Andrzej Frycz Modrzewski
Renesans : Zapamiętaj tych pisarzy
Jan Dantyszek (1485-1548) – autor łacińskich wierszy, najchętniej sięgał po krótkie formy – epigramaty. Napisał wiele epitafiów i epitalamiów (czyli utworów nagrobnych i weselnych). W połowie życia odkrył powołanie kapłańskie, a z czasem pełnił nawet funkcje biskupie. Łukasz Górnicki (1527-1603) – wykształcony we Włoszech, przeniósł ideały dobrego dworzanina do Polski. Jego bohater (z książki Dworzanin polski) jest przeciwstawny wzorowi parenetycznemu ziemianina Reja. Klemens...
Model człowieka i obywatela w twórczości M. Reja, A.F. Modrzewskiego i J. Kochanowskiego.
M. Rej w dialogu "Krótka rozprawa między trzema osobami, Panem, Wójtem a Plebanem" krytykuje stosunki międzyludzkie. Wstęp zachęca czytelnika do refleksji. Autor zarzuca du-chowieństwu pychę, lenistwo, chciwość, zaniedbywanie obowiązków, nie...
Obrońcy chłopa w literaturze renesansowej.
Rej w "Krótkiej rozprawie...", pokazując chorobę Rzeczypospolitej, wszystkie winy za taki stan zrzuca na szlachtę, duchowieństwo i władzę. Jedynymi niewinnymi, a zarazem najbardziej poszkodowanymi są chłopi, na których spada cały ciężar...
Renesansowa parenetyka. Omów odwołując się do wybranych utworów literackich.
W dobie renesansu literatura parenetyczna nadal pozostawała modna. Nowa optymistyczna epoka propagowała nowe wzorce osobowe, ideały godne naśladowania. Nie są to już średniowieczne posągi rycerza, władcy i świętego. Wzorce parenetyczne renesansu...
Problematyka państwa i ojczyzny w publicystyce renesansu.
Andrzej Frycz-Modrzewski należy do najwybitniejszych publicystów tego okresu porusza bowiem tematy najbardziej istotne, aktualne i skomplikowane. Swoje poglądy na państwo przedstawił w pięcioksięgu "O poprawie rzeczypospolitej": - "O...
Czy literatura Renesansu miała charakter odtwórczy?
Każda epoka w literaturze korzysta z idei epok wcześniejszych, wychwalając je, czasem krytykując. Zastanawiając się nad szeroko pojętym problemem odtwórczości dojść można do zupełnie abstrakcyjnych wniosków. Bo czy można być oryginalnym, kiedy...
Postawa pisarzy polskiego Odrodzenia wobec problemów społecznych i politycznych epoki.
W utworach pisarzy polskiego Renesansu poruszane były rozmaite problemy społeczne i polityczne epoki. Często rozważano, jaka powinna być struktura państwa, jego prawa i obowiązki obywateli. Jako pierwszy, problemy tego typu poruszał Mikołaj...
Humanizm
Pierwsze przejawy humanizmu w kulturze polskiej obserwujemy już w połowie XV wieku w życiu i działalności wybitnych mężów stanu, polityków, dyplomatów, niektórych profesorów Akademii Krakowskiej. Wpływ idei humanistycznych odnajdziemy bez trudu i...
Różne przykłady postaw patriotycznych w Twojej ocenie (nazwij je i omów w świetle poznanych utworów).
Patriotyzm to wielkie słowo. Oznacza umiłowanie kraju ojczystego, a także gotowość poświęcenia się dla własnego narodu. Literatura polska jest prawdziwą szkołą uczuć patriotycznych, bo niemal od początku swego istnienia wyrażała głęboką troskę o...
Lektury optymistyczne głoszące pochwałę życia.
„Nie bez powabów jest ten straszny świat, nie bez poranków dla których warto się zbudzić” (W. Szymborska) Lektury optymistyczne głoszące pochwałę życia i potrzebę zgody człowieka ze światem w Twoich doświadczeniach czytelniczych. Temat...
Złoty wiek Kultury Polskiej
Wiek XVI w Polsce nazwany został "złotym wiekiem" ponieważ, przyniósł on ogromny wzrost znaczenia Polski w różnych dziedzinach życia na arenie międzynarodowej. Wśród państw Europy Środkowej Polska zajmowała czołowe miejsce jako potęga...
Andrzej Frycz Modrzewski - biografia
Najwybitniejszy polski pisarz polityczny , a zarazem niepospolita umysłowość renesansu nie tylko w Polsce , ale i w Europie , pionier myśli demokratycznej i szermierz postępu , pochodził ze zubożałej rodziny szlacheckiej , osiadłej w ziemi...
Naprawa Rzeczypospolitej w dobie staropolskiej.
Od czasów renesansu w Polsce zaczęły zachodzić polityczne, gospodarcze i kulturalne zmiany. Czas ten to okres panowania ostatnich Jagiellonów – Zygmunta Starego i Augusta. Królowie ci prowadzili pokojową politykę, gdyż przez 150 lat nie było...
Jesteś człowiekiem przełomu wieków. W których dziełach szukałbyś inspiracji do dobrego życia w nowym stuleciu?
Proces kształtowania się bohatera w literaturze ulegał ciągłym zmianom, wynikającym z zachodzących na świecie przemian społecznych, ustrojowych i politycznych. Z perspektywy losów Polski okres ten był szczególny, wymagający wyjątkowego...
Słowa „... aby wszyscy obywatele mogli żyć szczęśliwie i bezpiecznie” jako motto twórczości Reja, A. Frycza Modrzewskiego, Kochanowskiego.
Stwierdzenie zawarte w temacie zmusiło mnie do zastanowienia się nad pewną rzeczą, a mianowicie, co musi być spełnione, żeby motto to rzeczywiście było hasłem poetów i publicystów? Co muszą zawierać ich dzieła, aby potwierdzały te słowa? Wydaje mi...
Polscy uczeni i odkrywcy – ich wkład w rozwój nauki światowej.
Pierwszymi Polakami, których dzieła zyskały znaczenie w całej średniowiecznej Europie byli np.: dominikanin Marcin Polak (ok. 1205-1278r.) – historyk, prawnik i teolog lub też Witelo ze Śląska (ok. 1230-1314r.) – słynny matematyk, fizyk...
Renesans - opracowanie epoki.
1. Filozofia humanizmu renesansowego, idea reformacji. Reformacja - to prąd myślowy renesansu mający na celu reformę Kościoła katolickiego, jego praktyk i doktryn. Za jej przyczynę (bezpośrednią) uważa się wystąpienie Marcina...
Niepokój o los Rzeczpospolitej w twórczości renesansowych twórców-konspekt
I. Wstęp Renesans w historii Rzeczpospolitej to niezbyt burzliwy okres w porównaniu z innymi epokami. W okresie tym kształtowały się nowe światopoglądy i nowe wyobrażenie o świecie otaczającym ludzkość. W Polsce występowały konflikty między...
Wzorce osobowe renesansu.
Literatura renesansowa nie stworzyła osobowych ideałów, w jakie obfituje literatura średniowiecza. Natomiast to literatura towarzyszyła człowiekowi w życiu, ukazywała różne modele zgodne z duchem czasu, często miała charakter dydaktyczny, nie...
Publicystyka renesansu i jej charakter
Publicystyka to ten dział piśmiennictwa, który porusza tematy aktualne, bieżące, żywo interesujące społeczeństwo, dotyczące polityki, obyczajów, kultury itp. Twórcy publicystyki podejmują aktualności i opisują je w różnych formach: felietonach,...
Renesansowe ideały życia (na podstawie konkretnych tekstów).
1. IDEAŁ ZIEMIANINA w "Pieśni Świętojańskiej o Sobótce" Jana Kochanowskiego i w "Żywocie człowieka poczciwego" M. Reja. a) ziemianin jest przedstawiony jako człowiek szczęśliwy, wesoły i samowystarczalny. Człowiek ten żyje zgodnie z naturą i...
Ocena dorobku literackiego Wacława Potockiego.
Dokonaj oceny dorobku literackiego Wacława Potockiego.Porównaj tematyke jego utworów, gatunki, którymi sie wypowiada z twórczościa innego poety. Wacław Potocki i Andrzej Frycz Modrzewski pomimo, ze ich twórczość przypada na rożne epoki...
Poznawanie dzieł starożytnych i średniowiecznych pobudza współczesnego czytelnika do refleksji na temat tego, co w życiu jest najważniejsze. (Rozprawk
Od starożytności ludzie skupiali się na tym co najważniejsze w życiu człowieka. Najsłynniejszy poeta tej epoki to bez wątpienia Homer. Niewidomy artysta stworzył dzieła między innymi takie jak: Iliada czy Odyseja, w których współczesny...
Motyw naprawy Rzeczypospolitej.
Twórczością staropolską nazywamy utwory napisane w epokach polskiego renesansu, baroku jak i oświecenia. Jest to odpowiednio XVI, XVII i XVIII wiek. Polska, w XVI wieku, była "spichlerzem Europy", co świadczyło o jej potędze gospodarczej. Na tak...
Renesans.
Renesans to inaczej odrodzenie; okres w dziejach kultury europejskiej obejmujący lata od połowy XIV wieku do końca XVI stulecia. Najpierw pojawił się we Włoszech, następnie w innych krajach. Przyniósł przełom we wszystkich dziedzinach kultury,...
Wartości literatury staropolskiej dla następnych pokoleń.
Jakie wartości zawarte w literaturze staropolskiej należy przekazać następnym pokoleniom jako najcenniejsze dziedzictwo? „Twórczość staropolska obejmuje okres od XII do połowy XVIII w. Czyli trzy epoki literackie: średniowiecze, renesans i...
Człowiek wobec władzy w różnych epokach literatury.
Świat nie jest sprawiedliwy. Zawsze jedni dostają więcej, niż by chcieli lub prosili, inni natomiast muszą zadowolić się marnym ochłapem egzystencji. Zawsze też znajdzie się taki ktoś, kto przewyższa pozostałych siłą lub sprytem, do kogo fortuna...
Jakie wartości istotne dla bohaterów Starożytności i Odrodzenia chciałbyś uczynić własnymi.
John Locke, angielski myśliciel odwoływał się do teorii Tabula Rasa, co rozumiemy jako „czysta karta”. Według niej człowiek rodzi się jako owa nie zapisana karta i na rozwój jego osobowości wpływają otaczające go środowisko, wzorce osobowe i...
Ideał osobowy Średniowiesza, a postawa człowieka Renesansu
W Polsce ?redniowiecznej literatur? zajmowali si? niemal wy??cznie duchowni, oni bowiem posiadali odpowiedni stopie? wykszta?cenia i kultury literackiej oraz znali sztuk? pisania. Zasadniczym rysem literatury ?redniowiecznej by? alegoryzm. Epok?...
Wszystko o Renesansie.
RAMY CZASOWE WŁOCHY Początek: przełom XIV w. Koniec: XVI w. EUROPA Początek: XV w. Koniec: po lata trzydzieste XVII w. PODSTAWOWE CECHY KULTURY RENESANSU Epoka ta narodziła się we Włoszech w XIV wieku. Bogate mieszczaństwo...
Motyw miłości w romantyzmie i innych epokach.
,,Zaiste, miłość jest świętym pożarem, Iskrą zatloną w ogniach nieśmiertelnych, Aniołów dobrem, Wszechmocnego darem, Balsamem rajskim dla serc skazitelnych.....” Byron ,,Giaur” Głównym prądem literackim...
Literatura a historia.
Historia a literatura ma wiele wspólnego ze sobą. Wielu autorów opisuje wojny, powstania lub obozy koncentracyjne. Na początek skupię się na tym ostatnim,czyli na obozach koncentracyjnych. Autorami którzy opisują wydarzenia dziejące się w historii...
Antropologia poetycka: kim jest człowiek w twórczości renesansu i baroku?
Żeby najpełniej określić, kim i jakim był człowiek w twórczości renesansu i baroku należy najpierw odpowiedzieć na pytanie, kim właściwie jest człowiek. Niewątpliwie jest to istota żywa, tak bardzo podobna do wielu innych, a przecież tak od nich...
Osiągnięcia polskiego renesansu
Odrodzenie, renesans, ważna epoka literacka i kulturalna w Europie i w Polsce między średniowieczem i barokiem. Odrodzenie zrodziło się we Włoszech w XIV w. i trwało do XVI w., w XV w. rozpowszechniając się w wielu krajach Europy. W Polsce rozkwit...
„Które z dzieł literatury Polskiej mogą twoim zdaniem stać sie źródłem inspiracji dla tych, co współcześnie podejmują trud naprawy RP. Omów temat na wybranych przykładach.”
„Które z dzieł literatury Polskiej mogą twoim zdaniem stać sie źródłem inspiracji dla tych, co współcześnie podejmują trud naprawy RP. Omów temat na wybranych przykładach.” 1. Wstęp Współczesnym politykom zalecałabym do przeczytania dzieła...
W czym wyrażała się troska o losy RP w literaturze XVI wieku?
Wiek XVI był dla Polski złotym wiekiem. Wielkie dochody z handlu zbożem powodowały, że feudałowie bardzo szybko się bogacili. Bogacąc się, zdobywali coraz większe wpływy i władzę. Elekcja stwarzała im doskonałe warunki do zdobywania dla siebie...
"A jeśli droga otwarta, komu do nieba. Tym, co służą ojczyźnie" (Jan Kochanowski, Pieśń VII „O Cnocie”) – Idea patriotyzmu i obywate
Literatura opiera się na przeżyciach i dążeniach ludzkości. Zadaniem jej jest kształtowanie postaw czytelnika, zwracanie jego uwagi na ważne problemy, poprzez przekazywanie prawd moralnych, obyczajowych, czy ludzkich. Człowiek jako jednostka...
"O naprawie Rzeczypospolitej " Andrzeja Frycza-Modrzewskiego.
Należał do galerii pisarzy politycznych złotego wieku, ale był pisarzem politycznym w całej swej działalności. Tworząc dzieło poświęcone problemom państwowym szedł torami wytyczonymi przez starożytnych. Przywołuje traktaty: Platona -...
Myśli polityczna I Rzeczpospolitej
Wiek XVI nazywany złotym wiekiem w czasach, gdy wcześniejsze stulecia widziano w ciemnych barwach, był w rzeczywistości kontynuacją rozkwitu polskiej polityki, gospodarki i kultury poprzedniego okresu, natomiast w osiągnięciach złotego wieku...
Opracowanie renesansu na maturę ustną
Obraz świata i człowieka w literaturze renesansowej. STOICYZM – grecka szkoła filozoficzna założona w III w. P.n.e przez Zenona z Kition celem życia - szczęście czyli życie zgodne z zasadami cnoty, zachowanie umiaru i spokoju, męstwo i cnota,...
Kiedy żyli ludzie pełniejsi i ciekawsi w epoce renesansu czy dziś.
Jednoznaczne dokonanie oceny jakiegokolwiek zdarzenia czy sytuacji, wymaga rozpatrzenia zarówno przyczyn jak i późniejszych następstw- pozytywnych i negatywnych. A także określenia i zdefiniowania jego optymalnych cech. Zatem aby podjąć dyskusję...
Ideał człowieka i obywatela w literaturze staropolskiej
Stosunek człowieka do świata zmieniał się na przestrzeni wieków. Na kształtowanie się ludzkich poglądów miały (i nadal mają) wpływ wiele czynników. Poszczególne epoki oraz literatura i sztuka tworzona w czasie ich trwania odwzorowują różne...
Główne grzechy Rzeczypospolitej i próby jej naprawy w traktacie A. Frycza Modrzewskiego i w Kazaniach P. Skargi .Omów też styl obu dzieł.
Wiek renesansu, inaczej Odrodzenia, otrzymał miano „złotego wieku” w dziejach Polski. Była to epoka, w której odrodziło się życie ludzkie w wielu dziedzinach oraz nastąpił rozwój literatury. Dorobek poetów i pisarzy renesansowych obfituje w...
Refleksje nad literaturą staropolską - minęły wieki, zmienił się świat... Czy warto do niej wracać?
Średniowiecze, renesans, barok i oświecenie - to cztery wielkie epoki, na które przypada rozwój literatury staropolskiej - tej, która dała początek narodowej literaturze w ogóle. Obejmowała okres od ok. XIII do początków XIX wieku, jest to więc...
Obraz polskiej wsi i miasta
Temat ten przedstawiało wielu autorów we wszystkich epokach, dzięki czemu możemy obserwować zmiany dokonujące się w Polsce. Jak rozwój kultury i cywilizacji przyczynił się do poprawy ekonomicznej robotników. Jaka była wieś? O tym dowiadujemy się z...
Służyć poczciwej sprawie, być lisem i lwem, pracować u podstaw...Odwołując się do wybranych lektur, oceń różne modele patriotyzmu przedstawione w literaturze i wiążący się z nimi typ bohatera.
„Patriotyzm jest wyrazem twojego przekonania, że twój kraj jest lepszy niż wszystkie pozostałe, ponieważ ty się w nim urodziłeś.”(G.B. Shaw)- tak o patriotyzmie może powiedzieć tylko ktoś spoza granic Polski, gdyż dla Polaka „Ojczyzna to wielki,...
Renesans - opis
Renesans - Odrodzenie ideałów antyku. Harmonia i umiar, antropocentryzm (człowiek w centrum zainteresowań), humanizm, reformacja (rozbicie uniwersalizmu jednej religii w Europie). Odkrycia geograficzne - zwrot ku wartościom doczesnym. Rozwój sztuk...
„Polacy nie są zorganizowanym narodem, wobec czego znaczy u nich więcej nastrój aniżeli rozumowanie i argumenty; sztuką rządzenia Polakami jest, zatem wzniecanie odpowiednich nastrojów”. Przywołując stosowne teksty kultury, skomentuj tę myś
„Polakiem jestem i nic, co polskie nie jest mi obce”. W taki sposób Henryk Rzewuski w swoim utworze pt.: „Pamiątki Soplicy” nawiązywał do „Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza. Ta strawestowana (przerobiona) maksyma Terencjusza widniała jako motto...
Wszystko o Renesansie w Polsce i Europie
Jest tu podene dużo informacji o renesansie w Polsce jak i w europie
Ludzkie losy drogami nie chodzą-Legenda o świętym Aleksym
Legenda o świętym Aleksym Andrzeja Frycz Modrzewskiego opowiada o człowieku bardzo religijnym i zarazem bardzo bogatym, któremu nie zależało na własnej pozycji ,lecz na dawaniu szczęścia innym ludziom. Legenda o świętym Aleksym Andrzeja...