Powrót posła
Barok, Oświecenie.
Zjawiska i motywy. Śmierć przemijanie, szatan-typowe motywy sztuki i lite -ratury. Zwrot ku Bogu i religii wobec przeczucia kruchości i przemijalności życia ludzkiego. Filozofowie B. Franciszek Bacon(An) Novum Organum. Błażej Pascal(Fr)...
Pisarze Odrodzenia i Oświecenia o Polsce i Polakach. Omów temat na wybranych utworach literackich tych epok.
Każdy z nas wie jaka jest ówczesna Polska. Media codziennie dostarczają nam nowych wiadomości o sytuacji panującej w naszym kraju. Wiemy również jacy jesteśmy my – Polacy. Znamy swoje tradycje, obyczaje, zachowania… Jednak Polska nie istnieje...
Dobro i zło muszą istnieć obok siebie, a człowiek powinien dokonywać wyboru. Jak rozumiesz słowa Mahatmy Gandhiego? Odwołaj się do wybranych utworów literackich.
Od początku świata, od momentu poczęcia pierwszego człowieka na świecie istniało dobro i zło. Każdy człowiek w swoim życiu przechodził chwile, które zmuszają go do opowiedzienia się po którejś ze stron. Wybór jest często sprawą osobistą i dlatego...
"Powrot posła" - plan wydarzeń
1. Rozmowa Jakuba i Agatki – wprowadzenie bohaterów utworu 2. Przyrzeczenie miłości Agatki do Jakuba 3. Wieść o powrocie syna do domu 4. Poglądy polityczne Starosty, sprzeczka z Podkomorzym 5. Niezrozumiały Bilecik Starościny 6. Zaloty...
Kogo i co krytykuje literatura Oświecenia?
„Czytaj i pozwól, niech czytają twoi, Niech się każdy z nich niewinnie roześmieje. Żaden nagany sobie nie przyswoi, Nikt się nie zgorszy mam pewną nadzieję. Prawdziwa cnota krytyk się nie boi, Niechaj występek jęczy i boleje.”...
Motywy literackie z języka polskiego.
Arcydzieła polskie 1. Jan Kochanowski – Treny 2. Adam Mickiewicz – Pan Tadeusz 3. Stanisław Ignacy Witkiewicz – Szewcy 4. Witold Gombrowicz – Ferdydurke 5. Twórczość Wisławy Szymborskiej Artysta i sztuka Antyk i literatura dawna 1....
Oświecenie - wszystko na temat tej epoki.
Oświecenie w Polsce i w Europie. Nowe myśli zapoczątkowali Francuzi, Anglicy, Holendrzy. Rozwój przypada na XVIII w. Jednym z pierwszych uczonych był Kartezjusz. W "Rozważaniach o metodzie" stwierdził, że najważniejszym czynnikiem...
Zagadnienia maturalne
w pliczku znajduje sie dosc sporo zagadnien ktore przydadza sie do powtorki przed matura ogolnych pojec literackich no i rozne inne przydatne rzeczy zagladnij a nie pozalujesz ;)
Oświecenie w Polsce i w Europie
Nowe myśli zapoczątkowali Francuzi, Anglicy, Holendrzy. Rozwój przypada na XVIII w. Jednym z pierwszych uczonych był Kartezjusz. W "Rozważaniach o metodzie" stwierdził, że najważniejszym czynnikiem jest rozum. Wszystko niezgodne z rozumem...
"A jeśli droga otwarta, komu do nieba. Tym, co służą ojczyźnie" (Jan Kochanowski, Pieśń VII „O Cnocie”) – Idea patriotyzmu i obywate
Literatura opiera się na przeżyciach i dążeniach ludzkości. Zadaniem jej jest kształtowanie postaw czytelnika, zwracanie jego uwagi na ważne problemy, poprzez przekazywanie prawd moralnych, obyczajowych, czy ludzkich. Człowiek jako jednostka...
Motyw domu.
Rok 1994 był ogłoszony międzynarodowym rokiem rodziny. Z tej okazji odbywały się w Polsce różne uroczystości i światowe kongresy. Na między-państwowym kongresie w Warszawie wygłosili referaty przedstawiciele różnych krajów. Dotyczyły one praw...
Jaką prawdę o człowieku i rzeczywistości ukazuje literatura.
Rzeczywistość, która otacza człowieka, przedstawia mu się jako siła niezbadana i zadziwiająca. Czasem złowroga, innym razem przyjazna. Człowiek, w swojej rzeczywistości jako istotę aktywną, silną, formującą swój świat, lub też słabeuszem, pełnym...
Czasy Stanisławowskie
Oświecenie w Rzeczypospolitej można było podzielić na trzy fazy: · Wczesna - od lat 40 do 1764 r. · Dojrzała (czasy stanisławowskie) - od 1764 do 1795 r. · Schyłkowa (późne oświecenie lub oświecenie postanisławowskie) - od 1795 do 1822 r. W...
Wzory i antywzory w wybranych dziełach różnych epok literackich.
Każda nowo nastała epoka w dziejach kultury posiada swój cel, idee, filozofię. W zależności od zdarzeń losowych, sytuacji politycznej i społecznej kraju kształtują się nowe światopoglądy, prądy ideowe, modele postępowania. Ludzie żyją według...
„O ludziach rozsądnych i ludziach szalonych.” Tytuł artykułu A. Mickiewicza uczyń mottem swojej wypowiedzi o bohaterach literackich okresu oświecenia i romantyzmu.
Co prezentują sobą bohaterowie oświeceniowych i romantycznych utworów? Jaki jest ich tok myślenia? Jakie wartości sobą reprezentują? Do czego prowadzi ich sposób postępowania? Jakie tendencje do ukazywania postaci panują w literaturze tworzonej od...
Rodzice i dzieci w utworach literackich różnych epok. Motyw rodziny - konspekt
WSTĘP "Rodzina to najstarsza i najpowszechniejsza forma życia społecznego, złożona z osób połączonych stosunkiem małżeńskim i rodzicielskim." Dyktuje mój profesor na lekcji wiedzy o społeczeństwie, a ja potulnie zapisuję w zeszycie. Czy...
Człowiek w poszukiwaniu najważniejszych wartości (dobro, zło)
Komentarz: Taki problem istnieje w kulturze od jej początków. Czym się w życiu kierować? Czy wartości są jasno, jednoznacznie, raz na zawsze określone, czy też – względne, zależne od epoki, mody, a może innych jeszcze czynników? Istnienie pewnych...
Konspekt lekcji: "Dom zawsze ustępować powinien krajowi" - Julian Ursyn Niemcewicz "Powrót posła"
Konspekt lekcji do realizacji w klasie Ih Liceum Ogólnokształcącego im. Cypriana Kamila Norwida w Częstochowie. I. HASŁO PROGRAMOWE: „Powrót posła” jako...
Mimetyzm czy kreacjonizm? Które tendencje w sztuce odpowiadają ci bardziej i dlaczego? Uzasadnij, odwołując się do wybranych utworów.
Mimesis - inaczej naturalny, naśladowanie; Kategoria pochodząca z założeń estetyki starożytnej, oznacza naśladowanie rzeczywistości w sztuce, czyli wymóg, aby dzieło sztuki było odwzorowaniem rzeczywistości, by wydarzenia mogły się sprawdzić....
"Patriotyzm czasu oświecenia. Patriotyzm dziś".
Witaj drogi czytelniku, moją wypowiedz na interesujący nas temat rozpocznę od wyjaśnienia słowa "patriota" -jest to ktoś kto kocha swoją ojczyznę i naród, łącząc te uczucia z szacunkiem dla innych państw. Ten, który zawsze jest gotów do...
Szkolnictwo i teatr w dobie oświecenia.
Szkolnictwo Obowiązek szerzenia oświaty, kształcenia umysłów i charakterów spadł przede wszystkim na szkolnictwo, którego rozwój w duchu nowoczesności i postępu zapoczątkował Stanisław Konarski i założona przez króla Szkoła Rycerska. Kontynuację...
Rola rodziny w życiu człowieka i społeczeństwa w świetle znanych ci utworów literackich, filmów i własnych przemyśleń.
„ Wszystkie szczęśliwe rodziny są do siebie podobne, Każda nieszczęśliwa rodzina jest nieszczęśliwa na swój sposób” L.N. Tołstoj Rola rodziny w życiu człowieka i społeczeństwa w świetle znanych ci utworów literackich, filmów i własnych...
Ideał człowieka i obywatela Oświecenia w wybranych utworach epoki.
W przeciwieństwie do epoki renesansu ("Żywot człowieka poćciwego", "Dworzanin polski") w epoce oświecenia brak jest utworów, które bezpośrednio wskazywałyby ideał człowieka i obywatela. Cechy wzorowego Polaka oswieceniowi...
„Śmiech niekiedy może być nauką”, w jaki sposób można uczyć bawiąc.
Tematem mojej pracy jest śmiech, który ma bawić i uczyć. Na przestrzeni stuleci wielu pisarzy, podejmując wybrane tematy ośmieszali ludzkie wady, przywary. Zadaniem bajek, fraszek, satyr, czy komedii była nauka przez śmiech. Przedstawicielami tych...
Na podstawie wybranych utworów literackich uzasadnij, że są one zwierciadłem czasu, w którym powstały.
Utwory literackie powstałe w oświeceniu wiernie odzwierciedlają czas, w którym powstały. Jest to czas, kiedy uwidaczniane były wady i przywary szlachty oraz ówczesnego systemu państwowego. Najbardziej ukazane jest to w oświeceniu polskim. Jest...
"Czucie i wiara silniej mówi do mnie mędrca szkiełko i oko". (A. Mickiewicz) Oświecenie i romantyzm jako epoki opozycyjnie ujętej estetyki i etyki
Schyłek oświecenia i początek romantyzmu wiąże się z żarliwą dyskusją na temat wyższości jednej epoki nad drugą oraz zaciekłą wzajemną krytyką, spowodowane to było nie tylko odmiennymi gustami artystycznymi, wykształconymi w innych czasach, ale...
Lektury optymistyczne głoszące pochwałę życia.
„Nie bez powabów jest ten straszny świat, nie bez poranków dla których warto się zbudzić” (W. Szymborska) Lektury optymistyczne głoszące pochwałę życia i potrzebę zgody człowieka ze światem w Twoich doświadczeniach czytelniczych. Temat...
Biografia Juliana Ursyna Niemcewicza.
Julian Ursyn Niemcewicz urodził się 16 II 1758 r. w Skokach pod Brześciem Litewskim, zmarł 21 V 1841 r. w Paryżu. Wychowany w zamożnej rodzinie szlacheckiej, jako najstarszy z synów podczaszego mielnickiego – Marcelego Niemcewicza i Jadwigi...
Motyty literackie: miłość do ojczyzny, naprawa państwa, Polska i Polacy w różnych utworach
"Pieśń o Rolandzie" Walka z Saracenami w obronie wiary jest obowiązkiem średniowiecznego rycerza. Łączy się ona jednocześnie z obroną ziem swego seniora przed niewiernymi. Dlatego też Roland (wzór rycerza) umierając, pamięta, żeby wspomnieć...
Zalety i wady sarmatyzmu w ujęciu pisarzy oświecenia
W XVII i XVIII wieku wśród polskiej szlachty ugruntowała się ideologia zwana sarmatyzmem. Jej podstawą była teza o pochodzeniu polskiej szlachty od Sarmatów, ludu, który w starożytności żył nad Wołgą i toczył walki z imperium rzymskim....
Motyw domu i rodziny w literaturze polskiej
Motyw domu i rodziny pojawia się od najwcześniejszych wieków w literaturze polskiej. Oczywiście w różnych utworach i różnych epokach pełni zupełnie inne funkcje i przedstawiany jest w różny sposób. Po raz pierwszy pojawia się on w twórczości...
Powtórka z epok - barok i oświecenie
1. Styl barokowy w sztuce (Malarstwo, architektura) - Termin barok pochodzi z języka portugalskiego „barocco” oznacza nieregularną perłę o dziwnym kształcie, włosi używali tego słowa do określenia czegoś przesadnego. - Termin oznacza...
Patriotyzm - kosmopolityzm - obywatelstwo. Omów znaczenia, jakie nadawała tym pojęciom literatura i oceń ich aktualność u progu XXI wieku
Człowiek z chwilą przyjścia na świat automatycznie staje się obywatelem kraju, w którym się urodził. Nikt go się nie pyta, czy tego chce, czy też nie. Jednak obywatelstwo możemy zmieniać. Czasem stajemy się obywatelem kraju, o którym kompletnie...
Dom, rodzina
Odyseja Homera Motyw domu pojawił się juz w starożytności, w "Odysei" Homera. Chociaż zasadniczym tematem epopei jest powrót Odysa spod Troi, to jednak Homer wiele uwagi poświęcił też rodzinie herosa: żonie Penelopie, synowi Telemachowi i ojcu...
Walery - poseł, którego popieram "Powrót posła".
"Powrót posła" Juliana Ursyna Niemcewicza to powstała w ciągu kilkunastu dni, w czasie przerwy w obradach Sejmu Wielkiego, komedia polityczna. Utwór ukazywał konflikt jaki zaistniał między sarmackimi konserwatystami, obrońcami starych...
Wykaż, że utwory pochodzące z różnych epok uczyły, bawiły i wychowywały społeczeństwo.
Utwory literackie różnych epok bawiły i wychowywały społeczeństwo. Były przekazywane początkowo ustnie, a później pisemnie. Już w Średniowieczu pieśni rycerskie, jak np. „Pieśń o Rolandzie” były śpiewane przez trubadurów. Miały one wartości...
Polacy we własnym domu – między sarmatyzmem i oświeceniem. Przedstaw Polaków i Polskę w czasie trwania prac Sejmu Wielkiego, ukazanych we fragmencie „Powrotu Posła” J. U. Niemcewicza.
„Powrót Posła” napisany został w październiku i listopadzie w 1790 roku, w okresie szczególnego napięcia politycznego. Utwór zaliczany jest do komedii politycznej i powstał w ciągu kilkunastu dni, w czasie przerwy w obradach Sejmu Wielkiego....
"Powrót posła" J. U. Niemcewicza jako komedia polityczno-obyczajowa.
Wystawiona na kilka miesięcy przed ogłoszeniem Konstytucji 3 maja. Zawarł w niej Niemcewicz ważką treść polityczną, ściśle związaną z nowatorskimi pracami stronnictwa patriotycznego. Konfrontując program reform z poglądami konserwatystów,...
Motyw ojczyzny.
Dla każdego człowieka pod słowem ojczyzna kryją się zupełnie inne treści. Jeden uważa, że ojczyzna to miejsce, w którym przyszło się człowiekowi urodzić i którego w takim układzie, z oczywistych wzglądów, nie może sobie wybrać. Kto inny będzie...
Pamiętnik kawalera modnego.
Na podstawie „Powrotu posła” Niemcewicza, „Mikołaja Doświadczyńskiego przypadków” i satyr Krasickiego napisz fragmenty pamiętnika kawalera modnego. 17 grudzień 1789 Cóż to była za zabawa, jeszcze dzisiaj w głowie szumi! Panny w kolejce się do...
Obrachunki z polskością. Twój głos w dyskusji na temat polskich mitów, jakie wykształciła literatura na przestrzeni wieków.
XVI - wieczni historycy twierdzili, ze szlachta polska wywodzi sie od Sarmatów, starozytnego plemienia, zamieszkujacego przed wiekami ziemie polskie. Sarmatom przypisywano wiele wspanialych cech charakteru, jak np. wrodzona dume, walecznosc,...
"Wielkie charaktery jak latarnie morskie, świecą daleko w ciemności" (Karol Irzykowski). Przytoczone słowa uczyń mottem Twoich rozważań o autorytetach i wzorach młodych ludzi XXI w. Odwołaj się do materiału literackiego, filmowego i własnych p
W dzisiejszych czasach każdy dba o własne interesy i dobra, nie zwracając uwagi na krzywdy bliźniego. Świat odwrócony jest do góry nogami, nie liczą się uczucia tylko pieniądze. Jedni opływają w luksusie, a inni śpią pod mostami i szukają resztek...
"Ja i ojczyzna to jedno" - różne rozumienie pojęcia patriotyzmu
Patriotyzm to miłość człowieka do swojej ojczyzny. Patriota to człowiek, który kocha swój kraj, jest gotów o niego walczyć i poświęcić na jego rzecz własne dobro. Literatura polska zawiera wiele przykładów postawy patriotycznej. Dzieje się tak...
Czy można zdanie Miłosza: "On z plugawego zgiełku dręczonych wyrazów ocala zdania surowe i jasne" odnieść do twórczości Ignacego Krasickiego?
Ignacy Krasicki, będący poetą, prozaikiem, dramatopisarzem, publicystą – krytykiem, był za razem najwybitniejszym pisarzem polskiego oświecenia. Lata jego życia, czyli okres między 1735 – 1801 rokiem, a więc schyłek państwa polskiego, to czas...
"Świat jest jeno szkoła szukanie - nie oto chodzi kto dopadnie, ale kto przebieży piękniejszą drogą"- zinterpretuj słowa francuskiego filozofa XVI wieku i przedstaw drogi życiowe wybranych bohaterów literackich różnych epok.
„ŚWIAT JEST JENO SZKOŁĄ SZUKANIA – NIE O TO CHODZI KTO DOPADNIE, ALE KTO PRZE-BIEŻY PIĘKNIEJSZĄ DROGĄ” – ZINTERPRETUJ SŁOWA FRANCUSKIEGO FOLIZOFA XVI WIEKU I PRZEDSTAW DROGI ŻYCIOWE WYBRANYCH BOHATERÓW LITERACKICH RÓŻNYCH EPOK. ROZWAŻ, JAKIE...
Czyżyjemy na najlepszym z możliwych światów? - jak twierdził Leibnitz.
Czy rzeczywiście, jak twierdził Leibnitz żyjemy na najlepszym z możliwych światów? W swoim wypracowaniu oprzyj się na własnych rozważaniach dot. otaczającego cię świata, ale i na znanych ci tekstach oświecenia. "Najlepszy z możliwych...
Charakterystyka Walerego.
Julian Ursyn Niemcewicz jest autorem dramatu pod tytułem Powrót posła. Pisarz ten żył w XVIII wieku. W latach 1788-92 był przedstawicielem Partii Patriotycznej na Sejmie Wielkim. W Powrocie posła przedstawiał swój punkt widzenia (i poglądy swojej...
Satyryczne sylwetki w literaturze polskiego Oświecenia.
Karykaturalne, satyryczne sylwetki prezentowane są w utworach oświeceniowych głównie w celach dydaktycznych, mają ośmieszyć i wytknąć wszelkie wady pewnych postaw, które uważano za staroświeckie, sarmackie, szkodliwe dla narodu i integralności...
Teatr narodowy.
W czasach renesansu i baroku powstają sceny magnackie. Ich zalążkiem były przedstawienia prezentowane na rynkach miejskich w średniowieczu. Teatr zaczyna jednak rozwijać się dopiero w czasach oświecenia. 19 listopada 1765 r. powstaje pierwszy...
"Powrót posła" - komedia polityczna i obyczajowa
Komedia ta była z założenia komedią krytykującą postawy, tak polityczne jak i obyczajowe; powstała na zmówienie obozu patriotycznego w czasie Sejmu Czteroletniego (przerwa w obradach); jej celem było wpłynięcie na postawę posłów, aby przyjęli...