Epikureizm
Epikurejskie motywy
Ale to grunt wesela prawego, Kiedy człowiek sumienia całego Ani czuje w sercu żadnej wady, Przeczby się miał wstydać swojej rady. Temu wina nie trzeba przylewać, Ani grać na lutni, ani śpiewać; Będzie wesół, byś chciał, i o wodzie, Bo się czuje prawie na swobodzie. (Jan Kochanowski, Pieśń II )
Starożytność : Co nam zostało?
Epikureizm i stoicyzm - dwa ważne nurty filozoficzne, które przenikają twórczość poetów i myślicieli epoki. Epikureizm stworzył Epikur – uważał on, że aby być szczęśliwym, trzeba wierzyć zmysłom,nie uznawać sił ponadnaturalnych i dążyć do przyjemności. Natomiast stoicyzm (Zenona z Kition) poleca zachowanie równowagi duchoweji wyzbycie się wszelkich gwałtownych emocji. Spokój wobec wszystkiego, co nas spotyka, to uniwersalna recepta na szczęśliwe życie. Obok Biblii literatura antyczna...
Echa stoicyzmu w poezji Kochanowskiego
Podobne stoicyzm pojmował Jan z Czarnolasu, który w swej poezji pogodził zasady stoickie, epikurejskie, chrześcijańskie (!) i horacjańską zasadę złotego środka, poprzestawania na małym: Lecz na szczęście wszelakie Serce ma być jednakie, Bo z nas Fortuna w żywe oczy szydzi, To da, to weźmie, jako się jej widzi. (Jan Kochanowski, Pieśń IX )
Uczta rzymska
Huczne rzymskie uczty na dworze Nerona pokazuje Quo vadis Henryka Sienkiewicza. Panuje na nich rozpasanie, sporo się pije, uwodzi kobiety... Epikurejską ucztą, urządzoną na pożegnanie przyjaciół (i pożegnanie z życiem), jest przyjęcie wyprawione przez sybarytę Petroniusza. Rzymski poeta i dostojnik, który popadł w niełaskę Nerona, sprasza przyjaciół, podejmuje ich i czyta im obraźliwy list do cesarza. W czasie uczty podcina sobie żyły, umiera w otoczeniu piękna, miłości (Eunice!),...
Renesansowa biesiada
Radość wspólnego biesiadowania przy winie sławi Jan Kochanowski w Pieśniach . Nawiązuje w nich do idei epikurejskich, ale podkreśla też, że pełną radość daje nie tylko wino, ale i dobre towarzystwo, i czyste sumienie. Nie widać jednak w utworach Jana z Czarnolasu zagrożenia pijaństwem. We fraszce O doktorze Hiszpanie opisana zostaje zabawna sytuacja z doktorem, który „szedł spać trzeźwo, a wstanie pijany”, przyniesiono mu bowiem do łóżka alkohol.
Stoickie motywy
Profesorowi Henrykowi Elzenbergowi Dobranoc Marku lampę zgaś i zamknij książkę Już nad głową wznosi się srebrne larum gwiazd to niebo mówi obcą mową t o barbarzyński okrzyk trwogi którego nie zna twa łacina to lęk odwieczny ciemny lęk o kruchy ludzki ląd zaczyna bić i zwycięży Słyszysz szum to przypływ Zburzy twe litery żywiołów niewstrzymany nurt aż runą świata ściany cztery cóż nam – na wietrze drżeć i znów w popioły chuchać mącić eter gryźć palce szukać próżnych słów i...
Echa epikureizmu w poezji późniejszych wieków
Echa myśli wybitnego filozofa starożytności Epikura znajdziemy nie tylko w utworach antycznych. Poglądy Epikura twórczo podziałały na wyobraźnię wielu znakomitych poetów-myślicieli, np. Horacy nazywał siebie ironicznie (używając terminologii stoików) wieprzkiem z trzody Epikura. Idee epikureizmu połączył z filozofią stoicką oraz, co ciekawe, ideologią chrześcijańską, największy polski poeta doby renesansu – Jan Kochanowski. Echa tego prądu odnajdujemy w pieśniach, w których autor postuluje...
Co głosił Epikur?
Epikur z Samos był greckim filozofem – materialistą. Zastanawiał się nad istotą szczęścia i przyjemności. Doszedł do wniosku, że jedynym dobrem jest przyjemność (albo brak bólu) i należy do niej dążyć, nie dręcząc się myślami o siłach nadnaturalnych i śmierci. Głosił między innymi: Śmierć jest dla nas niczym, albowiem wszelkie dobro i zło wiąże się z czuciem, a śmierć jest pozbawieniem czucia. (...) Śmierć – najstraszniejsze z nieszczęść wcale nas nie dotyczy, bo gdy my istniejemy,śmierć...
Echa epikureizmu w prozie
Echa epikureizmu można też odnaleźć w wielokrotnie filmowanej powieści Henryka Sienkiewicza Quo vadis , w najbardziej przekonującej kreacji Petroniusza. Ta najpełniej nakreślona, sugestywna postać od początku budziła sympatię widzów i czytelników (polscy widzowie pytali nawet w listach do TVP, czy Petroniusz nie był przypadkiem chrześcijaninem...). Pozytywna piękna postać Rzymianina ma wyraźne rysy epikurejskie. Petroniusz, jak epikurejczycy, ceni zmysłowe przyjemności: otacza się pięknem...
Głos Epikura i twój o szczęściu. Rozważ opinię Epikura, że wola i rozum są gwarancją życia szczęśliwego.
Każdy człowiek dąży podczas swego życia do osiągnięcia szczęścia. Dla każdego jednak to pojęcie będzie odnosiło się do czegoś innego, dla jednych pomyślność w życiu będzie oznaczała posiadanie ogromnych bogactw, dla innych sukcesy w życiu...
Renesans - opis
Renesans - Odrodzenie ideałów antyku. Harmonia i umiar, antropocentryzm (człowiek w centrum zainteresowań), humanizm, reformacja (rozbicie uniwersalizmu jednej religii w Europie). Odkrycia geograficzne - zwrot ku wartościom doczesnym. Rozwój sztuk...
Co to jest szczęście? – próby odpowiedzenia na to pytanie w literaturze różnych epok.
Literatura od samego początku zastanawiała się czym jest szczęście. W wielu utworach znajdujemy odpowiedzi na to pytanie. Jednak nie zawsze możemy się z nimi zgodzić, gdyż dla jednych szczęściem będzie rodzina, dom, własne cztery kąty, a dla...
Filozofia w Antyku i sredniowieczu - skrot
ANTYK • szkoła jońska – przyroda - Talles – wszystko powstało z wody – energia, materia, forma, arche - Anaksymander – wszechświat jako bezkres, wieczny ruch, zasady dedukcji - Heraklit – arche w postaci ognia, relatywizm, logos –...
Cechy antyku.
Klasycyzm - czyli nie ma problemu... W kulturze starożytnej istniał przede wszystkim jeden, wspólny wszystkim twórcom wzorzec sztuki - opartej na wspólnie pojmowanym pięknie, harmonii i zasadzie mimesis. Ta ostatnia głosiła, że artysta powinien...
Interpretacja tekstów Szarzyńskiego i Kochanowskiego.
Większa część dorobku Sępa-Szarzyńskiego zaginęła, zachował się jedynie zbiór wierszy, na który składa się: 6 sonetów, 6 parafraz psalmów Dawida, 9 pieśni oraz inne drobne utwory, pisane zarówno po łacinie, jak i po polsku. Użyta przez...
Według jakiego modelu życia chciałbym żyć? Stoickiego czy Epikurejskiego?
W starożytności istniało wiele modeli życia, według których żyli nasi przodkowie. Filozofowie obmyslali coraz to nowsze filozofie. Najciekawsze z nich to filozofia stoicka i epikurejska. Filozofia stoicka powstała w około 300 r.p.n.e.,...
Prównanie starożytnej Grecji i Rzymu
GRECJA STAROŻYTNA - zasiedlona przynajmniej od środk. paleolitu, w epokę brązu weszła ok. 3000 p.n.e. W wyniku migracji w II tysiącleciu p.n.e. Grecja została zajęta przez nową indoeuropejską ludność, ukształtował się stan posiadania i utrwaliły...
Starozytna Grecja
CHARAKTERYSTYKA NAJWAŻNIEJSZYCH NURTÓW GRECKIEJ FILOZOFII. FILOZOFIA- umiłowanie do nauki. Sokrates- filozof grecki 5 w. p.n.e. najważniejsze wartości to cnota i wiedza napisał maxymy "wiem ze nic nie wiem". Platon- 5/6 w. p.n.e. z...
Filozofia grecka
[ ΦΙΛΟΣΟΦΊΑ GRESKA] Filozofia (z gr. „filo” czyli lubić, kochać i „sophia” czyli mądrość po połączeniu: „umiłowanie mądrości”) – termin oznaczający historycznie zmienną pod względem zakresu i treści dziedzinę ogólnych rozważań na tematy istoty...
Filozofia
PLATON Żył w latach od ok. 437 do 347 r. p.n.e. Urodził się w Atenach, w czasie największej jego świetności. Pochodził ze znanego rodu Kodrosa, dzięki matce był spokrewniony z Solonem. Po dziadku nazywał się Arystoklesem, a ze względu na swoją...
Synteza epoki Antyku.
SYNTEZA - ANTYK Antyk jest pierwszą epoką w dziejach kultury i zarazem epoką najdłuższą. Pierwotnie twórczość literacka miała charakter ustny i była związana ze śpiewem i wierzeniami. W jaskiniach Europy odkryto malowidła pochodzące sprzed...
Motywy horacjańskie i sposób ich wykorzystania w Pieśni XXIV Jana Kochanowskiego i wierszu Juliana Tuwima „Do Losu”.
Dorobek literacki Jana Kochanowskiego, uważanego za najwybitniejszego twórcę swojej epoki jest ogromny. Obok wczesnych utworów po łacinie i tłumaczeń poetów starożytnych napisał wiele fraszek, pieśni, epigramatów i elegii. Jest autorem...
Jan Kochanowski - biografia i twórczość.
Jan Kochanowski (1530-1584) urodził się w Sycynie (Radomskie). Pochodził ze średnio zamożnej, wielodzietnej rodziny szlacheckiej. Znakomite wykształcenie i erudycję zdobył dzięki piętnastoletnim studiom - najpierw na wydziale sztuk Akademii...
Charakterystyka Antyku.
Kultura i literatura grecka kojarzy nam się głównie z atenami właśnie tam w V i IV w pne nastąpił rozkwit filozofii, i niezwykłą harmonię osiągnęła rzeźb, architektura powstały największe dokonania dramatu i teatru, zrealizował siepóżniej...
Charakterystyka antyku
Kultura i literatura grecka kojarzy nam się głównie z atenami właśnie tan w 5 i 4 wpne nastąpił rozkwit filozofii, i niezwykłą harmonię osiągnęła rzeźb ,architektura powstały największe dokonania dramatu i teatru ,zrealizował siepóżniej...
Jakie wartości istotne dla bohaterów Starożytności i Odrodzenia chciałbyś uczynić własnymi.
John Locke, angielski myśliciel odwoływał się do teorii Tabula Rasa, co rozumiemy jako „czysta karta”. Według niej człowiek rodzi się jako owa nie zapisana karta i na rozwój jego osobowości wpływają otaczające go środowisko, wzorce osobowe i...
Co odziedziczyliśmy po starożytnych kulturach ?
Kultura rzymska i kultura grecka to dwie wielkie kultury po których wiele pozostałości przetrwało do dziś. No właśnie, czy możemy się uważać za potomków kulturowych Greków i Rzymian? Moim zdaniem możemy ,ponieważ w czasach nam...
Jakie wartości istotne dla bohaterów starożytności i odrodzenia chciałbyś uczynić własnymi
John Locke, angielski myśliciel odwoływał się do teorii Tabula Rasa, co rozumiemy jako „czysta karta”. Według niej człowiek rodzi się jako owa nie zapisana karta i na rozwój jego osobowości wpływają otaczające go środowisko, wzorce osobowe i...
Horacy.
Horacy żył w latach 65-8 p.n.e. Był rzymianinem, synem wyzwoleńca. Odebrał nauki w Atenach i Rzymie. Służył również w Armii(Republikańskiej Armii Brutusa)-odebrano mu z tego powodu majątek. Dzięki poecie Wergiliuszowi poznał człowieka o nazwisku...
Kochanowski - pieśni
Przygotowując się do napisania niniejszej pracy natrafiłam na taki oto opis Fortuny: Niewiasta z zawiązanymi oczyma na drzewie, długą włócznią bijąca po jego gałęziach, z których spadają rozmaite, używane w różnych profesjach przybory, jak...
„Szczęśliwy ten kto ukochał coś, co nie jest nim samym, zachwycił się przedsięwzięciem porywającym”(T. Kotarbiński). Rozważ, co należy czynić a czego unikać, by osiągnąć szczęście.
Pojęcie szczęścia rozumiane jest przez różnych filozofów w odmienny sposób. Według Epikura szczęście to brak cierpienia, Pozytywnie szczęście definiuje J. Kant- jako zaspokojenie wszystkich naszych skłonności. Inaczej jest natomiast w doktrynach...
Czy Kochanowski był twórcą oryginalnym?
Jan Kochanowski to najwybitniejszy polski poeta okresu renesansu. To poeta zupełnie wyjątkowy. W pełni zasługuje na miano twórcy polskiej poezji narodowej. Kochanowski dokonał rzeczy wielkiej, stworzył, praktycznie od podstaw, poezję w języku...
Filozofia ze wszystkich epok
STAROŻYT: 1) epikureizm od Epikura (IV-III pne) droga do szczęść do unik cierpien. Dobro to brak bólu, człow ma chwytać dzień – carpe diem, liczy się to, co obecne. 2) stoicyzm – Zenon z Kition z IIIw pne. Człow aby osiąg szczęśc musi zachow...
Szczęście
Szczęście najogólniej określane jest jako układ życia w najwyższym stopniu pomyślny i zadowalający. W mowie potocznej wyraz ten jest używany niejednoznacznie. Mówi się o szczęściu w wypadku wielkiego zadowolenia, nie zastanawiając się nad...
Etyka madrości: Etyka epikurejska, Etyka buddyjska
I. Etyka Buddyjska Mówienie o "założeniu" religii nie oznacza, że jakoby jakiś natchniony prorok tylko na podstawie własnych przeżyć i przemyśleń faktycznie „stworzył" nową religię i rozpowszechniał ją w świecie. Religia jest bowiem zjawiskiem...
Horacyjańska refleksja nad życiem.
Prawdziwa sztuka nigdy się nie starzeje. Po tysiącach lat nie straciły swej urody hymny biblijne, ani eposy Homera, ani też Horacy, mimo że już nieraz ogłaszano śmierć klasyki. Mistrz pieśni Kwintus Horacjusz Flaccus nie zaczynał swego pisarstwa...
Filozofowie i filozofie
Pierwsze koncepcje filozoficzne pojawiły się w koloniach greckich około VII-VI w. pne. Początkowo rozpatrywano zagadnienia związane z powstaniem i naturą świata, dlatego etap ten nazywany jest filozofią przyrody. Przedstawiciele tego okresu bywają...
Horacjańska filozofia życia na podstawie omawianych utworów.
Horacy był najsławniejszym poetą rzymskim. Był autorem znakomitych wierszy, pieśni, satyr i listów poetyckich. Głosił mądre zasady człowieka znającego ludzki los, człowieka, który wie, że bogactwo rzadko przynosi szczęście i że życie w zdrowiu,...
Opracowanie renesansu na maturę ustną
Obraz świata i człowieka w literaturze renesansowej. STOICYZM – grecka szkoła filozoficzna założona w III w. P.n.e przez Zenona z Kition celem życia - szczęście czyli życie zgodne z zasadami cnoty, zachowanie umiaru i spokoju, męstwo i cnota,...
Pieśni i Fraszki Jan Kochanowski.
Pieśń II Serce roście patrząc na te czasy! Mało przed tym gołe były lasy, Śnieg na ziemi wysszej łokcia lażał, A o rzekach wóz nacięższy zbieżał. Teraz drzewa liście na się wzięły, Polne łąki pięknie zakwitnęły; Loy zeszły, a po czystej...
Rozrachunek renesansowego poety z filozofią stoicką
Filozofia stoicka powstała w III wieku przed naszą erą w Atenach. Głosiła ona, że to co jest zgodne z rozumem jest zgodne z naturą, a to, co z nią zgodne, jest dobre i rozpoznanie tego jest cnotą. Dla stoików cnota stanowiła jedyne dobro moralne,...
Czy literatura i sztuka pomagają Ci zrozumieć siebie i nasz świat? Odpowiedz, przywołując przykłady różnych tekstów kultury.
Literatura i sztuka pomocne są w zrozumieniu świata. Jest tak, gdyż różnego rodzaju teksty kulturowe ukazują nam życie przez pryzmat doświadczeń ich autorów. W literaturze częstokroć odnaleźć możemy odpowiedzi na nurtujące nas pytania, w sztuce...
Historia doktryn politycznych.
Cechy demokracji ateńskiej: -idea wolności(wolność słowa) -równość praw- realizowana poprzez rowne traktowanie przed sadem, przede podatkowym, rownosc w dostępie do stanowisk, elity rządzące otrzymywaly pensje jako czynnik antykorupcyjny...
Kto, komu i jakich udziela rad w Pieśni XI i w innych pieśniach Jana Kochanowskiego?
,,Jak żyć ma człowiek? Kto, komu i jakich udziela rad w Pieśni XI i w innych pieśniach Jana Kochanowskiego? Wykorzystaj w wypracowaniu stosowne konteksty filozoficzne i historycznoliterackie". Ludzie od zarania dziejów z...
Moja "apteczka filozoficzna", czyli stoicyzm, cynizm, epikureizm i sceptyzm według moich poglądów
Z wielu filozofii tylko nieliczne znalazły swoje miejsce w książkach i podręcznikach szkolnych. Każdą z nich wyróżnia jakiś element, szczegół, drobiazg. Ostatnio zastanawiałam się, która z poznanych przeze mnie dotąd filozofii, cynizmu, sceptyzmu,...
Treny J. Kochanowskiego.
Filozofia stoicka została zapoczątkowana w Atenach, w III w. p. n. e. przez Zenona z Kition. Głosiła ona wiarę w człowieka i możliwość osiągnięcia szczęścia. Jej wyznawcy byli racjonalistami i uznawali tylko jeden byt - materię, i poznawanie...
Porównaj różnorodne ujęcia świata i człowieka w kulturze epoki renesansu
Renesans to epoka przypadają ca na wiek XVI. Nastąpił wtedy wzrost zainteresowania człowiekiem i jego sprawami. Miejsce średniowiecznego teocentryzmu zajął antropocentryzm, który głosił, że „wszystkich rzeczy miarą jest człowiek” i podkreślał jego...
,,Jak żyć ma człowiek? Kto, komu i jakich udziela rad w Pieśni XI i w innych pieśniach Jana Kochanowskiego? Wykorzystaj w wypracowaniu stosowne konteksty filozoficzne i historycznoliterackie".
Człowiek od wieków szuka odpowiedzi na pytania egzystencjalne. Każdy z nas szuka własnego sposobu na życie, bo każdy z nas chce przejść przez życie inaczej. A jakich rad i sposobów na życie udziela nam Jan Kochanowski poprzez swoje pieśni, który...
Antyk
ANTYK Pierwsza i najdłuższa (ok. 1500 lat) epoka literacka w dziejach kultury europejskiej. GRECJA /HELLADA/ - RZYM /ROMA/ - IZRAEL /ŻYDZI/ - BIBLIA Epoka ta trwała od ok. 900r. p.n.e....
