Lalka
Kobieta zimna jak lalka
Inną metaforę kobiety lalki stosuje w swej mistrzowskiej powieści Lalka Bolesław Prus. Krytycy przypisywali w tej książce rolę lalki Izabeli Łęckiej – pięknej i chłodnej arystokratce, która uwodziła mężczyzn i doprowadziła niemal do szaleństwa (a być może i zguby) warszawskiego kupca Stanisława Wokulskiego. Piękna i ubrana jak lalka, nie czuła jednak nic, bawiły ją hołdy i adoracja, flirty i bywanie w towarzystwie, strojenie się – wszystko jedno: czy na bale i spacery, czy kwesty...
Ludzie – marionetki na scenie życia
Metafizyczna interpretacja Lalki eksponuje scenę, w której stary Ignacy Rzecki bawi się marionetkami dekorującymi wystawę sklepową. Zachowuje się wtedy jak dziecko, a jednocześnie snuje nie najweselsze refleksje na temat sensu ludzkiego życia, przemijania i zbędności wszelkich naszych starań i wysiłków, które i tak do niczego nie prowadzą. Ten motyw: ludzie podobni od lalek, życie podobne do teatru jest stary jak literatura. Już Kochanowski porównywał ludzi do „łątek” (czyli kukiełek)...
Kosmopolici z Lalki
Kosmopolitami są niewątpliwie arystokraci z Lalki . Panna Izabela Łęcka chętnie porozumiewa się z ludźmi ze swej sfery w obcych językach, choć nie ma takiej realnej potrzeby, po prostu należy to do dobrego tonu. Chętnie wypuszcza się w zagraniczne podróże, nawet gdy ojciec nie ma na nie pieniędzy. Te wojaże są dla niej rozrywką i oznaką pozycji społecznej, podobnie jak stroje i zwracanie się do ojca: „papo”. Beli, podobnie jak Telimenie, wydaje się zapewne, że paryskie niebo jest...
Kobieta zabawka
Nora, bohaterka dramatu Henryka Ibsena , traktowana jest przez męża– Torwalda jak zabawka służąca do rozweselania zajętego poważnymi sprawami małżonka, jak duża lalka, bawiąca się dziećmi – małymi lalkami, a nie matka, partnerka, dorosła kobieta. Każde wyjście z tej roli jest nieakceptowane. Dlatego Nora świetnie gra lalkę – piękną, wystrojoną, szczęśliwą, radosną, beztroską,rozszczebiotaną, której jedynym przewinieniem jest podjadanie słodyczy. Nikt nie wie, że Nora kryje wielką...
Nora – kobieta lalka
Jak dziecko, bezwolne i zdolne jedynie do beztroskiej zabawy, traktuje swą żonę bohater dramatu Henryka Ibsena Dom lalki – Torwald Helmer. Sam piastuje odpowiedzialne stanowisko, zarabia na dom, a po żonie spodziewa się, że będzie wciąż roześmianą dziewczynką, służącą rozrywkom męża. Toteż przebiera ją, obmyśla jej strój na bal kostiumowy, uczy tańczyć, traktuje z pobłażaniem, nie dopuszczając nawet do siebie myśli, że żona może mieć jakiekolwiek problemy... A Nora je ma – kiedyś...
Lalka, marionetka
Zacność, uroda, moc, pieniądze, sława, Wszytko to minie jako polna trawa; Naśmiawszy się nam i naszym porządkom, Wemkną nas w mieszek, jako czynią łątkom. (Jan Kochanowski, O żywocie ludzkim ) Niekiedy, podczas tych samotnych zajęć, w starym subiekcie budziło się dziecko. Wydobywał wtedy i ustawiał na stole wszystkie mechaniczne cacka. Był tam niedźwiedź wdrapujący się na słup, był piejący kogut, mysz, która biegała, pociąg, który toczył się po szynach, cyrkowy pajac, który cwałował...
Pozytywizm : Literatura polska
• Daremne żale (Adam Asnyk) – poeta przypomina, że przemijanie nie pozwoli nam wrócić do dawnych czasów, trzeba więc poszukać sobie nowego miejsca w świecie. • Do młodych (Adam Asnyk) – poeta pokazuje, że warto równoważyć postęp tradycją. Postuluje szacunek dla dawnych zwycięstw, bo przecież i te dzisiejsze już wkrótce ustąpią miejsca nowościom. • Krzyżacy (Henryk Sienkiewicz) – powieść o walce Polaków z zakonem krzyżackim. Sienkiewicz sięgnął po gwarę góralską, by...
Wywiad z Julianem Ochockim z "Lalki" B. Prusa.
A: Mógłby nam Pan przybliżyć historię swoich przodków? B: Matka moja była aż Łęcka, ale ojciec tylko Ochocki. To bardzo osłabia związki rodzinne... Pan Tomasz jest dla mnie jakimś ciotecznym stryjem. A: Co Pan myśli o pannie Izabeli Łęckiej?...
Ponadczasowy charakter "Lalki".
Zapewne najdonioślejszym dziełem polskiej dziewiętnastowiecznej literatury jest powieść pt.: „Lalka” napisana przez Bolesława Prusa. Książka została wydana w 1890 roku i stopniowo, przez lata zdobywała sobie coraz to większe rzesze czytelników....
Przedmioty zwykłe, szczególne, magiczne...Przedstaw, jaką funkcję pełnią przedmioty w utworach literackich różnych epok.
Przedmioty stanowią dla ludzi cenną wartość. Są namacalne, można ich dotknąć, więc każdy człowiek gromadzi je w dużych ilościach. Stanowią świadectwo przeszłości i wywołują skojarzenia. Ludzie bardzo się przywiązują do rzeczy martwych, ponieważ są...
Czy miłość w życiu człowieka jest pomocą czy przeszkodą
„Śpieszmy się kochać ludzi tak szybko odchodzą i ci co nie odchodzą nie zawsze powrócą i nigdy nie wiadomo mówiąc o miłości czy pierwsza jest ostatnią czy ostatnia pierwszą”. Ks. Jan Twardowski „Śpieszymy się” Krążą wśród ludzi...
Bohaterowie literaccy, którzy mogli wywrzeć wpływ na kształtowanie się postaw Twojego pokolenia.
Spośród szerokiego grona poznanych ci bohaterów literackich zaprezentuj tych,którzy mogli wywrzeć wplyw na ksztaltowanie się postaw Twojego pokolenia.Uzasadnij swój wybó[email protected] matura 2004 temat 2 We wspolczesnym świecie rzadko spotykamy...
Wolność a zniewolenie
Dokoła czarna i duszna noc a w jej czeluściach człowiek. Niby wolny ,a zniewolony jaj, jak wielka mucha spowita w siatkę pajęczą. Tak on wtłoczony we własne ciało, uwięziony we wzniesionej ze strug deszczu twierdzy, nad którą gwieździste niebo, a...
Żydzi w twórczości pozytywistów – obcość czy odmienność?
Pozytywizm to epoka poważnych przemian niemalże we wszystkich dziedzinach. Następuje rewolucja techniczna, zmienia się spojrzenie ludzi na świat. Jednym z głównych haseł pozytywistycznych była asymilacja Żydów, czyli głębsze włączenie ludności...
Zdobywanie pieniędzy, czy poświęcenie się idei służebnej? - "Lalka".
W ostatnich czasach pieniądz zyskał niezwykle silną pozycje, Przeniknął niemalże do wszystkich sfer życia człowieka, zarówno tych materialnych, jak i duchowych. Jako kolejny wynalazek potomków Adama i Ewy zdążył nas już od siebie uzależnić i...
„Dowodzi się, że data urodzenia w olbrzymnin stopniu determinuję los człowieka” – zaprezentuj swój sąd na ten temat odwołując się do postaw bohaterów literackich XIX i XXw.
Czym jest czas ? Nie wiem czy ktoś się głębiej nad tym zagadnieniem zastanawiał. Zapewne wiele osób odpowiedziałoby na to pytanie w bardzo prosty sposób, że czas to czwarty wymiar naszej egzystencji mierzony w dniach, niekiedy sekundach. W...
"Polska to hołota tylko im złota - czy „Polska to piękna rzecz”? Uzasadnij, wykorzystując znane Ci utwory literackie.
Od najdawniejszych lat literatura podejmowała problemy narodowe i społeczne. Wielu twórców kultury charakteryzowała troska o losy ich Ojczyzny i o przyszłość jej obywateli. Swoją twórczością pragnęli wpłynąć na ludzi, którzy mieli decydujący wpływ...
Kto był twoim zdaniem - szczęśliwszy w życiu? Rzecki - naiwny, pełen złudzeń czy Wokulski - sceptyczny wobec świata, siebie?
Na pytanie postawione w hipotezie można odpowiedzieć tylko w jeden sposób, mianowicie porównując historie życia obu bohaterów. Wokulski był osobą, która reprezentuje idealistów epoki pośredniej, z pogranicza romantyzmu i pozytywizmu. Wybitnie...
Czy tragiczna i nieodwzajemniona miłość jest w stanie przeszkodzić doskonale rozwijającej się karierze?
Tekst poświęcony jest Stanisławowi Wokulskiemu, który niedawno zaginął i losy jego nieznane są do tej pory. Artykuł ten pomoże odpowiedzieć nam na pytanie, czy tragiczna i nieodwzajemniona miłość jest w stanie przeszkodzić doskonale rozwijającej...
Rodzice i dzieci w utworach literackich różnych epok. Motyw rodziny - konspekt.
WSTĘP „Rodzina to najstarsza i najpowszechniejsza forma życia społecznego, złożona z osób połączonych stosunkiem małżeńskim i rodzicielskim.” Dyktuje mój profesor na lekcji wiedzy o społeczeństwie, a ja potulnie zapisuję w zeszycie. Czy jednak...
Czy pytania i wątpliwości wyrażone w literaturze Młodej Polski mogą skłonić do refleksji i zadumy młodego człowieka żyjącego sto lat później?
Termin Młoda Polska, przyjęty jako nazwa epoki, która nastąpiła po pozytywizmie, wydaje się najtrafniejszy, najlepiej przylegający do zespołu zjawisk artystycznych, a także kulturalno-społecznych, które wystąpiły na naszych terenach na przełomie...
„Życia nie wolno trwonić, życiem należy dać świadectwo sensu swojego istnienia”. Jaki komentarz do tej wypowiedzi odnajdujesz w wybranych utworach literackich?
Człowiek od zawsze szukał sensu swojego istnienia. Każdy z nas jest jedyny w swoim rodzaju i w innych wartościach doszukuje się swojego spełnienia. Niektórym przychodzi to szybko, drudzy szukają przez całe życie, aż w końcu go odnajdą. Są i tacy...
Pozytywista wobec dziedzictwa przeszłości - Wokulski.
Stanisław Wokulski jest jednym z bohaterów powieści Bolesława Prusa „Lalka”. Reprezentuje osobowość na styku dwóch światów: romantycznego i pozytywistycznego. Bliska jest mu twórczość największych polskich romantyków, a przede wszystkim Adama...
Czy poświęcić się zdobywaniu pieniędzy czy idei służebnej? W jakiej mierze odpowiada na to pytanie „Lalka” a jakiej wiedzy na ten temat dostarcza współczesne życie?
Trudno jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie. Pomocna może się tu okazać postać Stanisława Wokulskiego, który został postawiony przed dokładnie takim samym wyborem. Czy gromadzić pieniądze i z ich pomocą zdobyć kobietę swoich marzeń, czy te...
Ściąga - samodzielna praca na temat - jakie utwory umieściłbym w kanonie europejskim?
Literatura jest dziedziną, w której nie musimy pielęgnować kompleksów wobec reszty Europy, a nawet i świata. Tym bardziej teraz, kiedy jesteśmy pełnoprawnymi członkami Unii Europejskiej, nie zostawajmy z tyłu, ukażmy naszą historię, kulturę innym....
„Lalka” B. Prusa - charakterystyka arystokracji.
Do arystokracji w powieści zaliczamy:baron Krzeszowski, rodzina Łęckich, baron Dalski, Ochocki, książę, hrabina Karolowa, Wąsowska, hrabia Anglik, Zasławska, Florentyna. Pozycja arystokracji w XIXw. jest jeszcze dobra choć część z niej już...
Motywy: Cierpienia, Rodziny, Winy i kary, Zdrady, Szczęścia, Śmierci, Przemiany, Zdrady w literaturze.
CIERPIENIA Antyk Geneza toposu CIERPIENIA: Pochodzi on z antyku, a jego pierwsze realizacje znajdujemy zarówno w Biblii jak i w Mitologii. W Biblii zostaje wprowadzony przez Hioba, głównego bohatera jednej z ksiąg. Zostaje on boleśnie...
Różne oblicza miłości w literaturze i sztuce – przedstaw wybrane przykłady, oceniając ich aktualność i wartość artystyczną.
Od wieków w naszej literaturze pisze się o miłości. To uczucie towarzyszy nam przez całe życie od dzieciństwa, aż do później starości. Temat miłości pojawia się już w czasach starożytnych opisywany jest, aż po dzisiejsze czasy. Najczęściej to...
Żyć życiem innym niż większość…Twoje rozważania o wybranych bohaterach literackich idących własną drogą.
We współczesnym świecie, w którym rządzi pieniądz, interes, wielka kariera, pojęcie żyć życiem innym niż większość stanowi pewne wyzwanie. Jest to swoistego rodzaju mobilizacja i poświęcenie, w celu realizacji wytyczonych przez siebie zamierzeń i...
Obraz społeczeństwa polskiego w "Lalce".
Arystokracja: reprezentanci: Izabela Łęcka, Tomasz Łęcki, Starski, baron Dalski, baron Krzeszowski, baronowa Zasławska, hrabina Wąsowska. Styl życia: mieszkają na Alejach Ujazdowskich. Ich życie polegało na...
Sens życia w "Dziewczynie" Bolesława Leśmiana.
Literatura towarzyszy ludzkości od wieków. Jest ona nie tylko integralną częścią życia ludzkiego i kultury, ale szuka także odpowiedzi na najważniejsze pytania egzystencjalne, dotyczące sensu i celu życia, natury ludzkiej, istoty dobra i zła,...
Dopisz własne zakończenie.
\"... Wielmozny panie! - pisał Węgiełek.(...) Bo to u nas,wielmożny panie,we wrześniu (...) tu w zamku dwa razy tak starsznie huknęło,jak pioruny,a w miasteczku szyby się zatrzęsły.Matce garneczek wypadł z rąk i zaraz mówi do mnie >>Leć na zamek,...
Wybrane pytania na ustną maturę.
1.Wiele wątków i punktów widzenia w „Lalce” B. Prusa. „Lalka” jest utworem wielowątkowym o skomplikowanej strukturze tematycznej i narracyjnej. Daje panoramiczny ogląd społeczeństwa polskiego w końcu lat 70-tych XIX w. Przynosi szeroką wiedzę...
Wizerunek miasta w literaturze drugiej połowy XIX - "Lalka" B. Prusa.
Temat miasta rzadko pojawiał się w literaturze przed XIX wiekiem. Ostoją był wtedy dworek szlachecki oraz wieś. Pisano o nim raczej niechętnie, a nawet nieprzychylnie przedstawiając je jako zagrożenie dla ziemiańskiego życia. Idea ta przewijała...
"Lalka" "powieścią z wielkich pytań epoki".
Wyjaśnij, dlaczego "Lalkę" nazywa się "powieścią z wielkich pytań epoki" "Lalka", drukowana w "Kurierze Codziennym" w latach 1887-1889, wydana osobno w Warszawie w 1890 roku, była napisana pod wpływem...
Wynalazcy i ich wynalazki. Co na ten temat napisał Bolesław Prus w przytoczonym cytacie z "Lalki" oraz Stefan Żeromski w wątku o szklanych domach z "Przedwiośnia"?
Bolesław Prus w przytoczonym fragmencie "Lalki" ukazuje dwojakie znaczenie wynalazków- różnego rodzaju nowostek oraz dwa różne podejścia wynalazców do swych dzieł. Różnice te wynikają z wielkości dokonanego odkrycia, jak również od...
Świat jakich wartości - ważnych dla ciebie - odnajdujesz w utworach literackich?
Człowiek sam musi określić, co w życiu jest najważniejsze. Świat jakich wartości - ważnych dla ciebie - odnajdujesz w utworach literackich? Literatura od swych zaczątków stała się źródłem ideałów, postaw i wzorców osobowych. W utworach...
Według Szekspira "Świat jest teatrem, a aktorami ludzie". A kto wyznacza im rolę: Bóg, fatum, człowiek, przypadek, historia?
Literatura od swych zaczątków stała się źródłem ideałów, postaw i wzorców osobowych. W utworach powstałych po utracie przez Polskę niepodległości można odnaleźć wiele wartości, które należy cenić, gdyż prezentują idee godne naśladowania. Zarówno w...
Praca jako czynnik odradzający i umoralniający jednostkę i społeczeństwo. Czy teza jest nadal aktualna?
Nasz naród znowu przegrał powstanie. Nie utraciliśmy niepodległości, bo tej już od dawna nie było nam dane znać, ale przegraliśmy znacznie więcej - wiarę, tę którą z taką żarliwością i zapałem podtrzy-mywali w podbitym narodzie nasi wieszcze....
Obraz obcego w "Lalce" jakie są źródła antysemityzmu.
„U nas, panie niby u Żydów jak się młodzi zejdą to oni nie zajmują się jak u państwo tańcami, komplementami, ubiorami, głupstwami, ale oni albo robią rachunki, albo oglądają uczone książki, jeden przed drugim zdaje egzamin (...), U, nas ciągle...
Świat według Izabeli Łęckiej.
Bolesław Prus zaczął wydawać „Lalkę” od roku 1890, czyli już u schyłku pozytywizmu. Powieść ta była więc swego rodzaju oceną całej minionej epoki, krytyką szczytnych haseł programowych pozytywistów, czyli: „praca u podstaw, praca organiczna,...
Wynalazcy i ich wynalazki. Co na ten temat napisali Bolesław Prus (zacytowany fragment „Lalki” ) i Stefan Żeromski (znany Ci wątek szklanych domów w „Przedwiośniu” ).
W „Lalce” ukazany świat w dobie kapitalizmu, gdzie dobre materialne i własne korzyści stały na pierwszym miejscu. Hasła pracy u podstaw i pracy organicznej zamiast powszechnego dobrobuty stworzyły nowa klasę wyzyskiwaczy. W takiej epoce poznajemy...
Jaki jest sens ludzkiego cierpienia?
Cierpienie towarzyszy ludziom od zawsze. Jest nieodzowną częścią naszej egzystencji, gdyż rodzi się, dojrzewa i umiera razem z nami. Od niepamiętnych czasów próbowano zrozumieć jego sens. Niestety nie odkryliśmy ani sensu ani „złotego środka”. A...
Motywy literackie z języka polskiego.
Arcydzieła polskie 1. Jan Kochanowski – Treny 2. Adam Mickiewicz – Pan Tadeusz 3. Stanisław Ignacy Witkiewicz – Szewcy 4. Witold Gombrowicz – Ferdydurke 5. Twórczość Wisławy Szymborskiej Artysta i sztuka Antyk i literatura dawna 1....
Miłość w dziełach literackich i w życiu codziennym.
MIŁOŚĆ Miłość to znaczy patrzeć na siebie, Tak jak się patrzy na obce nam rzeczy, Bo jesteś tylko jedną z rzeczy wielu. A kto tak patrzy, choć sam o tym nie wie, Ze zmartwień różnych swoje serce leczy, Ptak mu i drzewo mówią : przyjacielu...
Niepogodzeni ze światem - literatura o człowieku zbuntowanym i wyobcowanym.
Świat opiera się na sile jednostki. To dzięki niej funkcjonuje, rozwija się. Każda istota ludzka przyczynia się do postępu cywilizacji. Każda formuje ją nadając kształt jej zdaniem odpowiedni. Według własnych przeświadczeń zbudowaliśmy to, co nas...
Człowiek nie może żyć bez miłości. Rozwiń myśl Jana Pawła II odwołując się do znanych ci utworów literackich i własnych przemyśleń.
Cóż to jest miłość ? Definicji może być wiele i każdy to uczucie rozumie inaczej. Jest to coś więcej niź szacunek, podziw czy namiętność, coś, co pozwala dzielić uczucia drugiej osoby – jej radość, smutek, czy rozpacz. Potrzeba miłości tkwi...
Spośród szerokiego grona poznanych bohaterów literackich zaprezentuj tych, którzy mogli wywrzeć wpływ na kształtowanie się postaw Twojego pokolenia. Uzasadnij swój wybór.
My – młodzież początku XXI wieku. My – żyjący już w nowym demokratycznym systemie politycznym, w zjednoczonej Europie. My – postrzegani jako agresywni, obojętni, bez ambicji, ale też tolerancyjni, asertywni, wykształceni. Nazywa się nas róż-nie:...
Ciąg dalszy "Lalki" Bolesława Prusa.
XIX Węgiel Od ponad miesiąca Wokulski mieszkał w Zasławiu. Zatrzymał się tam u starszej kobieciny, która wynajęła mu pokój za dwa ruble dziennie wraz z posiłkami. Apartament to nie był, ale jeśli ktoś potrzebuje spokoju i odrobiny prywatność...
Obraz społeczeństwa polskiego drugiej połowy XIX wieku prezentowany w prozie pozytywistycznej.
Twórcy epoki pozytywizmu traktowali, przynajmniej w początkowym okresie swe utwory literackie jako narzędzie społecznej edukacji. Poprzez odpowiednio dobrane treści, sylwetki i perypetie bohaterów kreślili obraz polskiego społeczeństwa, wskazując...