Nie pamiętasz hasła?Hasło? Kliknij tutaj
Radość wspólnego biesiadowania przy winie sławi Jan Kochanowski w Pieśniach . Nawiązuje w nich do idei epikurejskich, ale podkreśla też, że pełną radość daje nie tylko wino, ale i dobre towarzystwo, i czyste sumienie. Nie widać jednak w utworach Jana z Czarnolasu zagrożenia pijaństwem. We fraszce O doktorze Hiszpanie opisana zostaje zabawna sytuacja z doktorem, który „szedł spać trzeźwo, a wstanie pijany”, przyniesiono mu bowiem do łóżka alkohol.
Echa myśli wybitnego filozofa starożytności Epikura znajdziemy nie tylko w utworach antycznych. Poglądy Epikura twórczo podziałały na wyobraźnię wielu znakomitych poetów-myślicieli, np. Horacy nazywał siebie ironicznie (używając terminologii stoików) wieprzkiem z trzody Epikura. Idee epikureizmu połączył z filozofią stoicką oraz, co ciekawe, ideologią chrześcijańską, największy polski poeta doby renesansu – Jan Kochanowski. Echa tego prądu odnajdujemy w pieśniach, w których autor postuluje...
Epikureizm i stoicyzm - dwa ważne nurty filozoficzne, które przenikają twórczość poetów i myślicieli epoki. Epikureizm stworzył Epikur – uważał on, że aby być szczęśliwym, trzeba wierzyć zmysłom,nie uznawać sił ponadnaturalnych i dążyć do przyjemności. Natomiast stoicyzm (Zenona z Kition) poleca zachowanie równowagi duchoweji wyzbycie się wszelkich gwałtownych emocji. Spokój wobec wszystkiego, co nas spotyka, to uniwersalna recepta na szczęśliwe życie. Obok Biblii literatura antyczna...
Podobne stoicyzm pojmował Jan z Czarnolasu, który w swej poezji pogodził zasady stoickie, epikurejskie, chrześcijańskie (!) i horacjańską zasadę złotego środka, poprzestawania na małym: Lecz na szczęście wszelakie Serce ma być jednakie, Bo z nas Fortuna w żywe oczy szydzi, To da, to weźmie, jako się jej widzi. (Jan Kochanowski, Pieśń IX )
Profesorowi Henrykowi Elzenbergowi Dobranoc Marku lampę zgaś i zamknij książkę Już nad głową wznosi się srebrne larum gwiazd to niebo mówi obcą mową t o barbarzyński okrzyk trwogi którego nie zna twa łacina to lęk odwieczny ciemny lęk o kruchy ludzki ląd zaczyna bić i zwycięży Słyszysz szum to przypływ Zburzy twe litery żywiołów niewstrzymany nurt aż runą świata ściany cztery cóż nam – na wietrze drżeć i znów w popioły chuchać mącić eter gryźć palce szukać próżnych słów i...
Epikur z Samos był greckim filozofem – materialistą. Zastanawiał się nad istotą szczęścia i przyjemności. Doszedł do wniosku, że jedynym dobrem jest przyjemność (albo brak bólu) i należy do niej dążyć, nie dręcząc się myślami o siłach nadnaturalnych i śmierci. Głosił między innymi: Śmierć jest dla nas niczym, albowiem wszelkie dobro i zło wiąże się z czuciem, a śmierć jest pozbawieniem czucia. (...) Śmierć – najstraszniejsze z nieszczęść wcale nas nie dotyczy, bo gdy my istniejemy,śmierć...
Huczne rzymskie uczty na dworze Nerona pokazuje Quo vadis Henryka Sienkiewicza. Panuje na nich rozpasanie, sporo się pije, uwodzi kobiety... Epikurejską ucztą, urządzoną na pożegnanie przyjaciół (i pożegnanie z życiem), jest przyjęcie wyprawione przez sybarytę Petroniusza. Rzymski poeta i dostojnik, który popadł w niełaskę Nerona, sprasza przyjaciół, podejmuje ich i czyta im obraźliwy list do cesarza. W czasie uczty podcina sobie żyły, umiera w otoczeniu piękna, miłości (Eunice!),...
Echa epikureizmu można też odnaleźć w wielokrotnie filmowanej powieści Henryka Sienkiewicza Quo vadis , w najbardziej przekonującej kreacji Petroniusza. Ta najpełniej nakreślona, sugestywna postać od początku budziła sympatię widzów i czytelników (polscy widzowie pytali nawet w listach do TVP, czy Petroniusz nie był przypadkiem chrześcijaninem...). Pozytywna piękna postać Rzymianina ma wyraźne rysy epikurejskie. Petroniusz, jak epikurejczycy, ceni zmysłowe przyjemności: otacza się pięknem...
Ale to grunt wesela prawego, Kiedy człowiek sumienia całego Ani czuje w sercu żadnej wady, Przeczby się miał wstydać swojej rady. Temu wina nie trzeba przylewać, Ani grać na lutni, ani śpiewać; Będzie wesół, byś chciał, i o wodzie, Bo się czuje prawie na swobodzie. (Jan Kochanowski, Pieśń II )
Kultura i literatura grecka kojarzy nam się głównie z atenami właśnie tan w 5 i 4 wpne nastąpił rozkwit filozofii, i niezwykłą harmonię osiągnęła rzeźb ,architektura powstały największe dokonania dramatu i teatru ,zrealizował siepóżniej...
John Locke, angielski myśliciel odwoływał się do teorii Tabula Rasa, co rozumiemy jako „czysta karta”. Według niej człowiek rodzi się jako owa nie zapisana karta i na rozwój jego osobowości wpływają otaczające go środowisko, wzorce osobowe i...
John Locke, angielski myśliciel odwoływał się do teorii Tabula Rasa, co rozumiemy jako „czysta karta”. Według niej człowiek rodzi się jako owa nie zapisana karta i na rozwój jego osobowości wpływają otaczające go środowisko, wzorce osobowe i...
Prawdziwa sztuka nigdy się nie starzeje. Po tysiącach lat nie straciły swej urody hymny biblijne, ani eposy Homera, ani też Horacy, mimo że już nieraz ogłaszano śmierć klasyki. Mistrz pieśni Kwintus Horacjusz Flaccus nie zaczynał swego pisarstwa...
Z wielu filozofii tylko nieliczne znalazły swoje miejsce w książkach i podręcznikach szkolnych. Każdą z nich wyróżnia jakiś element, szczegół, drobiazg. Ostatnio zastanawiałam się, która z poznanych przeze mnie dotąd filozofii, cynizmu, sceptyzmu,...
Średniowieczna pokora, renesansowa harmonia, niepokoje baroku - widzenie świata i człowieka w literaturze staropolskiej. Wizja świata i człowieka zmieniała się na przestrzeni dziejów i można nawet stwierdzić, że często to właśnie ona stanowiła...
Gdyby tylko istniało urządzenie, dzięki któremu można by było zobaczyć i porozmawiać z jakąś osobą, a mi zaproponowano by jego przetestowanie, polegające na wskazaniu osoby, dyskusji a następnie podzieleniu się doświadczeniami bez żadnego...
Francois Villon oraz Leopold Staff to poeci tworzący w zupełnie różnych epokach, w których panował inny styl życia. Francuski twórca- Francois Villon tworzył w okresie średniowiecza, w którym ważny przede wszystkim był Bóg, moralność oraz...
Główne szkoły i prądy umysłowe powstały w VI i V wieku p.n.e. Cynicy - grecka szkoła filozoficzna (V-VI w p.n.e. - IV w n.e.) głosząca w etyce ideał cnoty jako życia zgodnego z naturą i ideał mędrca kierującego się tylko rozumem, nie uznającego...
Człowiek w świetle tragedii greckiej: Człowiek wydobywa się z ziemi-matki (bezpieczeństwo) i rzuca się na morze (pełne niebezpieczeństwa). Człowiek potrafi panować nad tym co rodzi się z ziemi, ale nie siłą fizyczną lecz rozumem. Człowieka od...
Antyk - starożytna cywilizacja, głównie grecko - rzymska. Humanizm – postawa intelektualno – moralna propagująca duchowe i materialne potrzeby człowieka oraz wszechstronny rozwój osobowości ludzkiej. Miłość platońska – Platon uważał, że miłość...
Pieśń jest to antyczny gatunek liryczny sławiący wielkich ludzi, czyny lub pewne idee, charakteryzujący się regularną budową. Podstawowe założenia tego gatunku spełnia wiersz „O zimie” Józefa Morelowskiego, poety tworzącego w romantyzmie. W jego...
M. Rej w dialogu "Krótka rozprawa między trzema osobami, Panem, Wójtem a Plebanem" krytykuje stosunki międzyludzkie. Wstęp zachęca czytelnika do refleksji. Autor zarzuca du-chowieństwu pychę, lenistwo, chciwość, zaniedbywanie obowiązków, nie...
Każda epoka w literaturze korzysta z idei epok wcześniejszych, wychwalając je, czasem krytykując. Zastanawiając się nad szeroko pojętym problemem odtwórczości dojść można do zupełnie abstrakcyjnych wniosków. Bo czy można być oryginalnym, kiedy...
Pod wpływem przemian dokonujących się w społeczeństwie greckim, uświadomieniu sobie roli jednostki i rozwojowi jej zainteresowań, Grecy zaczęli zauważać procesy zachodzące w świecie przyrody i szukać ich przyczyn. Warunki odpowiednie dla rozwoju...
Człowiek od najdawniejszych swych czasów zawsze poszukiwał krainy, w której byłoby mu lepiej. Naturalna tęsknota człowieka za beztroskim i szczęśliwym życiem ma długą tradycję. Już w czasach starożytnych istniała pamięć o utraconych na zawsze...
TALES Pierwszym zagadnieniem filozoficznym była kwestia powstania i natury świata. "Wszystko jest z wody, z wody powstało i z wody się składa" Powstanie przyrody kojarzył Tales z narodzinami, wnioskując na podstawie obserwacji, że musi istnieć...
Jan Kochanowski jest najwybitniejszym poetą polskiego renesansu. Jego utwory, do których możemy zaliczyć pieśni, treny, hymny czy fraszki, oprócz wywołania u czytelników oczywistego uczucia zachwytu nad pięknem jego poezji, pełnią również...
RENESANS –POJĘCIA STOICYZM- oznacza że zarówno w szczęściu jak i w nieszczęściu należy zachować równowagę . EPIKUREIZM-(korzystaj z życia) jest to potrzeba korzystania z przyjemności życia a szczęście to brak cierpienia. ...
Każdy człowiek kieruje się w życiu jakąś zasadą, dążąc do celu. Myślę, że z góry narzucone, przez nas, normy zachowania pomagają nam na co dzień. Opierając się na wierszu Horacego pt. ?Nie pytaj, bo wiedzieć nie trzeba? ?...
Rozwijające się cywilizacje greckie w II i I tysiącleciu p.n.e. skupiły się głównie w południowej części Półwyspu Bałkańskiego, żyjąc w żyznych dolinach zewsząd otoczone górami albo morzem. Dzięki świetnie rozwiniętej żegludze kabotażowej...
CHARAKTERYSTYKA NAJWAŻNIEJSZYCH NURTÓW GRECKIEJ FILOZOFII. FILOZOFIA- umiłowanie do nauki. Sokrates- filozof grecki 5 w. p.n.e. najważniejsze wartości to cnota i wiedza napisał maxymy "wiem ze nic nie wiem". Platon- 5/6 w. p.n.e. z...
Filozofia stoicka powstała w III wieku przed naszą erą w Atenach. Głosiła ona, że to co jest zgodne z rozumem jest zgodne z naturą, a to, co z nią zgodne, jest dobre i rozpoznanie tego jest cnotą. Dla stoików cnota stanowiła jedyne dobro moralne,...
Cechy epopei – paraleizm, płaszczyzm fabularny, wszechwiedzący narrator, decorum, inwokacja, stałe epitety, ślady tradycji, typowe zwroty, początek kwesti. In medias res – sedno sprawy Systemy filozoficzne: - sceptycyzm – stanowisko odrzucające...
Dlaczego starożytność? Starożytność lub antyk związana jest z faktem że wszystkie dzieła tego okresu powstały w zamierzchłej przeszłość (w języku łacińskim wyraz „Antiquus” oznacza dawny). Terminów tych użyli twórcy jednej z następnych epok...
„Jak żyć szczęśliwie?” Tak naprawdę nie stawiam jeszcze żadnej pewnej tezy, ponieważ owe pytanie jest bardzo trudne. Na myśl przychodzi mi wiele...
I. Etyka Buddyjska Mówienie o "założeniu" religii nie oznacza, że jakoby jakiś natchniony prorok tylko na podstawie własnych przeżyć i przemyśleń faktycznie „stworzył" nową religię i rozpowszechniał ją w świecie. Religia jest bowiem zjawiskiem...
Każdy człowiek dąży podczas swego życia do osiągnięcia szczęścia. Dla każdego jednak to pojęcie będzie odnosiło się do czegoś innego, dla jednych pomyślność w życiu będzie oznaczała posiadanie ogromnych bogactw, dla innych sukcesy w życiu...
W różnych utworach są różne punkty widzenia życia, zależy to od stanu ducha autora Pieśni: czerpać radość z każdego dnia (starożytność), stoicki pogląd na wyroki losu, życie; rozum jako środek utrzymania równowagi pokusy-tragiczny los; równowaga...
Oksymoron (z greckiego "dowcipna - niedorzeczność") to figura stylistyczna, po którą bardzo chętnie sięgali twórcy barokowi. Polega ona na żartobliwym zestawieniu dwóch widocznie sprzecznych pojęć. Przyczyną niezwykłej popularności...
W poniższej pracy postaram się udowodnic dlaczego film "stowarzyszenie umarłych poetów" jest kontunuacją epikureizmu. Wraz z rozpoczęciem nowego roku szkolnego do elitarnej męskiej szkoły średniej o wielkich osiągnieciach i nader...
1)Budowle i miejsca. Akropol (z gr. Akropolis-wysokie miasto), część starożytnych Aten położony na wzgórzu. Wzniesiony około V wiek p.n.e. Stanowił ważne miejsce w życiu społecznym. Wczasach czasach potęgi ateńskiej, powstały: Partenon,...
Termin humanizm został stworzony przez historyków początku XIX wieku i w szerszy znaczeniu oznaczał nazwę postawy filozoficznej. Najszybszy i zarazem pierwszy w pełni rozwój humanizmu, jako teorii antropocentrycznej przypada na okres renesansu....
Horacy w odzie „Exegi monumentum” – wybudowałem pomnik – porównuje swój dorobek literacki do budowanych przez ludzi potężnych monumentów, których nie jest w stanie nic zniszczyć. Stwierdza, że jego utwory będą trwalsze od królewskich piramid i nie...
W starożytności istniało wiele modeli życia, według których żyli nasi przodkowie. Filozofowie obmyslali coraz to nowsze filozofie. Najciekawsze z nich to filozofia stoicka i epikurejska. Filozofia stoicka powstała w około 300 r.p.n.e.,...
Pierwsze koncepcje filozoficzne pojawiły się w koloniach greckich około VII-VI w. pne. Początkowo rozpatrywano zagadnienia związane z powstaniem i naturą świata, dlatego etap ten nazywany jest filozofią przyrody. Przedstawiciele tego okresu bywają...
Problem szczęścia dotyczy każdego z nas. "Wielu powiada: któż nam szczęście ukaże?" (Ps 4,7). Nie ma istoty ludzkiej, która nie dążyłaby do niego. Szczęście jest bodaj najważniejszą wartością w życiu człowieka, którą stara się on zrealizować za...
Jak żyć, by życie było szczęśliwe i sensowne? Na pewno każdy z nas zadawał sobie kiedyś to pytanie. Odpowiedz nie jest w cale taka prosta jak mogłoby się nam to wydawać. Każdy musi sięgnąć głębiej niż tylko w sens naszych postępowań. To pytanie...
Obraz świata i człowieka w literaturze renesansowej. STOICYZM – grecka szkoła filozoficzna założona w III w. P.n.e przez Zenona z Kition celem życia - szczęście czyli życie zgodne z zasadami cnoty, zachowanie umiaru i spokoju, męstwo i cnota,...
Ideał stworzony przez Reja w żywocie; pokazuje, jak należy wychować nasz ideał, nauczyć go moralności, ogłady towarzyskiej (np. przy pomocy wyjazdu zagranicznego, pobytu na dworze magnata), nie konieczne są studia (Rej nie był wykształcony),...
Pojęcie szczęścia rozumiane jest przez różnych filozofów w odmienny sposób. Według Epikura szczęście to brak cierpienia, Pozytywnie szczęście definiuje J. Kant- jako zaspokojenie wszystkich naszych skłonności. Inaczej jest natomiast w doktrynach...