Jan z Czarnolasu
Motyw śmierci
Jak powszechnie wiadomo śmierć towarzyszy człowiekowi od początku jego istnienia, zawsze odbierana jako coś negatywnego, powodującego cierpienie. Chrześcijaństwo traktuje ją jako „ianua vitae” (wrota życia), ucieczkę od ziemskiego cierpienia i...
Kształtowanie uczuć patriotycznych w polskiej literaturze renesansowej - na podstawie wybranych utworów.
Pojawia się w wielu miejscach Pieśni Kochanowskiego: "o spustoszeniu Podola przez Tatarów", kiedy to Tatarzy napadli na Polskę i uprowadzili 50 tyś. ludzi; pokazując rozpacz i żal z powodu losu Polaków nawołuje do obrony kraju przed...
Motyw Ojca w literaturze
Portret ojca odnajdujemy w rożnych epokach literackich. Pisarze w swoich utworach dość często poruszali tematykę ojcostwa. Już od początków świata przyjęło się, że ojciec jest głową rodziny. W biblii tytuł ojca jest bardzo zaszczytny, ponieważ...
Bohater literacki jako człowiek poszukujący drogi w labiryncie świata
Czym jest labirynt? Banalne pytanie. Któż z nas nie widział labiryntu? Czasopisma wśród różnych łamigłówek zamieszczają często wizerunki mniej lub bardziej skomplikowanych labiryntów, gdzie trzeba odnaleźć drogę do skarbu, do wyjścia lub zbadać,...
Charakterystyka bohatera tragicznego.
Tragedia - jeden z podstawowych gatunków dramatu obejmujący utwory, w których ośrodkiem i siłą napędową akcji jest konflikt dążeń bohatera z nie dającymi się przezwyciężyć przeciwnościami, zakończony jego klęską, katastrofą. Konflikt u bohaterów...
Ziemia, planeta ludzi czy jedna z gwiazd prowincjonalnych... – motyw ziemi w historii, literaturze i kulturze.
Ziemia jest naszym źródłem, miejscem, domem, matką... Z niej się wywodzimy, tu mamy swój początek i najprawdopodobniej będziemy mieć koniec. Pozostaje ona dla nas zagadką i choć wciąż odkrywamy kolejne „wielkie tajemnice”, to tak naprawdę nie...
Pieśń XIX ? interpretacja
Jan Kochanowski jest bez wątpienia największym polskim twórcą epoki renesansu. Był, w przeciwieństwie do Mikołaja Reja, wszechstronnie wykształcony. Wiedzę swą zdobywał na licznych uniwersytetach: w Krakowie, Królewcu, Padwie. W okresie studiów...
Pokora i bunt jako postawy dominujące wobec Boga
Pokora i bunt jako dominujące postawy wobec Boga. Swoją wypowiedz rozpocznę od wyjaśnienia dwóch podstawowych pojęć zawartych w temacie: Buntem - nazywamy sprzeciw, opór bądź protest przeciwko komuś lub czemuś. Pokorą - określamy postawę...
"Ludzkie przygody, ludzkie noś". W jaki sposób Kochanowski w "Trenach" zmienia renesansowe rozumienie człowieczeństwa?
Treny są jednym z ostatnich i największych dzieł artystycznych Kochanowskiego; są uważane za autopolemikę z wcześniejszymi założeniami własnej filozofii i ostatecznym ich przeformułowaniem; są one świadectwem załamania się tych starych, pogodnych...
Twórczość Jana Kochanowskiego
Jan Kochanowski w swoich fraszkach ukazuje żywot ludzki z przymrużeniem oka. Żartuje w nich z naszych problemów. W pieśniach i trenach natomiast, mówi nam, że życie nie jest pasmem samych przyjemności i szczęśliwych zdarzeń. Poeta cenił w życiu...
Model dramatu klasycznego i dramatu romantycznego. Omów na wybranych przykładach
Dzień dobry! Chciałbym przybliżyć państwu temat, który być może dla wielu jest nieciekawy, sprawia duże trudności i tak naprawdę nikt nie wie jak odpowiednio go ująć w ciąg sensownych trafnych słów, tak aby rzesza słuchaczy zasłuchana i...
„Aby istnieć, człowiek musi się buntować (Albert Camus).” Zastanów się nad źródłami i sensem buntu bohaterów literackich i oceń ich postawy
Buntuje się więc jestem. Sprzeciw, niezgoda, protest, opór towarzyszył człowiekowi od zawsze, ponieważ został wpisany w naszą naturę. Historia ludzkości zna wielu buntowników, którzy z różnych powodów sprzeciwiali się, aby wyrazić swoją niezgodę...
Rozrachunek renesansowego poety z filozofią stoicką. Analiza i interpretacja Trenu IX. Odwołaj się do innych trenów.
Podczas tworzenia Trenu IX Jan Kochanowski znajdował się w punkcie załamania. W Trenach IX, X, XI dokładnie widoczny jest on jako filozof, który wątpi, buntuje się i rozpacza. Następuje przełamanie jego optymistycznej wizji świata. Autor odrzuca...
Ideały renesansowe w pieśniach Jana Kochanowskiego
Ideały renesansowe w „Pieśniach” Jana Kochanowskiego Jan Kochanowski był, jest i będzie największym poetą polskiego renesansu. Epoka ta, zapoczątkowana we Włoszech w XVI w., stała się przełomowa pod względem zmiany kierunku myślenia i sposobu...
Interpretując pieśń XIX Jana Kochanowskiego oraz odwołując się do kontekstu filoroficzno literackiego, przedstaw cechy i system wartości człowieka renesansu.
Cechy i system wartości człowieka renesansu Po trwającym niespełna 10 wieków średniowieczu nastał nowy okres- renesans. Zmienił się światopogląd, zmieniły się wartości. W centrum świata stanął człowiek i jego potrzeby, zaczęto zadawać sobie...
O fraszkach
W szkole podstawowej, jak i w gimnazjum poznałem wiele gatunków literackich. Począwszy od długich powieści i eposów ( np. „Krzyżacy"i „Pan Tadeusz”), przez zdecydowanie łatwiej przyswajalne nowelki, dramaty i wiersze, a skończywszy na moich...
Psalm 23 - porównanie Miłosza i Kochanowskiego
Dokonaj analizy porównawczej przekładu Psalmu 23 wg Biblii Tysiąclecia, Księgi Psalmów w tłum. Czesława Miłosza i Psałterza Dawidów Jana Kochanowskiego. Pasterz - ten, kto pilnuje, dogląda pasącego się bydła, owiec itp. - taką definicję...
Która z poznanych fraszek, dawnych lub współczesnych, zawiera opis rzeczywistości najbardziej według ciebie prawdziwy i aktualny lub najsilniej do ciebie przemawiający?
Jan Kochanowski jest wybitnym poetą i ojcem literatury polskiej. Napisał ponad trzysta fraszek, które najczęściej mają charakter żartobliwy lub refleksyjny. Przedstawiał w nich rozważania o ludzkim życiu i piękno przyrody. Opisywał również zabawy...
Zazdrość - zawiść
Zazdrość to uczucie przykrości i żalu spowodowane czyimś powodzeniem czy sukcesem. Jednocześnie może być to także niepokój co do wierności osoby ukochanej i dążenie do wyłączności w tej sprawie. Silna zazdrość połączona z niechęcią, a nawet...
Upadek światopoglądu Jana Kochanowskiego w Trenach
Tren, to pieśń pogrzebowa, forma lirycznego wyrażenia żalu po utracie kogoś bliskiego, ważnego. Treny Jana Kochanowskiego są cyklem, który składa się dziewiętnastu utworów złożonych w jedną logiczną całość napisanych z iście renesansowym kunsztem....
Człowiek nie kamień - kryzys światopoglądowy Jana Kochanowskiego. Omów temat, odwołując się do wybranych utworów.
Lecz na szczęście wszelakie serce ma być jednakie – ten cytat z pieśni Jana Kochanowskiego doskonale prezentuje światopogląd poety. W swoim życiu postępował on zgodnie z filozofiami starożytnymi. Wśród nich dominował stoicyzm, któremu poświęcił...
Interpretując „Pieśń XIX” Jana Kochanowskiego oraz odwołując się do kontekstu filozoficzno-literackiego, przedstaw cechy i system wartości człowieka renesansu.
Jan Kochanowski był wybitnym twórcą epoki renesansu, ojcem poezji polskiej, osobą niezwykle wykształconą i oczytaną, pełniącą przez pewien czas funkcje sekretarza królewskiego na dworze Zygmunta Augusta. Jako przedstawiciel filozofii...
Jan Matejko - interpretacja obrazu pt. "Jan Kochanowski u zwłok Urszulki"
Jan Matejko… Najwybitniejszy przedstawiciel polskiego malarstwa XIX wieku. Jest to autor wielu obrazów, portretów, rysunków i polichromii, m.in. „Bitwa pod Grunwaldem”, „Stańczyk”, „Autoportret artysty”, „Poczet królów i książąt polskich” i wiele...
Ewolucja ideału kobiety w literaturze średniowiecza i renesansu
Kobiety od najdawniejszych czasów były uznawane za istoty słabsze i wrażliwsze od mężczyzn. W związku z tym, nigdy nie były traktowane na równi z nimi. Uważano je za symbol tajemniczości, piękna i doskonałości. Przez stulecia w literaturze i...
Pieniądze szczęścia nie dają
Pewien bajarz powiedział kiedyś: ,, Szczęście jest w zasięgu ręki kiedy zrozumiesz, że pieniądz jest bardzo dobrym służącym, ale nie jest dobrym przewodnikiem.”. W pełni zgadzam się z jego stwierdzeniem. W dzisiejszych czasach ciągła pogoń za...
"Odprawa posłów greckich" Jana Kochanowskiego utworem okolicznościowym czy pierwszym dramatem narodowym wyrosłym z analizy ówczesnych stosunków w Polsce?
"Odprawa posłów greckich" to pierwszy dramat narodowy. Jan Kochanowski pisał go w swoim zacisznym Czarnolesie, bo bolała go postawa szlachty wobec ojczyzny. Wcześniej tłumaczył poeta na język polski trzecią księgę "Iliady" Homera. Właśnie z tej...
Porównaj wizerunek Boga oraz relacje między Bogiem a człowiekiem w Pieśni XXV i Trenie XVIII Jana Kochanowskiego
Kochanowski w swoich utworach bardzo często przywołuje sylwetki Boga i człowieka. Także w Pieśni XXV i Trenie XVIII mozna znaleźć oba wizerunki. Choć oba utwoty przedstawiają te postacie, pokazane są one na dwa różne sposoby. Oba utwory...
Motyw domu w literaturze.
Dla każdego człowieka dom rodzinny to nie tyle budynek ile środowisko obdarzone cechami charakterystycznymi dla każdego indywidualnie. Jest on ostoją tradycji, bezpieczeństwa i uczuć. Zawsze i dla każdego pełen będzie wspomnień, zapachów i...
Jak utwory Jana Kochanowskiego oddziaływują na wsółczesnego czytelnika.?
Jan Kochanowski był pisarzem renesansu. Wówczas artyści zajmowali się sprawami ludzkimi. Starali się poznać ludzkie upodobania, przywary, usposobienia. Byli humanistami. Dlatego Kochanowski nie pisał tylko o Bogu i życiu poza ziemskim, ale w...
„Cierpienie jest nauczycielem” (Ajschylos) Rozważ różne aspekty cierpienie ukazane w literaturze.
Czym jest cierpienie?? Przez wielu jest inaczej ujmowane dla jednych jest nauczycielem, tak pisze Ajschylos. Cierpienie często utożsamiane jest ze smutkiem, żalem, przykrością, bólem fizycznym i psychicznym i jest nieodłącznym towarzyszem...
„Samotność jest przyjemnością dla tych, którzy jej pragną i męką dla tych, co są do niej zmuszeni” (Władysław Tatarkiewicz). Rozważ powyższe aspekty samotności w oparciu o utwory literackie z różnych epok.
Nie istnieje żadna naukowa definicja samotności. Może jest to tak bardzo oczywiste, że nie wymaga tłumaczenia, a może to właśnie strach nie pozwala nam precyzyjnie określić znaczenia pojęcia, którego wiele osób nie jest w stanie wymówić....
J. Kochanowski "Pieśń IX"
Pierwsza strofa Pieśni IX z Księgi I jest bezpośrednim nawiązaniem do horacjańskiej zasady carpe diem - chwytaj dzień, żyj chwilą, ciesz się. Autor zaprasza do zabawy przy dobrym winie i dobrej muzyce. Druga strofa także jest przytoczeniem słów...
Przeprowadź rozważania dotyczące dramatu ojca, filozofa, chrześcijanina w "Trenach" Jana Kochanowskiego - konspekt.
Imię i nazwisko: …………………………. Temat: Przeprowadź rozważania dotyczące dramatu ojca, filozofa, chrześcijanina w „Trenach” Jana Kochanowskiego. I. Literatura podmiotu: 1) Kochanowski Jan, Treny, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa,...
Dokonując analizy i interpretacji Pieśni III Jana Kochanowskiego oraz odwołując się do innych utworów poety, przedstaw postawę życiową czołowego twórcy polskiego renesansu.
„ I wdarłem się na skałę pięknej Kaliopy/ Gdzie dotychczas nie było znaku polskiej stop.” Słowa te, zawarte przez Jana Kochanowskiego w wierszu dedykacyjnym do Psałterza Dawidowego dowodzą nam, że poeta ten jakże ceniony i poważany przez...
Związki poezji Jana Kochanowskiego z antykiem.
Jan Kochanowski (1530-1584), jeden z najwybitniejszych poetów polskich oraz europejskich. Od ok. 1563 został dworzaninem i sekretarzem Zygmunta II Augusta. Po śmierci króla mieszkał w Czarnolesie, biorąc okazjonalnie udział w życiu publicznym....
Portret ojca i córki, interpretując „Tren XII” Jana Kochanowskiego.
„Treny” Jana Kochanowskiego to niezwykły poemat cykliczny, poświęcony pamięci zmarłej trzydziestomiesięcznej córeczki poety, Urszulki. W skład cyklu wchodzi 19 utworów, w których Jan z Czarnolasu wyraził swój ból i rozpacz po stracie ukochanego...
Motyw wsi
Przeglądając słowniki, encyklopedie, leksykony odnaleźć możemy bardzo proste definicje wsi. Na przykład Encyklopedia PWN, że wieś to osada zamieszkała głownie przez ludność, której większość trudni się pracą na roli, co stanowi podstawę ich...
Jan Kochanowski
Jan Kochanowski urodził się w Sycenie koło Zwolenia najprawdopodobnie w roku 1530. Po ojcu odziedziczył część wsi Czarnolas, gdzie po latach studiów i podróży oraz służby dworskiej osiadł na ostatnie, niezwykle płodno poetycko piętnastolecie swego...
Słowa Koheleta: „Bo w wielkiej mądrości - wiele utrapienia, a kto przysparza wiedzy - przysparza cierpienia” uczyń mottem rozważań o bohaterach literackich dążących do samopoznania.
Słowa Koheleta „Bo w wielkiej mądrości - wiele utrapienia, a kto przysparza wiedzy - przysparza cierpienia”. Uczyń mottem rozważań o bohaterach literackich dążących do samopoznania. Od początku swych dziejów, ludzkość dążyła do poznania...
Kultura odrodzenia w Polsce
Wiek XVI przez wielu historyków nazywany jest złotym i trudno nie zgodzić się z tym stwierdzeniem. Polska weszła w szóste stulecie swego istnienia jako kraj potężny i bogaty, rozsławiony wielkością rodu Jagiellonów. W okresie panowania dwóch...
Dlaczego Jan Kochanowski był humanistą?
Najwybitniejszym twórcą literatury polskiego renesansu był J. Kochanowski. W swych dziełach stworzył dojrzała koncepcje człowieka, czyniąc go jednocześnie kreatorem własnego istnienia a kształt nadaje mu „Bóg”, ale pozostawia człowiekowi swobodę...
Motyw wsi w renesansie
Naturalna tęsknota człowieka za beztroskim i szczęśliwym życiem ma długą tradycję. Już w czasach starożytnych istniała pamięć o mitycznym „złotym wieku” i utraconych na zawsze krainach szczęścia, gdzie człowiek beztroski i niewinny istniał...
Jan Kochanowski - CV
Curicullum Vitae Urodziłem się w roku 1530. Ojciec mój Piotr, szlachetnie urodzony gospodarował na kilku wioskach w ziemi sandomierskiej, a matka Anna zajmowała się dziećmi. Posiadam sześciu braci i pięć sióstr. W wieku 14 lat rozpocząłem...
Jan Kochanowski Tren IX
W Trenie tym następuje kryzys światopogladowy poety. Kochanowski przyznaje,że całe życie poświęcił budowaniu postawy stoickiej.Tę filozofię krórej tak zawierzył nazywa mądrością.Autor z ironią stwierdza,że wyznaczniki tej nauki sprawdzaja sie...
Uzasadnij, że o wielu autorach książek, filmów, obrazów można powiedzieć: "Zainspirowani przeszłością". Przedstaw swoją wypowiedź w formie rozprawki
Każda epoka literacka wprowadza nowości na gruncie literatury i innych dziedzin sztuki. Jednak zawsze podpiera się na doświadczeniach epok wcześniejszych, które niejednokrotnie stanowią inspirację dla artystów. Nie można stworzyć owej sztuki z...
Obrzędy ludowe opisywane w utworach różnych epok
Obrzędy ludowe towarzyszą ludziom od zawsze. Są nieodłącznymi czynnościami, praktykami w zakresie uroczystości zbiorowych, religijnych i świeckich. Spotykamy je na całym świecie, w każdej grupie społecznej. Obrzędy są składnikiem kultury ludzkiej...
Rozpatrując twórczość Jana Kochanowskiego (pieśni i fraszki) zastanów się czy filozofia życia (sposób na życie) renesansowego poety jest wciąż aktualna. Swoje rozważania przedstaw w formacie rozprawki.
Jan Kochanowski to polski twórca renesansu-odrodzenia. W całym swoim życiu napisał ponad 300 fraszek, 19 trenów i pieśni. W swoich utworach opisuje jak człowiek powinien żyć, prawie we wszystkich fraszkach radzi, aby cieszyć się życiem, ale...
O życiu, Bogu, śmierci i ojczyźnie na podstawie utworów Jana Kochanowskiego.
Jan Kochanowski – poeta wierzący w Boga, czy ateista? Człowiek kierujący się stoickimi i epikurejskimi ideami życia, czy może pesymista? Co sądzi o Bogu , życiu i śmierci i czy jego poglądy na te tematy nie uległy całkowitej przemianie. Może tak...
Interpretacja treści pieśni Jana Kochanowskiego pt. "Serce roście, patrząc na te czasy..."
Na ostatnich lekcjach jezyka polskiego omawialismy utwory wielkiego polskiego poety- J. Kochanowskiego. Najberdziej w pamici utkwila mi piesn pt. "Serce roscie", poniewaz zgadzam sie z jej trescia. Uwazam, ze szczesliwy czlowiek to taki,...
Porównaj Tren VIII do "Obietnicy" Władysława Broniewskiego.
Treny powstawały na przełomie lat 1579 i 1580. Geneza tego cyklu jest problemem złożonym i nie należy doszukiwać się jej jedynie w śmierci dziecka - trzydziestomiesięcznej córki Urszulki. Treny należą do gatunku funeralnego, czyli żałobnego, mają...