profil

Życie należy przeżyć szlachetnie jak każe sumienie - prezentacja słów Calderona na bohaterach literackich.

poleca 85% 138 głosów

Treść Grafika
Filmy
Komentarze
Sofokles Stefan Żeromski Eliza Orzeszkowa

Calderon twierdził, że życie należy przeżyć szlachetnie jak każe sumienie". Odwołując się do wybranych dzieł literackich, zaprezentuj bohaterów, których życie mogłoby posłużyć do ilustracji tej sentencji

Szlachectwo nie jest już w dzisiejszym świecie tak ważne jak kiedyś. Dziś mało, kto się z nim liczy i nim się kieruje. Może, dlatego, że większość ludzi dokładnie nie wie, czym ono jest! Szlachectwo, bowiem wiąże się nierozerwalnie z honorem, poczuciem godności, dumy a przede wszystkim z wyznawaniem pewnych trwałych i niezłomnych zasad. Bardzo trudno w dzisiejszych czasach być osobą postępującą według sumienia, bowiem jest to niezwykle trudne do zrealizowania. ”Świat się wyrównał. Nie ma złych ani dobrych. Jest wielki, nieszczęsny tłum depczący sobie po nogach(...)” Problemem ówczesnego świata jest bezrobocie, dlatego ludzie łamią wszelkie zasady by tylko pracować i mieć, za co żyć, wiec nie można się dziwić, że jest tak mało szlachetnych ludzi na ziemi.

Jednak w literaturze możne dostrzec ludzi którzy postępują szlachetnie, czyli tak jak każe im sumienie. Reguła o której mówił Calderon pojawiała się niejednokrotnie w historii literatury. Już w starożytnych dziełach bohaterowie posługiwali się tym mottem.
Dlatego dobrym przykładem człowieka, który wyznawał tę zasadę była Antygona, tytułowa postać stworzona przez wielkiego tragika greckiego Sofoklesa. Bohaterka ta zostaje postawiona w sytuacji tragicznego wyboru, z góry skazanego na klęskę. Musi rozstrzygnąć, czemu powinna się podporządkować. Czy prawu religijnemu-które, jest od wieków niezmienne, i nakazuje grzebanie zmarłych bez względu na ich ziemskie uczynki, a jeśli się tego nie zrobi, dusza zmarłego nie zazna po śmierci spokoju i zemsta może dosięgnąć członków rodziny-czy rozkazowi króla, który, karząc w ten sposób zdrajcę, kieruje się przede wszystkim racją stanu? Każdy z wyborów, jakiego dokona, skończy się dla niej tragicznie. Jeśli wypełni prawo boskie, poniesie karę, narazi się władcy, jeśli natomiast podporządkuje się rozkazowi Kreona ówczesnego króla, ocali własne życie, ale nie zazna spokoju sumienia obciążona balastem winy za sprzeniewierzenie się religii. Antygona dokonuje wyboru zgodnego z własnym sumieniem, grzebie zwłoki brata i ponosi za to karę-śmierć. Kreon, chociaż odniesie tryumf jako władca, zostanie ukarany przez los-traci bowiem syna i żonę. Główna bohaterka swoim wyborem potwierdziła, że w życiu kierowała się zasadą Calderona. Wolała umrzeć z godnością niż do końca swoich dni żyć z poczuciem winy, że nie pomogła bratu osiągnąć szczęścia wiecznego. Antygona postąpiła szlachetnie, tak jak kazało jej sumienie. Uważała, że prawo ziemskie, pisane przez człowieka nie może naruszać odwiecznych praw religii, praw boskich. Niezłomne wyznawanie swoich zasad doprowadziło tą antyczną postać do śmierci. Jej wybór staje się jednak przykładem szlachetnego postępowania w tej sytuacji.
W epoce pozytywizmu również pojawiła się bohaterka postępująca w swoim życiu z honorem. Była to Justyna Orzelska z powieści Elizy Orzeszkowej „Nad Niemnem” Postać ta to młoda dziewczyna mieszkająca wraz z ojcem w Korczynie. Dziewczynę tę cechowały surowe zasady i poczucie moralnego obowiązku wobec warstwy społecznej, z której pochodzi. Dlatego tez odrzuca oświadczyny Teofila Różyca i Zygmunta Korczyńskiego, w którym w młodości się podkochiwała i decyduje się na życie z Janem Bohaterowiczem, ale podkreśla chęć kontynuacji dawnych ideałów pracy. Justyna kierując się głosem sumienia umiała wyjść z nieruchomej atmosfery salonów, radykalnie zmienić środowisko, odrzucić jałowe życie na rzecz aktywności, wiernej pracy. Dokonując tego wyboru stała się szczęśliwa i mogła dalej wyznawać to, co tak bardzo ceniła w życiu: wartości moralne, patriotyzm, szacunek dla ciężkiej pracy i tradycji. Jej postępowanie jest uzasadnione chciała żyć szlachetnie tak jak każe sumienie.

Kolejnym bohaterem, który mógłby posłużyć do zilustrowania podanego wyżej motta jest Tomasz, Judym, główny bohater książki Stefana Żeromskiego „Ludzie bezdomni”. To ambitny lekarz, zapalony społecznik, budzi podziw, ale jest niewygodnym współpracownikiem, dlatego koledzy pozbywają się go z Warszawy. W sanatorium w Cisach też nie przebywa długo, ponieważ chciałby oczyszczono rzekę z trującego mułu. Wyjeżdża, więc do górniczego miasteczka na Śląsku i wreszcie czuje się naprawdę potrzebny. Tam otwiera swój gabinet lekarski. Przekonany jest, że jako lekarz i społecznik nie ma prawa do szczęścia osobistego, bo wszystkie swoje uczucia i cały swój świat musi oddać cierpiącym: „Nie mogę mieć ani ojca, ani matki, ani żony, ani jednej rzeczy, którą bym mógł przycisnąć do serca z miłością, dopóki z oblicza ziemi nie znikną te podłe zmory. Muszę wyrzec się szczęścia. Muszę być sam jeden. Żeby obok mnie nikt nie był, nikt mię nie trzymał.” Judym twierdzi, że rodzina tylko by mu przeszkadzała w jego dążeniu do pomocy innym, ponieważ mogłaby ugasić w nim zapał potrzebny do realizacji zadania społecznego. Dlatego odrzuca uczucie zakochanej w nim Joasi Podborskiej, mimo, że obdarza ją miłością. Decyzja jego, choć budzi wielkie wątpliwości jest decyzją zgodną z sumieniem. Nie realizuje ona jednak schematu gdzie dobro ogółu jest równe szczęściu osobistemu. Wybór Judyma ma swoje źródło w poczuciu moralnego obowiązku wobec biednych i cierpiących ludzi. Jego postawa wobec rodziny pomoże mu w zrealizowaniu swojego życiowego celu.

Wszyscy przedstawieni bohaterowie to postacie wyznające zasadę Calderona. Nie chcieli przejść przez życie nie czyniąc niczego pragnęli coś osiągnąć na przykład pomóc innym tak jak Antygona czy Tomasz Judym lub wyrwać się z ciasnych konwenansów życia salonowego tak jak Justyna Orzelska. Ich postępowanie było w pełni uzasadnione. Mogliby oni stać się przykładem dla wielu współczesnych ludzi, bowiem kierowali się w życiu według mnie najbardziej szlachetną zasadą tzn. postępowali tak jak im kazało sumienie. Bowiem „Stać się naprawdę dobrym człowiekiem jest rzeczą trudną” jak twierdzi Platon, ale tym bohaterom to się udało

Czy tekst był przydatny? Tak Nie

Czas czytania: 5 minut

Podobne tematy