Epikureizm
Renesansowa biesiada
Radość wspólnego biesiadowania przy winie sławi Jan Kochanowski w Pieśniach . Nawiązuje w nich do idei epikurejskich, ale podkreśla też, że pełną radość daje nie tylko wino, ale i dobre towarzystwo, i czyste sumienie. Nie widać jednak w utworach Jana z Czarnolasu zagrożenia pijaństwem. We fraszce O doktorze Hiszpanie opisana zostaje zabawna sytuacja z doktorem, który „szedł spać trzeźwo, a wstanie pijany”, przyniesiono mu bowiem do łóżka alkohol.
Echa stoicyzmu w poezji Kochanowskiego
Podobne stoicyzm pojmował Jan z Czarnolasu, który w swej poezji pogodził zasady stoickie, epikurejskie, chrześcijańskie (!) i horacjańską zasadę złotego środka, poprzestawania na małym: Lecz na szczęście wszelakie Serce ma być jednakie, Bo z nas Fortuna w żywe oczy szydzi, To da, to weźmie, jako się jej widzi. (Jan Kochanowski, Pieśń IX )
Epikurejskie motywy
Ale to grunt wesela prawego, Kiedy człowiek sumienia całego Ani czuje w sercu żadnej wady, Przeczby się miał wstydać swojej rady. Temu wina nie trzeba przylewać, Ani grać na lutni, ani śpiewać; Będzie wesół, byś chciał, i o wodzie, Bo się czuje prawie na swobodzie. (Jan Kochanowski, Pieśń II )
Echa epikureizmu w prozie
Echa epikureizmu można też odnaleźć w wielokrotnie filmowanej powieści Henryka Sienkiewicza Quo vadis , w najbardziej przekonującej kreacji Petroniusza. Ta najpełniej nakreślona, sugestywna postać od początku budziła sympatię widzów i czytelników (polscy widzowie pytali nawet w listach do TVP, czy Petroniusz nie był przypadkiem chrześcijaninem...). Pozytywna piękna postać Rzymianina ma wyraźne rysy epikurejskie. Petroniusz, jak epikurejczycy, ceni zmysłowe przyjemności: otacza się pięknem...
Co głosił Epikur?
Epikur z Samos był greckim filozofem – materialistą. Zastanawiał się nad istotą szczęścia i przyjemności. Doszedł do wniosku, że jedynym dobrem jest przyjemność (albo brak bólu) i należy do niej dążyć, nie dręcząc się myślami o siłach nadnaturalnych i śmierci. Głosił między innymi: Śmierć jest dla nas niczym, albowiem wszelkie dobro i zło wiąże się z czuciem, a śmierć jest pozbawieniem czucia. (...) Śmierć – najstraszniejsze z nieszczęść wcale nas nie dotyczy, bo gdy my istniejemy,śmierć...
Echa epikureizmu w poezji późniejszych wieków
Echa myśli wybitnego filozofa starożytności Epikura znajdziemy nie tylko w utworach antycznych. Poglądy Epikura twórczo podziałały na wyobraźnię wielu znakomitych poetów-myślicieli, np. Horacy nazywał siebie ironicznie (używając terminologii stoików) wieprzkiem z trzody Epikura. Idee epikureizmu połączył z filozofią stoicką oraz, co ciekawe, ideologią chrześcijańską, największy polski poeta doby renesansu – Jan Kochanowski. Echa tego prądu odnajdujemy w pieśniach, w których autor postuluje...
Uczta rzymska
Huczne rzymskie uczty na dworze Nerona pokazuje Quo vadis Henryka Sienkiewicza. Panuje na nich rozpasanie, sporo się pije, uwodzi kobiety... Epikurejską ucztą, urządzoną na pożegnanie przyjaciół (i pożegnanie z życiem), jest przyjęcie wyprawione przez sybarytę Petroniusza. Rzymski poeta i dostojnik, który popadł w niełaskę Nerona, sprasza przyjaciół, podejmuje ich i czyta im obraźliwy list do cesarza. W czasie uczty podcina sobie żyły, umiera w otoczeniu piękna, miłości (Eunice!),...
Starożytność : Co nam zostało?
Epikureizm i stoicyzm - dwa ważne nurty filozoficzne, które przenikają twórczość poetów i myślicieli epoki. Epikureizm stworzył Epikur – uważał on, że aby być szczęśliwym, trzeba wierzyć zmysłom,nie uznawać sił ponadnaturalnych i dążyć do przyjemności. Natomiast stoicyzm (Zenona z Kition) poleca zachowanie równowagi duchoweji wyzbycie się wszelkich gwałtownych emocji. Spokój wobec wszystkiego, co nas spotyka, to uniwersalna recepta na szczęśliwe życie. Obok Biblii literatura antyczna...
Stoickie motywy
Profesorowi Henrykowi Elzenbergowi Dobranoc Marku lampę zgaś i zamknij książkę Już nad głową wznosi się srebrne larum gwiazd to niebo mówi obcą mową t o barbarzyński okrzyk trwogi którego nie zna twa łacina to lęk odwieczny ciemny lęk o kruchy ludzki ląd zaczyna bić i zwycięży Słyszysz szum to przypływ Zburzy twe litery żywiołów niewstrzymany nurt aż runą świata ściany cztery cóż nam – na wietrze drżeć i znów w popioły chuchać mącić eter gryźć palce szukać próżnych słów i...
Charakterystyka antyku
Kultura i literatura grecka kojarzy nam się głównie z atenami właśnie tan w 5 i 4 wpne nastąpił rozkwit filozofii, i niezwykłą harmonię osiągnęła rzeźb ,architektura powstały największe dokonania dramatu i teatru ,zrealizował siepóżniej...
Jakie wartości istotne dla bohaterów Starożytności i Odrodzenia chciałbyś uczynić własnymi.
John Locke, angielski myśliciel odwoływał się do teorii Tabula Rasa, co rozumiemy jako „czysta karta”. Według niej człowiek rodzi się jako owa nie zapisana karta i na rozwój jego osobowości wpływają otaczające go środowisko, wzorce osobowe i...
Jakie wartości istotne dla bohaterów starożytności i odrodzenia chciałbyś uczynić własnymi
John Locke, angielski myśliciel odwoływał się do teorii Tabula Rasa, co rozumiemy jako „czysta karta”. Według niej człowiek rodzi się jako owa nie zapisana karta i na rozwój jego osobowości wpływają otaczające go środowisko, wzorce osobowe i...
Moja "apteczka filozoficzna", czyli stoicyzm, cynizm, epikureizm i sceptyzm według moich poglądów
Z wielu filozofii tylko nieliczne znalazły swoje miejsce w książkach i podręcznikach szkolnych. Każdą z nich wyróżnia jakiś element, szczegół, drobiazg. Ostatnio zastanawiałam się, która z poznanych przeze mnie dotąd filozofii, cynizmu, sceptyzmu,...
Średniowieczna pokora, renesansowa harmonia, niepokoje baroku - widzenie świata i człowieka w literaturze staropolskiej
Średniowieczna pokora, renesansowa harmonia, niepokoje baroku - widzenie świata i człowieka w literaturze staropolskiej. Wizja świata i człowieka zmieniała się na przestrzeni dziejów i można nawet stwierdzić, że często to właśnie ona stanowiła...
Gdyby tobie miała się ukazac zjawa, co by to była za postać i co by ci przekazała?
Gdyby tylko istniało urządzenie, dzięki któremu można by było zobaczyć i porozmawiać z jakąś osobą, a mi zaproponowano by jego przetestowanie, polegające na wskazaniu osoby, dyskusji a następnie podzieleniu się doświadczeniami bez żadnego...
Porównaj kreacje podmiotu lirycznego we fragmentach „Wielkiego testamentu” Francois Villona i w „Sonecie szalonym” Leopolda Staffa. W analizie tekstów wykorzystaj znane Ci konteksty filozoficzne i literackie.
Francois Villon oraz Leopold Staff to poeci tworzący w zupełnie różnych epokach, w których panował inny styl życia. Francuski twórca- Francois Villon tworzył w okresie średniowiecza, w którym ważny przede wszystkim był Bóg, moralność oraz...
Filozofia
Człowiek w świetle tragedii greckiej: Człowiek wydobywa się z ziemi-matki (bezpieczeństwo) i rzuca się na morze (pełne niebezpieczeństwa). Człowiek potrafi panować nad tym co rodzi się z ziemi, ale nie siłą fizyczną lecz rozumem. Człowieka od...
Antyk.
Antyk - starożytna cywilizacja, głównie grecko - rzymska. Humanizm – postawa intelektualno – moralna propagująca duchowe i materialne potrzeby człowieka oraz wszechstronny rozwój osobowości ludzkiej. Miłość platońska – Platon uważał, że miłość...
Zinterpretuj wiersz Józefa Morelowskiego O zimie, zwracając uwagę na to, jakie tradycje i jakie głosy można w nim usłyszeć.
Pieśń jest to antyczny gatunek liryczny sławiący wielkich ludzi, czyny lub pewne idee, charakteryzujący się regularną budową. Podstawowe założenia tego gatunku spełnia wiersz „O zimie” Józefa Morelowskiego, poety tworzącego w romantyzmie. W jego...
Czy literatura Renesansu miała charakter odtwórczy?
Każda epoka w literaturze korzysta z idei epok wcześniejszych, wychwalając je, czasem krytykując. Zastanawiając się nad szeroko pojętym problemem odtwórczości dojść można do zupełnie abstrakcyjnych wniosków. Bo czy można być oryginalnym, kiedy...
„Et in Arcadia ego”- „I ja byłem w Arkadii”
Człowiek od najdawniejszych swych czasów zawsze poszukiwał krainy, w której byłoby mu lepiej. Naturalna tęsknota człowieka za beztroskim i szczęśliwym życiem ma długą tradycję. Już w czasach starożytnych istniała pamięć o utraconych na zawsze...
Filozofia od Starożytności do Współczesności.
TALES Pierwszym zagadnieniem filozoficznym była kwestia powstania i natury świata. "Wszystko jest z wody, z wody powstało i z wody się składa" Powstanie przyrody kojarzył Tales z narodzinami, wnioskując na podstawie obserwacji, że musi istnieć...
Jak żyć ma człowiek? Kto, komu, jakich i jak udziela rad w Pieśni XI i w innych pieśniach Jana Kochanowskiego?
Jan Kochanowski jest najwybitniejszym poetą polskiego renesansu. Jego utwory, do których możemy zaliczyć pieśni, treny, hymny czy fraszki, oprócz wywołania u czytelników oczywistego uczucia zachwytu nad pięknem jego poezji, pełnią również...
Renesans
RENESANS –POJĘCIA STOICYZM- oznacza że zarówno w szczęściu jak i w nieszczęściu należy zachować równowagę . EPIKUREIZM-(korzystaj z życia) jest to potrzeba korzystania z przyjemności życia a szczęście to brak cierpienia. ...
Rozrachunek renesansowego poety z filozofią stoicką
Filozofia stoicka powstała w III wieku przed naszą erą w Atenach. Głosiła ona, że to co jest zgodne z rozumem jest zgodne z naturą, a to, co z nią zgodne, jest dobre i rozpoznanie tego jest cnotą. Dla stoików cnota stanowiła jedyne dobro moralne,...
Antyk - info ogólne
Cechy epopei – paraleizm, płaszczyzm fabularny, wszechwiedzący narrator, decorum, inwokacja, stałe epitety, ślady tradycji, typowe zwroty, początek kwesti. In medias res – sedno sprawy Systemy filozoficzne: - sceptycyzm – stanowisko odrzucające...
Starożytność
Dlaczego starożytność? Starożytność lub antyk związana jest z faktem że wszystkie dzieła tego okresu powstały w zamierzchłej przeszłość (w języku łacińskim wyraz „Antiquus” oznacza dawny). Terminów tych użyli twórcy jednej z następnych epok...
Etyka madrości: Etyka epikurejska, Etyka buddyjska
I. Etyka Buddyjska Mówienie o "założeniu" religii nie oznacza, że jakoby jakiś natchniony prorok tylko na podstawie własnych przeżyć i przemyśleń faktycznie „stworzył" nową religię i rozpowszechniał ją w świecie. Religia jest bowiem zjawiskiem...
Głos Epikura i twój o szczęściu. Rozważ opinię Epikura, że wola i rozum są gwarancją życia szczęśliwego.
Każdy człowiek dąży podczas swego życia do osiągnięcia szczęścia. Dla każdego jednak to pojęcie będzie odnosiło się do czegoś innego, dla jednych pomyślność w życiu będzie oznaczała posiadanie ogromnych bogactw, dla innych sukcesy w życiu...
Refleksje o życiu w twórczości Jana Kochanowskiego
W różnych utworach są różne punkty widzenia życia, zależy to od stanu ducha autora Pieśni: czerpać radość z każdego dnia (starożytność), stoicki pogląd na wyroki losu, życie; rozum jako środek utrzymania równowagi pokusy-tragiczny los; równowaga...
Oksymoron - literacki znak światopoglądu barokowego.
Oksymoron (z greckiego "dowcipna - niedorzeczność") to figura stylistyczna, po którą bardzo chętnie sięgali twórcy barokowi. Polega ona na żartobliwym zestawieniu dwóch widocznie sprzecznych pojęć. Przyczyną niezwykłej popularności...
Czym różni się humanizm „Trenów” od postawy znanej z „Pieśni” i „Fraszek”?
Termin humanizm został stworzony przez historyków początku XIX wieku i w szerszy znaczeniu oznaczał nazwę postawy filozoficznej. Najszybszy i zarazem pierwszy w pełni rozwój humanizmu, jako teorii antropocentrycznej przypada na okres renesansu....
Poezja Horacego wyrazem radości życia.
Horacy w odzie „Exegi monumentum” – wybudowałem pomnik – porównuje swój dorobek literacki do budowanych przez ludzi potężnych monumentów, których nie jest w stanie nic zniszczyć. Stwierdza, że jego utwory będą trwalsze od królewskich piramid i nie...
Według jakiego modelu życia chciałbym żyć? Stoickiego czy Epikurejskiego?
W starożytności istniało wiele modeli życia, według których żyli nasi przodkowie. Filozofowie obmyslali coraz to nowsze filozofie. Najciekawsze z nich to filozofia stoicka i epikurejska. Filozofia stoicka powstała w około 300 r.p.n.e.,...
Filozofowie i filozofie
Pierwsze koncepcje filozoficzne pojawiły się w koloniach greckich około VII-VI w. pne. Początkowo rozpatrywano zagadnienia związane z powstaniem i naturą świata, dlatego etap ten nazywany jest filozofią przyrody. Przedstawiciele tego okresu bywają...
Jak żyć, by życie było szczęśliwe i sensowne
Jak żyć, by życie było szczęśliwe i sensowne? Na pewno każdy z nas zadawał sobie kiedyś to pytanie. Odpowiedz nie jest w cale taka prosta jak mogłoby się nam to wydawać. Każdy musi sięgnąć głębiej niż tylko w sens naszych postępowań. To pytanie...
Opracowanie renesansu na maturę ustną
Obraz świata i człowieka w literaturze renesansowej. STOICYZM – grecka szkoła filozoficzna założona w III w. P.n.e przez Zenona z Kition celem życia - szczęście czyli życie zgodne z zasadami cnoty, zachowanie umiaru i spokoju, męstwo i cnota,...
„Szczęśliwy ten kto ukochał coś, co nie jest nim samym, zachwycił się przedsięwzięciem porywającym”(T. Kotarbiński). Rozważ, co należy czynić a czego unikać, by osiągnąć szczęście.
Pojęcie szczęścia rozumiane jest przez różnych filozofów w odmienny sposób. Według Epikura szczęście to brak cierpienia, Pozytywnie szczęście definiuje J. Kant- jako zaspokojenie wszystkich naszych skłonności. Inaczej jest natomiast w doktrynach...
Kochanowski - pieśni
Przygotowując się do napisania niniejszej pracy natrafiłam na taki oto opis Fortuny: Niewiasta z zawiązanymi oczyma na drzewie, długą włócznią bijąca po jego gałęziach, z których spadają rozmaite, używane w różnych profesjach przybory, jak...
Antyk opracowanie
Antyk 1 Zagadnienia ogólne 2 Geneza nazwy, chronologia, periodyzacja SZTUKA GRECKA OKRESY PODOKRESY archaiczny wczesnoarchaiczny (geometryczny) 1050 - 700 r. p.n.e. dojrzałego archaizmu (orientalizujący) 700 - 620 r. p.n.e....
Treny J. Kochanowskiego.
Filozofia stoicka została zapoczątkowana w Atenach, w III w. p. n. e. przez Zenona z Kition. Głosiła ona wiarę w człowieka i możliwość osiągnięcia szczęścia. Jej wyznawcy byli racjonalistami i uznawali tylko jeden byt - materię, i poznawanie...
Opracowane pytania na mature ustna z polskiego (XVIII LO, Wrocław, 2002) - wszystkie epoki
Rozszerzenie pliku trzeba zmienic na zip i rozpakowac. Autorzy : yarzombo, janek, cinek, stah, strzałek, jahu, goha, malutka, zasiek, arek, dj, konar, krawiec, łysy, seru... jesli kogos pominalem, wpisalem dwukrotnie lub w zlej kolejnosci,...
Związki poezji Kochanowskiego z Antykiem.
Związki poezji Kochanowskiego z antykiem Widzimy u Kochanowskiego poetycką realizację słów rzymskiego poety Terencjusza: "Człowiekiem jestem i nic, co ludzkie, nie jest mi obce". Za Horacym powtarza "Carpe diem" (chwytaj dzień) i wyraża...
Scharakteryzuj renesansową koncepcję życia w świetle poznanych utworów.
Człowiek wyzwolony, odważny w poszukiwaniu prawdy, uniwersalny, wszechstronnie wykształcony i znający języki to typowy renesansowy humanista O tym jak wyglądał, jakie cechy posiadał i przede wszystkim jak żył człowiek renesansu pisali Jan...
Antyk i Biblia jako źródła kultury europejskiej
"Umysłowość europejska , nawracając wielokrotnie do starożytności, zawsze szukała i znajdowała w kulturze klasycznej to, co odpowiadało istocie jej własnej epoki" Johann Huisinga Starożytnym zawdzięczamy niemało, zarówno na polu życia...
Myśl filiozoficzna, społeczna i polityczna europejskiego odrodzenia.
Odrodzenie to okres w historii kultury europejskiej, kiedy w nauce i sztuce zaczęto twórczo nawiązywać do starożytności, w opozycji do światopoglądu średniowiecznego. Odrodzenie zaczęło się w XIV-XV w. We Włoszech, a od początku XVI w. Objęło inne...
Czy literatura i sztuka pomagają Ci zrozumieć siebie i nasz świat? Odpowiedz, przywołując przykłady różnych tekstów kultury.
Literatura i sztuka pomocne są w zrozumieniu świata. Jest tak, gdyż różnego rodzaju teksty kulturowe ukazują nam życie przez pryzmat doświadczeń ich autorów. W literaturze częstokroć odnaleźć możemy odpowiedzi na nurtujące nas pytania, w sztuce...
Człowiek to wielkość i małość jednocześnie.
Przedstawioną w temacie tezę uważam za słuszną, gdyż człowiek jest istotą zmienną. Potrafi być i wielkim i małym. Jest wielki: „kiedy tworzy, kiedy wyzwala, kiedy światu wśród nocy prometejskie ognie zapala” Cytat W. Broniewskiego. Wielki jest...
Radość życia. Jej źródła i przejawy. Przedstaw problematyke na podstawie renesansowych i pozytywistycznych dzieł literackich przedstaw problematykę. Uwzględnij kontekst filozoficzny i kulturowy.
Motto: Bezustannie należy zabiegać o to, co nam może przysporzyć szczęścia, kto bowiem posiadł szczęście, ma wszystko, co w ogóle mieć można, kogo zaś szczęście ominęło, ten robi wszystko, by je zdobyć.”(by. Epikur z Samos) 3..2..1... start:...
Szczęście każdy nosi w sobie
Problem szczęścia dotyczy każdego . Nie ma istoty ludzkiej , która nie dążyłaby do niego , nie zastanawiałaby się nad tym , czym ono jest . Wszyscy do niego dążymy i życzymy sobie , aby mieć go jak najwięcej w naszym życiu . Czasami nie...