Odnawialna źródła energii
Kryzys energetyczny w 1973 r., który spowodował skokowy wzrost najpierw ceny ropy naftowej, a następnie wszystkich innych paliw, względy ochrony środowiska oraz rozwój techniki kosmicznej zwiększyły zainteresowanie nowymi, niekonwencjonalnymi...
"Puls życia" - Systematyczny podział organizmów
1) - zwierzęta - rośliny - grzyby - bakterie - protisty 2) - budowa komórek - komplikacja budowy - sposób odżywiana się - sposób przemieszczania się 3) królestwo - zwierzęta typ - strunowce rząd - zajęczaki rodzaj - zając...
Koty drapieżne - charakterystyka
Koty to zwierzęta występujące na całym świecie z wyjątkiem stref podbiegunowych, które potrafiły przystosować się zarówno do wilgotnych lasów tropikalnych, do sawanny i półpustynni, a także do wysokich gór. Jedyny z kotowatych, udomowiony przez...
Jakie znaczenie w przyrodzie odgrywają pierwotniaki?
Dodatnie znaczenie pierwotniaków w przyrodzie Niektóre z wiciowców żyją w symbiozie (we współpracy) z termitami (mieszkają u nich i trawią drewno, które zjadają termity), Pierwotniaki orzęsków, zamieszkujące układ pokarmowy bydła,...
Budowa i rola narządów zmysłów człowieka.
Człowiek dysponuje pięcioma zmysłami, które informują go o tym co się dzieje wokół niego. Są to: wzrok, słuch, dotyk, węch i smak. Obecnie w fizjologii dodaje się jeszcze zmysł równowagi, a także wszelkie czynności związane z czuciem (np....
Układ pokarmowy -budowa i funkcje
---> w załączniku praca jest wyrazniejsza (kolory, akapity ) :) Jama ustna-rozdrobnienie pokarmu,rozpoczęcie procesu chemicznego trawienia ,towarzyszy temu zwilżenie pokarmu śliną. Wytwarzana pod wpływem zapachu jedzenia, dziennie jest...
Słowiński Park Narodowy
Położenie, powierzchnia, historia Słowiński Park Narodowy położony jest na wybrzeżu środkowym, pomiędzy Łebą a Rowami na Nizinie Gardneńsko-Łebskiej, w województwie pomorskim. Północną granicę parku stanowi na długości 32,5 km brzeg...
Zestaw pytań i odpowiedzi z biologii
1. Jakie są rodzaje układu nerwowego? - centralny/ mózg, rdzeń kręgowy - obwodowy/ podlega naszej woli(nerwy obwodowe dochodzą do mięśni szkieletowych) - autonomiczny czyli wegetatywny/ nie podlega naszej woli(nerwy dochodzą do narządów...
Skala porostowa
Skala porostowa (bardzo skrótowo) - za jej pomocą, poprzez obserwacje typów plech porostów rosnących na korze drzew liściastych, można ocenić skalę zanieczyszczenia powietrza na danym terenie. Istnieje 7 stref skali porostowej i 4 podstawowe...
Skutki głodu i niedożywienia
Głód i niedożywienie w krajach rozwijających się są nie tylko przyczyną chorób, krótkiego średniego okresu życia, opóźnionego i nieprawidłowego rozwoju dzieci oraz źródłem bezmiaru codziennych cierpień ludzkich. Chroniczne niedożywienie jest...
Genetyka
Budowa DNA Cząsteczka DNA ma strukturę podwójnej helisy (spirali) głównie prawoskrętnej. Każda pojedyńcza nić to długi łańcuch nukleotydów połączonych ze sobą ścisłymi wiązaniami wodorowymi kowalencyjnymi. Obie nici połączone są ze sobą...
Komórka
Komórka to najmniejsza strukturalna i funkcjonalna jednostka budulcowa organizmów. Organelle – wspólne struktury komórek ludzkich. Są to: błona komórkowa, rybosomy, siateczka śródplazmatyczna, aparaty Golgiego, lizosomy, cytoplazma,...
Odżywianie i oddychanie organizmów - sprawdzian wiadomości
ODŻYWIANIE Pożywienie dzieli się na: a. pokarmy pochodzenia zwierzęcego (mleko i jego przetwory, jaja, mięso, ryby) b. pokarmy pochodzenia roślinnego (owoce, warzywa, zboża) Pożywienie pozwala człowiekowi prawidłowo funkcjonować. Musi być...
Ptaki Polski
KRUK — CORWS CORAX L. Cechy czarny, znacznie większy od gawrona. Potężny dziób, ogon klinowato zakończony. Lot zręczny, podobny do lotu ptaków drapieżnych. W okresie lęgowym żyje w lasach, a szczególnie w terenie urozmaiconym,Poza okresem...
Choroby układu pokarmowego
Choroby układu pokarmowego Dolegliwości ze strony układu pokarmowego są bardzo częste. Na ogół nie są groźne i stanowią jedynie oznakę tak zwanej niestrawności, spowodowanej przejedzeniem, nietolerancją pewnych pokarmów, itp. Niekiedy jednak...
Budowa chemiczna organizmów
Ziemia dzieli się na cztery sfery: - litosferę (skorupa ziemska) - hydrosferę (woda) - atmosferę - biosferę BIOSFERA Jest to ta część ziemi, w której znajduje się życie, od głębin morskich po kilkanaście kilometrów ponad...
Skóra - budowa, wytwory skóry, higiena.
BUDOWA SKÓRY Skóra jest główną powłoką naszego organizmu. Powierzchnia skóry zależna jest od wieku, wzrostu i budowy ciała. U dorosłego człowieka wynosi ona od 1,5-1,8m. Jest to powierzchnia ponad 100 razy mniejsza od płuc. Wytwarza ona gruczoły,...
Tkanki roślinne
1.TkAnKi TwÓrCzE- maja zdolność do ciągłych podziałów. a.)pierwotna tkanka twórcza.. w stozkach wzrostu, korzenia, i łodygi b.)tkanka twórcza wtórna.. (miazga) umożliwia przyrost na grubość 2.TkAnKi StAłe- nie maja zdolności do podziału...
Budowa, rola i funkcje układu pokarmowego i oddechowego
BUDOWA I FUNKCJE UKŁADU ODDECHOWEGO W skład układu oddechowego wchodzą: Narządami pomocniczymi biorącymi udział w ruchach oddechowych są mięśnie: głównie przepona oraz mięśnie międzyżebrowe. ROLA UKŁADU POKARMOWEGO: - doprowadzenie...
Oko - budowa, funkcje, mechanizm widzenia, akomodacja oka, wady wzroku, choroby oczu.
Funkcje oka: odbieranie fal świetlnych; przekształcanie fal świetlnych w impulsy elektryczne, które są scalone i analizowane w ośrodku wzrokowym kresomózgowia, w wyniku czego powstaje trójwymiarowy obraz. Budowa oka: gałka oczna- zbudowana jest...
Pierwotniaki chorobotwórcze
Typ Pierwotniak Spos.przenosz. Choroba Org.zarażony Objawy choroby W I C I O W C E (świdrowce) Trypanosoma Trypanosomoza Gambiense Muchy TSE-TSE Śpiączka afrykańska Człowiek Ataki gorączki...
Cechy budowy świadczące o wyższości ewolucyjnej gadów nad płazami
Płazy są pierwszą gromadą kręgowców lądowych, które zachowały wiele cech przodków związanych ze środowiskiem wodnym. Charakterystyczna jest dla nich zmiana środowiska w czasie rozwoju osobniczego – początkowe stadia rozwoju odbywają się w wodzie,...
Rośliny nasienne
ROŚLINY NASIENNE Spermatophyta, Typ: Nagozalążkowe drobnolistne (Pinophyta = Coniferophyta) Gromada: Miłorzębowe (Ginkgopsida) Gromada: Kordaitowe (tCordaitopsida) Gromada: Szpilkowe (Pinopsida) Typ: Nagozalążkowe...
Wpływ zanieczyszczeń środowiska na zdrowie człowieka
Chemizacja różnych dziedzin życia powoduje, że człowiek na każdym kroku styka się z zagrażającymi mu truciznami. W krajach rozwiniętych co trzeci człowiek jest alergikiem. Pojawiają się nieznane dotąd choroby skóry. Lekarze zaczynają...
Budowa korzenia
Korzeń dzieli się na kilka odcinków tak zwanych stref, różniących się budową i pełnionymi funkcjami. Przyrost korzenia na długość następuje w strefie zwanej STOŻKIEM WZROSTU. Składa się ona z drobnych komórek, które stale się dzielą. Stożek...
Jadłospis najlepszy
Jadłospis Śniadanie: - Mleko 2% (240 kcal) - Płatki kukurydziane (390 kcal) - Hebrata bez cukru (0 kcal) - Cukier biały 3 łyżeczki (120 kcal) - Cytyna (36 kcal) - Jabłko (36 kcal) razem: 822...
Ochrona żywności i wody przed skażeniami
Ekologia jest to nauka zajmująca się strukturą i funkcjonowaniem żywej przyrody. Obejmuje ona całość zjawisk dotyczących wzajemnych zależności między organizmami a ich żywym i martwym środowiskiem. Człowiek ma prawo do: 1. picia czystej wody...
Wysokie i niskie ciśnienie
Ciśnienie atmosferyczne – siła z jaką powietrze oddziałuje na powierzchnię ziemi. Na poziomie morza , 45 szer.geograficznej – 1 atmosfera = 1013.25 hPa. Ciśnienie atmosferyczne wykazuje się zmiennością w czasie i przestrzeni. W Polsce dominuje...
Mięczaki
Systematyka : - Chitony - Jednotarczowce - Ślimaki - Łódkonogi - Małże - Głowonogi Tryb życia i środowisko : - Organizmy wolnożyjące - Mało aktywne (ślimaki, małże) - Najaktywniejsze (głowonogi) - Formy wodne...
Rośliny i ryby bałtyckie.
Rośliny: -Taśma -Morszczyn -Widlik -Gałęzatka Ryby: -Szprot -Iglicznia -Makrela -Śledź -Płastuga (Flądra) -Dorsz -Okoń -Szczupak -Ciernik -Leszcz -Płoć -Łosoś szlachetny -Węgorz europejski
Pająki - występowanie i liczba gatunków
Gdzie występują pająki? Pająki żyją w każdym niemal zakątku nasze planety.Pojawiły się na niej już 380 milionów lat temu i do dziś zdążyły zasiedlić prawie wszystkie rodzaje środowisk: występują w tropikach,w strefie umiarkowanej i na obszarach...
Zanieczyszczenia powietrza
Co to jest zanieczyszczenie powietrza? Zanieczyszczenie powietrza to gazy oraz aerozole , które zmieniają naturalny skład atmosfery. Mogą one być szkodliwe dla człowieka i jego otoczenia . Czyste powietrze składa się z gazów które...
Ekologia i ochrona środowiska
Człowiek jest nierozerwalną częścią przyrody, a więc troska o jej przetrwanie leży w jego najgłębszym interesie. Nie zawsze o tym pamiętano lub starano się nie zauważać konsekwencji naszych działań. Starajmy się tak żyć, aby następnym pokoleniom...
Genetyka-rodzaje zmienności, czynniki mutagenne.
GENETYKA-nauka o dziedziczności i zmienności. RODZAJE ZMIENNOŚCI: a)niedziedziczna(fluktuacyjna, modyfikacyjna, środowiskowa)np. sosna rosnąca w różnych warunkach:nad morzem, w głębi lądu, w górach. Strzałka wodna mająca 3 rodzaje liści[rys.1]...
Poparzenia i odmrożenia
Oparzenia to na ogół niegroźne, ale bolesne urazy Rzadziej mamy do czynienia z oparzeniem na tyle poważnym, że konieczna jest pomoc lekarska lub leczenie szpitalne. Niezbyt częste są na szczęście przypadki śmiertelne, których przyczyną jest...
Liść Kasztana
Liście Ustawione naprzeciwlegle, dłoniastodzielne, złożone z 5–9 listków na długich ogonkach. Kwiaty Obupłciowe lub rozdzielnopłciowe w tym samym kwiatostanie, zazwyczaj zebrane w okazałe, wyprostowane wiechy o wys. do 30 cm, w kolorze...
Wpływ segregacji odpadów na środowisko.
Aby wyeliminować jak największą liczbę zanieczyszczeń, stosujemy chemiczne oraz biologiczne środki ochrony środowiska. Kraje bogate reprezentujący wysoki poziom kultury zbierają surowce wtórne i doskonale je wykorzystują. W Polsce również...
Źródła zanieczyszczeń atmosfery
Niekorzystne zjawiska związane z zanieczyszczeniem atmosfery Zanieczyszczenia powietrza- źródłem zanieczyszczenia powietrza jest przemysł energetyczny i metalurgiczny. W wyniku spalania paliw, a zwłaszcza węgla, do atmosfery przedostają się...
Mięśnie - budowa i funkcje
Układ mięśniowy (ok. 600 mięśni – 40-45% masy ciała): - Tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana (buduje mięśnie szkieletowe; skurcz tych mięśni jest Szybki i zależny od naszej woli). - Tkanka mięśniowa głodka (buduje mięśnie gładkie; występują...
Dlaczego giną lasy?
Obecnie lasy pokrywają około 30% powierzchni lądów na ziemi. Niestety, przez ostatnie pięćdziesiąt lat gospodarka ziemskimi zasobami leśnymi była fatalnie prowadzona. Wiele lasów zostało całkowicie zniszczonych dla doraźnych celów. Długo lasy były...
Liść - wytwórnia pokarmu - notatka
Rozmieszczenie liści na łodydze: - skrętoległe - naprzeciwległe - okółkowe Modyfikacje liści: - czepne; groszek - wabiące; poinsecja - pułapkowe; dzbanecznik - ciernie; kaktusy - magazyny wody; litopsy - spichrzowe; cebulaFunkcje...
Jamochłony, Obleńce, Płazińce, Stawonogi, Mięczaki - krótka charakterystyka
Jamochłony (Coelenterata) - tradycyjna nazwa grupy drapieżnych bezkręgowców wodnych obejmującej parzydełkowce i żebropławy. Dawniej były uznawane za typ. Cechy charakterystyczne: - obecność epidermy i gastrodermy (zwierzęta dwuwarstwowe) z...
Wpływ hałasu na zdrowie człowieka
Hałas w medycynie to wszelkiego rodzaju dźwięki szkodliwe dla zdrowia człowieka zarówno ze względu na możliwość uszkodzenia jego narządu słuchu, jak również niekorzystnie wpływające na jego psychikę. Hałasem mogą tutaj być dźwięki niepożądane z...
Układ rozrodczy - sprawdzenie wiadomości
SPRAWDZENIE WIADOMOŚCI: UKŁAD ROZRODCZY 1. Na czym polega rozmnażanie? 2. Wymień sposoby rozmnażania się i krótko je omów. 3. Jakie znasz sposoby rozmnażania bezpłciowego? 4. Omów krótko budowę i funkcje narządów rozrodczych męskich oraz...
Znaczenie grzybów w przyrodzie i w gospodarstwie
W przyrodzie: - rozkład obumarłych szczątek roślinnych i zwierzęcych - są reducentami - tworzą próchnicę - biorą udział w procesie samooczyszczania się zbiorników wodnych - biorą udział w procesie mikoryzy W gospodarstwie: - służą jako...
Sarny
Sarna jest najmniejszym przedstawicielem żyjącej u nas zwierzyny płowej. Sylwetka sarny ma w sobie coś z delikatności, a nawet z elegancji, w szczególności kiedy jest w ruchu. Sarna ma drobną i proporcjonalną budowę z tym, że wyższy ma zad niż...
Wady i zalety energetyki jądrowej
Energetyka : Energetyka jest to nauka techniczna zajmująca się zagadnieniami przetwarzania, przesyłania, gromadzenia i wykorzystywania różnych rodzajów energii. W zależności od rodzaju energii można wyróżnić: energetykę cieplną...
Składniki odżywcze - witaminy, tłuszcze, białka, węglowodany
Składniki Odżywcze Do głównych składników odżywczych zalicza się : • Białka • Tłuszcze • Witaminy • Węglowodany ( Cukry ) Składniki odżywcze zawarte w pożywieniu umożliwiają komórkom, tkankom a także narządom wewnętrznym prawidłowe...
Typy naczyń krwionośnych
Naczynia, u kręgowców wyróżniamy naczynia krwionośne i limfatyczne, natomiast u bezkręgowców występuje jeden typ naczyń przewodzący hemolimfę. Naczynia wysłane są śródbłonkiem lub utworzone są tylko ze śródbłonka (naczynia włosowate) oraz mięśni...
Baobab
Baobab (Adansonia digitata), potężne drzewo liściaste z rodziny wełniakowatych, do 20-25 m wysokośći i średnicy pnia 10 m, występujące w obszarach sawannowych Afryki i Australii. Długowieczne, dożywa do 5000 lat. Owoc, zwany małpim chlebem,...