Dzieje kontaktów polsko-litewskich sięgające czasów rozbicia dzielnicowego. Dobre stosunki z Litwą utrzymywał Władysław Łokietek oraz Kazimierz Wielki. Rywalizacja o ziemie ruskie, która przerodziła się w konflikt zbrojny w latach 1349-1350, była tylko krótkim epizodem. Wśród licznych przyczyn skłaniających oba państwa do unii do najważniejszych należały: – wspólne zagrożenie ze strony zakonu krzyżackiego, – poszukiwanie przez władców Litwy sojuszników w walce z Moskwą, która rościła...
Położenie narodowe Polaków w zaborze pruskim rysowało się odmiennie w porównaniu z Galicją. Obszar należący do Prus stał na znacznie wyższym poziomie gospodarczym. Już w latach 1807-1811 przeprowadzono tam reformę uwłaszczeniową. Dominowały duże, nowoczesne gospodarstwa rolne przynoszące spory dochód. Wyższy był poziom nauczania, a oświata powszechniejsza. Równocześnie jednak z pozytywnymi przemianami gospodarczymi następowało sukcesywne ograniczanie praw narodowych ludności polskiej....