Mikołaj Rej
Renesans : Zapamiętaj tych pisarzy
Jan Dantyszek (1485-1548) – autor łacińskich wierszy, najchętniej sięgał po krótkie formy – epigramaty. Napisał wiele epitafiów i epitalamiów (czyli utworów nagrobnych i weselnych). W połowie życia odkrył powołanie kapłańskie, a z czasem pełnił nawet funkcje biskupie. Łukasz Górnicki (1527-1603) – wykształcony we Włoszech, przeniósł ideały dobrego dworzanina do Polski. Jego bohater (z książki Dworzanin polski) jest przeciwstawny wzorowi parenetycznemu ziemianina Reja. Klemens...
Fascynacja, czy poczucie obcości ? Człowiek współczesny wobec dzieł literatury staropolskiej.
Polacy na przestrzeni dziejów zawsze i w każdych okolicznościach przywiązywali ogromne znaczenie do historii. Była ona dla nas niczym matka-opiekunka, u której szukaliśmy pokrzepienia w chwilach trwogi, rzadziej mądrości w momentach przełomowych...
Literatura staropolska - średniowiecze, renesans, barok - poczucie obcości, fascynacja, czy obojętność?
Współczesny czytelnik postawiony przed wyborem lektury - czy to na długie, zimowe wieczory, czy też do czytania w tramwaju - z pewnością nie może narzekać na ubogą ofertę tytułów proponowanych mu przez księgarnie i biblioteki. Przeprowadzone...
Renesansowy charakter twórczości Mikołaja Reja
Renesans jest poszukiwaniem świeżości i czasem fascynacji nowością. Po średniowieczu, okresie narzuconych kanonów oraz wyidealizowanych wzorów, człowiek nagle skupił się na sobie. Odkrył na nowo swoje piękno, z bliska przyjrzał się codziennemu...
Fascynacja czy poczucie obcości? Człowiek współczesny wobec dzieł literatury staropolskiej.
Polacy na przestrzeni dziejów zawsze i w każdych okolicznościach przywiązywali ogromne znaczenie do historii. Była ona dla nas niczym matka-opiekunka, u której szukaliśmy pokrzepienia w chwilach trwogi, rzadziej mądrości w momentach przełomowych...
Sciąga z lektur epokami
Antyk: Horacy-Egzeni monumentum, O co poeta prosi Apollina; Safona-(Zazdrość, Pogarda dla nieznanej poezji); Owidiusz-Przemiany, Sztuka kochania;Homer-Iliada, Odyseja;Sofokles-Antygona; Biblia: Symonides-Lamentacje; Salomon-Pieśń...
"Polska to hołota tylko im złota - czy „Polska to piękna rzecz”? Uzasadnij, wykorzystując znane Ci utwory literackie.
Od najdawniejszych lat literatura podejmowała problemy narodowe i społeczne. Wielu twórców kultury charakteryzowała troska o losy ich Ojczyzny i o przyszłość jej obywateli. Swoją twórczością pragnęli wpłynąć na ludzi, którzy mieli decydujący wpływ...
Renesans - opis
Renesans - Odrodzenie ideałów antyku. Harmonia i umiar, antropocentryzm (człowiek w centrum zainteresowań), humanizm, reformacja (rozbicie uniwersalizmu jednej religii w Europie). Odkrycia geograficzne - zwrot ku wartościom doczesnym. Rozwój sztuk...
Człowiek i jego wartości.
Człowiek i jego świat wartości. Człowiek zawsze szukał w literaturze odpowiedzi na pytania o sens własnej egzystencji, o sposób rozumienia świata i samego siebie, o ideały, ku którym ma dążyć, o system wartości, jaki powinien wyznawać. Literatura...
Co to jest szczęście? – próby odpowiedzenia na to pytanie w literaturze różnych epok.
Literatura od samego początku zastanawiała się czym jest szczęście. W wielu utworach znajdujemy odpowiedzi na to pytanie. Jednak nie zawsze możemy się z nimi zgodzić, gdyż dla jednych szczęściem będzie rodzina, dom, własne cztery kąty, a dla...
renesans w Polsce
Wiek XVI przez wielu historyków nazwany został „złotym wiekiem”. Polska weszła w szóste stulecie swego istnienia jako kraj potężny, bogaty i rozsławiony wielkością rodu Jagiellonów. Przede wszystkim dwóch ostatnich przedstawicieli tej dynastii...
Polska w Europie – różnić się pięknie we wspólnym domu.
Od kilku lat Polska stara się o członkostwo w Unii Europejskiej. Z przyjęciem do tej organizacji wiąże się wiele przygotowań, starań a także dostosowanie prawa i przepisów do wymogów państw zrzeszonych w piętnastce. Przemiany dokonujące się w...
Jakie treści i postawy zawarte w literaturze przedrozbiorowej mogą pomóc w kształtowaniu wzorca osobowego współczesnego człowieka - Polaka.
Człowiek współczesny wraca myślami w przeszłość. Zastanawia się nad początkiem swego istnienia, skąd pochodzi, jacy byli jego przodkowie, jak kształtowało się jego życie. Powraca do literatury, która powstała przed jego narodzeniem. Pragnie...
Wieś w literaturze
- Idylla , raj na ziemi – literackie wizje wsi . - Prawda i mit o życiu na wsi. - Różne wizje wsi. W literaturze wiele miejsca poświęcono wsi, nic dziwnego, przecież do końca XX wieku większość ludzi mieszka z dala od miasta , z dala...
Wieś nie jest taka prosta, jakby się zdawało...
Wieś nie jest tematem literaturze obcym, świadczy o tym ilość poświęconych jej pośrednio lub bezpośrednio utworów; nie jest też tematem nowym, a że jest tematem żywym i różnorodnym przekonać się można patrząc na rozmaite sposoby podejścia do niej...
Różne ujęcia wsi w wybranych utworach literatury renesansowej
Piękne, zielone łąki i pola ciągnące się w nieskończoność na tle lazurowego nieba. Promienie słońca zaglądają leniwie przez szpary w okiennicach... W oddali słychać śpiew koguta... Ciepły poranek, przy stole krząta się ubrana w kraciasty...
Krytyczny i satyryczny obraz Polski w "Krótkiej rozprawie..." Reja
Mikołaj Rej (1505-1569) należał do tych pisarzy szesnastego wieku, którzy twórczość w języku narodowym uważali za swój obywatelski obowiązek. Przekonany o potrzebie rozwoju literatury narodowej i doskonaleniu języka, pisał wiele dzieł, poruszając...
Renesans w Europie.
Sześćset lat temu Włochy składały się z wielu odrębnych państw. Ich władcy rywalizowali między sobą, płacili artystom, by dla nich pracowali. Wkrótce Włochy zapełniły się dziełami sztuki. Renesansowe wzory często były nową wersją antycznych,...
Motyw domu w literaturze
DOM Mitologia Boginią ogniska domowego była Hestia (córka Kronosa i Rei, siostra Zeusa i Hery). Ślubowała dziewictwo, ni miała własnego domu, ale stała na straży wszystkich innych ognisk domowych. Była uosobieniem gospodyni domowej. Jako...
Uzasadnij twierdzenie, że twórczość Mikołaja Reja i fraszki Jana Kochanowskiego są zwierciadłem epoki.
Epoka renesansu narodziła się we Włoszech. Nazwa jej pochodzi od francuskiego słowa „renaissance” oznaczającego odrodzenie. Po epoce średniowiecza nastąpiły zmiany polityczne i społeczne. Nastąpił upadek znaczenia kościoła katolickiego. Rozwinął...
Motyw naprawy Rzeczypospolitej.
Twórczością staropolską nazywamy utwory napisane w epokach polskiego renesansu, baroku jak i oświecenia. Jest to odpowiednio XVI, XVII i XVIII wiek. Polska, w XVI wieku, była "spichlerzem Europy", co świadczyło o jej potędze gospodarczej. Na tak...
Województwo świętokrzyskie
Położenie geograficzne Ziemia kielecka to region położony między Wisłą, a Pilicą, stanowiący północną część historycznej Małopolski. Aktualnie nazwą tą określa się obszar województwa świętokrzyskiego, którego powierzchnia wynosi 11672 km2...
Wartości literatury staropolskiej dla następnych pokoleń.
Jakie wartości zawarte w literaturze staropolskiej należy przekazać następnym pokoleniom jako najcenniejsze dziedzictwo? „Twórczość staropolska obejmuje okres od XII do połowy XVIII w. Czyli trzy epoki literackie: średniowiecze, renesans i...
Jakie wartości istotne dla bohaterów Starożytności i Odrodzenia chciałbyś uczynić własnymi.
John Locke, angielski myśliciel odwoływał się do teorii Tabula Rasa, co rozumiemy jako „czysta karta”. Według niej człowiek rodzi się jako owa nie zapisana karta i na rozwój jego osobowości wpływają otaczające go środowisko, wzorce osobowe i...
Antropologia poetycka: kim jest człowiek w twórczości renesansu i baroku?
Żeby najpełniej określić, kim i jakim był człowiek w twórczości renesansu i baroku należy najpierw odpowiedzieć na pytanie, kim właściwie jest człowiek. Niewątpliwie jest to istota żywa, tak bardzo podobna do wielu innych, a przecież tak od nich...
„Które z dzieł literatury Polskiej mogą twoim zdaniem stać sie źródłem inspiracji dla tych, co współcześnie podejmują trud naprawy RP. Omów temat na wybranych przykładach.”
„Które z dzieł literatury Polskiej mogą twoim zdaniem stać sie źródłem inspiracji dla tych, co współcześnie podejmują trud naprawy RP. Omów temat na wybranych przykładach.” 1. Wstęp Współczesnym politykom zalecałabym do przeczytania dzieła...
Rozważania nad sensem życia na podstawie literatury antycznej, staropolskiej i współczesnej.
"Widziałem wszystkie dzieła czynione pod słońcem a oto wszystko marność i gonienie za wiatrem" Człowiek od zarania dziejów poszukuje odpowiedzi na pytanie o sens życia. Wydawać by się mogło, że nie jest to ważny problem, jest wszak tyle...
WIZERUNEK WSPÓŁCZESNEGO CZŁOWIEKA POCZCIWEGO.
W dzisiejszych czasach, dobie informacji i komputerów ludzie gubią gdzieś wartości. W ich codziennym życiu brakuje uczuć i życzliwego słowa. Nie ważne, czy przyjrzymy się nastolatkowi, czy osobie dorosłej. To, co powinno być w ich życiu...
„Uczyć, bawić, wzruszać”. Realizacja dewizy starożytnych pisarzy w literaturze staropolskiej.
Dewiza „uczyć, bawić, wzruszać” określona została przez twórczość okresu starożytności. Ujęta w tak zwięzłej formie, czysto i jasno określała rolę ówczesnej literatury. Dzieła, które powstawały w tamtym okresie w myśl tej reguły możemy podzielić...
"A jeśli droga otwarta, komu do nieba. Tym, co służą ojczyźnie" (Jan Kochanowski, Pieśń VII „O Cnocie”) – Idea patriotyzmu i obywate
Literatura opiera się na przeżyciach i dążeniach ludzkości. Zadaniem jej jest kształtowanie postaw czytelnika, zwracanie jego uwagi na ważne problemy, poprzez przekazywanie prawd moralnych, obyczajowych, czy ludzkich. Człowiek jako jednostka...
„Czymże jest człowiek?” – William Shakespeare. Jaką odpowiedź na to pytanie odnajdujesz w wybranych utworach literatury? (antyk, średniowiecze, renesans, barok)
Człowiek od początku swego bytowania na Ziemi zastanawiał się nad sensem swojego istnienia. Pytania „Kim jesteśmy i skąd się tu wzięliśmy?” zadajemy sobie od zawsze. I zaczynając od czasów najdawniejszych, a kończąc na dniu dzisiejszym, udzielamy...
Refleksje nad literaturą staropolską - minęły wieki, zmienił się świat... Czy warto do niej wracać?
Średniowiecze, renesans, barok i oświecenie - to cztery wielkie epoki, na które przypada rozwój literatury staropolskiej - tej, która dała początek narodowej literaturze w ogóle. Obejmowała okres od ok. XIII do początków XIX wieku, jest to więc...
"Jak żyć - spytał mnie ktoś, kogo ja miałam zapytać o to samo!" (Wisława Szymoborska) Poszukaj sposobów na życie udane w utworach różnych epok literackich.
W momencie przyjścia na świat rozpoczyna się nasze życie , od tej chwili jesteśmy skazani na pobyt na Ziemi. W świecie zła i przemocy musimy odnaleźć drogę , która doprowadzi nas do szczęśliwego życia i pozwoli nam je godnie przeżyć. Niestety nie...
„Humanizm to rozważać i troszczyć się, by człowiek był ludzki” Martin Heidegger. Uczyń słowa filozofa myślą przewodnią pracy poświęconej humanistycznym wartościom literatury.
„Homo sum, nihil humani a me alienum esse puto”, „człowiekiem jestem i nic co ludzkie nie jest mi obce” - słowa autorstwa starożytnego twórcy komedii, Terencjusza, stały się hasłem dla renesansowej rewolucji. Umysły tej epoki rozsadziły sztywne,...
Obraz polskiej wsi i miasta
Temat ten przedstawiało wielu autorów we wszystkich epokach, dzięki czemu możemy obserwować zmiany dokonujące się w Polsce. Jak rozwój kultury i cywilizacji przyczynił się do poprawy ekonomicznej robotników. Jaka była wieś? O tym dowiadujemy się z...
Jacy jesteśmy Polacy?
JACY JESTEŚMY POLACY? I Wstęp: Panuje powszechne przekonanie, że każdy naród wyposażony jest w szczególne i trwałe cechy charakteru, czego odzwierciedleniem są stereotypowe sądy o różnych nacjach, utrwalone chociażby w przysłowiach czy w...
Powołując się na dwa teksty spośród omówionych na lekcji i prywatnej lektury, opracuj poniższy temat: Myśl ks. J. Tischnera „Ale dom to jednak dom: tutaj każdy powinien się czuć sobą u siebie” uczyń mottem do rozważań o istocie domu
Dom. Ileż rozmaitych skojarzeń przywodzi na myśl to jedno krótkie słowo. Często mówi się, że dom to nie tylko ściany. Bo czymże jest pusty dom? To tylko budynek, miejsce nie wzbudzające w nas żadnych emocji. Prawdziwego domu nie budują wyłącznie...
Mikołaj Rej „Krótka rozprawa między trzema osobami, Panem, Wójtem, a Plebanem".
Dialogiem zwykło się określać utwór literacki złożony z wyodrębnionych wypowiedzi dwu lub więcej osób, nie mający jednak charakteru dramatyczno-scenicznego. Ukształtował się na pograniczu literatury i twórczości filozoficznej. Renesans...
Etos pracy - jego rola i znaczenie w życiu człowieka. Omów na wybranych przykładach literackich
Wstęp: -praca jest świadomą działalnością człowieka, zmierzającą do wytworzenia pewnych dóbr i pomnożenia dobytku własnego oraz powszechnego -dzięki ciężkiej pracy ludzie kształtowali obraz otaczającego ich świata -pracę uważano za podstawowe...
Jacy jesteśmy Polacy?
Prawdy o Polakach Niewiele państw tak często jak Polska zmieniało swój kształt terytorialny, obszar i granice. Ale niezależnie od tych zmian nad Wisłą zawsze mieszkali Polacy. To ich kolejnym pokoleniom zawdzięczamy, że nasz kraj przetrwał...
Ściaga Potrzebna ściaga ? Jutro sprawdzian ? Prosze bardzo wystarczy wydrukować i wszystko gra
Zygmunt I Stary-był królem Polskim i wielkim księciem litewskim. Czasy jego panowania to jeden z najświetniejszych okresów kultury Polski. Władca popierał rozwód sztuki. Był mecenasem architektów, Malarzy i rzeźbiarzy. Królowa Bona-z rodu...
Wizerunek współczesnego człowieka poczciwego
Mikołaj Rej w „Żywocie człowieka poczciwego” przedstawił ideał szlachcica ziemianina. Człowiek poczciwy powinien pamiętać o obowiązkach wobec rodziny, powinien dbać o nią i wypełniać powinności wobec niej. Szlachcic kocha swą ojczyznę, pracuje na...
Odrodzenie - opracowanie epoki.
Odrodzenie Spis pytań : Objaśnij pojęcia: odrodzenie, humanizm, reformacja Humanizm, racjonalizm i irracjonalizm wyjaśnij pojęcia; z jakimi epokami Ci się kojarzą, omów na przykładach Wzorce osobowe renesansu Różne ujęcia tematyki...
Wizerunek wsi w literaturze polskiego renesansu
Temat wsi w literaturze polskiej pojawia się właściwie dopiero w twórczości poetów renesansowych. Od tego czasu wizerunek wsi ulegał różnym przemianom, ale zawsze stanowił tło naszej literatury. W twórczości staropolskiej różnorodny opis wsi...
Bibliografia:człowiek wobec Boga, życia i śmierci. Omów problem na podstawie literatury staropolskiej
Człowiek wobec Boga, życia i śmierci. Omów problem na podstawie literatury staropolskiej. BIBLIOGRAFIA I. Literatura podmiotu: 1. Bogurodzica, oprac. J. Woronczak, Wrocław 1962. 2. Kochanowski J., Czego chcesz od nas Panie..., Pieśń...
Odrodzenie
ODRODZENIE Epoka pojawiła się w Europie w XIV i trwała do XVI. Za jej kolebkę uznaje się Włochy. Główne przyczyny dla których odrodzenie – epoka tak skrajnie różniąca się poglądami od średniowiecza mogła się rozwijać- mogło się rozwijać to...
Epoki - przegląd i charakterystyka.
Średniowiecze to pierwsza polska epoka literacka (X-XV w.). Na zachodzie Europy trwa już od IV/V wieku. W 476 roku upadło cesarstwo zachodniorzymskie, Rzym natomiast został podbity przez plemiona germańskie. Stopniowo przejmowały one kulturę...
Historia wychowania wychowanie dzieci i młodzieży szlacheckiej
I rok Resocjalizacja studia zaoczne Gr. B Historia wychowania Wychowanie dzieci i młodzieży szlacheckiej w czasach odrodzenia w Polsce w świetle zapatrywań Mikołaja Reja....
Zagadnienia maturalne
Jak rozumiesz określenie "Bogowie jak ludzie - ludzie jak bogowie"? Zdaniem tym określa się często bohaterów mitologii i wywodzącej się z niej literatury. Prezentuje ona bowiem bogów greckich, którzy są ogromnie podobni do ludzi, mają te same...
Scharakteryzuj wzór "szlachcica poczciwego" nakreślony przez M. Reja.
Mikołaj Rej słusznie został nazwany "ojcem literatury polskiej". Jego dzieła są oryginalne, bo odbija się w nich życie narodu, zaś utwory adresowane są do przedstawicieli tego narodu. Czytała go przede wszystkim szlachta - wówczas była to warstwa...