Lalka
Kobieta zimna jak lalka
Inną metaforę kobiety lalki stosuje w swej mistrzowskiej powieści Lalka Bolesław Prus. Krytycy przypisywali w tej książce rolę lalki Izabeli Łęckiej – pięknej i chłodnej arystokratce, która uwodziła mężczyzn i doprowadziła niemal do szaleństwa (a być może i zguby) warszawskiego kupca Stanisława Wokulskiego. Piękna i ubrana jak lalka, nie czuła jednak nic, bawiły ją hołdy i adoracja, flirty i bywanie w towarzystwie, strojenie się – wszystko jedno: czy na bale i spacery, czy kwesty...
Ludzie – marionetki na scenie życia
Metafizyczna interpretacja Lalki eksponuje scenę, w której stary Ignacy Rzecki bawi się marionetkami dekorującymi wystawę sklepową. Zachowuje się wtedy jak dziecko, a jednocześnie snuje nie najweselsze refleksje na temat sensu ludzkiego życia, przemijania i zbędności wszelkich naszych starań i wysiłków, które i tak do niczego nie prowadzą. Ten motyw: ludzie podobni od lalek, życie podobne do teatru jest stary jak literatura. Już Kochanowski porównywał ludzi do „łątek” (czyli kukiełek)...
Kosmopolici z Lalki
Kosmopolitami są niewątpliwie arystokraci z Lalki . Panna Izabela Łęcka chętnie porozumiewa się z ludźmi ze swej sfery w obcych językach, choć nie ma takiej realnej potrzeby, po prostu należy to do dobrego tonu. Chętnie wypuszcza się w zagraniczne podróże, nawet gdy ojciec nie ma na nie pieniędzy. Te wojaże są dla niej rozrywką i oznaką pozycji społecznej, podobnie jak stroje i zwracanie się do ojca: „papo”. Beli, podobnie jak Telimenie, wydaje się zapewne, że paryskie niebo jest...
Kobieta zabawka
Nora, bohaterka dramatu Henryka Ibsena , traktowana jest przez męża– Torwalda jak zabawka służąca do rozweselania zajętego poważnymi sprawami małżonka, jak duża lalka, bawiąca się dziećmi – małymi lalkami, a nie matka, partnerka, dorosła kobieta. Każde wyjście z tej roli jest nieakceptowane. Dlatego Nora świetnie gra lalkę – piękną, wystrojoną, szczęśliwą, radosną, beztroską,rozszczebiotaną, której jedynym przewinieniem jest podjadanie słodyczy. Nikt nie wie, że Nora kryje wielką...
Nora – kobieta lalka
Jak dziecko, bezwolne i zdolne jedynie do beztroskiej zabawy, traktuje swą żonę bohater dramatu Henryka Ibsena Dom lalki – Torwald Helmer. Sam piastuje odpowiedzialne stanowisko, zarabia na dom, a po żonie spodziewa się, że będzie wciąż roześmianą dziewczynką, służącą rozrywkom męża. Toteż przebiera ją, obmyśla jej strój na bal kostiumowy, uczy tańczyć, traktuje z pobłażaniem, nie dopuszczając nawet do siebie myśli, że żona może mieć jakiekolwiek problemy... A Nora je ma – kiedyś...
Lalka, marionetka
Zacność, uroda, moc, pieniądze, sława, Wszytko to minie jako polna trawa; Naśmiawszy się nam i naszym porządkom, Wemkną nas w mieszek, jako czynią łątkom. (Jan Kochanowski, O żywocie ludzkim ) Niekiedy, podczas tych samotnych zajęć, w starym subiekcie budziło się dziecko. Wydobywał wtedy i ustawiał na stole wszystkie mechaniczne cacka. Był tam niedźwiedź wdrapujący się na słup, był piejący kogut, mysz, która biegała, pociąg, który toczył się po szynach, cyrkowy pajac, który cwałował...
Pozytywizm : Literatura polska
• Daremne żale (Adam Asnyk) – poeta przypomina, że przemijanie nie pozwoli nam wrócić do dawnych czasów, trzeba więc poszukać sobie nowego miejsca w świecie. • Do młodych (Adam Asnyk) – poeta pokazuje, że warto równoważyć postęp tradycją. Postuluje szacunek dla dawnych zwycięstw, bo przecież i te dzisiejsze już wkrótce ustąpią miejsca nowościom. • Krzyżacy (Henryk Sienkiewicz) – powieść o walce Polaków z zakonem krzyżackim. Sienkiewicz sięgnął po gwarę góralską, by...
„Serce ma swoje racje, których rozum nie ma." Motyw miłości.
„Miłość, która nie uśpiła rozumu, jest tylko pozorem miłości" Wł. Szewczuk Każdy z nas już przynajmniej raz w życiu, jeśli nie więcej, przekonał się o prawdziwości słów Władysława Szewczuka. Miłość to chyba najmniej racjonalne uczucie ze...
Szukam nauczyciela i mistrza w oparciu o literaturę.
W dzisiejszych czasach młodzi ludzie często nie uznają żadnych autorytetów i trudno określić jaki jest tego powód. Sądzę, że media mają w tym spory udział, gdyż przyczyniają się do tworzenia atmosfery szeroko zakrojonej swobody oraz do upadku...
Żydzi i stosunki polsko - żydowskie od oświecenia do współczesności.
Żydzi jako bohaterowie powieści są obecni w literaturze polskiej od dość dawna. Różnie prezentował się ich wizerunek na przestrzeni wieków. Różnorodne też były stosunki polsko - żydowskie. Po raz pierwszy postać Żyda możemy spotkać w "Panu...
Przedstaw cechy eposu antycznego na przykładzie “Iliady” Homera.
Wstęp, czyli co to jest Iliada i kim był Homer Homer żył na przełomie IX i VII wieku p.n.e. Był najwybitniejszym epikiem helleńskim, o którego pochodzenie sprzeczało się siedem miast. Homer był ślepcem, wędrownym śpiewakiem. Jego eposy krążyły w...
Charakterystyka społeczeństwa po powstaniu styczniowym w literaturze pozytywistycznej.
Klęska powstania styczniowego oznaczała drugie już przekreślenie szansy na wyzwolenie drogą zbrojnej walki; w tej sytuacji narodziły się hasła pracy organicznej mającej doprowadzić do pogłębienia samoświadomości narodowej i rozkwitu gospodarczego;...
Pamiętnik Rzeckiego jako przykład postawy romantycznej.
Poza tym, że pamiętnik nie może być postawą, to widzimy w nim obraz jego autora - człowieka będącego na wskroś romantykiem; Wychowywał się już w czasie zaborów, gdy dojrzewały idee romantyczne; wszyscy oczekiwali nadejścia Napoleona na odsiecz...
"Lalka" Bolesława Prusa.
Utwór był publikowany w "Kurierze codziennym" w 1889 roku. Akcja obejmowała lata 1878-79, pamiętniki sięgały natomiast początków XIX w. Czas narracji pierwszoosobowej pokrywa się z czasem akcji. Włożył ją pisarz w usta starego subiekta, natomiast...
Społeczeństwo polskie w "Lalce" Bolesława Prusa.
Arystokracja w poświeci ogólnie jest oceniana negatywnie. Jest pozbawiona jakichkolwiek uczuć patriotycznych. Uważa, że jest stworzona do używania życia, do zapewniania sobie wszelkich przyjemności. Inni s? od tego żeby pracować i dawać im...
"Lalka".
"Lalka" jest to powieść dojrzałego realizmu - ze względu na skomplikowany obraz przedstawionego świata i jego wieloznaczną koncepcję, kształtuje odmiennie niż dotąd rodzaj fabuły. Konwencjom tradycyjnego romansu, uproszczonym...
Hasła i tendencje epoki w publicystyce i nowelistyce okresu pozytywizmu.
W skrócie założenia filozoficzne epoki: Comte - filozofia ma sens praktyczny, opiera się na rzeczach poznawalnych rozumem; celem uzyskanie pewnej wiedzy; środkiem eksperyment i obserwacja; przedmiotem badań tylko fakty fizyczne, gdyż psychika...
Idealiści w "Lalce" B. Prusa.
Idealista to człowiek kierujący się w postępowaniu wzniosłymi zasadami, zdolny do poświęceń dla ich realizacji, wyobrażający sobie świat lepszym niż jest on w rzeczywistości. Idealista to także marzyciel, fanatyk idei, która przesłania mu realne...
"Lalka" powieścią wielkiego realizmu.
"Lalka" powszechnie uważana jest za najwybitniejszą powieść XIX w., czołowe osiągnięcie realizmu krytycznego. Przyniosła ona niezwykle bogaty i złożony obraz społeczeństwa polskiego po powstaniu styczniowym. Według samego autora, tematem powieści...
Dokonaj analizy przeżyć wewnętrznych wybranego bohatera "Lalki". (S. Wokulski)
Stanisław Wokulski był bogatym kupcem, który wszystko co posiadał zdobył dzięki własnej ciężkiej i uczciwej pracy. Najbliżej chyba Wokulskiemu do wzorca rycerza minionych wieków, który całe swe życie, każdą potyczkę z przeciwnościami losu rzucał...
Przykłady polifoniczności konstrukcji świata przedstawionego oraz pełniona funkcja w wybranych powieści.
Bolesław Prus "Lalka": Dwóch głównych narratorów. Ogólnie głównym bohaterem i sprawozdawcą jest Wokulski, ale w powieści pojawia się samodzielna część, która mogłaby być oddzielnym utworem, jest to "Pamiętnik starego...
Różne wizje powstania styczniowego w literaturze.
Klęska powstania styczniowego była tragedią narodową, przede wszystkim dlatego, że na długo przekreślała nadzieję na odzyskanie niepodległości w drodze walki zbrojnej. Wraz z upadkiem powstania klęskę poniosła także romantyczna ideologia....
Bohater pozytywny epoki pozytywizmu w świetle przykładów literackich.
Nowe zadanie, stawiane literaturze i predestynowane do ich realizacji gatunki literackie narzuciły określony typ bohatera pozytywnego. Bohaterami stali się ludzie realizujący ideały pozytywistyczne, aktywni, liczący się z realiami świata, w którym...
"Lalka" - Boleslawa Prusa. Powieść o straconych złudzeniach.
Lalka", drukowana w "Kurierze Codziennym" w latach 1887-1889, wydana osobno w Warszawie w 1890 roku, była napisana pod wpływem rozczarowania Bolesława Prusa brakiem skuteczności programów i idei pozytywistycznych. Powieść...
Dalsze losy Wokulskiego jako pozytywisty.
Plan: 1.Wybuch w zamku. 2.Cudem ocalały. 3.Wybuch sposobem na rozpoczęcie nowego życia. 4.Osiedlenie się w niewielkim miasteczku. 5.Zakupienie budynku. 6.Stworzenie pensjonatu dla uczniów pobliskiej szkoły. 7.Pomoc lokatorom pensjonatu i...
Czym różni się powieść Bolesława Prusa pt. "Lalka" od filmu Wojciecha Hasa o tym samym tytule?
"Lalka" Bolesława Prusa drukowana była w "Kurierze Codziennym" w latach 1887-1889. Jako całość została wydana w 1890 roku. Jej filmowa adaptacja ukazała się 1968 roku w reżyserii Wojciecha Jerzego Hasa. Film został zrobiony z...
Szukam nauczyciela i mistrza.
W dzisiejszych czasach młodzi ludzie często nie uznają żadnych autorytetów i trudno określić jaki jest tego powód. Sądzę, że media mają w tym spory udział, gdyż przyczyniają się do tworzenia atmosfery szeroko zakrojonej swobody oraz do upadku...
Mimetyzm czy kreacjonizm? Które tendencje w sztuce odpowiadają ci bardziej i dlaczego? Uzasadnij, odwołując się do wybranych utworów.
Mimesis - inaczej naturalny, naśladowanie; Kategoria pochodząca z założeń estetyki starożytnej, oznacza naśladowanie rzeczywistości w sztuce, czyli wymóg, aby dzieło sztuki było odwzorowaniem rzeczywistości, by wydarzenia mogły się sprawdzić....
Znani mi bohaterowie w literaturze XIX i XX wieku.
Proces kształtowania się bohatera wieków XIX i XX ulegał ciągłym zmianom, wynikającym z zachodzących na świecie przemian społecznych, ustrojowych i politycznych. Z perspektywy losów Polski okres ten był szczególny, wymagający wyjątkowego...
Świat według starego subiekta - "Lalka".
Ignacy Rzecki wywodził się z rodziny mieszczańskiej, najpierw mieszkał z ojcem – bonapartystą (woźny i kleił koperty), po śmierci ojca zamieszkał z ciotką (praczka, wyszła za mąż za przyjaciela ojca). Chcieli dać Ignacego do zawodu, ale on...
Poeta i poezja.
MIŁOŚĆ- Złudne szczęście, ulotna chwila, źródło cierpień Czymże jest miłość, pozostaje niezgłębioną tajemnicą, niepowtarzalna więź łącząca dwoje ludzi. Od wieków fascynuje. Różne- matka potomstwo(narzucona? Nie- jedyna, wyczekana, wybrana. Czy...
Bezdomność w literaturze XIX wieku.
SĄ różne rodzaje bezdomności; najoczywistsza z nich to brak miejsca stałego zamieszkania, własnego dachu nad głową. Pisarze i poeci XIX w. rozróżniali jednak kilka innych form bezdomności, jak na przykład: brak ojczyzny, uczucia, brak kontaktów z...
Idealiści i marzyciele – zbyteczni, czy potrzebni światu. Rozważ odwołując się do poznanych lektur.
Marzenia towarzyszą człowiekowi od chwili narodzin. Najpierw ludzie snują wizje przed swoimi pociechami, które dopiero pojawiły się na świecie, o życiu w dostatku i przyjaźni. Później już sam człowiek marzy … o zabawce samochodziku … o lalce … o...
Pamiętnik i opowieść to różne formy przywoływania przeszłości przez bohaterów literackich. Omów ich funkcje w wybranych 3-4 utworach.
Akcja utworów literackich rozgrywa się zazwyczaj w określonym miejscu i czasie. Jednak nie zawsze czytelnik jest w stanie zrozumieć sens i przyczyny wydarzeń, bez przytoczenia przez autora wcześniejszych sytuacji i zdarzeń zapisanych w pamięci...
Wokulski, Judym, Ziembiewicz - bohaterowie z awansu.
I. Tworzenie modelu zachowań, poglądów, kształtowanie opinii - cechą charakterystyczną epoki. 1.Lata 1848-1939 pełne gwałtownych przemian na wielu płaszczyznach życia: - nastroje schyłkowe związane z fin de siecle - zacieranie się różnorakich...
Postacie kobiet w "Lalce".
Powieść Bolesława Prusa "Lalka" ukazała się w Warszawie, w roku 1890. Akcja utworu rozgrywa się w latach 1878-1879, ale w "Pamiętniku starego subiekta" czytamy o wydarzeniach, które obejmują okres od roku 1837 i opisują...
Czy można zmienić swój los - w oparciu o postacie literackie.
„Świat jest teatrem, aktorami ludzie” – czytamy u Szekspira. Trudno się z tym nie zgodzić, choć właściwsze byłoby stwierdzenie, że teatr jest mini-światem, a aktorzy – ludźmi, bo mimo wszystko to świat jest nadrzędny względem teatru. Tym niemniej...
Postać literacka i sposoby jej kreowania w Romantyzmie, Pozytywizmie i Młodej Polsce.
Jak różnie pojmowane były pojęcia Boga, życia i śmierci, tak każda epoka kreowała swoją własną wizję bohatera. Znajdowało to swoje odbicie także w literaturze i tym się właśnie zajmiemy. Najbardziej charakterystyczną pod tym względem epoką jest...
Moralność Wokulskiego.
„Lalka” Prusa jest niewątpliwie jednym z najwybitniejszych dzieł literatury polskiej. Utwór ma kilku bohaterów, jednak najbardziej fascynującą postacią jest Stanisław Wokulski – powstaniec i kupiec, pozytywista i romantyk, człowiek myślący...
Która z wielkich tradycji romantyczna czy pozytywistyczna jest bardziej potrzebna narodowi ?
Każda epoka w literaturze wyrastała i tworzona była z potrzeby społecznego zrozumienia i odnalezienia się w otaczającej rzeczywistości. Następująca po poprzedniej epoka miała zawsze skrajnie różne poglądy i założenia w stosunku do mijającego...
Poglądy starego subiekta na temat sensu życia.
Rzecki był także człowiekiem refleksyjnym.Interpretując jego słowa głupstow całe życie(...)Gdzież prawda?,przedstaw poglądy starego subiekta na temat sensu życia. Każda żywa istota dożywsza sędziwych lat, zastanawia się nad sensem swojego...
Uprzedzenia i stereotypy - przedstaw swoje refleksje
Uczestnictwo w grupie daje nam poczucie bezpieczeństwa, pozycję oraz wiele innych rzeczy, których potrzebujemy dla przetrwania i pełnego rozwoju. Jednak czasami zidentyfikowanie nas jako członków pewnej grupy może także przynieść nam brak...
Czy Wokulski mógł uniknąć klęski.
Wokulski – romantyk i pozytywista, społecznik i skrajny indywidualista, idealista i racjonalista. Czy te sprzeczne ze sobą postawy, mogą się wzajemnie nie zwalczać? Czy mo-gą tworzyć jedną, spójną całość? Wokulski to romantyk zabłąkany w epoce...
Uzasadnij lub zakwestionuj obecność "Nad Niemnem" w obowiązkowym kanonie lektur.
Jesteśmy (ja i moi koledzy) wychowani w kulturze obrazkowej - telewizor, komiksy, gazety - tam wszystko podane jest w sposób, jak to się mówi naukowo "zwizualizowany". Obraz w ciagu kilku sekund (tak ponoć wyliczyli fachowcy) dociera do...
Koncepcje patriotyzmu i służby ojczyźnie w polskiej literaturze Pozytywizmu.
Upadek powstania styczniowego to tragedia narodowa, przekreślenie nadziei na odzyskanie niepodległości na drodze zbrojnej. Jest to także klęska romantycznej ideologii „wybicia się Polski na niepodległość”. Nie sprawdziła się mickiewiczowska...
"Lalka" B. Prusa.
"Lalka" jest to powieść dojrzałego realizmu - ze względu na skomplikowany obraz przedstawionego świata i jego wieloznaczną koncepcję, kształtuje odmiennie niż dotąd rodzaj fabuły. Konwencjom tradycyjnego romansu, uproszczonym...
Charakterystyka Wokulskiego.
Wokulski, postać nie poddająca się jednoznacznej ocenie, indywidualista o silnej osobowości, zawiedziony idealista, dorobkiewicz zafascynowany arystokracją. Przedstaw skomplikowaną osobowość bohatera "Lalki". Romantyk i pozytywista,...
1846-1890. Czy tylko Pozytywizm.
Początek pozytywizmu datuje się na lata czterdzieste, koniec zaś na lata dziewięćdziesiąte XIX wieku. Epoka ta wywodzi się z nurtu filozoficznego oświecenia. Na pierwszym planie znowu pojawia się „szkiełko i oko” z ballady Adama Mickiewicza....
Lektury, ich twórcy i główni bohaterowie
POZYTYWIZM Honoriusz Balzac Ojciec Goriot-Vautrin(bad guy, Ołży-Śmierć), pani Vauquer(właścicielka kamienicy), Jan Joachim Goriot, Eugeniusz de Rastignac, pani de Beaus’eant (ciotka Rastignaca), Wiktoryna Traillefer(ta co jej ojciec nie chciał),...
Kariera, młodość, bohater, egzystencja, moralność, wartość.
Literatura bardzo często przybliża nam losy bohaterów uwikłanych w złożone problemy swoich czasów .Jakże często młodość ,kariera ,bohater to odrębny problem ,to kierunek poszukiwań i pytań stawianych człowiekowi .Każdy z nas na różnych etapach...