Lament Świętokrzyski
Zabytki J. polskiego
Jako zabytki języka polskiego traktuje się: - zapis pojedynczych wyrazów w tekstach polskich i obcych (na ogół są to nazwy osobowe i miejscowe) - zapis pojedynczych zdań - glosy, czyli polskie odpowiedniki trudniejszych wyrazów łacińskich,...
Analiza porównawcza postaci Matki Bożej w "Bogurodzicy" i "Lamencie Świętokrzyskim".
W średniowiecznej literaturze i sztuce w przedstawieniu osoby Matki Boskiej szczególnie mocno utrwaliły się dwa motywy: Deesis oraz Stabat Mater Dolorosa. Motyw Deesis to wyobrażenie Chrystusa na tronie jako Zbawiciela i Sędziego w otoczeniu...
Jakie kształty przybiera cierpienie w literaturze.
Jakie kształty przybiera cierpienie w literaturze. Wgłębi każdego z nas istnieje przekonanie, że istota ludzka jest stworzona do radości i szczęścia. Dlatego cierpienie wywołuje odruch buntu. Nie rozumiemy go, jego istoty i źródeł, chociaż...
Porównanie dwóch utworów: "Bogurodzicy" oraz "Lamentu Świętokrzyskiego".
Utwory „Bogurodzica” oraz „Żale Matki Boskiej spod krzyża” są najstarszymi zabytkami piśmiennictwa polskiego i bez wątpienia zasługują na miano dzieł o uniwersalnych przesłaniach: jeden ukazuje portret Maryi –matki zarówno Jezusa Chrystusa i...
Najstarsze zabytki języka polskiego - konspekt
Najstarsze zabytki języka polskiego pochodzą już z IX wieku naszej ery. Są to zazwyczaj wzmianki o nazwach rzek, miejscowości, plemion zapisane po polsku. IX w. - GEOGRAF BAWARSKI - geograficzno - historyczny opis anonimowego autora,...
Ogólna charakterystyka Średniowiecza.
NAZWA EPOKI I PERIODYZACJA Termin „wieki średnie” (łac. media aeva) został wprowadzony przez renesansowych humanistów. Początkowo nazwa ta miała charakter neutralny, podkreślała jedynie przejściowość tej epoki, natomiast później zyskała...
Różne oblicza Maryi w "Bogurodzicy" i "Lamencie świętokrzyskim".
„Bogurodzica” i „Lament świętokrzyski” reprezentują dwa odmienne modele liryki maryjnej. Oba utwory zostały uznane za arcydzieła średniowiecznej poezji. Warto porównać kreacje głównej bohaterki lirycznej obu utworów- Maryi. „Bogurodzica”...
Wizerunek Matki boskiej w liryce średniowiecznej.
Matka boska w polskiej liryce średniowiecznej. Dokonaj porównania wizerunków zawartych w „Bogurodzicy” i „Lamencie świętokrzyskim W średniowiecznej literaturze i sztuce motyw Matki Boskiej i religii jest bardzo częsty. W jednych utworach...
Matka Boska w polskiej liryce średniowiecznej. Dokonaj porównania wizerunku w „Lamencie Świętokrzyskim” i „Bogurodzicy”.
Matka Boska w była boharetką wiely teksów literackich w śreniowieczu. Jej kult był bardzo powszechny i częsty. Podstawowym założeniem literatury i sztuki średniowiecznej jest teocentryzm, czyli światopogląd umieszczający Boga w centralnym punkcie...
Obraz cierpiącej matki - "Dziady", "Lament Świętokrzyski"
Cierpiąca matka to motyw powtarzający się w wielu utworach literackich. Można go odnaleźć już w ‘’Piśmie świętym’’, gdzie opisane zostały żale Matki Bożej po stracie swojego syna Jezusa Chrystusa. Matka cierpiąca najczęściej jest właśnie...
Wizerunek Maryi w liryce średniowiecznej
Ludzi średniowiecza bardzo ciekawila historia bohaterów biblijnych, a w szczególności Świętej Rodziny. Jedną sytuacją nie do konca opisaną w Biblii jest kwestia obecnosci Matki Bozej podczas śmierci Jezusa na krzyżu. Z Pisma Świetegonie...
Różne sposoby przedstawienia matki w utworach literackich
Niewątpliwie najważniejszą rolą, jaką może spełniać kobieta jest rola matki, która wychowuje swe dzieci na szlachetnych i uczciwych ludzi, prawych obywateli, szczerych patriotów. To matka w głównej mierze kształtuje osobowość dziecka, wpływając na...
Jaki Jest Sens Ludzkiego Cierpienia?
Cierpienie towarzyszy ludziom od zawsze . Jest nieodzowną częścią naszej egzystencji, gdyż rodzi się, dojrzewa i umiera razem z nami . Od niepamiętnych czasów próbowano zrozumieć jego sens . Niestety nie odkryliśmy ani sensu ani „złotego środka” ....
"Lament Świętokrzyski" -"Posłuchajcie Bracia miła" - interpretacja
Poezja polskiego średniowiecza jest z pewnością bardziej oryginalna od prozy, gdyż ta w większości była dosłownym tłumaczeniem utworów łacińskich. Szczególnie rozwinęła się poezja religijna, a najbardziej popularnym gatunkiem były pieśni. Układano...
Zagadnienia maturalne
w pliczku znajduje sie dosc sporo zagadnien ktore przydadza sie do powtorki przed matura ogolnych pojec literackich no i rozne inne przydatne rzeczy zagladnij a nie pozalujesz ;)
Motyw matki w sztuce - spis dzieł
W każdej nawet najdawniejszej religii pojawia się motyw matki. Najczęściej ujęty jako "Matka Rodzicielka", czy "Matka Ziemia". Dlatego też motyw ten przewija sie przez sztukę, przez wszystkie jej kategorie. Począwszy od malarstwa, przez muzykę,...
Biblia jako żywe źródło kultury europejskiej. Wskaż konkretne przykłady, nawiązania.
Biblia zajmuje niezwykłe miejsce w kulturze świata stając się źródłem kultury europejskiej. W sferze moralnej przyjęto powszechnie uznawać zawarte w niej przykazania dekalogu za podstawę stosunków międzyludzkich. W sferze...
Wskaż podobieństwa i różnice w przedstawieniu postaci Matki Boskiej w dwóch tekstach: „Bogurodzicy” i „Posłuchajcie bracia miła…”
„Bogurodzica” jest najdawniejszą polską pieśnią religijną. Tekst Bogurodzicy jest typową modlitwą natomiast drugi utwór swoją formą jest zbliżony do typowej literatury. Tekst „Posłuchajcie bracia miła…” odnalazł się w latach siedemdziesiątych XV...
Klucz Maturalny "Bogurodzica" i "Lament świętokrzyski" - praca porównawcza
I. Rozwinięcie tematu (przyznaje się maksymalnie 25 punktów) Podobieństwa między utworami 1) Oba utwory są pieśniami religijnymi. 2) Obie pieśni łączy osoba Maryi – otaczanej szczególnym kultem w krajach katolickich. Interpretacja...
Topos matki cierpiącej
Matka opłakująca śmierć swego syna jest szczególnym motywem, pojawiającym się w literaturze wielu epok. Widok cierpiącej matki jest szerokim polem do popisu dla wielu pisarzy. Początkowo motyw ten pojawił się w ewan-gelii św. Jana. Była ona...
Zanalizuj i zinterpretuj wiersz "Posłuchajcie bracia miła".
„Posłuchajcie bracia miła” to jeden z najbardziej znanych utworów polskiej literatury średniowiecza, pochodzący z XV w. Reprezentuje on niezwykle popularny w Polsce kult Matki Boskiej, zaliczmy go do gatunku poezji kolorystycznej. Utwór ten...
Dokonaj porównania „Bogurodzicy” i „Posłuchajcie, bracia miła…” oraz zawartych w nich wizerunków Matki Boskiej.
W obydwu tych wierszach spotykamy się z osobą Matki Boskiej. „Bogurodzica” jest hymnem, co wskazuje na podniosły nastrój utworu, zaś „Posłuchajcie, bracia miła…” jest lamentem, przez co klimat poematu jest żałośliwy, wzywa do współczucia w...
Średniowiecze - najważniejsze informacje
Europa V-XV w.n.e. 476 r. – początek śred. upadek Cesarstwa Rzymskiego 1450 r. – wymyślenie druku przez Jana Gutenberga 1453 r. – upadek cesarstw wsch. 1492 r. – odkrycie Ameryki przez Kolumba Polska X-XVI w 966 r. – chrzest polski...
Wizerunki Maryi powszechne w literaturze średniowiecza
Wizerunki Maryi były bardzo powszechne w literaturze średniowiecza. Autorzy, którzy często pozostawali anonimowi nawiązywali do sceny cierpienia Matki Boskiej pod krzyżem. Zwracali się do Niej także z prośbą o wstawiennictwo u swojego Syna. W...
Kreacja Matki Boskiej w "Bogurodzicy" i "Lamencie Świętokrzyskim".
Kreacja Matki Boskiej w ,Bogurodzicy?? i ,,Lamencie Świętokrzyskim?? Kultura średniowieczna skupiała się przede wszystkim na religii. Ludzie większą uwagę zaczęli przykładać do tego, co spotka ich po śmierci. Pogląd, stawiający Boga na...
Funkcjonowanie motywu maryjnego w Średniowieczu na podstawie "Bogurodzicy" i "Lamentu Świętokrzyskiego"
Bóg, wiara i życie wieczne to najważniejsze wartości w średniowiecznym świecie. Wszystkie sfery życia były podporządkowane dążeniu do zbawienia. Także w malarstwie, literaturze, architekturze i rzeźbie najważniejszy był Bóg, wiara i wszystko, co z...
Porównanie obrazu Matki Boskiej w "Bogurodzicy" i "Lamencie Świętokrzyskim".
W średniowieczu Matka Boska pełniła bardzo ważną rolę. Jej literacki wizerunki spowodowały rozpowszechnianie się kultu maryjnego. Przedstawiona jako osoba posiadająca szczególne względy u swojego syna, uciecha grzeszników, była adresatką wielu...
Analiza porównawcza "Bogurodzicy" i "Lamentu Świętokrzyskiego"
Utwory "Bogurodzica" i "Lament Świętokrzyski" można zaliczyć do arcydzieł liryki średniowiecza. Pierwszy z nich pochodzi z połowy XIII w. i jest uważany za najstarszą polską pieść religijną. Drugi znany również jako "Żale Matki Boskiej...
"Posłuchajcie, bracia miła" - opracowanie
Jest to utwór o charakterze żałobnym, w którym Matka Boska głosi swój monolog do wszystkich zgromadzonych pod krzyżem umarłego, jednorodnego syna i zaczyna go zwrotem "posłuchajcie bracia miła". Słowa te pełnią również rolę incipitu. Utwór równie...
Średniowiecze - powtórka.
1.Średniowiecze- to epoka w historii Europy miedzy V a XV stuleciem. Za jej datę początkowo uznaje się upadek starożytnego Rzymu(476). Zmierzch cesarstwa zachodniego rzymskiego otwiera więc epokę średniowiecza, a koniec epoki są podawane trzy...
Porównaj "Bogurodzicę" i "Lament Świętokrzyski" jako dwa średniowieczne wiersze Maryjne.
Oba te utwory - zarówno "Lament Świętokrzyski" , jak i "Bogurodzica" - zostały napisane w średniowieczu. Główną postacią występującą w obu tekstach jest Matka Boska - Maryja. Mimo to teksty te nie są do siebie podobne, jakby mogło się...
Polska literatura średniowieczna.
„KRONIKA” GALLA ANONIMA Kronika powstała najprawdopodobniej w latach 1113-1117 na dworze Bolesława Krzywoustego. Najstarsza zachowana kopia pochodzi jednak dopiero z XIV wieku. Kronika została napisana po łacinie. Jej autorem był mnich...
"Lament świętokrzyski" opracowanie
Na tle epoki Posłuchajcie bracia miła... to utwór odnaleziony w nieistniejącym już zapisie ręcznym z ok. 1470 roku. Należy więc do najstarszych zabytków polskiej poezji religijnej. Nazywa się go również Lamentem Świętokrzyskim, Żalami Matki...
Materiał do sprawdzianu - Średniowiecze.
ŚREDNIOWIECZE 1. Czas trwania: Europa: V-XV w. Polska: X-XVw. 2. Uniwersalizm epoki: Ówczesna Europa dążyła do wyznaczania jednej wiary-chrześcijaństwa, miała wspólne zwierzchnictwo papieskie, język urzędowy (łacinę i zwierzchnika...
Różne wizerunki Matki Boskiej w literaturze i sztuce średniowiecza
W literaturze i sztuce średniowiecznej przedstawiano dwa wizerunki Matki Boskiej. Ukazywana była w momentach radości z narodzin Zbawiciela oraz smutku podczas jego konania na Krzyżu . W mojej wypowiedzi posłużę się dwoma utworami...
Analiza i interpretacja wiersza pt. "Posłuchajcie, bracia miła"
"Posłuchajcie , bracia miła" jest lirycznym utworem z drugiej połowy XV w. rozpoczyna się od słów: "Posłuchajcie, bracia miła". Znany jest również pod innymi nazwami: "żale Matki Boskiej pod krzyżem"albo "Lament Świętokrzyski". Zaliczany jest do...
Matura
Jak rozumiesz określenie "Bogowie jak ludzie - ludzie jak bogowie"? Zdaniem tym określa się często bohaterów mitologii i wywodzącej się z niej literatury. Prezentuje ona bowiem bogów greckich, którzy są ogromnie podobni do ludzi, mają te same...
Motywy i wątki biblijne oraz mitologiczne w wybranych utworach różnych epok
„... do dziś jeszcze mądrość nasza cała, Składa się z greckiej, rzymskiej i tej, co w Kościele...” C.K. Norwid Biblia oraz kultura antyczna (w tym mitologia) to korzenie kultury europejskiej, w tym i polskiej. To one na przestrzeni wieków...
Opracowanie epoki Średniowiecza.
Asceta i rycerz, jako dwie różne średniowieczne postawy (parenetyczny charakter lit. średniowiecza) - asceta i rycerz stanowią dwa podstawowe wzorce osobowe propagowane w parenetycznej literaturze średniowiecznej, obok postawy franciszkańskiej;...
Wizerunek Matki Boskiej ukazany w "Bogurodzicy" i "Posłuchajcie, bracia miła"
Wizerunek Matki Boskiej ukazany w "Bogurodzicy" i "Posłuchajcie, bracia miła" zdawać się mogłoby że powinien być taki sam, jednak nic bardziej mylnego. Wizerunek Matki Boskiej w "Bogurodzicy" jest bardzo wywyższony, niemal do rangi Boga. W...
Tematy do matury ustnej z języka polskiego.
1. Udowodnij na wybranych przykładach, że starożytność jest źródłem tematów literackich. Starożytność, inaczej antyk, to kultura Greków i Rzymian oraz Biblia. Uznaje sieje za dwa źródła cywilizacji i kultury śródziemnomorskiej, w której kręgu...
Odwołując się do Lamentu świętokrzyskiego i fragmentu Rozmowy Mistrza Polikarpa ze Śmiercią porównaj ukazane w nich obrazy śmierci
Średniowiecze to jedna z najdłuższych epok literackich. Jej nazwa pochodzi od łacińskich słów medium aevum, oznaczającym wieki, czasy pośrednie między starożytnością, a renesansem. Podobnie jak odrodzenie, starożytność, barok i wszystkie pozostałe...
Średniowiecze - pełny opis epoki
Średniowieczem nazywamy epokę historii i kultury europejskiej między czasami starożytnymi a nowożytnymi. Nazwy tej używano już w XVI w. Początek średniowiecza wiąże się najczęściej z 476 r. n.e. tj. z upadkiem cesarstwa zachodnio - rzymskiego,...
Cierpienie.
Motyw cierpienia obecny jest w literaturze wszystkich narodów i czasów. To temat wzniosły, bowiem nawet bezduszni chylą czoła przed ludzkim cierpieniem. Jest pojęciem smutnym, twórczym i refleksyjnym zarazem, bo niejednoznaczne są postawy ludzi...
Wizerunki Maryjne w "Bogurodzicy" i "Lamencie Świętokrzyskim".
Bogurodzica jest zabytkowa polska pieśnią religijna i rycerska. Dwie pierwsze zwrotki to najstarsza część Bogurodzicy - pochodzi z pierwszej polowy XIII wieku. Poza tym popularność i wymowa Bogurodzicy sprawiły, iż uznano ja za pierwszy hymn...
Różne oblicza Maryi w „Bogurodzicy” i „Lamencie świętokrzyskim”.
Artystów epoki średniowiecza z racji czasów w których żyli i tworzyli. W tamtym okresie wszem i wobec panował teocentryzm i to do niego odnosili się poeci, pisarze, malarze. W takiej sytuacji nie można się dziwić opisowi Matki Boskiej w...
Służyć temu, cóż Ci jest w niebie (legenda o św. Aleksym) jako dewiza sztuki i literatury średniowiecznej
SŁUŻYĆ TEMU, CÓŻ CI JEST W NIEBIE (LEGENDA O ŚW. ALEKSYM) JAKO DEWIZA SZTUKI I LITERATURY ŚREDNIOWIECZNEJ. W bardzo słownikowy sposób średniowieczem możemy nazwać epokę rozciągającą się między starożytnością, a czasami odrodzenia. Dokładne...
Który z wizerunków Matki Boskiej uważam za typowy.
„Bogurodzica” czy „Lament świętokrzyski”? Maryja jako święta czy zwykła kobieta? Który wizerunek jest typowy dla ideałów średniowiecznych? Moim zdaniem ten pierwszy. Nie jest to jednak moja opinia wyrwana z kontekstu, zechcę udowodnić słuszność...
Różne sposoby ujęcia tematu miłości w literaturze staropolskiej.
Istnieją pytania, na które nie znamy odpowiedzi. I to wcale nie dlatego, że jesteśmy „zwykłymi, szarymi ludźmi”. Od wieków wielcy uczeni, filozofowie, pisarze i poeci próbują sobie na nie odpowiedzieć. Żaden jednak z nich nie potrafił znaleźć...