Cecylii.
Czy praca może uszlachetniać człowieka? Udzielając odpowiedzi na to pytanie odwołaj się do legendy o Janie i Cecylii. W początkowym zamyśle autorki miała to być opowieść o miłości i małżeństwie, ale w efekcie powstała szeroka opowieść o...
"Nad Niemnem" opracowanie.
Kiedy ukazało się „Nad Niemnem”, w 1887 r. drukował je „Tygodnik Ilustrowany, Orzeszkowa była już znaną pisarka z poważnym literackim i publicystycznym dorobkiem. Szczególne uznanie krytyki i czytelników zdobyły jej powieści w których dominowały...
Arkadyjskość przestrzeni nadniemeńskiej.
Adam Mickiewicz i Eliza Orzeszkowa, nasz wieszcz narodowy i jedna z najznakomitszych polskich pisarek, żyli w dwóch różnych epokach- romantyzmie i pozytywizmie, wyznawali różne wartości, jednak jest coś, co ich łączy- ich najsłynniejsze utwory,...
Świat jakich wartości - ważnych dla ciebie - odnajdujesz w utworach literackich?
Człowiek sam musi określić, co w życiu jest najważniejsze. Świat jakich wartości - ważnych dla ciebie - odnajdujesz w utworach literackich? Literatura od początku była źródłem ideałów, postaw i wzorców osobowych. W utworach powstałych po...
Epos homerycki i jego tradycje w literaturze polskiej.
Epos homerycki i jego tradycje w literaturze polskiej. Homer - twórca najstarszych dzieł epickich Iliada i Odyseja. Żył na przełomie IX i VIII w. p. n. e. i pochodził z Azji Mniejszej, a o jego ród "spierało się siedem miast". Homer to imię...
Pejzaż w "Panu Tadeuszu", "Nad Niemnem" i "Przedwiośniu".
Opisy przyrody w "Panu Tadeuszu" są z reguły związane z akcją i podporządkowane są sprawom ludzkim. Wschody i zachody słońca stanowią zatem ramę dla całodziennych wypadków, uwydatniając kompozycję utworu. Stosunkom między ludźmi...
Motyw patriotyzmu w literaturze 2 epok - romantyzmu i pozytywizmu.
Mamy dziś XXI wiek, Żyjemy w wolnym, demokratycznym kraju. Wielu z nas docenia to, że zamieszkuje niepodległą Polskę. Jednak miliony Polaków nie doczekało tak wspaniałych chwil. Żyli oni w czasach zaborów (głównie w epokach romantyzmu i...
Porównanie Grobu Jana i Cecylii z Mogiłą 40 Powstańców.
Jan i Cecylia byli młodymi ludźmi, którzy bezwzględnie na wszystko chcieli być razem. Przeszkód było wiele jednak największą z nich była różnica klasowa. Cecylia pochodziła z zamożnej rodziny, bogatego rodu, gdzie w ogóle nie było mowy o tym, aby...
Żyć wygodnie egoistycznie, czy służyć zagrożonym wartościom? Rozważ problem odwołując się do kreacji wybranych bohaterów i własnych przemyśleń
W dobie XX wieku, gdy świat coraz szybciej pędzi, ludzie wciąż stają przed dylematem ? żyć dla siebie czy innych. Każdy człowiek podejmując choćby najbardziej błahe decyzje, musi sobie uzmysłowić, że jego skutki oddziałują także na innych. Każdy z...
Rola miłości w życiu bohaterów.
Rola miłości w życiu bohaterów. Omów różne jej aspekty na przykładzie podanych niżej utworów: ?Lalka? ? do kobiety, do nauki, do ojczyzny ?Nad Niemnem? ? do ojczyzny, do ziemi (praca) ?Gloria victis? - do ojczyzny ?Kamizelka? ? w małżeństwie...