Oświecenie w Polsce.

Ks. St. Konarski

1.Szkolnictwo

-założył szkołę „Collegium Nobillum” w 1742r.
-wprowadzenie metody rozumowej i ćwiczeń cielesnych
-założył w szkole teatr ( sam pisał sztuki)
-wprowadził języki nowożytne, ograniczył łacinę

2.Reformy polityczne

Był za likwidacją liberum veto

„O skutecznym rad sposobie”

3.Poprawa języka

-likwidacja kwiecistego stylu

„O poprawie wad wymowy”

„Sapere Auso”



1740 – 32 – Collegium Nobilium
1747 – biblioteka Załłuskich
1770 – 77 Zabawy przyjemne i pożyteczne
1773 – powstaje KEN (A. Krakowska i A. Wileńska)
1765 – Monitor - Bohomolec
1766–94 Szkoła Rycerska
1768 – 72 Konfederacja Barska miała na celu pozbawienie władzy króla, który był b. Związany z Rosją
1772 – I rozbiór
1788 – Sejm Wielki miał na celu uchwałę reform. W trakcie jego kadencji została wprowadzona Konstytucja 3 Maja 1791. Wywołała ona furię Rosji.
1789 –Rewolucja Francuska
1792 – wojna z Rosją –> klęska Polski
1793 – II rozbiór
1794 - Powstanie Kościuszkowskie w obronie wolności; zakończone klęską
1795 – III rozbiór. Polska znika z mapy Europy.


Krasicki

Bajka - jeden z gatunków (wywodzący się od Ezopa) o charakt dydakt. Utwór uniwersalny, epiczny, zawierający ogólną naukę moralną umieszczoną na końcu lub na początku. Bohaterami są często zwierzęta, ludzie, rzadziej rośliny czy przedmioty. Często posługuje się alegorią „Wół ministrem”, „Malarze”, „Lew pokorny, i zwierzęta”. Bajki i przypowieści, Bajki nowe Wyst. Dwie formy – narracyjna, moralistyczna.

Satyra – pochodzi z antyku, ma charakter społeczny. Wczasach Kr – tematy obyczjowe, polityczne. „Do króla”, „Pijaństwo”, „ Żona modna”. Powieść – wielowątkowy epicki utwór pisany proza. Główne jej elementy to narracja i świat przedstawiony, na który składają się bohaterowie oraz zdarzenia, czyli fabuła. Jest to stosunkowo nowy gatunek, powstał 200 lat temu ( Don Kichot).

Racjonalizm – rozum, Empiryzm – doświadczenie, Sensualizm – zmysły. Diderot – filozof, „ Kubuś Fatalista i jego pan”, Encyklopedia Fr. Wolter – deizm, racjonalizm, empiryzm, „Kandyd”. Russo – entymentalizm, „Nowa Heloiza”, wygrał konkurs. Kant- prawo powszechne, imperatyw kategoryczny, „Krytyka czystego rozumu”, człowiek celem, podmiotem „S.A”Powiastka filozoficzna – polemizuje z dogmatami, cechy przypowieści, można interpretować uniwersalnie, tematy baśniowe, katastrofy, pytania, przekora, błaha treść.