Oświecenie
"Czucie i wiara silniej mówi do mnie mędrca szkiełko i oko". (A. Mickiewicz) Oświecenie i romantyzm jako epoki opozycyjnie ujętej estetyki i etyki
Schyłek oświecenia i początek romantyzmu wiąże się z żarliwą dyskusją na temat wyższości jednej epoki nad drugą oraz zaciekłą wzajemną krytyką, spowodowane to było nie tylko odmiennymi gustami artystycznymi, wykształconymi w innych czasach, ale...
Porównanie "Hymnu do miłości ojczyzny" I. Krasickiego i "Żeby Polska była Polską" J. Pietrzaka.
Jak na przestrzeni wieków zmieniały się doświadczenia patriotyczne. Porównaj „Hymn do miłości ojczyzny” Ignacego Krasickiego i „Żeby Polska była Polską” Jana Pietrzaka, przywołując kontekst historyczny. Oświecenie to w dziejach Rzeczypospolitej...
Ignacy Krasicki - biografia
Ignacy Krasicki urodził się w ziemi sanockiej w 1735 roku. Pochodził z podupadłej rodziny magnackiej. Rodzice wybrali więc dla niego drogę kariery duchownej, na której w ówczesnych warunkach najprędzej mógł zdobyć wysokie stanowisko. Nauki szkolne...
Lektury optymistyczne głoszące pochwałę życia.
„Nie bez powabów jest ten straszny świat, nie bez poranków dla których warto się zbudzić” (W. Szymborska) Lektury optymistyczne głoszące pochwałę życia i potrzebę zgody człowieka ze światem w Twoich doświadczeniach czytelniczych. Temat...
Porównanie epoki Oświecenia i Romantyzmu.
Aby rozpocząć konfrontacje dwóch epok literackich bez wątpienia należałoby zacząć od umiejscowienia ich w czasie, tak więc epoka oświecwiecenia w Europie miała swój początek około roku 1680 kiedy to Newton opracował prawo powszechnego ciążenia...
Ignacy Krasicki - życiorys
Ignacy Krasicki (1735-1801), polski poeta, prozaik, dramatopisarz, publicysta. Urodził się w Dubiecku nad Sanem w rodzinie mającej tytuł hrabiów Świętego Cesarstwa Rzymskiego. Był spokrewniony z najświetniejszymi rodami Rzeczypospolitej. Był...
"Bajki" Ignacy Krasicki
Pojęcia i zagadnienia Bajka - gatunek literatury dydaktycznej. Jej zadaniem jest wskazywanie uniwersalnych prawd moralnych, stąd historyjka opowiedziana w utworze jest tylko ilustracją prawdy - najczęściej zawartej w końcowym morale. Bohaterami...
Przegląd epok literackich cz. 1 najlepsza powtórka przed maturą!
W pracy umieściłem przejrzysty przegląd najważniejszych filozofów, autorów z uwzględnieniem ich narodowości i najważniejszych utworów. Każdy utwór jest przypisany odpowiedniemu gatunkowi. Pierwsza część zawiera epoki od antyku do oświecenia. Na...
Zwierzęta jako motyw literacki
Zwierzęta ukazywane są najczęściej jako alegorie postaw ludzkich. Zwierzęta są najczęstszymi bohaterami bajek; jeśli pojawiają się w nich ludzie, to nie jako indywidualni bohaterowie, lecz jako postacie złożone z pewnych cech charakteru...
Epoki literackie, dzieła i ich twórcy
Antyk - epoka ta trwała od ok. 900r. p.n.e. (753 założenie Rzymu) do 476 r. n.e. (upadek Cesarstwa Zachodniorzymskiego). W skład antyku wchodzą: Biblia Mitologia Literatura zagraniczna - "O co poeta prosi Apollina", "Exegi monumentum",...
Ignacy Krasicki "Pijaństwo"
Jest to satyra, która za przedmiot swojej krytyki obrała sobie wadę nadużywania alkoholu przez szlachtę. Jest to typ satyry dialogowej, w której rozmowa dwóch postaci stanowi sytuacyjny wstęp do obrazka obyczajowego. Bohaterami tego utworu...
"Bajki" Krasickiego
Ignacy Krasicki z całą pewnością zasłużył na miano czołowego twórcy polskiego oświecenia. Był twórcą wszechstronnym, głoszącym ideały oświecenia, walczącym o reformy w kraju i moralność społeczną. Był twórcą pierwszej polskiej powieści nowożytnej...
Zalety i wady sarmatyzmu w ujęciu pisarzy oświecenia
W XVII i XVIII wieku wśród polskiej szlachty ugruntowała się ideologia zwana sarmatyzmem. Jej podstawą była teza o pochodzeniu polskiej szlachty od Sarmatów, ludu, który w starożytności żył nad Wołgą i toczył walki z imperium rzymskim....
Oświecenie.
OŚWIECENIE-wiek rozumu-Anglia,filozofów-Francja,ludzi oświeconych-Niemcy.Europa-początek koniec XVII, 1789-Rewolucja Francuska-koniec.Polska-początek-Collegium Nobilium(1740),koniec-1822-I tom poezji Mickiewicza"Ballady i...
Literatura Oświecenia.
Przełom oświecenia w kulturze i literaturze pol. nastąpił w pełni za panowania Stanisława Augusta Poniatowskiego (1764 95); literatura stała się ważnym czynnikiem kształtowania nowocz. świadomości społ.-polit. i narodowej. Dominującą rolę odegrał...
Jak bardzo zmienił się człowiek? Omów zagadnienie na podstawie satyr Ignacego Krasickiego.
Jest to pytanie bardzo ogólne, które może byc rozpatrywane na wiele sposobów. Patrząc jednak przez pryzmat utworów epoki oświecenia na człowieka XVIII-wiecznego oraz obserwujac postepowanie tego żyjacego w XXI wieku, nie widac znaczacych różnic....
Oświecenie - opracowanie epoki.
1)nazwa-wykorzystuje termin światła-oświecenie inaczej samoświadomość, myśliciel.Nazywane wiekiem filozofów i rozumu.Termin powstał w Niemczech.Ludzie chętnie przyjmowali nowe idee i założenia mówiące np.że śmierć jest faktem,ale życie na ziemi...
Czy warto czytać filozofów Oświecenia?
Powszechnie wiadomo, iż poglądy młodych ludzi, nieprzystosowanych jeszcze w pełni do życia w społeczeństwie dorosłych, są narażone na działanie wpływów z otoczenia. Dlatego też, każda matka próbuje od najwcześniejszych lat wpoić swemu dziecku...
"Powrót posła" J. U. Niemcewicza jako komedia polityczno-obyczajowa.
Wystawiona na kilka miesięcy przed ogłoszeniem Konstytucji 3 maja. Zawarł w niej Niemcewicz ważką treść polityczną, ściśle związaną z nowatorskimi pracami stronnictwa patriotycznego. Konfrontując program reform z poglądami konserwatystów,...
Jacy byliśmy, jacy jesteśmy? Myśli o Polsce i Polakach zawarte w literaturze staropolskiej, wzbogacone twoim komentarzem.
Zapewne każdy z nas zastanawiał się kiedyś jak wyglądali jego przodkowie żyjący na ziemiach polskich przed laty. Jak się ubierali, jakie wyznawali poglądy oraz w jakim otoczeniu przyszło im się rozwijać. Bardzo dużo możemy się dowiedzieć z...
Czy "Oda do młodości" jest dziełem klasycznym czy romantycznym?
"Oda do młodości" powstała w grudniu 1820 roku w Kownie. Stała się programem ideowym filomatów. Według Mickiewicza, człowiek młody powinien próbować poznać to, co pozazmysłowe. Apostrofa do młodości - ma mu pomóc wynieść się do góry, przeniknąć...
Charakterystyka i funkcje gatunków typowych dla literatury oświeceniowej.
W drugiej połowie XVII wieku we Francji ukształtowała się konwencja literacka klasycyzmu. Stworzyli ją pisarze, poeci i dramaturdzy, którzy nawiązywali do teorii literatury klasycznej, ustalonej w dobie odrodzenia. Twórcy kładli nacisk na jasność...
Autorów sądzą ich dzieła". Rozwinięcie myśli C.K. Norwida na podstawie literatury polskiego oświecenia
"Autorów sądzą ich dzieła". Oto hasło dzisiejszej rozprawy przed Sądem Dziejowym. Na ławie oskarżonych zasiądą m.in. I. Krasicki, Julian Ursyn Niemcewicz, Voltaire, S. Staszic, Franciszek Salezy Jezierski. Oskarżenie będzie opierać swą...
Oświecenie w Polsce.
W Polsce oświecenie zaczęło się około roku 1740, kiedy to założono Collegium Nobilum. Właściwy rozwój przypada na lata 1764-1795. W tym okresie rozwinęły się kontakty kulturalne Polski z Europa zachodnia. Do naszego kraju docierało coraz więcej...
Czy człowiek oświecenia bał się losu mitycznego Ikara - notatka.
Oświecenie to czas triumfu rozumu. Powrót do klasycyzmu oraz zepchnięcie religii na dalszy plan spowodowało zmianę sposobu postrzegania świata. Odtąd „miarą wszechrzeczy stał się człowiek”, a natura zyskała na znaczeniu. Dawniej zapomniane nauki...
"Świat jest jeno szkoła szukanie - nie oto chodzi kto dopadnie, ale kto przebieży piękniejszą drogą"- zinterpretuj słowa francuskiego filozofa XVI wieku i przedstaw drogi życiowe wybranych bohaterów literackich różnych epok.
„ŚWIAT JEST JENO SZKOŁĄ SZUKANIA – NIE O TO CHODZI KTO DOPADNIE, ALE KTO PRZE-BIEŻY PIĘKNIEJSZĄ DROGĄ” – ZINTERPRETUJ SŁOWA FRANCUSKIEGO FOLIZOFA XVI WIEKU I PRZEDSTAW DROGI ŻYCIOWE WYBRANYCH BOHATERÓW LITERACKICH RÓŻNYCH EPOK. ROZWAŻ, JAKIE...
Jak zareagowałby Ignacy Krasicki na obecną obyczajowość Polaków?
Ignacy Krasicki w swoich ?Satyrach? opisywał, jak żyli ludzie w czasach oświecenia. Najwięcej uwagi zwracał na to, że wśród ludzi rozpowszechniło się pijaństwo i potrafią pić nawet z powodu najmniejszej okazji. Gdyby Ignacy Krasicki żył w obecnych...
Oświecenie.
OŚWIECENIE (główne) XVIII w. Pojęcia: racjonalizm-rozumowe poznanie świata;akcent położony na samodzielne i krytyczne myślenie ''cogito ergo sum" -kartezjusz krytycyzm-postawa postulująca kontrolę prawdziwości sceptycyzm-obiektwne...
"Fircyk w zalotach" Franciszka Zabłockiego.
Franciszek Ksawery Mikołaj Zabłocki urodził się 2stycznia 1752 roku. Nie udało się dotąd ustalić ani miejsca urodzenia Franciszka, ani nawet dzielnicy Rzeczy pospolitej, z której wywodziła się rodzina przyszłego komedio-pisarza. Powodowany...
Na czym polegała hybrydalność polskiego oświecenia - charakterystyka 3 kierunków artystycznych.
Hybrydalność polskiego oświecenia to zgodne współistnienie trzech prądów literackich; nie było między ich przedstawicielami sporów i polemik, było natomiast wspólne zaspokajanie różnych czytelniczych potrzeb. Trzy nurty artystyczne: Klasycyzm -...
Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki - Ignacego Krasickiego
Akcja toczy się w 18 wieku , obejmuje prawie całe życie bohatera od dzieciństwa aż po późną dojrzałość. Utwór ma formę pamiętnika pisanego przez Mikołaja Doświadczyńskiego . Powieść łączą elementy ówczesnej prozy europejskiej : powieści...
Motyw tańca - taniec w ujęciu teoretycznym
Rozdział I. TANIEC W UJĘCIU TEORETYCZNYM 1.1. Historia tańca Taniec od niepamiętnych czasów był obecny w życiu człowieka. Ludzie pierwotni za jego pomocą porozumiewali się między sobą, gdyż ruch ciała zastępował im słowa i wzbogacał gesty....
Satyryczne sylwetki w literaturze polskiego Oświecenia.
Karykaturalne, satyryczne sylwetki prezentowane są w utworach oświeceniowych głównie w celach dydaktycznych, mają ośmieszyć i wytknąć wszelkie wady pewnych postaw, które uważano za staroświeckie, sarmackie, szkodliwe dla narodu i integralności...
Narodziny powieści.
XVIII w. to czas bujnego rozwoju powieści. Swoje początki znajduje ona w takich formach wypowiedzi jak pamiętnik, dziennik. Jest podstawowym nowożytnym gatunkiem epickim. Powieść cechuje rozwinięta, wielowątkowa fabuła, narracyjność - świat...
Oświeceniowy dydaktyzm.
Oświeceniowy dydaktyzm przejawiał się w twórczości wielu znanych i cenionych pisarzy i poetów tej epoki, by wymienić takich twórców, jak Krasicki, Naruszewicz, Trembecki czy Niemcewicz. Ignacy Krasicki starał się wpływać na moralność i...
Oświecenie jako epoka polemiki z sarmantyzmem.
Geneza oświecenia w Polsce związana jest z kryzysem sarmatyzmu oraz jego politycznymi i kulturalnymi skutkami. Należy do nich zaliczyć szlachecki republikanizm i parlamentaryzm za wszystkimi narosłymi przez wieki deformacjami. Krytykowano także...
Edukacja człowieka w centrum zainteresowań pisarzy Oświecenia.
Literatura oświecenia rozwijała się w dramatycznym okresie dziejowym Polski. Sejm, w którym ciągłe kłótnie, zachwiany system demokracji oraz zasada "liberum veto" skutecznie unicestwiały próby reform, nie mógł pełnić właściwej funkcji...
Oświecenie.
Ignacy Krasicki nazywany był "księciem poetów" i niewątpliwie był najwybitniejszym poetą polskiego oświecenia. Urodził się w Dubiecku nad Sanem, w rodzinie szlacheckiej. Po ukończeniu kolegium jezuickiego we Lwowie wstąpił do seminarium, a studia...
Bohater pozytywny drugiej połowy XVIII wieku - Mikołaj Doświadczyński - wzorzec osobowy doby Oświecenia.
CECHY POWIEŚCI W 1775 roku Ignacy Krasicki napisał pierwszą polską powieść literatury nowożytnej pod tytułem: "Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki". Był to utwór, w którym Krasicki skoncentrował trzy typy powieści: cechy utworu...
Oświecenie w Polsce.
Ks. St. Konarski 1.Szkolnictwo -założył szkołę „Collegium Nobillum” w 1742r. -wprowadzenie metody rozumowej i ćwiczeń cielesnych -założył w szkole teatr ( sam pisał sztuki) -wprowadził języki nowożytne, ograniczył łacinę 2.Reformy...
Konspekty do prac maturalnych.
BIBLIA W LITERATURZE POLSKIEJ · ŚREDNIOWIECZE I. „Bogurodzica”: a) pieśń religijna b) jest to ciąg próśb modlitewnych: - do Matki Boskiej aby pośredniczyła u swego Syna - do Syna Bożego o wysłuchanie modlitwy, o dobrobyt w życiu ziemskim...
Oświecenie epoką kształtowania się dojrzałej państwowości.
Oświecenie jako nowa epoka literacka pojawia się w Europie Zachodniej pod koniec drugiej połowy XVII w. i trwa do końca wieku XVIII. W Polsce z kolei w związku z pewną izolacją kulturową Rzeczpospolitej rozpoczyna się w latach trzydziestych XVIII...
Walka o nowego człowieka dla nowych oświeconych czasów jako przewodnia myśl twórczości Ignacego Krasickigo.
Zgodnie z założeniami epoki oświecenia, tj. empityzmem, racjonalizmem i sensualizmem zarówno w Europie zachodniej, jak i przede wszystkim u nas w kraju, człowiekiem doby "wieku filozofów" jest racjonalista, wolnomyśliciel i...
Walka klasyków z romantykami.
W epoce oświecenia mamy do czynienia z dwoma dominującymi nurtami literatury – klasycyzmem i sentymentalizmem. Pierwszy z nich charakteryzowała racjonalna postawa. Nadawał literaturze cechy utylitarne i dydaktyczne. Ośrodkami klasycyzmu byly...
J. J. Rousseau krytyk światopoglądu Oświecenia.
Filozofia polityki wypracowana przez Rousseau była daleka od jednoznaczności. Bez wątpienia bronił on demokratycznych swobód obywatelskich. W swoim najważniejszym dziele „Umowie społecznej” koncepcja, którą wyraził była prawniczą hipotezą, na...
Dydaktyczny charakter literatury polskiego Oświecenia.
Znakomity filozof niemiecki Immanuel Kant określił oświecenie jako "wyjście człowieka z niepełnoletności, w którą popadł z własnej winy", przy czym niepełnoletność rozumiał jako "niezdolność człowieka do posługiwania się własnym...
Zgodność wyboru gatunków z tendencjami epoki, na przykładzie literatury oświecenia.
W epoce oświecenia uprawiano wiele gatunków literackich, zarówno tych, które były znane również w poprzednich epokach (bajka, satyra, oda, poemat heroikomiczny, komedia, sielanka), jak i nowych, stworzonych w tym okresie (nowożytna powieść, nowe...
Wymień główne problemy twórczości I. Krasickiego. Omów dokładnie jeden gatunek literacki uprawiany przez poetę.
Ignacy Krasicki, poza tym że przyjął święcenia kapłańskie, był również wielkim poetą, prozaikiem, publicystą i komediopisarzem; potem jako wybitny twórca związał się dworem Stanisława Augusta Poniatowskiego; ważna cecha jego twórczości: pisał...
Polska w epoce Oświecenia.
Życie umysłowe i kulturalne w Polsce epoki oświecenia - szkolnictwo, teatr, mecenat króla, czasopiśmiennictwo. MECENAT - Stanisław August jako polityk nie odniósł większych sukcesów, ale jako mecenas kultury przyczynił się do jej znakomitego...
Odwołując się do utworów Ignacego Krasickiego udowodnij, że ten pisarz pełnił rolę wychowawcy narodu.
Ignacy Krasicki to bez wątpienia najwybitniejszy pisarz polskiego oświecenia. Książe biskup warmiński jest polskim przykładem umysłu oświeconego, twórcy utalentowanego i wykształconego, obdarzonego wyrafinowanym smakiem i talentem. Zwano go...