Bogurodzica
Chrystus orędownik
Nie zawsze twórcy pokazują Chrystusa tak bezsilnego i – martwego. Inny nurt utworów ukazuje nam Chrystusa orędownika, zbawiającego nas. To do niego – Bożyca, czyli Syna Bożego – zwracają się za pośrednictwem Maryi i Jana Chrzciciela wierni w pierwszym polskim hymnie narodowym Bogurodzica. Proszą o „zbożny pobyt” na ziemi, a po śmierci o życie wieczne w niebie, czyli „rajski przebyt”.
Deesis
Bogurodzica dziewica, Bogiem sławiena Maryja, U twego syna Gospodzina matko zwolena, Maryja! Zyszczy nam, spuści nam. Kiryjelejson. Twego dziela Krzciciela, bożycze, Usłysz głosy, napełń myśli człowiecze. Słysz modlitwę, jąż nosimy... (Bogurodzica) Motyw deesis występuje zarówno w malarstwie, jak i poezji. Prawdopodobnie przeniknął ze sztuk plastycznych do literatury. Spotykamy go w najstarszym polskim hymnie narodowym – Bogurodzicy i na licznych ikonach.
Bogurodzica
Średniowiecze : Literatura polska
• Biblia królowej Zofii – pierwszy zabytek języka polskiego,datowany na rok 1455. Jest to tłumaczenie Biblii na język polski (w dialekcie małopolskim), wykonane dla żony Władysława Jagiełły. Jest też nazywana Biblią szaroszpatacką (aż do II wojny światowej przechowywano ją w węgierskiej miejscowości Sárospatak). • Bogurodzica – to pierwszy hymn narodowy oraz pierwszy hymn rycerstwa polskiego. Jest najstarszą polską pieśnią religijną – dwie pierwsze zwrotki pochodzą z XII w....
Deesis w poezji
W polskiej pieśni skierowanej do Matki Boskiej – Bogurodzicy , również odnajdujemy ten motyw. Jan Chrzcicieli Matka Boska wstawiają się do Syna Bożego za wiernymi. Za ich pośrednictwem modlący proszą o „zbożny pobyt” na ziemi, a po śmierci o „rajski przebyt”. Jan Chrzciciel potraktowany zostaje w Bogurodzicy zupełnie inaczej niż Maryja – jest jedynie orędownikiem, podczas gdy Maryja jest Matką Bożą. Stworzona zostaje więc swoista hierarchia: najpierw Bóg Ojciec i Jego Syn, potem niemal...
Porównanie dwóch utworów: "Bogurodzicy" oraz "Lamentu Świętokrzyskiego".
Utwory „Bogurodzica” oraz „Żale Matki Boskiej spod krzyża” są najstarszymi zabytkami piśmiennictwa polskiego i bez wątpienia zasługują na miano dzieł o uniwersalnych przesłaniach: jeden ukazuje portret Maryi –matki zarówno Jezusa Chrystusa i...
Kultura polska w Średniowieczu.
Zarówno kultura Polska jak i europejska w czasach średniowiecza miała charakterreligijny. Zaczeły powstawać klasztory, które były ogniskami wiary.Prawdopodobnie pierwszymi książkami w Polsce był mszał: brewiarz. Powstały polskie księgi opisujące...
"Bogurodzica".
- Najdawniejsza polska pieśń religijna – najstarszy polski tekst poetycki - Pochodzi z XIII wieku, dwie pierwsze strofy prawdopodobnie z 1407r - Oryginalne działo rodzime, nie oparte na żadnym wzorcu literackim - Motyw deesis – pojawiają się...
"Bogurodzica" jako średniowieczny tekst .
„Bogurodzica” spełnia wymogi tekstu średniowiecznego. Jest to nie tylko pieśń ale także wyznanie wiary, dokument chrześcijański, zwrócenie się wiernych do Boga, modlitwa, a także wiersz. W pieśni poznajemy światopogląd człowieka...
Matka Boska w polskiej liryce średniowiecznej.
Matka Boska była bohaterką wielu tekstów średniowiecznych. Jej kult był szczególnie popularny w Polsce, co znalazło swoje odzwierciedlenie w literaturze i sztuce tego okresu. Polacy uważali Maryję za opiekunkę swojego narodu i dlatego przypisywali...
Zabytki piśmiennictwa polskiego.
1. "Geograf bawarski" IX w. - spis nazw polskich plemion 2. "Dagome index" X w. - najdawniejszy polski dokument, Mieszko I oddaje państwo pod opiekę papieżowi, nazwy geograficzne 3. "Kronika Theimara" X-XI...
Poezja kościelna
RODOWÓD I RODZAJE Polska średniowieczna literatura religijna jest ilościowo dość obszerna, choć do naszych czasów zachowała się tylko jej niewielka część. W swoich utworach anonimowi najczęściej autorzy oddają uczucia związane z przeżywaniem...
Matka Boska w polskiej liryce średniowiecznej. Dokonaj porównania wizerunków zawartych w „Bogurodzicy” i „Lamencie Świętokrzyskim”
W średniowieczu było dość sporo tekstów o tematyce maryjnej. Przedstawiały one Maryję w różnych wizerunkach. Głównie Maryja była opisywana jako osoba nadludzka oraz jako pośredniczka pomiędzy człowiekiem a Bogiem, natomiast dużo mniej powstawało w...
Starożytność i Średniowiecze.
Punkty opracowane są według programu książki do pierwszej klasy liceum PRZESZŁOŚĆ TO DZIŚ. PODRĘCZNIK DLA I KLASY LICEUM I TECHNIKUM, CZ. I (STAROŻYTNOŚĆ-ŚREDNIOWIECZE) JĘZYK POLSKI 1. Periodyzacja - podział na epoki: a). Starożytność...
Średniowiecze, czy aby napewno mroczny okres??
Nazwę średniowiecze nadali ludzie okresu renesansu. Nazwa ta miała ujemny charakter, gdyż ludzie renesansu widzieli tylko negatywne cechy średniowiecza, ponieważ średniowiecze odrzuciło ideały antyku i zainteresowanie człowiekiem. średniowiecze...
Fascynacja, czy poczucie obcości ? Człowiek współczesny wobec dzieł literatury staropolskiej.
Polacy na przestrzeni dziejów zawsze i w każdych okolicznościach przywiązywali ogromne znaczenie do historii. Była ona dla nas niczym matka-opiekunka, u której szukaliśmy pokrzepienia w chwilach trwogi, rzadziej mądrości w momentach przełomowych...
Wskaż podobieństwa i różnice w przedstawieniu postaci Matki Boskiej w dwóch tekstach: „Bogurodzicy” i „Posłuchajcie bracia miła…”
„Bogurodzica” jest najdawniejszą polską pieśnią religijną. Tekst Bogurodzicy jest typową modlitwą natomiast drugi utwór swoją formą jest zbliżony do typowej literatury. Tekst „Posłuchajcie bracia miła…” odnalazł się w latach siedemdziesiątych XV...
Matura ustna z języka polskiego - średniowiecze.
Średniowiecze 1.Czas trwania epoki średniowiecza w porównaniu z najważniejszymi wydarzeniami historycznymi. Średniowiecze jest to epoka w dziejach Europy,między starożytnością a czasami nowożytnymi.Termin „średniowiecze” wprowadzili...
Porównanie dwóch wizerunków Matki Boskiej - "Bogurodzica" i "Lament świętokrzyski".
Wszystkie religie istniejące na przestrzeni wieków jak i te, które funkcjonują dziś, mają swój początek, historię i zasady, wedle których funkcjonują. Buddyzm, Islam czy Chrześcijaństwo, wszystkie mają swoich założycieli i historię,...
Udowodnij że pieśń towarzyszy człowiekowi w różnych sytuacjach od wielu wieków.
Czy pieśń towarzyszy człowiekowi w różnych sytuacjach od wielu wieków? Sądzę, że tak i myślę, że wiele ludzi też tak uważa. Z pewnością znajdą się tacy, którzy się ze mną nie zgodzą, ale spróbuję udowodnić, że się mylą. Już tysiące lat temu...
Literatura Średniowiecza.
Warunki sprzyjające rozwojowi piśmiennictwa kształtowały się w Polsce od przeł. X i XI w. Chrzest (966) umożliwił zbliżenie się państwa Mieszka I do zach. cywilizacji chrześc., pod której wpływem rodzima kultura wzbogaciła się o znajomość pisma i...
"... przyszłość ocala co jej potrzebne ..." - Cyprian Kamil Norwid; Słowa Norwida uczyń mottem do rozważań nad Biblią.
Na podbudowie antycznej wyrosła cała kultura europejska: formy literackie, kanony piękna, estetyka, miniatury i wzorce osobowe. Literatura antyczna to dzieła Homera "Iliada" i "Odyseja", "Poetyka" Arystotelesa,...
Średniowiecze.
POJĘCIA Ars moriendi- piękna sztuka umierania. Śmierć wzorcowa. Najlepszy przykład śmierć Rolanda- pełna symboliki, patosu,nawiązań do Biblii. Asceza- Człowiek poddający się ascezie wyrzeka się dóbr materialnych, umartwia swoje ciało,...
Zagadnienia maturalne
w pliczku znajduje sie dosc sporo zagadnien ktore przydadza sie do powtorki przed matura ogolnych pojec literackich no i rozne inne przydatne rzeczy zagladnij a nie pozalujesz ;)
Motyw Matki
Kobieta przeznaczona do tego, by być matką, staje się najważniejszą osobą w życiu człowieka. To ona je wychowuje, uczy rozróżniania dobra od zła, kształtuje jego osobowość i charakter, daje podstawy do dalszego funkcjonowania. To ona wprowadza...
Jak Rozumiesz myśl, że Biblia, to jedno ze źródeł kultury europejskiej?
Biblia (gr.biblion-księga) dla nas, chrześcijan jest niezastąpionym źródłem wiedzy o Bogu i mądrości religijnej. Tworzona była przez różnych autorów, na przestrzeni wielu wieków. Dla Żydów i chrześcijan jest dziełem świętym, objawionym przez Boga....
Interpretacja porównawcza "Bogurodzicy" oraz "Lamentu świętokrzyskiego".
Na podstawie interpretacji porównawczej Bogurodzicy oraz Lamentu świetokrzyskiego wskaż i omów najważniejsze cechy polskiej średniowiecznej piesni maryjnej. "Bogurodzica" oraz "Lament Świętokrzyski" to utwory powstały w...
Kreacja Matki Boskiej w "Bogurodzicy" i "Lamencie Świętokrzyskim".
Kreacja Matki Boskiej w ,Bogurodzicy?? i ,,Lamencie Świętokrzyskim?? Kultura średniowieczna skupiała się przede wszystkim na religii. Ludzie większą uwagę zaczęli przykładać do tego, co spotka ich po śmierci. Pogląd, stawiający Boga na...
Kultura polskiego Średniowiecza.
W niniejszej pracy przedstawiam najważniejsze zagadnienia, które miał największy wpływ na rozwój kulturalny średniowiecznej Polski . Organizacja kościelna na przełomie X- XI wieku w Polsce pozostawała za krajami Europy zachodniej. Oprócz...
Średniowiecze historia- ściąga do 2 klasy
Średniowiecze w Europie: -V w.n.e.(476r.) 1)upadek cesarstwa zachodnio-rzymskiego (zachodniego cesarstwa rzymskiego);2)podbicie Rzymu przez plemiona germańskie; -XVw.n.e.(1440) 1)wynalezienie druku przez Gutenberga; 2)1453r upadek...
Wizerunki maryjne w liryce średniowiecznej. Omów temat na podstawie „Bogurodzicy” i „Lamentu świętokrzyskiego”.
Matka Boska była bohaterką wielu tekstów średniowiecznych. Kult jej był szczególnie popularny w Polsce, co znalazło swoje odzwierciedlenie w literaturze i sztuce tego okresu. Polacy uważali Maryję za opiekunkę narodu przypisując jej rolę...
"Bogurodzica".
Bogurodzica uznawana jest za pierwszy Polski wiersz i jest jednym z najstarszych zabytków języka polskiego. Przyjmuje sie, że powstała pomiędzy XI a IV wiekiem. Dwie pierwsze zwrotki pochodzą najprawdopodobniej z XIII wieku. Pierwszy zachowany...
"Bogurodzica".
"Bogurodzica" Treść: Matko Boża, wstaw się za nami do Jezusa Chrystusa i wyjednaj nam obfitość łask. Panie, zmiłuj się nad nami. Synu Boży, przez wzgląd na Jana Chrzciciela usłysz modlitwę, którą zanosimy do Ciebie, i daj nam...
Literackie dialogi z Bogiem. Przedstaw i omów problem, analizując wybrane teksty - prezentacja
Chciałbym zaprezentować państwu temat zatytułowany „ człowiek w dialogu z bogiem.. „ na początku chciałbym przytoczyć definicję dialogu. Otóż jest to komunikacja werbalna, komunikacja z użyciem języka naturalnego czyli mowy jako środka...
Udowodnij, że Adam Asnyk ma słuszność w twierdzeniu: „Każda epoka ma swoje własne cele i zapomina o wczorajszych snach”.
PLAN: 1) Wprowadzenie, sformułowanie tezy. 2) Argumenty za: a) W Średniowieczu. b) W Renesansie. 3) Podsumowanie, potwierdzenie tezy. PRACA: Jako, że interesuję się literaturą, podczas przeglądania starych kartek...
Śmierć
CO SIĘ DZIEJE W MOMENCIE ŚMIERCI? 1. Nieśmiertelnym jest tylko Bóg (1 Tym 1,17; 6,16). 2. Człowiek jest istotą śmiertelną (1 Mjż 3,19; Ijob 28,13; Ps 9,21; 10,18, Iz 51,12). 3. Życie ludzkie zostało przyrównane do "trawy", do "wiatru", do...
Bogurodzica
Bogurodzica Dziewica, Bogiem sławiena Maryja, Twego Syna, Gospodzina, Matko zwolena Maryja, Zyszczy nam, spuści nam, Kyrielejson. Twego dziela krzciciela, Bożycze, Usłysz glosy, napełń myśli człowiecze. Słysz modlitwę, jąż nosimy, A...
Jak oceniam Biblię, Odyseję, Bogurodzicę i Legendę o Parsifalu? Czy te teskty mówią coś interesującego o nas – ludziach z przełomu II i III tysiąclecia? - rozprawka.
Biblię, mitologię, legendy arturiańskie można uznać za korzenie kultury europejskiej, natomiast Bogurodzicę- literatury polskiej. To one na przestrzeni wieków ukształtowały świadomość, światopogląd, system wartości Europejczyków. Dziś teksty te...
Średniowiecze
1. Ramy czasowe, pojęcia: uniwersalizm, teocentryzm, augustynizm, franciszkanizm, tomizm, scholastyka, asceza, hagiografia, memento mori, dans makabr, (taniec śmierci). 2. ” Legenda o św. Aleksym" - wzór ascety. 3. „Pieśn o Rolandzie"...
Jak rozumiesz słowa, że antyk i Biblia to korzenie kultury europejskiej?
Zaznajamiając się z wieloma dziełami na przełomie wszystkich epok literackich, możemy zapoznać się z głównymi bohaterami tych utworów a również z bohaterami drugo- bądź trzecioplanowymi. Nie jednego z nich spotyka wiele różnorodnych sytuacji oraz...
Biblia inspiracją dla potomnych.
Dlaczego późniejsze epoki nawiązywały do Biblii? Biblia jest księga ponadczasową, to znaczy, że wszystkie jej treści były, są i zawsze będą aktualne. Wiara i religia były w każdej epoce inaczej postrzegane. Nawiązywania do Biblii miały różny...
Różne oblicza Maryi w "Bogurodzicy" i "Lamencie świętokrzyskim".
„Bogurodzica” i „Lament świętokrzyski” reprezentują dwa odmienne modele liryki maryjnej. Oba utwory zostały uznane za arcydzieła średniowiecznej poezji. Warto porównać kreacje głównej bohaterki lirycznej obu utworów- Maryi. „Bogurodzica”...
"Bogurodzica” na tle poezji średniowiecznej.
Bogurodzica to pierwsza zapisana polska pieśń religijna. Powstała w XIII wieku. Najstarsze są dwie pierwsze zwrotki, a później do początku XIV wieku dopisano ich jeszcze 22. To pieśń o charakterze religijnym. Wyraża prośbę ludzi o...
Matka Boska w liryce średiowiecza
Ludzi średniowiecza bardzo ciekawiła historia bohaterów biblijnych, a w szczególności Świętej Rodziny. Jedną sytuacją nie do końca opisaną w Biblii jest kwestia obecności Matki Bożej podczas śmierci Jezusa na krzyżu. Z Pisma Świętego nie...
Ogólna charakterystyka Średniowiecza.
NAZWA EPOKI I PERIODYZACJA Termin „wieki średnie” (łac. media aeva) został wprowadzony przez renesansowych humanistów. Początkowo nazwa ta miała charakter neutralny, podkreślała jedynie przejściowość tej epoki, natomiast później zyskała...
Wizerunek Maryi w literaturze średniowiecznej.
W średniowieczu głównym nurtem filozoficznym był teocentryzm, obecny we wszystkich dziedzinach życia. Łatwo go dostrzec także w literaturze. Najstarsze polskie utwory literackie min. „Bogurodzica” i „Posłuchajcie bracia miła...” opisują prośby...
Wizerunki maryjne w literaturze średniowiecznej na podstawie "Bogurodzicy" i "Lamentu świętokrzyskiego".
WIZERUNKI MARYJNE W LITERATURZE ŚREDNIOWIECZNEJ. OMÓW TEMAT DOKONUJĄC ANALIZY I INTERPRETACJI BOGURODZICY i LAMENTU ŚWIĘTOKRZYSKIEGO. Wizerunki Maryi były bardzo powszechne w literaturze średniowiecza. Autorzy, którzy często pozostawali...
Matka Boska w polskiej liryce średniowiecznej.
Dokonaj porównania wizerunków Matki Boskiej w „Bogurodzicy” i „Lameńcie Świętokrzyskim”. W początkach państwa polskiego, kultura piśmiennicza rozwijała się dzięki charakterystycznej dla okresu średniowiecza inspiracji, jaką była dla niej...
Średniowiecze – twórczość religijna
Epoka średniowieczna trwała w Europie od IV/V w. do XV w. a więc ponad jedenaście stuleci, a w Polsce od X w. do XV w. tzn. ok. 500 lat. Tę ogromną epokę cechowała wielonurtowość, a także jedność wynikająca z faktu, że cała średniowieczna Europa...
Średniowiecze
1.Średniowiecze- to epoka w historii Europy miedzy V a XV stuleciem. Za jej datę początkowo uznaje się upadek starożytnego Rzymu(476). Zmierzch cesarstwa zachodniego rzymskiego otwiera więc epokę średniowiecza, a koniec epoki są podawane trzy...
Analiza porównawcza postaci Matki Bożej w "Bogurodzicy" i "Lamencie Świętokrzyskim".
W średniowiecznej literaturze i sztuce w przedstawieniu osoby Matki Boskiej szczególnie mocno utrwaliły się dwa motywy: Deesis oraz Stabat Mater Dolorosa. Motyw Deesis to wyobrażenie Chrystusa na tronie jako Zbawiciela i Sędziego w otoczeniu...
"Bogurodzica".
"Bogurodzica" jest polską pieśnią narodowo-religijną, pierwszą tego rodzaju w języku polskim. Jest utworem anonimowym. Przez długi czas miała charakter hymnu narodowego i takiż zachowała aż do XVI wieku. Nieznany autor wykazał się swoim...
Bogurodzica
"Bogurodzica" jest najwspanialszą i najstarszą polską pienśią religijną. Nie znamy dokładnej daty jej powstania. Jej powstanie wiąże się z okresem pomiędzy wiekiem X i XIV, a najczęściej przyjmuje się pierwszą połowę wieku XIII. Z...
Michałowska Średniowiecze - Bogurodzica
BOGURODZICA Nie znamy pierwotnego, oryginalnego tekstu Bogurodzicy i nie wiemy, jak brzmiał on w momencie swych literackich narodzin. Nie umiemy określić czasu i miejsca powstania pieśni, ani, tym bardziej, wskazać twórcy jej słów i melodii....
Analiza i interpretacja "Bogurodzicy".
„Bogurodzica” jest utworem niezwykle ważnym dla polskiej kultury. Te dwie krótkie zwrotki, nie tylko zapoczątkowują literaturę na ziemiach Polski, ale także stają się naszym pierwszym, nieoficjalnym hymnem narodowym. „Bogurodzica” towarzyszyła...
Średniowiecze
Nazwa średniowiecze pochodzi z XVII w. Oznacza czas średni między starożytnością a renesansem.Za jego początek przyjmuje się rok 476 (upadek Cesarstwa Zachodnio-rzymskiego), a za koniec - erę wielkich odkryć geograficznych, czyli schyłek XV w....
Potret Matki Boskiej w "Bogurodzicy" i "Lamencie Świętokrzyskim".
Opis potretu Bogurodzicy i Lamentu Świetokrzyskiego
Udowodnij, że Średniowiecze stanowiło kolebkę naszej kultury.
W X wieku w Polsce rozwinęła się nowa epoka w dziejach kultury, średniowiecze. Ówcześni ludzie nie znali tej nazwy. Wprowadzili ją twórcy renesansu, określając ten okres jako przejściowy między starożytnością i odrodzeniem, uznając go jednocześnie...
Funkcjonowanie motywu maryjnego w Średniowieczu na podstawie "Bogurodzicy" i "Lamentu Świętokrzyskiego".
Bóg, wiara i życie wieczne to najważniejsze wartości w średniowiecznym świecie. Wszystkie sfery życia były podporządkowane dążeniu do zbawienia. Także w malarstwie, literaturze, architekturze i rzeźbie najważniejszy był Bóg, wiara i wszystko, co z...
"Lament świętokrzyski" kontra "Bogurodzica" - porównanie.
Obydwa porównywane teksty ? zarówno ?Lament świętokrzyski? znany również jako ?Posłuchajcie bracia miła...? nazwany tak od słów rozpoczynających pierwszą zwrotkę, jak i ?Bogurodzica? są wytworami tej samej epoki ? średniowiecza ? epoki ascezy,...
Porównaj "Bogurodzicę" i "Lament Świętokrzyski" jako dwa średniowieczne wiersze Maryjne.
Oba te utwory - zarówno "Lament Świętokrzyski" , jak i "Bogurodzica" - zostały napisane w średniowieczu. Główną postacią występującą w obu tekstach jest Matka Boska - Maryja. Mimo to teksty te nie są do siebie podobne, jakby mogło się...
Najstarsze zabytki języka polskiego - konspekt.
Najstarsze zabytki języka polskiego pochodzą już z IX wieku naszej ery. Są to zazwyczaj wzmianki o nazwach rzek, miejscowości, plemion zapisane po polsku. IX w. - GEOGRAF BAWARSKI - geograficzno - historyczny opis anonimowego autora,...
Wizerunek Matki Boskiej w "Bogurodzicy" i "Posłuchajcie, bracia miła".
Różnice i podobieństwa w przedstawieniu Matki Boskiej pomiędzy utworami „Bogurodzica”, i „Posłuchajcie, bracia miła” Matka Boska w religii zawsze była ważną postacią, ponieważ była matką Jezusa Chrystusa. "Bogurodzica" i...
Bogurodzica
Bogurodzica spełniała nie tylko rolę pieśni religijnej; jak odnotowuje m.in. Jan Długosz, rycerstwo polskie śpiewało ją przed bitwą pod Grunwaldem w roku 1410 jako pieśń bojową, a zarazem hymn narodowy (patrium carmen - pieśń ojczysta). Na...
Różne postawy człowieka wobec śmierci - na podstawie bohaterów średniowiecznej literatury.
Odwołując się do bohaterów z literatury średniowieczna opisz różne postawy człowieka wobec śmierci i jej egzystencjalnego sensu. Średniowiecze to najdłuższy w dziejach kultury i literatury europejskiej okres trwający pomiędzy starożytnością a...
"Wizerunki maryjne w liryce średniowiecznej" - porównaj na przykładzie Bogurodzicy i Lamentu Świętokrzyskiego
Wizerunki maryjne w liryce średniowiecznej; Dla średniowiecza charakterystyczny był kult świętych, przede wszystkim Maryi. Świadczą o tym freski i obrazy w kościołach gotyckich, np. w Kolegiacie N.P.M. i Św. Aleksego pod Łęczycą. Arcydziełem...
Motywy biblijne w literaturze późniejszych epok
Biblia, jako jedna z podstaw kultury europejskiej, stanowi zbiór tekstów, do których autorzy kolejnych epok odwołują się bardzo często: średniowiecze: wszelkie misteria tego okresu oparte są na motywach biblijnych; "Bogurodzica", która stanowi...
"Bogurodzica" - najstarsza pieśń polska, świadectwo języka staropolskiego.
"Bogurodzica" jest polską pieśnią narodowo-religijną, pierwszą tego rodzaju w języku polskim; jest anonimowa; przez długi czas miała charakter hymnu narodowego, i takiż zachowała aż do XVI wieku; nieznany autor wykazał się swoim talentem...
Najdawniejsze zabytki języka polskiego. "Bogurodzica".
1. Bulla gnieźnieńska zwana "złotą" z roku 1136 zawiera 410 wyrazów polskich - nazw miejscowości i ich mieszkańców. 2. Księga henrykowska z roku 1270 zawiera pierwsze zdanie polskie: "Daj ać ja pobruszę a ty poczywaj". 3....
Literatura średniowieczna - gatunki.
Gatunki: ŚWIECKIE - tematyka świecka. Powieści bretońskie - (X w.) utwory, których fabuła oparta jest na bardzo starych legendach, baśniach i mitach celtyckich: - romanse "Tristan i Izolda" - przygodowe "O rycerzach...
Człowiek wobec Boga, życia i śmierci.
Literatura średniowieczna miała charakter moralizatorski. Jej głów-nym zadaniem było pouczanie ludzi w jaki sposób mają żyć, w utwo-rach szukano wzorców do naśladowania. Literatura ukazywała życie ludzkie, tajemnicę śmierci i Boga - jako sens...
zabytki kultury polskiej
IX- „Gegraf Bawarski” rękopis łać. rejestrujący plemienne terytoria Eoplay. Nazwy plemion polskich (Wiślanie, Gidonie, Ślężanie, Brzeżanie) X - „Dugowie index” dok. w którym Mieszko I oddaje swoje państwo pod opiekę Papierzowi .W łać, dok....
Różne oblicza miłości w literaturze staropolskiej.
Miłość to słowo, które od początku istnienia sztuki jest inspiracją dla twórców. Artyści zastanawiają się jak ukazać to uczucie w swoich dziełach, wypowiedzieć, zobrazować to, co nie istnieje w materialnym świecie, co obce jest racjonalizmowi i,...
Fascynacje czy poczucie obcości? Człowiek współczesny wobec dzieł literatury staropolskiej
Okres staropolski obejmuje trzy wielkie epoki historyczno - literackie: średniowiecze, renesans, barok. W każdej z nich ukształtował się odrębny pogląd na temat Boga, człowieka, życia i śmierci. W średniowiecznej literaturze dominowały trzy wzorce...
Dokonaj porównanie wizerunku zawartym w „Bogurodzicy” i w „Lamencie Świętokrzyskim”
Teksty „Bogurodzicy” i „Lamentu Świętokrzyskiego” powstały w podobnym czasie, lecz można wskazać wiele różnic w przedstawieniu Matki Boskiej. „Bogurodzica” to tekst średniowieczny, który jest najstarszą pieśnią religijną. Dwie najdawniejsze...
Na podstawie Hymnu "Bogarodzico, Dziewico!" Słowackiego przedstaw wpływ Bogurodzicy na lirykę późniejszej epoki.
1. Bogurodzica 1 Bogurodzica Dziewica, Bogiem sławiena Maryja, Twego Syna Gospodzina Matko zwolena, Maryja! Zyszczy nam, spuści nam. Kyrieleison. 2 Twego dziela, Krzciciela, Bożycze, Usłysz...
Matka Boska w polskiej liryce średniowiecznej. Dokonaj porównania wizerunku w „Lamencie Świętokrzyskim” i „Bogurodzicy”.
Matka Boska w była boharetką wiely teksów literackich w śreniowieczu. Jej kult był bardzo powszechny i częsty. Podstawowym założeniem literatury i sztuki średniowiecznej jest teocentryzm, czyli światopogląd umieszczający Boga w centralnym punkcie...
Bibliografia:człowiek wobec Boga, życia i śmierci. Omów problem na podstawie literatury staropolskiej
Człowiek wobec Boga, życia i śmierci. Omów problem na podstawie literatury staropolskiej. BIBLIOGRAFIA I. Literatura podmiotu: 1. Bogurodzica, oprac. J. Woronczak, Wrocław 1962. 2. Kochanowski J., Czego chcesz od nas Panie..., Pieśń...
Wizerunki Maryi powszechne w literaturze średniowiecza
Wizerunki Maryi były bardzo powszechne w literaturze średniowiecza. Autorzy, którzy często pozostawali anonimowi nawiązywali do sceny cierpienia Matki Boskiej pod krzyżem. Zwracali się do Niej także z prośbą o wstawiennictwo u swojego Syna. W...
Klucz Maturalny "Bogurodzica" i "Lament świętokrzyski" - praca porównawcza
I. Rozwinięcie tematu (przyznaje się maksymalnie 25 punktów) Podobieństwa między utworami 1) Oba utwory są pieśniami religijnymi. 2) Obie pieśni łączy osoba Maryi – otaczanej szczególnym kultem w krajach katolickich. Interpretacja...
Różne oblicza Maryi w „Bogurodzicy” i „Lamencie świętokrzyskim”.
Różne oblicza Maryi w „Bogurodzicy” i „Lamencie świętokrzyskim”. „Bogurodzica” i „Lament świętokrzyski” reprezentują dwa odmienne modele liryki maryjnej. Oba utwory zostały uznane za arcydzieła średniowiecznej poezji. Warto porównać kreacje...
Wizerunek Maryi w liryce średniowiecznej
Ludzi średniowiecza bardzo ciekawila historia bohaterów biblijnych, a w szczególności Świętej Rodziny. Jedną sytuacją nie do konca opisaną w Biblii jest kwestia obecnosci Matki Bozej podczas śmierci Jezusa na krzyżu. Z Pisma Świetegonie...
Materiał do sprawdzianu - Średniowiecze.
ŚREDNIOWIECZE 1. Czas trwania: Europa: V-XV w. Polska: X-XVw. 2. Uniwersalizm epoki: Ówczesna Europa dążyła do wyznaczania jednej wiary-chrześcijaństwa, miała wspólne zwierzchnictwo papieskie, język urzędowy (łacinę i zwierzchnika...
Bóg, czas i śmierć w średniowieczu
Rodzimy się, zaczynamy oddychać, a nawet się dławić. Egzystujemy. Czyż nie jest to najwspanialsza i jednocześnie najtragiczniejsza zagadka naszego trwania? Co nas zmusza do tego bezustannego wysiłku i pcha w tę nieokreśloną otchłań? Musimy...
Motyw Matki w sztuce - spis dzieł
MOTYW MATKI W SZTUCE W każdej, nawet najdawniejszej religii pojawia się motyw matki. Najczęściej ujęty jako ?Matka Rodzicielka?, czy ?Matka Ziemia?. Dlatego też motyw ten przewija sie przez sztukę, przez wszystkie jej kategorie. Począwszy od...
Porównanie dwóch kreacji Maryi na podstawie "Bogurodzicy" i "Lamentu świętokrzyskiego".
I Portret Maryi w „Bogurodzicy” Do Maryi odnoszą się następujące określenia: - „Bogurodzica” (Matka Boga) - „dziewica” - „Bogiem sławiena”(prze Boga sławiona) - „Matka zwolena” (Matka wybrana). Maria to osoba szczególna, wyróżniona przez...
Czy sztuka może opowiadać o miłości
Sztuka ma na celu dostarczanie określonych wrażeń, służy przekazaniu jakiś emocji. Miłość, jedno z największych i najgłębszych uczuć, jest tematem często poruszanym przez twórców różnych epok. Właściwie trudno znaleźć utwór, w którym nie byłoby...
Ethos rycerski
Od zamierzchłych czasów wspólnoty ludzkie narażone były na zagrożenia zewnętrzne w postaci nieprzyjacielskich plemion lub chociażby dzikich zwierząt. Wraz z rozwojem broni, doskonaleniem umiejętności posługiwania się nią oraz początkami taktyki i...
"Bogurodzica" polskim symbolem narodowym.
Bogurodzica” to najstarsza polska pieśń religijna oraz najstarszy polski tekst poetycki, wybitne arcydzieło poezji średniowiecznej. Utwór ten stał się polskim symbolem narodowym. W swojej wypowiedzi postaram się udowodnić zasadność postawionej...
Muzyka- esej. Czym jest dla nas muzyka. Muzyka w życiu człowieka. Rola muzyki w życiu.
autor : Ola Szatarów. "Muzyka to najsubtelniejsza forma przekazu, można stwierdzić, że żadna dziedzina sztuki nie porusza ani nie wpływa na podświadomość tak, jak muzyka". (Dawid Crossby) Wbrew pozorom, nie jest łatwo mówić o muzyce. Temat ten...
Biblia natchnieniem dla poetów i pisarzy.
Biblia natchnieniem dla poetów i pisarzy. „Żywe bowiem jest słowo Boże, skutecznie i ostrzejsze niż wielki miecz obusieczny, przenikające aż do rozdzielenia duszy i ducha, stawów i szpiku, zdolne osądzić pragnienia i myśli serca”. (Hebr....
Wartości literatury staropolskiej dla następnych pokoleń.
Jakie wartości zawarte w literaturze staropolskiej należy przekazać następnym pokoleniom jako najcenniejsze dziedzictwo? „Twórczość staropolska obejmuje okres od XII do połowy XVIII w. Czyli trzy epoki literackie: średniowiecze, renesans i...
Średniowiecze - opracowanie epoki.
1*Średniowiecze-epoka w hist. Europy miedzy V a XV w. Początek upadek Rzymu 476 a koniec 1450(czcionka) 1453(Konstantynopol)1492(Kolumb) Medium aevum-„wieki średnie”*teocentryzm-kluczowa idea średniowiecza-życie ludzkie podporządko jest wierze w...
Średniowiecze.
ŚREDNIOWIECZE to okres w dziejach Europy, którego granice chronologiczne wyznacza kilka umownych dat: za początek przyjmuje się 476 r.n.e. (upadek cesarstwa zachodniorzymskiego), natomiast koniec to w zależności: 1453 (upadek cesarstwa...
"Bogurodzica" - najstarsza pieśń polska, jej znaczenie dla kultury polskiej.
Tekst: Bogurodzica dziewica, Bogiem sławiena Maryja! U twego Syna Gospodzina matko zwolena, Maryja! Zyszczy nam, spuści nam. Kyrieleison. Twego dziela Krzciciela, Bożycze, Usłysz głosy, napełń myśli człowiecze. Słysz modlitwę, jąż nosimy, A dać...
Antyk i Biblia jako źródła kultury europejskiej.
"Umysłowość europejska , nawracając wielokrotnie do starożytności, zawsze szukała i znajdowała w kulturze klasycznej to, co odpowiadało istocie jej własnej epoki" Johann Huisinga Starożytnym zawdzięczamy niemało, zarówno na polu...
Interpretacja porównawcza "Bogurodzicy" oraz "Lamentu Świętokrzyskiego".
„Bogurodzica” oraz „Lament Świętokrzyski” to utwory powstały w okresie średniowiecza. Pierwszy z nich pochodzi z połowy XIII w., natomiast drugi z XV w. „Lament świętokrzyski” często jest tytułowany jako „Posłuchajcie, bracia miła” oraz „Żale...
Analiza porównawcza "Bogurodzicy" i "Lamentu Świętokrzyskiego".
Utwory "Bogurodzica" i "Lament Świętokrzyski" można zaliczyć do arcydzieł liryki średniowiecza. Pierwszy z nich pochodzi z połowy XIII w. i jest uważany za najstarszą polską pieść religijną. Drugi znany również jako "Żale Matki Boskiej...
Pojęcia związena ze Średniowieczem.
Teocentryzm – pogląd sprowadzający wszystkie sprawy ludzkie do Boga, Bóg w centrum uwagi. Uniwersalizm – jednolitość epoki średniowiecza(podobna forma, język, filozofia, sztuka, itp.) Motyw Deesis – kompozycja w sztuce przedstawiająca 3...