Przypadki
Przypadki: - Mianownik Kto? Co? (jest) skrót M - Dopełniacz Kogo? Czego? (nie ma) skrót D - Celownik Komu? Czemu? (przyglądam się) skrót C - Biernik Kogo? Co? (lubię) skrót B - Narzędnik Z kim? Z czym? (chodzę) skrót N - Miejscownik O kim? O...
Fonetyka
CZYM JEST FONETYKA? Fonetyka bada zjawiska dźwiękowe w mowie. To nauka o głoskach. Fonetyka wyjaśnia też, jaką funkcję pełnią poszczególne narządy mowy. Ogólnie zapamiętaj, że fonetyka zajmuje się dźwiękową stroną języka. CZYM SĄ NARZĄDY...
Odmiana rzeczownika, liczebnika i przymiotnika.
1. Rzeczowniki, przymiotniki, liczbniki to odmienne części mowy. 2. Deklinacja to odmiana przymiotnika, rzeczownika, liczbnika przez przypadki. 3. Przypadki: Mianownik (M.) kto? co? (jest) Dopełniacz...
Związki frazeologiczne
Podział ze względu na budowę gramatyczną a) zwroty - to związki frazeologiczne, które pełnią w zdaniu funkcje czasownika np. zbijać bąki, brać nogi za pas, patrzeć się jak sroka w gnat b) wyrażenia - to związki frazeologiczne, które...
Związek Zgody
W związku zgody łączy się rzeczownik (podmiot) z czasownikiem (orzeczeniem) i rzeczownik z: przymiotnikiem, zaimkiem przyimkowym, liczebnikiem, imiesłowem przymiotnikowym czynnym lub biernym oraz rzeczownikiem. Wyraz nadrzędny (określany) i...
Podstawowe środki stylistyczne
Epitet – wyraz (najczęściej jest nim przymiotnik) określający rzeczownik: "brzydkie kaczątko", "słodki całus", "zły bandyta", epitet jest również środkiem poetyckim. Ma on wpływ na znaczenie wyrazu, do którego się...
Gramatyka - język polski
Wypowiedzenia dzielimy na zdania (zawierające orzeczenie) i równoważniki zdań, inaczej oznajmienia (nie zawierające orzeczenia). Wypowiedzenia, których nie można uzupełnić w ten sposób, to zawiadomienia lub wykrzyknienia. Zdania: 1. pojedyncze...
Zasady pisowni "ó".
-- "Ó" wymienne -- "Ó" piszemy gdy wymienia sie na: O,A,E. W tkim przypadku jest to "Ó" wymienne....
Co to jest podmiot?
Podmiot to główna część zdania. Odpowiada na pytania - co robi? lub co się z kimś (czymś) dzieje? Są różne rodzaje podmiotów: w mianowniku - gramatyczny, w dopełniaczu (logiczny), szeregowy i domyślny. W MIANOWNIKU (GRAMATYCZNY) jest...
Budowa słowotwórcza wyrazu pochodnego (analiza słowotwórcza)
Zależności, jakie zachodzą między wyrazem podstawowym, a pochodnym oraz budowę wyrazu pochodnego odkrywamy za pomocą ANALIZY SŁOWOTWÓRCZEJ. NA CZYM POLEGA ANALIZA SŁOWOTWÓRCZA? PO PIERWSZE: Na sprowadzeniu wyrazu pochodnego do jego formy...
Pisownia "u" i "ó" - tabela
Pisownia „ó” Pisownia „u” Pisownia ó obowiązuje w trakcie odmiany lub w wyrazach pokrewnych wymienia się na samogłoski: a, o, e: mówić — mawiać, skrócić — skracać, wrócić — wracać; dróżka — droga, lód — lodem, móc — mogę,...
Część mowy - czasownik - z przykładami
Czasownik to część mowy samodzielna i odmienna odpowiada na pytania: - CO ROBI? - CO SIĘ Z NIM DZIEJE? ODMIENIA SIĘ PRZEZ : - osoby - tryby - liczby - czasy - strony - aspekty - rodzaje FORMY FORMY - nieosobowe czasownika są...
Analiza składniowa zdania.
Zdanie to podstawowa jednostka w procesie komunikacji. Zdanie składa się z: 1. Orzeczenia – czasownik w formie osobowej, lub związek łącznika i orzecznika wyrażający czynność, proces lub stan określany przez zdanie. Łącznik to osobowa forma...
Test z środkow stylistycznych.
Środki stylistyczne ………………………………………. Imię i nazwisko Przeczytaj uważnie tekst wiersza, a następnie wykonaj polecenia z nimi związane. Powodzenia. Dzieci się kąpią Dzieci się kąpią! O, wodo i słońce! Srebrzyste pluski i swawolne...
Zdania złożone współrzędnie i podrzędnie
I. Zdania złożone współrzędnie - zdanie, w którym poszczególne zdania składowe można łatwo rozdzielić. Żadne ze zdań składowych nie określa drugiego, stanowią gramatyczną całość. Rodzaje zdań współrzędnie złożonych: 1) łączne - spójniki: i,...
Odmiana czasownika "zacząć" w czasie przeszłym
l. poj. Ja - zaczęłam/zacząłem Ty - zaczęłaś/zacząłeś On - zaczął Ona - zaczęła Ono - zaczęło l. mn. My - zaczęłyśmy/zaczęliśmy Wy - zaczęłyście/zaczęli Oni - zaczęli One - zaczęły W formach czasu przeszłego czasowników, które w...
Rzeczownik
Rzeczownik – nazwa części mowy oznaczającej większość występujących statycznie obiektów i zjawisk oraz pojęć abstrakcyjnych, tworzącej podmiot w zdaniu. Rzeczowniki mogą odmieniać się według liczb i przypadków. Odmianę rzeczowników nazywamy...
Fonetyka
Z języka "fonia" - znaczy dźwięk, głos. Znasz wyrazy: - telefon (przekazuje dźwięk na odległość) - magnetofon (zapisuje dźwięk na taśmie magnetycznej). Fonetyka to nauka o głoskach, najmniejszych elementach dźwiękowej formy wyrazu....
Norma ortograficzna
Poprawna pisownia jest jednym z podstawowych warunków efektywności przekazu informacji za pomocą tekstu pisanego. Błąd ortograficzny, polegający na napisaniu zwrotu lub wyrażenia w sposób niezgodny z obowiązującą normą ortograficzną, stanowi...
Zbiór związków frazeologicznych
Frazeologia jest to nauka o związkach wyrazów. Związek frazeologiczny jest to nierozłączne połączenie kilku wyrazów o przenośnym znaczeniu. Być po słowie - zaręczyć się Biały kruk - unikat, rarytas Budować zamki na lodzie - mieć nie realne...
Części mowy - sprawdzian wiadomości
1. Wymień odmienne części mowy 2. O jaką część mowy chodzi? Napisz: Czytam, pisze, rysuje - ……………………………….. Ojej! Hej! Witam! - ………………………………..…... Niebieski, miła, spokojnie - ……………………….… Miło, przykro, biało - ………………………………..…. 3....
Zdania złożone współrzędnie i podrzędnie
1. Zdanie złożone - zdanie zawierające przynajmniej dwa człony (zdania składowe) i co najmniej dwa orzeczenia. 2. Zdanie składowe - jest to człon zdania złożonego, w budowie przypomina zdanie pojedyncze (jedno orzeczenie). 3. Zdanie...
Czasownik - sprawdzian
1. W podanych zdaniach podkreśl czasowniki, określ ich liczbę, osobę, rodzaj, czas, tryb. a) Mama kupiła prezent synowi, który ma urodziny. b) Cieszę się, że jadę na wakacje. c) Idź do domu i posprzątaj. d) Czy miałbyś ochotę iść na lody? e)...
Zasady pisowni ch i h
PISOWNIA WYRAZÓW z "CH" "CH" piszemy, gdy wymienia się na SZ: - mucha - muszka, piechota - pieszo, ruchomy - ruszać, blacha - blaszka "CH" piszemy w wyrazach: - chory, chlustać, chwalić, chować, echo, chaos, chór, cholesterol, charakter,...
Osobowe i nieosobowe formy czasownika
1. Czasownik może przybierać nieosobową formę czasownika: - bezokoliczniki np. jeść, iść - formy zakończone na: -na, -to, np. umyto - niektóre konstrukcje z "się", np. mówi się o wojnie - imiesłowy 2. Imiesłowy dzielimy na: a)....
Przysłowia ze świata - do rozprawek
Bezużyteczną rzeczą jest uczyć się, lecz nie myśleć, a niebezpieczną myśleć, a nie uczyć się niczego. Przysłowie chińskie Biedny boi się krewnych, a bogaty złodziei. Przysłowie chińskie Jeśli mieszkasz w szklanym domu, nie rzucaj kamieniami....
Sposoby bogacenia słownictwa
1. Tworzenie wyrazów pochodnych (derywacja). Derywacja - proces tworzenia nowych wyrazów za pomocą przedrostków i przyrostków. Derywacja wsteczna - proces tworzenia nowych wyrazów przez odrzucenie przyrostka. za + pisać = zapisać...
Zdania złożone współrzędnie
W zdaniu złożonym współrzędnie zdania składowe nie określają się wzajemnie. Jedno zdanie składniowe nie wynika z treści drugiego i może istnieć osobno (np. Jem obiad i czytam gazetę. - Jem obiad. Czytam gazetę.). Rodzaje zdań złożonych...
Środki stylistyczne.
FONETYCZNE Wyrazy dźwiękonaśladowcze- używany w poezji środek artystyczny polegający na takim dobieraniu wyrazów, że naśladują swym brzmieniem opisywane zjawisko lub dźwięki wydawane przez opisywany przedmiot. np. I dudni, i stuka, łomocze i...
Zdania współrzędnie i podrzędnie złożone
Współrzędnie złożone 1. Zdania łączne, treść zdań składowych łączy się i są najczęściej połączone spójnikami: i, a, oraz, ani, ni, również, jak również Wykres do tego zdania wygląda tak ________ ... _________ 2. Zdanie rozłączne jest to...
Środki stylistyczne
1) FONETYCZNE - dotyczące warstwy brzmieniowej tekstu: Aliteracja - polega na stosowaniu tych samych głosek na początku sąsiadujących ze sobą wyrazów. Eufonia - polega na stosowaniu zasad harmonijnego współbrzmienia głosek. Onomatopeja -...
Cząstki bym, byś, by, byśmy, byście
Cząstki bym, byś, by, byśmy, byście występują także jako połączenie spójnika by z końcówkami -(e)m, -(e)ś, -(e)śmy, -(e)ście. Spójnik by jest równoważny spójnikom aby, ażeby, żeby, np. - Zaprosił go, by wystąpił z odczytem (= aby wystąpił z...
Duże litery, znaki interpunkcyjne, zasady pisowni
Duże litery piszemy na początku zdania, przy nazwach własnych (czyli imionach, nazwach państw, miast). Znaki interpunkcyjne a) kropka (.) Kropkę wstawiamy na końcu zdania, po skrótach (np., itp., itd.) b) przecinek (,) stawiamy przed...
Przyimki
Jak nie mylić pojęcia przyimek z zaimkiem? Skojarz to z budą dla psa. Śmieszne, ale prawdziwe! Pomyśl, przyimki to np. w, na, do itp. WIĘC... Pies może być: W budzie NA budzie NAD budą OBOK budy POD budą PRZY budzie OBOK budy...
Części mowy
Rzeczownik Kto? Co? - rzeczowniki oznaczają: • nazwy ludzi, zwierząt, roślin, przedmiotów. (np. mama, pies, drzewo, róża, tablica) • nazwy geograficzne, planet i gwiazd (np. Bałtyk, Tatry, Wisła, Kraków, Jowisz, Słońce) • nazwy...
Imiesłów przymiotnikowy
ODMIENNY - jaki? czyj? który? CZYNNY (podmiot wykonuje czynność, która trwa) - ący, np.: pisać - piszący - ąca, np.: mówić - mówiąca - ące, np.: iść - idące BIERNY (podmiot jest bierny) - ny, na, ne, np.: przeczytać - przeczytany - ty,...
Interpunkcja
Interpunkcja w zdaniu - Gdzie postawić przecinek? znaki interpunkcyjne = znaki przestankowe 1. Spójniki współrzędne, przed którymi zawsze stawiamy ",": - przeciwstawne: a, ale, lecz, jednak, zaś, jednakże, natomiast, przecież, mimo to,...
Środki stylistyczne - ściąga
I. Fonetyczne: 1. Wyrazy dźwiękonaśladowcze - używany w poezji środek artystyczny polegający na takim dobieraniu wyrazów, że naśladują swym brzmieniem opisywane zjawisko lub dźwięki wydawane przez opisywany przedmiot. np. I dudni, i stuka,...
Akcent i intonacja w języku polskim
1. AKCENT - polega na podkreśleniu głosem niektórych składników wypowiedzi: sylab w wyrazie lub wyrazów w zdaniu. Dokonuje się to za pośrednictwem siły lub melodii głosu, albo przez wydłużenie czasu brzmienia samogłosek. 2. AKCENT WYRAZOWY...
Niesamodzielne części mowy
1. Nie odmieniają się. 2. Nie pełnią funkcji w zdaniu. 3. Nie wchodzą w związki składniowe. SPÓJNIK PRZYIMEK PARTYKUŁA WYKRZYKNIK SPÓJNIK 1. Nie stawiamy przecinka: a) i, oraz, ani, ni, a (zdania współrzędne łączne)...
Imiesłowy
Imiesłowy to nieosobowe formy czasownika, które dzielimy na: - przymiotnikowe - przysłówkowe Przymiotnikowe dzielą się na: - bierne (zakończone końcówkami -ny, -ne, -na, -ty, -ta, -te, -one np. czytane, ucieszone), tworzymy je od...
Środki stylistyczne.
ŚRODKI STYLISTYCZNE: I. FONETYCZNE a). wyrazy dźwiękonaśladowcze (onomatopeja) II. SŁOWNIKOWE a). archaizm (wyrazy, które wyszły z użycia) b). neologizm (wyraz, zwrot lub znaczenie nowo utworzone) c). wulgaryzm (określenie mające...
Analiza składniowa zdania
ZDANIE jest podstawową jednostką procesu komunikacji, zbudowane jest z kilku elementów składowych. Są to: ORZECZENIE wyrażane czasownikiem w formie osobowej albo jako związek łącznika i orzecznika, który wyraża czynność, proces lub stan...
Podział zdań złożonych współrzędnie
1). Zdanie łączne - treści zadań składowych są niezależne, ale łącza się, gdyż dotyczą tego samego czasu lub miejsca. Zdania składowe są połączone bezspójnikowo albo spójnikami: i, oraz, ani. 2). Zdanie rozłączne - mówi o dwóch wykluczających...
Środki stylistyczne.
- Homonimy - wyrazy jednakowe fonetycznie i ortograficznie, ale różne semantycznie i etymologicznie; np. para (wodna, zakochanych), klucz (do drzwi, znak muzyczny, zasada). Współcześnie rozróżniane wyłącznie na podstawie kontekstu zdania w jakim...
Dlaczego jedne wyrazy wychodzą z użycia, a inne pojawiają sie?
Moim zdaniem jedne wyrazy wychodzą z użycia, a inne pojawiają się, gdyż z upływem czasu powstają nowe znaczenia słów idące wraz z postępem cywilizacji. Na język polski coraz częściej oddziaływają inne języki, co za tym idzie zmiana warunków życia....
Części mowy
Rzeczownik co oznacza? - przedmioty, zwierzęta, osoby, pojęcia, rośliny, czynności, cechy. pytania - kto? co? odmienia się przez - liczby, przypadki cechy i właściwości - posiada rodzaje Przymiotnik co oznacza? - właściwości zwierząt,...
Religijne frazeologizmy
1. Woła o pomstę do nieba - coś jest oburzające, godne potępienia, kary 2. Za jakie grzechy - w imię czego, z jakiej racji, z jakiego powodu 3. Diabeł kogoś podkusił - ktoś zrobił coś, czego teraz żałuje 4. Namiestnik Chrystusa - papież...