Nie pamiętasz hasła?Hasło? Kliknij tutaj
Janusz Głowacki (ur. 1938) – prozaik, dramaturg, felietonista. Na przełomie lat 60. i 70. powstaje film Andrzeja Wajdy Polowanie na muchy oparty na twórczości Głowackiego. Prawdziwym przebojem staje się stworzony we współpracy z Markiem Piwowskim film Rejs. Największym sukcesem dramaturgicznym jest Antygona w Nowym Jorku (grana od 1992 r.w USA i w Europie). Jego twórczość jest tłumaczona na wiele języków. Ostatnie znane książki to: Ostatni cieć (2001), Z głowy (2004) i Jak być...
• Blaszany bębenek (Günter Grass) – powieść łącząca naturalizm z surrealizmem; jedna z części tzw. trylogii gdańskiej (pozostałe to Kot i mysz i Psie lata ). • Buszujący w zbożu (Jerome David Salinger) – satyra na amerykańskie mieszczaństwo lat 40. jest współczesną wersją XVI-wiecznej, pochodzącej z Hiszpanii powieści pikarejskiej. • Czekając na Godota (Samuel Beckett) – dwóch włóczęgów czeka obok śmietnika na Godota. Ma ich zbawić albo tylko zapewnić nocleg i jedzenie –...
Jerzy Grzegorzewski (1939-2005) – reżyser i scenograf teatralny. Pracował w Teatrze im. Stefana Jaracza w Łodzi, w Starym Teatrze w Krakowie, Teatrze Studio w Warszawie, a w latach 1999-2002 był dyrektorem artystycznym Teatru Narodowego. Nie korzystał z tradycyjnej scenografii – wykorzystywał gotowe przedmioty, jak np. skrzydła samolotów, części instrumentów muzycznych. Przenosił akcję sztuki do szatni albo foyer, zamieniał miejscami widownię ze sceną, Lubił łączyć tradycję z awangardą....
• Teatr absurdu – wywodzi się z przedwojennego teatru groteskowego. Posługując się charakterystycznymi środkami wyrazu: parodią, groteską i czarnym humorem, odsłania pustkę współczesności. Do minimum ogranicza akcję – wszystko odbywa się w wiecznej teraźniejszości, dekoracje są ubogie i umowne, a bohaterowie pozbawieni indywidualności. Porozumiewają się zmodyfikowanym składniowo i logicznie językiem, by pokazać, że już dawno przestał służyć komunikacji. Przedstawiciele : Samuel Beckett i...
Nawiązania do tematów i bohaterów biblijnych, jak i do samej księgi są obecne w każdej następnej epoce literackiej. • Średniowiecze – z tradycją biblijną związane są takie gatunki,jak misterium, jasełka, kazania, pieśni. Ważne są pierwsze tłumaczenia Biblii ( Psałterz floriański , Psałterz puławski ). • Renesans – tłumaczenia psalmów, które wykorzystywano jako modlitwy (Jan Kochanowski, Mikołaj Rej, Mikołaj Sęp-Szarzyński). Postacie biblijne przywołuje w swoich Kazaniach...
Poezja Kolumbów • Elegia o... (chłopcu polskim) (Krzysztof Kamil Baczyński) – portret chłopca jako kruchej istoty, która nie ma możliwości sprzeciwu wobec zdarzeń historycznych, wpływających na jego biografię i przekreślających szansę na normalną przyszłość. Poezja starszego pokolenia wobec wojny • Bagnet na broń (Władysław Broniewski) – wiersz-manifest napisany przed wybuchem wojny, który wzywa do ofiarnej walki o wolność ojczyzny. • Campo di Fiori (Czesław Miłosz) –...
Literaturą współczesną nazywamy całość twórczości po 1939 r., a więc od wybuchu II wojny światowej. Za względu na ogromną różnorodność możemy ją podzielić na kilka okresów: • lata wojny i okupacji (1939-1945) – czas m.in. poezji Kolumbów, • powojenne rozrachunki (1945-1949) – twórczość Różewicza, Dygata, Borowskiego i Andrzejewskiego, • socrealizm (1949-1953) – powieść produkcyjna i poematy socrealistyczne, • czas odwilży (1953-1968) – pokolenie Współczesności („Współczesność” to ówczesne...
Pokolenie 56 – zwane także pokoleniem Współczesności (od tytułu czasopisma, które było przez krótki czas ich trybuną). Są to poeci urodzeni w latach 1930-1935. Ich pokoleniowym przeżyciem był przewrót październikowy po doświadczeniach stalinizmu. Buntowali się przeciwko schematycznej i sztucznie optymistycznej literaturze socrealizmu. Jako przeciwwagę głosili: • antyestetyzm (Stanisław Grochowiak, Andrzej Bursa), • niezgodę na konformizm i obłudę (Andrzej Bursa, Marek Hłasko), •...
Artur – bohater Tanga Sławomira Mrożka; typ młodego buntownika, który usiłuje powrócić do tradycji, ale nieskutecznie, bo forma okazuje się pusta. Bohater z Kartoteki Tadeusza Różewicza –everyman, antybohater; bierny, zaprzeczenie bohatera antycznego. Bohater z Małej apokalipsy Tadeusza Konwickiego – pisarz, którego imienia nie znamy, wyznaczony przez kolegów z opozycji do demonstracyjnego samospalenia w ramach protestu przeciw totalitaryzmowi. Nie widzi sensu swojej misji....
Jerzy Andrzejewski (1909-1983) – prozaik, publicysta i felietonista. W 1936 r. wydał pierwszy tom opowiadań Drogi nieuniknione , w czasie wojny działał w podziemiu, organizując działalność kulturalną. Współpracował z „Twórczością” i „Literaturą”. W latach 1952-1957 poseł na sejm. Krzysztof Kamil Baczyński (1921-1944) – tworzył głównie w czasie okupacji, zdążył wydać tylko dwa tomy wierszy: Wiersze wybrane i Arkusz poetycki . Pierwszy powojenny tom, odtworzony z rękopisów Śpiew z...
Najnowsze dzieje naszego piśmiennictwa, nazywanego umownie literaturą współczesną, określają dwa zwrotne momenty w historii naszego narodu: wrzesień 1939 r. i czerwiec 1989 r. Daty te tworzą ramy czasowe tego okresu. Literaturę lat 1939-1989...
Historia a literatura ma wiele wspólnego ze sobą. Wielu autorów opisuje wojny, powstania lub obozy koncentracyjne. Na początek skupię się na tym ostatnim,czyli na obozach koncentracyjnych. Autorami którzy opisują wydarzenia dziejące się w historii...
To utwór doskonale obrazujący tendencje Mirona Białoszewskiego. Jeżeli chodzi o tytuł: rozprawa - to praca naukowa, może świadczyć o kulturze wysokiej; zaś stolikowe barany są symbolem baranków wielkanocnych. Tytuł jest elipsą (element typowy...
Tragiczne doświadczenia XX w. zadecydowały o tym, że jednym z głównych temtów współczesnej prozy stał się "śiwat nieludzki". Dla wielu ludzi wojna była najstasznmiejszym wspomnieniem czegoś wstdliwego i przerażającego, czegoś co w...
Poeci kręgu ?Kwadrygi?- Flukowski, Gałczyński, Sebyła. Stefan FLUKOWSKI (1902- 1972)- poeta, prozaik, dramatopisarz, tłumacz. - po studiach prawniczych na UW związał się w 1927 z grupą poetycką skupioną wokół czasopisma ?Kwadryga? (członek...
Dzieje literatury Polskiej w okresie II wojny światowej były ściśle związane z tragiczną sytuacją narodu będącego pod okupacją hitlerowską . Wojna wywarła niezatarte piętno na psychice każdego człowieka , który zmuszony był przejść przez to...
Barok był to jeden z najbardziej złożonych, a jednoczesnie interesujących i fascynujących okresów w dziejech przypadający na XVII wiek. czasy baroku to okres ścierania sie poglądów, przeciwieństw i kontrastów i to własnie znalazło...
Zofia Nałkowska po zakończeniu wojny brała udział w pracach Międzynarodowej Komisji do Badania Zbrodni Hitlerowskich. Efektem pracy autorki w tej komisji był zbiór ośmiu krótkich opowiadań o tematyce obozowej. Niezwykłość doświadczeń okupacyjnych,...
Sprawa jest co najmniej skomplikowana.. dobrze ze było mi dane tylko 3 filozofów (do obalenia ;). Zacznę od najprostszego, Shopenhauer musiał być człowiekiem bardzo zgorzkniałym skoro doszedł do wniosku, że jedyne co kieruje ludźmi to pierwotne...
Współczesny młody człowiek może o miłości powiedzieć bardzo wiele, a jednocześnie bardzo mało. Wszystko dlatego, że owo uczucie jest trudne do wyrażenia za pomocą słów ,a temat ten jest zupełnie nierealny do rozważania ,jeśli nie poczuło się...
Najnowsze dzieje naszego piśmiennictwa, nazywanego umownie literaturą współczesną, określają dwa zwrotne momenty w historii naszego narodu: wrzesień 1939 r. i czerwiec 1989 r. Daty te tworzą ramy czasowe tego okresu. Literaturę lat 1939-1989...
Na przełomie wieków literatura, tak światowa, jak i polska prezentowała nam koleje życia, trudności i zmagania niezliczonej ilości bohaterów, bohaterów tak różniących się przecież od siebie i w tak różny sposób starających się urzeczywistnić to,...
Bohaterowie tragiczni są to postacie postawione w trudnej sytuacji, której nie można rozwiązać i dlatego najczęściej spotyka ich katastrofa. Najważniejszy jest ów nierozwiązywalny konflikt. Dzieje się tak, gdyż bohater jest postawiony w obliczu...
Książki, które znać wypada, które znać należy, których nie wolno pominąć... Moje rozważania o lekturach XXI w. Czym jest literatura i co nam przynosi? Do czego możemy potrzebować literaturę? Co daje nam czytanie? Jakie wartości przekazuje nam...
W XX-leciu oryginalnością odznacza się rozwój dramatu jako gatunku literackiego, między innymi nurtu groteski i drwiny, zaliczającego się do ówczesnego nurtu awangardy; nurt ten oznaczał się współczesnym humorem, wyczuciem aktualnych problemów,...
Poezji Białoszewskiego nie sposób pomylić z twórczością jakiegokolwiek innego poety. Jego utwory przypominają niekiedy dziecięce gaworzenie, rozmowę podsłuchaną w windzie czy też wiersze jąkały (tak poeta nazwał zresztą jeden ze swoich poetyckich...
Średniowiecze: Przecław Słota- O zachowaniu się przy stole Renesans: Mikołaj Rej: Prawe szlachectwo jakie ma być, Żywot człowieka poczciwego, Krótka rozprawa między trzema osobami Piotr Skarga: Kazania sejmowe, Andrzej Frycz Modrzewski:...
Na temat każdego człowieka istnieje wiele różnych opinii, które są wyrażane zazwyczaj przez ludzi przebywających w jego otoczeniu. Każda z nich różni się od poprzedniej, więc która z nich jest prawdziwa? W którą można wierzyć? Niejednoznaczność...
- Literatura współczesna wiernie towarzyszy ludziom . - Niepokoje i zwątpienia człowieka opisane w literaturze . - Literatura nie zostawia ludzi sam na sam z ich problemami . W literaturze współczesnej najważniejszy jest człowiek i...
Miłość. Czymże jest miłość? Prócz tego, że jest matką szczęścia i nieszczęścia zarazem, jest także służebnicą Boga, która podobnie jak on - nie wybiera. Gdy soczyste pedy jej życiodajnych kwiatów, jej zaklęta w obezwładniającą słodycz potęga...
Opowiadanie "Wieża" zbudowane jest z dwóch planów akcji. Plan pierwszy to współczesność narratora - spędza on urlop we wsi w Piemoncie. Pragnie ciszy po misji wojskowej w Mediolanie i całej wojennej wrzawie. Mieszka w domu nauczyciela z...
Człowiek przez cały czas się rozwija. W każdej epoce kierują nim różne wartości, z tego względu nie możemy powiedzieć, że psychika człowieka jest już znana i w tej dziedzinie nic więcej się nie dowiemy. Literatura w dużym stopniu przyczynia się do...
Uczestnictwo w grupie daje nam poczucie bezpieczeństwa, pozycję oraz wiele innych rzeczy, których potrzebujemy dla przetrwania i pełnego rozwoju. Jednak czasami zidentyfikowanie nas jako członków pewnej grupy może także przynieść nam brak...
Bohaterem lirycznym utworu jest książka. Już od pierwszej linijki domyślamy się, że nie jest to zwykły papier zadrukowany tekstem. Zastosowana personifikacja posuwa ją do roli duchowego mentora, który doradza i naucza podmiot liryczny. Oczekuje od...
Interpretując utwory Jana Kochanowskiego i Władysława Broniewskiego zwróć uwagę na sposób, w jaki zostały w nich wyrażone uczucia po śmierci córki. Uwzględnij uczucia ojca – artysty i człowieka; określ wyrażany przez obydwu poetów światopogląd....
Człowiek, jako istota myśląca, całe życie dąży do zaspokojenia swoich potrzeb materialnych i duchowych. Często po tej ścieżce- życiu, po której stąpa, trafia na fragmenty trudne do przebrnięcia. Wtedy się zastanawia nad sensem istnienia swego i...
Gustaw Herling-Grudziński pisząc „Inny świat” ukazał nam wszystkim przerażające realia obozów sowieckich, zasady ich funkcjonowania, a także wpływ systemu totalitarnego na jednostkę. Wpływ ten możemy określić jako co najmniej zgubny, a mówiąc...
Dokonaj analizy i interpretacji opowiadania „Zabawa w klucz” Idy Fink, zwracając uwagę na sposób ujęcia tematu zagłady Żydów w czasie II wojny światowej. -narrator trzecioosobowy, wszechwiedzący; -opowiada o wydarzeniach z mieszkania...
"Wieża" Grudzińskiego-ponadczasowa przypowieść i wspaniała lektura współczesna. „Wieża” to opowiadanie Gustawa Herlinga-Grudzińskiego o kompozycji szkatułkowej ,z którym jedna opowieść wywodzi się z drugiej . Utwór rozpoczyna się od...
Wpływ "Biblii" na piśmiennictwo polskie wynikał z jego ścisłych związków z chrześcijańską kulturą europejską, jak i ze stosunków społeczno-politycznych na przestrzeni stuleci. Stosunki te decydowały o wyborze pewnych wątków tematycznych czy też...
Gombrowicz w swojej twórczości, wiele razy zajmował się tematem formy, rozumianej jako wszelkie sposoby wyrażania siebie, gesty czyny, mówienie, decyzje, postawa, styl i sposób bycia; czyli jest to ogólna postawa wobec życia i kształt, jaki...
ANTYK, BIBLIA 1. W czym tkwi istota tragizmu "Antygony" Sofoklesa? 2. Wybrane przykłady z mitologii inspiracją dla twórców różnych epok. 3. Motywy biblijne w znanych Ci utworach literatury polskiej. ŚREDNIOWIECZE 4. Dokonaj klasyfikacji...
Literatura okresu dwudziestolecia międzywojennego często wydaje się trudna i niezrozumiała, głównie ze względu na jej odmienność wobec epok poprzednich. Jej właściwe odczytanie odkrycie wielu sensów, wydaje się niemożliwe bez zapoznania się z...
WISŁAWA SZYMBORSKA Bohater i świat w poezji Szymborskiej • Świat urojony, pozahistoryczny • Człowiek codzienny, dobry, odpowiedzialny, gnębiony przez cywilizację, uczuciowy związany z krajem • Kobieta, która ubiega się o własną niezależność...
Stanisław Barańczak w swoim wierszu pt."Spójrzmy prawdzie w oczy" chce ukazać różne sposoby postrzegania świata. Pokazuje odmienne przykłady, i dowodzi że każdy z nas może mieć inną wizję oatczającego świata. Do opisania odmienncyh punktów...
W powieście Witolda Gombrowicza pt. „Ferdydurke” ukazany jest świat uwikłany w formę. W utworze pisarz stara się udowodnić, iż przejawy formy tłumią indywidualność każdego człowieka, gubią jego wnętrze, człowiek staje się marionetką w systemie...
Tematem mojej prezentacji jest mowa zakochanych w epoce staropolskiej i dziś. Na początku należy rozważyć, czym jest „język zakochanych”. Można powiedzieć, że jest to swoisty kod służący porozumiewaniu się dwojga kochanków. Specyficzną cechą...
Czy mamy jakikolwiek wpływ na nasz los? Każdy zadaje sobie to pytanie, jest ono nieodłączną częścią istnienia ludzi. Wszyscy chcą znać odpowiedź, a ja na postawie wybranych przez siebie tekstów postaram się udowodnić, iż los jest nieodwołalny i...