Marzenia
Marzyciel, marzenia
Jaki był ten Paryż? Cóż za nazwa niezmierzona! Powtarzała ją sobie półgłosem dla przyjemności. Dźwięczała jej w uszach jak wielki dzwon katedry, jaśniała na etykietach nawet słoików z kremami. W nocy, kiedy handlarze ryb przejeżdżali na wozach pod jej oknami śpiewając Marjolaine, budziła się i słuchając, jak turkot okutych żelazem kół cichnie nagle, gdy zjeżdżali z bitego gościńca: „Jutro tam będą!” – mówiła sobie. I myśl jej biegła za nimi, wspinała się na wzgórza i zjeżdżała z nich,...
Marzenia o fabryce
Do działania mobilizują natomiast bohatera Ziemi obiecanej Władysława Reymonta– Karola Borowieckiego – jego marzenia o fabryce. Cóż z tego, kiedy realizacja tych marzeń owocuje niemoralnymi działaniami: wykorzystywaniem robotników, krzywdzeniem i zdradzaniem narzeczonej, wreszcie rozstaniem z nią. Borowiecki ostatecznie spełnia swe marzenie: staje się bogaczem i właścicielem wielkiej fabryki jako mąż Mady Müller. Gdy jednak po latach spotyka dawną narzeczoną, okazuje się człowiekiem...
Marzenia patriotów
Na ogół piękne są marzenia patriotów – żyjących pod zaborami lub w czasie okupacji – o wolnej ojczyźnie. Za te marzenia przychodzi im płacić śmiercią, poświęceniem życia prywatnego. Tak jest w przypadku marzącego o wolnej ojczyźnie Konrada Wallenroda, bohatera utworu Adama Mickiewicza. Wybór walki z Krzyżakami o wolność Litwy przypłaca szczęściem osobistym, rycerską sławą, a w końcu życiem (idzie na daleko posunięte kompromisy moralne). Marzenia patriotów powstańców też kończą się osobistą...
Marzenia o świetności rodu
Marzenia o budowaniu coraz większej świetności swego kupieckiego rodu i potęgi firmy snują Buddenbrookowie, zwłaszcza Tonia (Tomasz Mann, Buddenbrookowie ). Niestety, ich losy potoczą się inaczej. Tomasz Buddenbrook umrze przedwcześnie, jego syn nie będzie nadawał się doprowadzenia interesów i też umrze, Tonia, mimo usilnych starań i rezygnacji z prawdziwych uczuć w imię świetności rodu, dwukrotnie fatalnie wyjdzie za mąż: raz za bankruta i oszusta, drugi raz za człowieka bez ambicji......
Marzenia o sprawiedliwości społecznej i raju na ziemi
Jeszcze inny rodzaj marzeń stanowią marzenia o raju na ziemi. Marzą o nim rewolucjoniści z Nie-Boskiej komedii czy Przedwiośnia oraz zarażeni ich ideami Baryka, Lulek... Realizacja tych marzeń okazuje się oczywiście niemożliwa, bo po rewolucjach przychodzi fala represji, szaleje tyrania, tworzą się nowe dyktatury ( Pokuta , Folwark zwierzęcy , Sprawa Dantona ), nowe klasy uprzywilejowane ( Mistrz i Małgorzata , Folwark zwierzęcy ), wzmaga się cenzura ( Mistrz i Małgorzata )....
Klęska Fausta
Podobnie nie mają szans na spełnienie marzenia bohaterów o życiu wiecznym, zatrzymaniu czasu, powrocie młodości albo szczęściu absolutnym, absolutnym spełnieniu. Syzyf, próbujący oszukać bogów, bo nie chce umrzeć, zostaje skazany na okrutną karę. Faust oddaje duszę diabłu i w zamian za to zostaje odmłodzony o trzydzieści lat, zyskuje miłość i wszystko to, czego pragnie. A jednak nigdy nie dostąpi całkowitego spełnienia, w dodatku grozi mu utrata duszy (taki podpisuje cyrograf). Na szczęście...
Brak pogrzebu – symbolem odebrania ludzkiej godności
Niestety, nie wszystkim takie marzenia się spełniły. Już Antygona Sofoklesa opisuje nieludzką decyzję władcy – tyrana Kreona,o zakazie grzebania krewnego, Polinika, zabitego w bratobójczej walce, uznanego za zdrajcę. W I liadzie mowa o okrutnej decyzji Achillesa, który nie zgodził się na pogrzeb księcia trojańskiego Hektora, na szczęście zmienił swą decyzję przebłagany przez starego króla Priama. W naturalistycznym opowiadaniu Stefana Żeromskiego Rozdzióbią nas kruki, wrony mowa o...
Marzenia naukowców
Marzycielami, których przedmiotem marzeń jest nauka, są przyjaciele i znajomi Wokulskiego: Szuman, Geist i Ochocki. Michałowi Szumanowi naukowa pasja granicząca z dziwactwem pozwala przetrwać rozpacz i samotność spowodowaną śmiercią narzeczonej, a potem utratą złudzeń niepodległościowych (ów Żyd po klęsce powstania styczniowego trafia na Sybir, tak jak Wokulski). Po pewnym czasie jednak zainteresowania pomiarami włosów różnyc h ras wydają się doktorowi absurdalne i nieopłacalne, zawiesza je...
Marzenia o innym życiu i miłości
Marzenia o innym, lepszym życiu były też udziałem Emmy Bovary, bohaterki powieści Gustawa Flauberta. Naczytawszy się romansów, spodziewała się życia jak z romansu: wspaniałych przeżyć, cudownej miłości – tego właśnie oczekiwała od małżeństwa, tymczasem znalazła w nim tylko nudę i szarość. By spełniać marze nia o miłości i życiu w luksusie, zaciągała długi, zdradzała męża i popychała Karola do robienia kariery. Wszystkie jej plany spaliły na panewce: Karol nie został wielkim lekarzem,...
Wędrówki marzeń, wędrówki w świat zmysłów
Motyw wędrówki do krainy marzeń odnajdziemy w dość nietypowym jak na Baczyńskiego (znanym też w pięknej wersji śpiewanej przez Grzegorza Turnaua) utworze: Znów wędrujemy ciepłym krajem Malachitową łąką morze Ptaki powrotne umierają Wśród pomarańczy na rozdrożach Na fioletowoszarych łąkach Niebo rozpina płynność arkad (Krzysztof Kamil Baczyński, Piosenka ) Rzeczywistość w tym wierszu ma cechy egzotycznej baśni: „przed fontannami perłowymi noc winogrona gwiazd rozdaje”, „wieczorami w...