Epikureizm
Epikurejskie motywy
Ale to grunt wesela prawego, Kiedy człowiek sumienia całego Ani czuje w sercu żadnej wady, Przeczby się miał wstydać swojej rady. Temu wina nie trzeba przylewać, Ani grać na lutni, ani śpiewać; Będzie wesół, byś chciał, i o wodzie, Bo się czuje prawie na swobodzie. (Jan Kochanowski, Pieśń II )
Starożytność : Co nam zostało?
Epikureizm i stoicyzm - dwa ważne nurty filozoficzne, które przenikają twórczość poetów i myślicieli epoki. Epikureizm stworzył Epikur – uważał on, że aby być szczęśliwym, trzeba wierzyć zmysłom,nie uznawać sił ponadnaturalnych i dążyć do przyjemności. Natomiast stoicyzm (Zenona z Kition) poleca zachowanie równowagi duchoweji wyzbycie się wszelkich gwałtownych emocji. Spokój wobec wszystkiego, co nas spotyka, to uniwersalna recepta na szczęśliwe życie. Obok Biblii literatura antyczna...
Echa stoicyzmu w poezji Kochanowskiego
Podobne stoicyzm pojmował Jan z Czarnolasu, który w swej poezji pogodził zasady stoickie, epikurejskie, chrześcijańskie (!) i horacjańską zasadę złotego środka, poprzestawania na małym: Lecz na szczęście wszelakie Serce ma być jednakie, Bo z nas Fortuna w żywe oczy szydzi, To da, to weźmie, jako się jej widzi. (Jan Kochanowski, Pieśń IX )
Uczta rzymska
Huczne rzymskie uczty na dworze Nerona pokazuje Quo vadis Henryka Sienkiewicza. Panuje na nich rozpasanie, sporo się pije, uwodzi kobiety... Epikurejską ucztą, urządzoną na pożegnanie przyjaciół (i pożegnanie z życiem), jest przyjęcie wyprawione przez sybarytę Petroniusza. Rzymski poeta i dostojnik, który popadł w niełaskę Nerona, sprasza przyjaciół, podejmuje ich i czyta im obraźliwy list do cesarza. W czasie uczty podcina sobie żyły, umiera w otoczeniu piękna, miłości (Eunice!),...
Echa epikureizmu w poezji późniejszych wieków
Echa myśli wybitnego filozofa starożytności Epikura znajdziemy nie tylko w utworach antycznych. Poglądy Epikura twórczo podziałały na wyobraźnię wielu znakomitych poetów-myślicieli, np. Horacy nazywał siebie ironicznie (używając terminologii stoików) wieprzkiem z trzody Epikura. Idee epikureizmu połączył z filozofią stoicką oraz, co ciekawe, ideologią chrześcijańską, największy polski poeta doby renesansu – Jan Kochanowski. Echa tego prądu odnajdujemy w pieśniach, w których autor postuluje...
Co głosił Epikur?
Epikur z Samos był greckim filozofem – materialistą. Zastanawiał się nad istotą szczęścia i przyjemności. Doszedł do wniosku, że jedynym dobrem jest przyjemność (albo brak bólu) i należy do niej dążyć, nie dręcząc się myślami o siłach nadnaturalnych i śmierci. Głosił między innymi: Śmierć jest dla nas niczym, albowiem wszelkie dobro i zło wiąże się z czuciem, a śmierć jest pozbawieniem czucia. (...) Śmierć – najstraszniejsze z nieszczęść wcale nas nie dotyczy, bo gdy my istniejemy,śmierć...
Renesansowa biesiada
Radość wspólnego biesiadowania przy winie sławi Jan Kochanowski w Pieśniach . Nawiązuje w nich do idei epikurejskich, ale podkreśla też, że pełną radość daje nie tylko wino, ale i dobre towarzystwo, i czyste sumienie. Nie widać jednak w utworach Jana z Czarnolasu zagrożenia pijaństwem. We fraszce O doktorze Hiszpanie opisana zostaje zabawna sytuacja z doktorem, który „szedł spać trzeźwo, a wstanie pijany”, przyniesiono mu bowiem do łóżka alkohol.
Echa epikureizmu w prozie
Echa epikureizmu można też odnaleźć w wielokrotnie filmowanej powieści Henryka Sienkiewicza Quo vadis , w najbardziej przekonującej kreacji Petroniusza. Ta najpełniej nakreślona, sugestywna postać od początku budziła sympatię widzów i czytelników (polscy widzowie pytali nawet w listach do TVP, czy Petroniusz nie był przypadkiem chrześcijaninem...). Pozytywna piękna postać Rzymianina ma wyraźne rysy epikurejskie. Petroniusz, jak epikurejczycy, ceni zmysłowe przyjemności: otacza się pięknem...
Stoickie motywy
Profesorowi Henrykowi Elzenbergowi Dobranoc Marku lampę zgaś i zamknij książkę Już nad głową wznosi się srebrne larum gwiazd to niebo mówi obcą mową t o barbarzyński okrzyk trwogi którego nie zna twa łacina to lęk odwieczny ciemny lęk o kruchy ludzki ląd zaczyna bić i zwycięży Słyszysz szum to przypływ Zburzy twe litery żywiołów niewstrzymany nurt aż runą świata ściany cztery cóż nam – na wietrze drżeć i znów w popioły chuchać mącić eter gryźć palce szukać próżnych słów i...
Filozofia antyku.
Filozofia wyjaśnia genezę świata, powstanie człowieka, zawiera niepisany kodeks postępowania w stosunkach międzyludzkich. W starożytnej Grecji ( a potem w Rzymie ) wytworzyły się dwa poglądy (nurty) filozoficzne: - człowiek i świat powstał...
Twórczość Horacego i motywy zawarte w jego utworach - filozofia pieśni (stoicyzm, epikureizm).
Horacy był najsławniejszym poetą rzymskim, świadomym swej poetyckiej wielkości ("non omnis moriar" - nie wszystek umrę). Był autorem znakomitych wierszy, pieśni (które później nazwano odami), satyr i listów poetyckich. Głosił mądre zasady...
Wyjaśnij pojęcia: epikureizm, stoicyzm, sceptycyzm, hedonizm
Epikureizm jest tworem Epikura; uważał on, że celem człowieka jest szczęście, które utożsamiali z przyjemnością, przeciwstawił je nieszczęściu, powstającemu w wyniku doznawania cierpienia; wiedząc, że życie jest krótkie, Epikur uważał, że należy z...
Model człowieka i obywatela w twórczości M. Reja, A.F. Modrzewskiego i J. Kochanowskiego.
M. Rej w dialogu "Krótka rozprawa między trzema osobami, Panem, Wójtem a Plebanem" krytykuje stosunki międzyludzkie. Wstęp zachęca czytelnika do refleksji. Autor zarzuca du-chowieństwu pychę, lenistwo, chciwość, zaniedbywanie obowiązków, nie...
Filozofia renesansu.
Zasadniczym nowum, odróżniającym renesans od średniowiecza, było wprowadzenie antropocentryzmu. Człowiek, jego rozum stawał się miarą wszechrzeczy, a zmniejszało się znaczenie Boga. Człowiek stawał się twórcą własnego losu. Wyrazem takiej...
Refleksje o życiu w twórczości Jana Kochanowskiego
W różnych utworach są różne punkty widzenia życia, zależy to od stanu ducha autora Pieśni: czerpać radość z każdego dnia (starożytność), stoicki pogląd na wyroki losu, życie; rozum jako środek utrzymania równowagi pokusy-tragiczny los; równowaga...
Rej i Kochanowski o powinnościach "Żywot człowieka poczciwego".
"Żywot człowieka poczciwego", jest traktatem parenetycznym podsumowującym życie Reja, napisanym pod koniec życia. Jest jakby filozoficznym testamentem i pożegnaniem ze światem jednocześnie. zawarte są tu poglądy na temat życia i człowieka;...
Dlaczego "człowiek poczciwy" może być określony jako postać epoki renesansu?
Ideał stworzony przez Reja w żywocie; pokazuje, jak należy wychować nasz ideał, nauczyć go moralności, ogłady towarzyskiej (np. przy pomocy wyjazdu zagranicznego, pobytu na dworze magnata), nie konieczne są studia (Rej nie był wykształcony),...
Wizyta w Czarnolesie na podst. utworów Jana Kochanowskiego.
Temat: "Moja wizyta w Czarnolesie" PLAN: I Wstęp: 1. Przybycie do Czarnolasu, pierwsze wrażenia, gospodarze domu. 2. Spokojne Życie na wsi ("Pieśń świętojańska o Sobótce"). II Rozwinięcie: 1. Życie rodzinne w...
Czy literatura Renesansu miała charakter odtwórczy?
Każda epoka w literaturze korzysta z idei epok wcześniejszych, wychwalając je, czasem krytykując. Zastanawiając się nad szeroko pojętym problemem odtwórczości dojść można do zupełnie abstrakcyjnych wniosków. Bo czy można być oryginalnym, kiedy...
Renesans i barok - dwie epoki i dwie wizje świata.
Podczas badań nad literaturą kolejnych epok zauważono, że epoki, które nie następowały bezpośrednio po sobie posiadają pewne cechy dla siebie wspólne. Natomiast okresy, które następowały bezpośrednio po sobie bardzo się od siebie różnią. Nie...
Oksymoron - literacki znak światopoglądu barokowego.
Oksymoron (z greckiego "dowcipna - niedorzeczność") to figura stylistyczna, po którą bardzo chętnie sięgali twórcy barokowi. Polega ona na żartobliwym zestawieniu dwóch widocznie sprzecznych pojęć. Przyczyną niezwykłej popularności...
Lektury optymistyczne głoszące pochwałę życia.
„Nie bez powabów jest ten straszny świat, nie bez poranków dla których warto się zbudzić” (W. Szymborska) Lektury optymistyczne głoszące pochwałę życia i potrzebę zgody człowieka ze światem w Twoich doświadczeniach czytelniczych. Temat...
Przegląd literatury - od Homera do Boccaccia.
Biblia Mitologia Homer „ Iliada ” i „ Odyseja ” Starożytność V wiek ( 475 r.n.e. ) Średniowiecze Średniowiecze w Polsce od chrztu Polski – 966 r XV wiek Jan Kochanowski Renesans Mikołaj Rej ( odrodzenie ) Sęp Szarzyński...
Myśl filiozoficzna, społeczna i polityczna europejskiego odrodzenia.
Odrodzenie to okres w historii kultury europejskiej, kiedy w nauce i sztuce zaczęto twórczo nawiązywać do starożytnmości, w opozycji do światopoglądu średniowiecznego. Odrodzenie zaczeło się w XIV-XV w. We Wołszech, a od początku XVI w. Objęło...
Scharakteryzuj renesansową koncepcję życia w świetle poznanych utworów.
Człowiek wyzwolony, odważny w poszukiwaniu prawdy, uniwersalny, wszechstronnie wykształcony i znający języki to typowy renesansowy humanista O tym jak wyglądał, jakie cechy posiadał i przede wszystkim jak żył człowiek renesansu pisali Jan...
Antyk - info ogólne
Cechy epopei – paraleizm, płaszczyzm fabularny, wszechwiedzący narrator, decorum, inwokacja, stałe epitety, ślady tradycji, typowe zwroty, początek kwesti. In medias res – sedno sprawy Systemy filozoficzne: - sceptycyzm – stanowisko odrzucające...
Ateny jako centrum życia kulturalnego Grecji.
Pod wpływem przemian dokonujących się w społeczeństwie greckim, uświadomieniu sobie roli jednostki i rozwojowi jej zainteresowań, Grecy zaczęli zauważać procesy zachodzące w świecie przyrody i szukać ich przyczyn. Warunki odpowiednie dla rozwoju...
„Et in Arcadia ego”- „I ja byłem w Arkadii”
Człowiek od najdawniejszych swych czasów zawsze poszukiwał krainy, w której byłoby mu lepiej. Naturalna tęsknota człowieka za beztroskim i szczęśliwym życiem ma długą tradycję. Już w czasach starożytnych istniała pamięć o utraconych na zawsze...
Szczęście każdy nosi w sobie
Problem szczęścia dotyczy każdego . Nie ma istoty ludzkiej , która nie dążyłaby do niego , nie zastanawiałaby się nad tym , czym ono jest . Wszyscy do niego dążymy i życzymy sobie , aby mieć go jak najwięcej w naszym życiu . Czasami nie...
Charakterystyka antyku
Kultura i literatura grecka kojarzy nam się głównie z atenami właśnie tan w 5 i 4 wpne nastąpił rozkwit filozofii, i niezwykłą harmonię osiągnęła rzeźb ,architektura powstały największe dokonania dramatu i teatru ,zrealizował siepóżniej...
Jakie wartości istotne dla bohaterów Starożytności i Odrodzenia chciałbyś uczynić własnymi.
John Locke, angielski myśliciel odwoływał się do teorii Tabula Rasa, co rozumiemy jako „czysta karta”. Według niej człowiek rodzi się jako owa nie zapisana karta i na rozwój jego osobowości wpływają otaczające go środowisko, wzorce osobowe i...
Co odziedziczyliśmy po starożytnych kulturach ?
Kultura rzymska i kultura grecka to dwie wielkie kultury po których wiele pozostałości przetrwało do dziś. No właśnie, czy możemy się uważać za potomków kulturowych Greków i Rzymian? Moim zdaniem możemy ,ponieważ w czasach nam...
Jakie wartości istotne dla bohaterów starożytności i odrodzenia chciałbyś uczynić własnymi
John Locke, angielski myśliciel odwoływał się do teorii Tabula Rasa, co rozumiemy jako „czysta karta”. Według niej człowiek rodzi się jako owa nie zapisana karta i na rozwój jego osobowości wpływają otaczające go środowisko, wzorce osobowe i...
Horacy.
Horacy żył w latach 65-8 p.n.e. Był rzymianinem, synem wyzwoleńca. Odebrał nauki w Atenach i Rzymie. Służył również w Armii(Republikańskiej Armii Brutusa)-odebrano mu z tego powodu majątek. Dzięki poecie Wergiliuszowi poznał człowieka o nazwisku...
Kochanowski - pieśni
Przygotowując się do napisania niniejszej pracy natrafiłam na taki oto opis Fortuny: Niewiasta z zawiązanymi oczyma na drzewie, długą włócznią bijąca po jego gałęziach, z których spadają rozmaite, używane w różnych profesjach przybory, jak...
„Szczęśliwy ten kto ukochał coś, co nie jest nim samym, zachwycił się przedsięwzięciem porywającym”(T. Kotarbiński). Rozważ, co należy czynić a czego unikać, by osiągnąć szczęście.
Pojęcie szczęścia rozumiane jest przez różnych filozofów w odmienny sposób. Według Epikura szczęście to brak cierpienia, Pozytywnie szczęście definiuje J. Kant- jako zaspokojenie wszystkich naszych skłonności. Inaczej jest natomiast w doktrynach...
Czy Kochanowski był twórcą oryginalnym?
Jan Kochanowski to najwybitniejszy polski poeta okresu renesansu. To poeta zupełnie wyjątkowy. W pełni zasługuje na miano twórcy polskiej poezji narodowej. Kochanowski dokonał rzeczy wielkiej, stworzył, praktycznie od podstaw, poezję w języku...
Renesansowa koncepcja człowieka i świata (renesansowy optymizm )a pesymistyczna wymowa wiersza pt. „Przedpowitanie” .Zbuduj rozprawkę porównując współczesną i renesansową wizję człowieka i świata .
Renesansowa koncepcja człowieka i świata a pesymistyczna wymowa wiersza autorstwa Urszuli Kozioł pt. ”Przedpowitanie” są do siebie podobne . Po okresie ciemnego średniowiecza, pełnego zabobonów i całkowitego podporządkowania życia kościołowi i...
Filozofia ze wszystkich epok
STAROŻYT: 1) epikureizm od Epikura (IV-III pne) droga do szczęść do unik cierpien. Dobro to brak bólu, człow ma chwytać dzień – carpe diem, liczy się to, co obecne. 2) stoicyzm – Zenon z Kition z IIIw pne. Człow aby osiąg szczęśc musi zachow...
Szczęście
Szczęście najogólniej określane jest jako układ życia w najwyższym stopniu pomyślny i zadowalający. W mowie potocznej wyraz ten jest używany niejednoznacznie. Mówi się o szczęściu w wypadku wielkiego zadowolenia, nie zastanawiając się nad...
Etyka madrości: Etyka epikurejska, Etyka buddyjska
I. Etyka Buddyjska Mówienie o "założeniu" religii nie oznacza, że jakoby jakiś natchniony prorok tylko na podstawie własnych przeżyć i przemyśleń faktycznie „stworzył" nową religię i rozpowszechniał ją w świecie. Religia jest bowiem zjawiskiem...
Antyk i Biblia jako źródła kultury europejskiej.
"Umysłowość europejska , nawracając wielokrotnie do starożytności, zawsze szukała i znajdowała w kulturze klasycznej to, co odpowiadało istocie jej własnej epoki" Johann Huisinga Starożytnym zawdzięczamy niemało, zarówno na polu...
Antyk
ANTYK - HISTORIA PNE: VIII - wiek epiki; VII-VI - liryki, V - dramatu, IV - filozofów (V-IV: złoty wiek), III - epigramatu; 395 ne - podział Imp. Rzym. na wsch. (Bizancjum - protestanci) i zach. (Rzym - katolicy); 476 ne - upadek ces....
Horacyjańska refleksja nad życiem.
Prawdziwa sztuka nigdy się nie starzeje. Po tysiącach lat nie straciły swej urody hymny biblijne, ani eposy Homera, ani też Horacy, mimo że już nieraz ogłaszano śmierć klasyki. Mistrz pieśni Kwintus Horacjusz Flaccus nie zaczynał swego pisarstwa...
Filozofowie i filozofie
Pierwsze koncepcje filozoficzne pojawiły się w koloniach greckich około VII-VI w. pne. Początkowo rozpatrywano zagadnienia związane z powstaniem i naturą świata, dlatego etap ten nazywany jest filozofią przyrody. Przedstawiciele tego okresu bywają...
Kontynuacja carpe diem w "Stowarzyszeniu umarłych poetów".
W poniższej pracy postaram się udowodnic dlaczego film "stowarzyszenie umarłych poetów" jest kontunuacją epikureizmu. Wraz z rozpoczęciem nowego roku szkolnego do elitarnej męskiej szkoły średniej o wielkich osiągnieciach i nader...
Frasyki i pieśni - Kochanowski - dokładne opracowanie
Kochanowski fraszki i pieśni Kochanowski w swych pieśniach i fraszkach przedewszystkim ukazuje pragnienie spokojnego życia, bez burz, łez i mocnych wrażeń. Poeta pragnie żyć w harmoni i w zgodzie z naturą,ceni prawość cnotę,...
Horacjańska filozofia życia na podstawie omawianych utworów.
Horacy był najsławniejszym poetą rzymskim. Był autorem znakomitych wierszy, pieśni, satyr i listów poetyckich. Głosił mądre zasady człowieka znającego ludzki los, człowieka, który wie, że bogactwo rzadko przynosi szczęście i że życie w zdrowiu,...
Opracowanie renesansu na maturę ustną
Obraz świata i człowieka w literaturze renesansowej. STOICYZM – grecka szkoła filozoficzna założona w III w. P.n.e przez Zenona z Kition celem życia - szczęście czyli życie zgodne z zasadami cnoty, zachowanie umiaru i spokoju, męstwo i cnota,...
Przedstaw osiągnięcia cywilizacji antycznych w dziedzinach: literatury, sztuki, sportu, filozofii, prawa i ustroju.
Mimo, że pierwszy homo sapiens narodził się dopiero dwieście pięćdziesiąt tysięcy lat temu, to pierwsze narzędzia z kamienia, kości rogu i drewna były wykorzystywane przez przodków człowieka ok. dwóch i pół miliona lat temu. Wielkie osiągnięcia...