Racjonalizm
Źródła poezji
Kolejne ważne pytania poetów dotyczą źródeł poezji. Dla mistrzów antyku,takich jak Horacy, jest ona po prostu doskonałym rzemiosłem, romantycy wolą mówić o natchnieniu. Niekiedy poezja jest czymś bardzo osobistym, metafizycznym. Czesław Miłosz w wierszu Ars poetica? przyznaje, iż uprawianie poezji jest doświadczeniem niezwykłym, wychodzącym poza granice racjonalizmu. Jednocześnie zachowuje jednak dystans wobec koncepcji poezji traktowanej jak anielskie objawienie czy bezwzględna mądrość:...
Wieś inspiracją dla wyobraźni romantyków
W epoce romantyzmu temat wsi, ludowości zostaje silnie wyeksponowany. Nie jest to jednak temat społeczny; wieś: jej kultura – obrzędy, obyczaje, legendy, pieśni – staje się raczej inspiracją dla romantycznych twórców. Ballady Adama Mickiewicza, takie jak Rybka , Świteź , Świtezianka czy zwłaszcza Lilije czerpią formalnie i treściowo z ludowej twórczości. Odnajdziemy w nich ślady wiejskich piosenek (zwłaszcza w balladzie Lilije ), tak charakterystyczną dla twórczości ludowej...
Oświecenie : Co nam zostało?
• Głęboki racjonalizm i dążenie do precyzji językowej. • Wiersze Jakuba Jasińskiego i sielanki Franciszka Karpińskiego przeniknęły do kultury ludowej. • Kolęda „ Bóg się rodzi... ” Franciszka Karpińskiego jest jedną z najpopularniejszych kolęd. • Komedie Bogusławskiego i Niemcewicza do tej pory pojawiają się na scenach polskich teatrów. • Od czasów oświecenia zaczął się rozwój polskiej prasy.
Oświecenie : Zapamiętaj te pojęcia
• Ateizm – odrzuca wiarę w istnienie sił nadnaturalnych, szczególnie Boga. Wynika ze sprzeczności pomiędzy wierzeniami religijnymi a badaniami naukowymi, ale też z buntu przeciwko temu, że religia przenosi w sferę pozaziemską kwestię wyrównywania krzywd społecznych. • Deizm – zakłada istnienie jakiejś nieokreślonej siły duchowej, która stworzyła świat, ustaliła reguły nim kierujące, ale nie ingeruje bezpośrednio w jego działanie. • Duma – utwór epicko-liryczny, zazwyczaj historyczny w...
Pojęcia oświeceniowe.
Klasycyzm - wyznaczał poezji cele utylitarne, stawiał przed nią zadania dydaktyczno-moralizatorskie, wyrastające z przekonania o ogromnej roli słowa jako narzędzia oddziaływania na społeczeństwo. Sentymentalizm - traktował literaturę jako sposób...
Racjonalne i pozaracjonalne sposoby wyjaśniania świata.
Cóż to takiego? Czy w ogóle jest jakiś podział na racjonalne i pozaracjonalne sposoby objaśniania otaczającego nas świata? Praktyka wskazuje , że jest. Gdyby tak nie było , nie miałaby racji bytu filozofia. Racjonalne- ratio to rozum, a więc...
Klasycyzm
Klasycyzm to prąd literacki w sztuce i literaturze europejskiej. Od XVI w. we Włoszech, rozkwit we Francji w XVII w. Modny w okresie oświecenia (XVIII w.), pojawił się jeszcze w XIX stuleciu. Nawiązywał do antyku. W wersji francuskiej związany...
Klasycyzm francuski XVII wieku.
Dominującym kierunkiem w lit. i sztuce francuskiej XVII w. był nie barok lecz klasycyzm. Nawiązywał on do sztuki starożytnej i renesansowej. U jego podłoża był racjonalizm (kierunek filozoficzny gloryfikujący wartość rozumu). Za jego twórcę uważa...
Powtórka z Baroku.
LITERACKIE I IDEOWE WYZNACZNIKI EPOKI. 1. N a z w a: Nazwa „barok” stała się metaforą epoki dziwnej, niezwykłej i odchodzącej od klasycznego wzorca renesansu, harmonii i proporcjonalności (zarzucano jej barbarzyństwo polegające na wypaczeniu...
Barok, Oświecenie.
Zjawiska i motywy. Śmierć przemijanie, szatan-typowe motywy sztuki i lite -ratury. Zwrot ku Bogu i religii wobec przeczucia kruchości i przemijalności życia ludzkiego. Filozofowie B. Franciszek Bacon(An) Novum Organum. Błażej Pascal(Fr)...
Oświecenie w Europie.
Nowe myśli zapoczątkowali Francuzi, Anglicy, Holendrzy. Rozwój przypada na XVIII w. Jednym z pierwszych uczonych był Kartezjusz. W "Rozważaniach o metodzie" stwierdził, że najważniejszym czynnikiem jest rozum. Wszystko niezgodne z...
Nurty w Oświeceniu.
Kontrreformacja - prąd powstały w Kościele wobec zagrożenia reformacją. Do walki z re-formacją w 1531r. został powołany zakon jezuitów. Zadaniem jego była edukacja w duchu katolickim oraz cenzurowanie ksiąg. Kościół, dbając o nieskażenie dogmatów,...
Ogólna charakterystyka Oświecenia.
Oświecenie - wiek filozofów, wiek rozumu, wiek ludzi światłych, mądrych, wykształconych. Kolebką nowego prądu umysłowego była Europa zachodnia Anglia, Francja i Holandia. Podstawe idei oświeceniowej tworzyły podlądy XVII w. uczonych filozofów....
Edukacja człowieka w centrum zainteresowania pisarzy i działaczy Oświecenia.
Literatura oświecenia rozwijała się w dramatycznym okresie dziejowym Polski. Sejm, w którym ciągłe kłótnie, zachwiany system demokracji oraz zasada "liberum veto" skutecznie unicestwiały próby reform, nie mógł pełnić właściwej funkcji...
Oświecenie - Charakterystyka
Oświecenie było pierwszą w nowożytnych dziejach formacją kulturową całkowicie świadomą swojego istnienia . Życie społeczne i kulturalne nacechowane było krytycyzmem wobec istniejącej rzeczywistości i pragnieniem wyzwolenia człowieka z więzów...
Oświecenie - skrypt.
OŚWIECENIE: 1. Ogólne wiadomości o epoce A) ramy czasowe a) Europa: ok. 1680 r. – XVIII w. b) Polska: lata 40. XVIII w. – 20. XIX w. B) „oświecenie” – drogą do przebudowy starego świata miało być szerzenie wiedzy i oświecanie umysłów. Termin...
Która z wielkich tradycji romantyczna czy pozytywistyczna jest bardziej potrzebna narodowi ?
Każda epoka w literaturze wyrastała i tworzona była z potrzeby społecznego zrozumienia i odnalezienia się w otaczającej rzeczywistości. Następująca po poprzedniej epoka miała zawsze skrajnie różne poglądy i założenia w stosunku do mijającego...
Człowiek XXI wieku wobec podstawowych wartości Oświecenia.
Oświecenie to epoka, która objęła wszystkie dziedziny życia społeczno kulturalnego i poddała je kontroli „światła naturalnego”, czyli rozumu. Sama nazwa wywodzi się z prastarej metafory religijnej światła, światłości, która kojarzona była z...
Jak rozumie współczesny świat Pan Cogito?
Cogito to imię wyimaginowanego bohatera poezji Zbigniewa Herberta. Cykl wierszy o tej postaci rozpoczął się tomikiem pt. "Pan Cogito" wydanym w 1974 r. Samo imię "Cogito" nawiązuje do słynnej sentencji twórcy racjonalizmu- Kartezjusza. Pan...
Formy ustrojowe XVIII wieku, na wybranych przykładach Europy i Ameryki.
Wraz z XVIII w do europy wkroczyły nowe poglądy filozoficzne, całkowicie różniące się od barokowych i odradzające antyczne myśli filozofii platońskiej. XVIII wiek kojarzy nam się z pięknymi bogatymi salonami, beztroskim życiem uprzywilejowanych...
Ściąga z oświecenia.
oświecenie 1740-1822 fazy: wczesna (1740-1764), dojrzala (1764-1795),schylkowa (1795-1822) Filozofowie: Rene Descartes, Kartezjusz, F.Bacon, J.Locke, Wolter, Jan Jakub Rosseau (ojciec sentymentalizmu) * racjonalizm - rozumowe podejscie do...
Oświecenie - wszystko na temat tej epoki.
Oświecenie w Polsce i w Europie. Nowe myśli zapoczątkowali Francuzi, Anglicy, Holendrzy. Rozwój przypada na XVIII w. Jednym z pierwszych uczonych był Kartezjusz. W "Rozważaniach o metodzie" stwierdził, że najważniejszym czynnikiem...
Renesans - opracowanie epoki.
1. Filozofia humanizmu renesansowego, idea reformacji. Reformacja - to prąd myślowy renesansu mający na celu reformę Kościoła katolickiego, jego praktyk i doktryn. Za jej przyczynę (bezpośrednią) uważa się wystąpienie Marcina...
Twórczość Ignacego Krasickiego - bliska, czy daleka współczesnemu człowiekowi?
Ignacy Krasicki boleje nad tym, że głupota góruje nad mądrością, pozory prawdy nad prawdą właściwą, zły dumny i pusty człowiek podporządkowuje sobie dobrego i wrażliwego. Poeta był jednak człowiekiem oświeconym i racjonalistą, więc zdawał...
Wielkie idee europejskich myślicieli oświeceniowych i omów ich echa w wybranych dziełach literatury polskiej XVIII wieku. (Wolter, Rousseau, Diderot)
Wolter – właściwie Francois Maria Arouet – zajmuje w filozofii i literaturze francuskiej czołowe miejsce. Jest typowym reprezentantem epoki, wybitną, intelektualną jednostką, głosi swobodę przekonań, racjonalizm, (choć nie ateizm), potrzebę...
Podstawy filozoficzne Oświecenia.
Oświecenie nazywano początkowo "epoką rozumu" lub "wiekiem filozofów", a w końcu "wiekiem oświeconym". Nazwa ta utrwalona została w Niemczech. Oświecenia na zachodzie Europy rozwijało się od końca XVII wieku, a...
Wzorce i antywzorce w literaturze Oświecenia
Epoka oświecenia to czas gwałtownego sprzeciwu, odrzucenia zastanych koncepcji estetycznych i filozoficznych, a także zawartych w literaturze poprzedniego okresu poglądów, dotyczących wizji świata i człowieka, któremu zarzucano ciemnotę i...
Renesans jako okres historyczny
Renesans jest to okres historyczny trwający od schyłku średniowiecza do początków doby nowożytnej, obejmującej wiek XV i XVI, natomiast we Włoszech trwający już od wieku XIV. Termin renesans pochodzi z włoskiego rinsascita i francuskiego...
Filozofia Oświecenia
JOHN LOCKE (1632-1704) - największe jego dzieło – An Essay Concerning Human Understanding – w dziele stara się znaleźć odpowiedź na 2 pytania : a) Skąd biorą się ludzkie myśli i wyobrażenia? b) Czy możemy zaufać temu,co mówią nam zmysły? -...
Oświecenie - charakterystyka epoki.
Oświecenie było pierwszą epoką w nowożytnych dziejach formacją kulturową całkowicie świadomą swego istnienia. Ówcześni mówili często o swych czasach jako o "wieku rozumu" (w Anglii), "wieku filozofów" (we Francji) czy wieku...
Śmierć
CO SIĘ DZIEJE W MOMENCIE ŚMIERCI? 1. Nieśmiertelnym jest tylko Bóg (1 Tym 1,17; 6,16). 2. Człowiek jest istotą śmiertelną (1 Mjż 3,19; Ijob 28,13; Ps 9,21; 10,18, Iz 51,12). 3. Życie ludzkie zostało przyrównane do "trawy", do "wiatru", do...
Oświecenie - pojęcia.
bajka – jeden z podstawowych gatunków literatury dydaktycznej, krótka powiastka wierszem lub prozą, której bohaterami są zwierzęta, ludzie, rzadziej rośliny lub przedmioty, zawierająca moralne pouczenie, wypowiedziane wprost lub dobitnie...
Wpływ myśli oświeceniowej na przemiany społeczno- polityczne we Francji i wybuch Wielkiej Rewolucji Francuskiej
Wiek XVIII to okres wielkich zmian zarówno w sposobie myślenia ludzi, jak i wprowadzania nowych idei w życie. Idee te upowszechniano różnymi nowymi metodami, co sprawiło, że zaczęły one docierać także do ludzi z innych klas społecznych, nie tylko...
Walka klasyków z romantykami. Założenia estetyczne romantyków.
Spór pokoleniowy Spór klasyków z romantykami był sporem pokoleniowym. Pokolenie starsze opowiadało się za klasycyzmem. Młodsze, w kwestiach światopoglądowych poza cechami racjonalnymi i empirycznymi popierało także uczucia i emocje. Wiązało się...
Sentymentalizm.
Sentymentalizm jako kierunek literacki zrodził się na zachodzie Europy, a ściślej mówiąc we Francji, gdzie jego przedstawicielem był Jan Jakub Rouseau, oraz w Anglii, gdzie zaowocował rozwojem sentymentalnej powieści. Był on reakcją na pogląd...
Filozofia ze wszystkich epok
STAROŻYT: 1) epikureizm od Epikura (IV-III pne) droga do szczęść do unik cierpien. Dobro to brak bólu, człow ma chwytać dzień – carpe diem, liczy się to, co obecne. 2) stoicyzm – Zenon z Kition z IIIw pne. Człow aby osiąg szczęśc musi zachow...
”Czucie i wiara silniej mówi do mnie mędrca szkiełko i oko”. (A. Mickiewicz) Oświecenie i romantyzm jako epoki opozycyjnie ujętej estetyki i etyki
Schyłek oświecenia i początek romantyzmu wiąże się z żarliwą dyskusją na temat wyższości jednej epoki nad drugą oraz zaciekłą wzajemną krytyką, spowodowane to było nie tylko odmiennymi gustami artystycznymi, wykształconymi w innych czasach, ale...
Poezja i sztuka sentymentalna (tematy, gatunki, cechy) - konspekt.
I WSTĘP 1. Oświecenie - nazwa związana jest z przeświadczeniem o szczególnej misji, jaką epoka miła odegrać w dziejach kultury europejskiej -Oświecenie to inaczej „wiek rozumu” (Anglia), „wiek filozofów” (Francja), bo właśnie rozum miał...
Matura ustna - opracowane pytania z Oświecenia.
Opracowane pytania na mature ustna (XVIII LO, Wrocław, 2002) - Oświecenie OŚWIECENIE Poprzednia epoka wywodziła swą nazwę od klejnotu, ich następcy wzięli nazwę od światła. I taka była filozofia nowej epoki: oświecenia, rozumu,...
Opracowane pytania na mature ustna z polskiego (XVIII LO, Wrocław, 2002) - wszystkie epoki
Rozszerzenie pliku trzeba zmienic na zip i rozpakowac. Autorzy : yarzombo, janek, cinek, stah, strzałek, jahu, goha, malutka, zasiek, arek, dj, konar, krawiec, łysy, seru... jesli kogos pominalem, wpisalem dwukrotnie lub w zlej kolejnosci,...
Oświecenie w Polsce i w Europie
Nowe myśli zapoczątkowali Francuzi, Anglicy, Holendrzy. Rozwój przypada na XVIII w. Jednym z pierwszych uczonych był Kartezjusz. W "Rozważaniach o metodzie" stwierdził, że najważniejszym czynnikiem jest rozum. Wszystko niezgodne z rozumem...
Kartezjusz
Jestem, więc muszę myśleć Taki napis pojawił się kilka lat temu na wrocławskich murach. Dobrze oddaje on współczesną pozycję kartezjańskiego racjonalizmu. Nadaje się on do formułowania nostalgicznych żartów, ale nie przemawia do wyobraźni. Można...
Oświecenie, ściąga z kiążki "Przeszłość to dziś".
Termin oświecenie rozpowszechnił sie najpierw w Niemczech i we Francji (le siecle des lumieres). Zgodnie z duchem racionalizmu myśliciele głoszą tezę, ze swiat jest poznawalny. Natura rzązdi sie bowiem tymi samymi zasadami, co stanowiący jej część...
Czy da się żyć w świecie bez Boga? - na podstawie "Zbrodni i kary" F. Dostojewskiego oraz własnych doświadczeń.
„Cała moja dusza i cała moja krew wejdzie w tę powieść”- powiedział Fiodor Dostojewski przed rozpoczęciem pracy nad „Zbrodnią i karą”. Stała się ona odzwierciedleniem filozofii autora. Był on wyznawcą idei, że świat nie może istnieć bez Boga....
Czasu Saskie, Oświecenie, Rozbiory, Wielka Rewolucja, Wojny Napoleońskie, Ruchy narodowościowe w Europie, Kongres Wiedeński i Stany Zjednoczone - notatki
Treść w załączniku ze względu na tabele :)
Oświecenie - charakterystyka epoki.
Czas trwania epoki – koniec wieku XVII-wiek XVIII. Nazwa epoki: wiek filozofów, wiek rozumu Oświecenie to epoka racjonalizmu czyli ci którzy umieją posługiwać się rozumem i dzięki niemu mogą poznać cały świat, zbadać go. Tło naukowe...
„To nie ludzie się zmieniają lecz czasy, w których przyszło im żyć”. Potwierdź lub zaprzecz na podstawie literatury wybranych, następujących po sobie epok.
Konspekt wypowiedzi : I.WSTĘP > Ludzie z biegiem czasu się zmieniają , ich poglądy ulegają przeobrażeniu. Czasy się zmieniają, a wraz z nimi mentalność człowieka. > Ogólne mówienie o epokach literackich zawsze niesie ze sobą...
Decyzje, czyli człowiek w rozterce
Pojechać autobusem czy tramwajem, kupić psa czy kota, zastać strażakiem czy marynarzem, zjeść ciastko czy zostawić na później – w każdym z tych wypadków trzeba dokonać wyboru, podjąć decyzję. Są tacy, którym wybór nawet w błahej kwestii sprawia...