Niepodległość
Powstanie
Nie dużo nas było, może osób kilka, bo inni ludzie na swoich podwórkach zgromadzali się i, tak samo jak my, kupkami stojąc, wszyscy ku stronie piasków obróceni, stuków i grzmotów słuchali, co tam toczyły się i turkotały, to dłużej, to krócej, to prędko, to pomaleńku, jakby z całego nieba pioruny zebrały się i w te miejsce biły. Słowik już wtenczas nie śpiewał, tylko gdzieniegdzie podejmowały się znad boru chmury wszelakiego ptastwa i jak zwariowane, z przeraźliwymi krzykami latały nad...
Syn kontynuujący dzieło ojca
Paradoksalnie okazuje się, że Witold Korczyński ma podobne poglądy i cele do ideałów swych rodziców z młodości (to zjawisko nazwane zostanie „powracającą falą”). W ten sposób Witold kontynuuje dzieło ojca – ideały pracy i niepodległości. Benedykt należał do pierwszego pokolenia pozytywistów, Witold należy do młodszego i nowocześniejszego, ojciec i syn nie różnią się w istocie tak bardzo, jak się na pozór wydaje. Tomasz Buddenbrook z kolei kontynuuje pracę przodków nad budowaniem potęgi...
Szklane domy
Marzenia o szczęśliwej Polsce, niepodległej, nowoczesnej i pięknej, snuć będzie stary Baryka ( Przedwiośnie Stefana Żeromskiego). Umrze, powtarzając synowi, że w Polsce czekają na niego szklane domy. Przybywszy do ojczyzny z Baku, Cezary przerazi się szarością i ubóstwem Polski, a gdy ją lepiej pozna – także panującymi w niej układami i niesprawiedliwością.Wcześnie rozczarowany pustymi hasłami rewolucyjnymi (dającymi ludziom marzenia bez pokrycia o sprawiedliwości społecznej), nie uwierzy...
Marzenia Wokulskiego
Tymczasem przyjaciel Rzeckiego, Wokulski, marzący niegdyś o niepodległości, po swej klęsce skieruje swe marzenia gdzie indziej: ku nauce (podobnie jak jego przyjaciel Szuman), a potem ku zdobywaniu majątku (jak Suzin). Jednak to miłość będzie głównym motorem jego działań. Choć stanie się bardzo bogatym kupcem, przyjacielem arystokracji i narzeczonym arystokratki, nie spełni się jego marzenie o miłości, gdyż odkryje zdradę narzeczonej Izabeli. Być może jeszcze raz skieruje swe marzenia ku...
Sztuka dla sztuki
Społeczno-politycznej funkcji poezji, poezji tyrtejskiej przeciwstawiano popularną w okresie modernizmu ideę sztuki dla sztuki. Również w literaturze dwudziestolecia międzywojennego, w dobie odzyskania niepodległości uznano brzemię polskości, sprawy narodowej za zbędny balast. „Ojczyzna moja wolna, wolna.../Więc zrzucam z ramion płaszcz Konrada” – pisał w Czarnej wiośnie Antoni Słonimski. Z kolei Jan Lechoń w Herostratesie życzył sobie: „A wiosną – niechaj wiosnę, nie Polskę zobaczę”....
Powstanie listopadowe
Zrywem niepodległościowym bardzo bogato odnotowanym w literaturze jest powstanie listopadowe. Mówi się o nim wiele w twórczości romantyków, kreuje nowych bohaterów, pokazuje znaczące bitwy, dokonuje bolesnych rozrachunków. W Reducie Ordona Adama Mickiewicza zostaje wykreowana, wbrew prawdzie historycznej, postać bohaterskiego obrońcy, który wysadził redutę, by zginąć pod gruzami wraz z wrogami (faktycznie Ordon przeżył powstanie). Do poruszającego utworu wieszcza powróci po latach Stefan...
Główne tematy i problemy podejmowane przez literaturę pozytywistyczną.
Zasadniczą metodą pisarzy epoki pozytywizmu był realizm, pojmowany jako zasada prawdziwego i wiernego odtwarzania rzeczywistości. Terminem realizm posługujemy się jako nazwą historyczną dominującego w sztuce europejskiej XIX w. prądu odmiana...
"Trzeba mieć coś ważnego w życiu!" Czy te słowa są receptą na szczęście?
Szczęście? Nie ma określonej definicji szczęścia, przynajmniej ja jej nie dostrzegam. Szczęście jest czymś do czego człowiek nieusatannie dazy do czego zmierza swoim życiu. Nie ma człowieka na swiecie który nie znaznałby szczescia choćby przez...
Przedstaw postawy młodych wobec wyzwań historii na przykładzie wybranych utworów literackich.
Patrząc na dzieje ludzkości poprzez pryzmat minionych wieków, możemy zauważyć, iż wydarzenia historyczne wywierają znaczący wpływ na kształtowanie się postaw młodych pokoleń. Człowiek dorastający, szuka celu życia, wartości, którymi przyjdzie mu...
Czarna wiosna
Utwór „Czarna Wiosna” jest rozprawieniem się z mitem, dotyczącym tego, jaka ma być Polska po odzyskaniu niepodległości. Już w pierwszych słowach utworu autor nawiązuje do dwóch wielkich utworów romantycznych – „Grobu Agamemnona” Słowackiego i...
Z ziemi niewoli do ziemi obiecanej - analiza fragmentu przedstawiającego powrót Polaków z Rosji "Przedwiośnie".
Po pierwszej wojnie światowej Polska, po ponad stuletniej niewoli, odzyskała niepodległość. Polacy nagle znaleźli się w wolnej, lecz pełnej zniszczeń ojczyźnie. Trzeba było stawić czoła nowej sytuacji. Postawy ludzi wobec odzyskanej wolności...
"Lalka" - Boleslawa Prusa. Powieść o straconych złudzeniach.
Lalka", drukowana w "Kurierze Codziennym" w latach 1887-1889, wydana osobno w Warszawie w 1890 roku, była napisana pod wpływem rozczarowania Bolesława Prusa brakiem skuteczności programów i idei pozytywistycznych. Powieść...
„Jest zawsze miejsce na nadzieje” (Gustaw Herling-Grudziński). Zaprezentuj utwory, w których odnalazłeś motyw nadziei i wiary w sens pokonania trudności.
Plan prezentacji I. Wstęp a) Pojęcie nadziei b) Znaczenie terminu c) Obecność w utworach literackich II. Rozwinięcie tematu 1. Pojęcie nadziei w starożytności. a) Wiara i nadzieja Hioba w Boży plan. b) Nadzieja na odnalezienie córki przez...
Czy postawa nacjonalistyczna i szowinistyczna może być zagrożeniem dla współczesnego świata?
Każde państwo posiada własne wartości i ideały, ma swoją historię i bohaterów. Przez to uzyskuje swą odrębność. Pielęgnowanie i rozwijanie swojej państwowości, jest zjawiskiem pozytywnym, dopóki nie przybiera form nacjonalistycznych i...
"Przedwiośnie" - niepokoje młodego pokolenia u progu niepodległości.
Niepokoje i wątpliwości młodego pokolenia (Cezarego Baryki) u progu niepodległości. Rozwiń temat wykorzystując interpretację podanego fragmentu "Przedwiośnia" Żeromskiego. Niepodległość nie rozwiązała wszystkich problemów polskich, do...
Obyczajowość Polskiego społeczeństwa
Obyczajowość Polskiego społeczeństwa ?Żeby Polska była Polską?- zdanie to można było często usłyszeć w dawnych czasach, kiedy nasi rodacy jednoczyli się, żeby walczyć o polskość i niepodległość. Zdanie to można także trochę porównać do słów ?Bóg,...
Rewolucja, wynalazek techniczny czy żmudna codzienna praca.
W 1918r., po I wojnie światowej, Polska po przeszło stuletniej niewoli odzyskała niepodległość. Naród polski ogarną szał radości, że wreszcie, po tylu latach Polska znowu jest krajem wolnym. Jednakże większość Polaków szybko się rozczarowała. Nie...
Problematyka "Przedwiośnia" (rewolucja, niepodległość, problemy społeczno-polityczne)
Rewolucja - obraz rewolucji ukazany w "Przedwiośniu" jest przerażający, tak jakby autor chciał przestrzec czytelników przed grozą takiego wydarzenia. Jest to wizja śmierci, głodu, nędzy i choroby wzbogacona o brak szacunku i litości dla drugiego...
Stefan Żeromski.
Stefan Żeromski (1864-1925) Życiorys: Stefan Żeromski używał pseudonimów: Maurycy Zych, Józef Katerla. Urodzony w tragicznym roku 1864, wzrastał w dławiącej atmosferze "Kraju Przywiślańskiego", w Kielcach, małym prowincjonalnym...
„Polska – to wielka rzecz”. Różne drogi do wolności w literaturze XIX wieku. Omów, analizując wybrane dzieła literackie.
W roku 1795 Polska straciła swoją niepodległość. Odzyskała ją dopiero po 123 latach – w roku 1918. Polacy przez długi czas byli zatem narodem bez państwa, a walka o niepodległość stała się trwałym, powracającym tematem literatury XIX wieku. W...
Stefan Żeromski - życie i twórczość.
Stefan Żeromski (1864-1925) Życiorys: Stefan Żeromski używał pseudonimów: Maurycy Zych, Józef Katerla. Urodzony w tragicznym roku 1864, wzrastał w dławiącej atmosferze "Kraju Przywiślańskiego", w Kielcach, małym prowincjonalnym...
Moja ocena dróg rozwoju Polski przedstawiona w "Przedwiośniu"
Jedenastego listopada tysiąc dziewięćset osiemnastego roku, po dokładnie stu dwudziestu trzech latach niewoli, kiedy to nasz kraj nie istniał na politycznej mapie Europy, a żył jedynie w sercach kolejnych pokoleń Polaków, wreszcie znów w środku...
Interpretacja tytułu powieści „Przedwiośnie’’
Przedwiośnie to okres poprzedzający wiosnę, zwiastujący ją. Gdy topnieją lody, słońce świeci mocniej i można dostrzec nieśmiałe jeszcze i słabe oznaki budzenia się nowego życia. Taki opis tej pory roku umieszczony został przez Żeromskiego w...
A to Polska właśnie – "Wesele" Wyspiańskiego.
Osobowość twórcza Wyspiańskiego nieraz nasuwała badaczom porównania do postaci z epoki Renesansu, łączących w sobie geniusz artystyczny i wielostronność zainteresowań, dzięki czemu zdołali w różnych uprawianych przez siebie dziedzinach wiedzy lub...
Dlaczego w bronowickiej chacie nie zabrzmiał złoty róg.
''Wesele to największy i najważniejszy polski dramat XX wieku. Akcja utworu dotyczy dwóch stanów,środowisk-inteligencji ze strony Pana Młodego oraz chłopstwa ze strony Panny Młodej. Osoby należące do inteligencji są niezdolne do czynu i...
Ku pokrzepieniu serc - "Potop" H. Sienkiewicza.
Lata, w których Henryk Sienkiewicz napisał „Potop” były ciężkim okresem w historii Polski. Znajdowała się ona pod zaborami. Sienkiewicz tworząc „Potop” przeżywa klęskę tamtejszych ideałów haseł pozytywistycznych. Realizuje w swojej powieści...
Zinterpretuj podane fragmenty noweli „Gloria victis”, charakteryzując przyrodę jako świadka opisywanych zdarzeń.
"Gloria victis" Elizy Orzeszkowej to opowiadanie relacjonujące przebieg epizodu z powstania styczniowego, gdzie chór leśnych drzew i polnych kwiatów opowiada o ważnym wydarzeniu historycznym. Ta personifikacja pomogła autorce wyrazić...
Koncepcje patriotyzmu i służby ojczyźnie w polskiej literaturze Pozytywizmu.
Upadek powstania styczniowego to tragedia narodowa, przekreślenie nadziei na odzyskanie niepodległości na drodze zbrojnej. Jest to także klęska romantycznej ideologii „wybicia się Polski na niepodległość”. Nie sprawdziła się mickiewiczowska...
"Mam nadzieję, że Polska odzyska niepodległość" - wywiad z Henrykiem Sienkiewiczem.
Dziś zamierzam przeprowadzić wywiad z Henrykiem Sienkiewiczem, słynnym pisarzem urodzonym 5.05.1846 roku w Woli Okrzejskiej. Napisał fantastyczne dzieła, w końcu przetłumaczono je na około 40 języków. Reporter: Witam Pana serdecznie. Henryk...
Wiersze powstańcze Słowackiego na tle powstania listopadowego
Sam Juliusz Słowacki mówił o sobie, że stał się „poetą romantycznym” dopiero w okresie powstania listopadowego, zaś jego właściwym debiutem były nie tyle młodzieńcze poematy i tragedie, ile ogłoszone dopiero w trzecim tomie Poezyj (1833) liryki...
Metamorfoza Gustawa - Konrada "Dziady" Adam Mickiewicz
"Dziadów" część III napisana po klęsce powstania listopadowego, łączy się z częścią IV poprzez osobę bohatera. Następuje przemiana z Gustawa - owładniętego tragicznym i niespełnionym uczuciem miłości, w Konrada - odnajdującego cel swojego życia w...
Model patriotyzmu wyłaniający się z „Hymnu do miłości ojczyzny” Ignacego Krasickiego i fragmentu Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza. Charakteryzując, zwróć uwagę na daty powstania utworów, formę artystyczną i konteksty historyczne.
Polacy od wielu lat byli bardzo związani emocjonalnie z ojczyzną. Byli narodem wolnym, który niejednokrotnie wychodził zwycięską ręką z wielu wojen. Sarmatyzm, zjawisko kulturowe rozwijające się wśród polskiej szlachty od 16 wieku, spowodował...
Stanisław Wyspiański jako krytyk społeczny i polityczny. Na podstawie "Wesela".
Stanisław Wyspiański poddaje ocenie przekonanie społeczeństwa polskiego o odzyskaniu niepodległości dopiero wtedy, gdy nadejdzie właściwy moment. Przedstawiając w dramacie dwie klasy – chłopów i inteligencję – aranżuje z ich udziałem akcję...
Opis przeżyć wewnętrznych "Latarnika".
„Latarnik” Henryka Sienkiewicza przyciąga uwagę czytelnika nie tylko swoimi wartościami artystycznymi i poznawczymi, ale przede wszystkim postacią głównego bohatera, którego dzieje podobne są do losów tysięcy Polaków, zmuszonych po upadku...
Dzień niepodległości
Święto niepodległości 11 listopada 1918 roku, po 123 latach zaborów Polska odzyskała wolność. Tego dnia podpisano z Niemcami porozumienie o zawieszeniu broni. Skończyła się I wojna światowa. Świętowano odzyskanie niepodległości. W tym roku...
Wpływ przeszłości na kształt relacji między inteligencją i chłopami w "Weselu" Stanisława Wyspiańskiego.
W dramacie Stanisława Wyspiańskiego pt. „Wesele” zostały przedstawione stosunki społeczne panujące na ziemiach polskich pod zaborami. W chacie bronowickiej zgromadził poeta przedstawicieli wszystkich ważniejszych ówczesnych grup społecznych, a...
Kształt relacji między inteligencją i chłopami w "Weselu".
Jak przeszłość kształtuje relacje między inteligencją i chłopami w „Weselu” Stanisława Wyspiańskiego? W dramacie Stanisława Wyspiańskiego pt. „Wesele” zostały przedstawione stosunki społeczne panujące na ziemiach polskich pod zaborami. W chacie...
Oświecenie w Polsce - najważniejsze informacje
Tło historyczne - czasy saskie, 1697-1733 August II Mocny, 1733-1763 August III. Był to okres szczególnego upadku ekonomicznego, kulturalnego i politycznego. W 1720 roku Rosja i Prusy zawarły traktat zobowiązujący je do zachowania w Polsce...
Motyw pielgrzyma - omów jego funkcjonowanie na podstawie wybranych utworów literackich
Motyw pielgrzyma pojawia się w wielu utworach literatury światowej. Tradycja wędrówki pielgrzyma sięga do mitologicznego toposu homo viator tzn. człowieka- tułacza, wędrowca. Pierwowzory wędrowców znajdujemy już w antyku. Według Słownika...
Piękne postawy młodzieży w walce z rusyfikacją - "Syzyfowe prace" S. Żeromskiego
Każdy doskonale zdaje sobie sprawę, iż dzieje naszego narodu są bardzo zawikłane. W historii zdarzało się wiele dla nas dobrych i złych momentów. Trzeba przyznać, że okres okupacji były to chwile najgorsze. Na domiar złego państwa, które dokonały...
Czym dla mnie są słowa "ojczyzna" i "niepodległość"?
11 listopada, 89 lat temu spełniło się marzenie całych pokoleń Polaków. O to po 123 latach niewoli, 146 latach od pierwszego zaboru i po dziesiątkach lat upartej rusyfikacji i germanizacji, Polska odzyskała niepodległość i stała się wolna. W tym...
Spór pozytywistów z romantykami oraz ich stanowisko wobec Romantyzmu. Pozytywistyczny wzorzec osobowy.
Literatura w romantyzmie dążyła do roli przewodniczki narodu, natomiast poeta jego przywódcy. W pozytywizmie również miało to miejsce, aczkolwiek tej epoce podstawą poezji była wiedza, a nie natchnienie. W tamtych czasach prasa była centrum życia...
Typowe gatunki literackie pozytywizmu.
Nowela Ukształtowała się we Włoszech w okresie renesansu - G. Boccacio „Dekameron”. Nowela - zwięzły prozatorski gatunek literacki o wyraziście zarysowanej akcji i jednowątkowej fabule. Jest ściśle podporządkowana rygorom kompozycyjnym...
Pesymistyczna wizja ludzkiej kondycji jest właściwa XX wiekowi”. Ustosunkuj się do opinii Czesława Miłosza, poszukując argumentów w literaturze XX wieku.
Wszyscy doskonale wiemy, co przyczyniło się do upadku ludzkości. Brak tolerancji i nienawiść doprowadziły do ciągłych wojen i zbrodni. Wojny były prowadzone od bardzo dawna, ale dopiero wiek XX przyniósł ludziom tak wiele nieszczęścia. Pierwsza...
Dwudziestolecie międzywojenne
Dwudziestolecie międzywojenne W czasie dwudziestolecia powstało większość obecnie istniejących państw. Pierwsze lata okresu upłynęły na sporach, często zbrojnych o wytyczenie granic. 28 czerwca 1919 podpisano traktat wersalski, który...
Pozytywizm opis epoki
Pozytywizm to nazwa epoki historyczno - literackiej występującej jedynie w kulturze polskiej (na zachodzie realizm, naturalizm). Pozytywizm to formacja kulturowa stworzona przez absolwentów Szkoły Głównej Warszawskiej, którzy ukończyli ją w latach...
Jaki nastrój wywołują ocena życia i proroctwa dalszych losów Juliusza Słowackiego w hymnie pt. „ Smutno mi Boże”. Czy jest jakiś sposób na zwalczenie tego nastroju?
Juliusz Słowacki, jak na artystę – romantyka przystało, zafascynowany był ideami patriotycznymi i niepodległościowymi. Tym większe były jego cierpienia, gdy musiał opuścić ojczysty kraj i pogodzić się z faktem, że nigdy go już nie ujrzy....
Polskie, arcypolskie. Podejmij dyskusję o tradycji narodowej jako szansie i wyzwaniu dla sztuki.
Tradycja odgrywała i odgrywa niezwykle ważną rolę w życiu człowieka. Zasady postępowania oraz obyczaje, przekazywane z pokolenia na pokolenie, ukształtowały polską kulturę. Posiadamy wspaniały skarbiec narodowych pamiątek. Dzieje naszego narodu...
Wolność i zniewolenie jako uniwersalny motyw w literaturze XX wieku.
Wiek XX to niewątpliwie najstraszniejszy okres w dziejach ludzkości, która została wystawiona na okrutną próbę, jaką była I i II wojna światowa. Świat nigdy nie przeżył tyle okrucieństwa i bezlitości w wykonaniu ludzi, którzy musieli zginąć, aby...
A jeśli komu droga otwarta do nieba to tym, że walczył za ojczyzne.
Literatura polska pokazuje wielu bohaterów, którzy służą ojczyźnie. Polacy, którzy na co dzień mają różne poglądy, są kłótliwi potrafią się zjednoczyć w chwilach zagrożenia i prowadzić walkę na śmierć i życie w obronie swojego kraju. Są zdolni...