Bogurodzica

Chrystus orędownik

Nie zawsze twórcy pokazują Chrystusa tak bezsilnego i – martwego. Inny nurt utworów ukazuje nam Chrystusa orędownika, zbawiającego nas. To do niego – Bożyca, czyli Syna Bożego – zwracają się za pośrednictwem Maryi i Jana Chrzciciela wierni w pierwszym polskim hymnie narodowym Bogurodzica. Proszą o „zbożny pobyt” na ziemi, a po śmierci o życie wieczne w niebie, czyli „rajski przebyt”.

Deesis

Bogurodzica dziewica, Bogiem sławiena Maryja, U twego syna Gospodzina matko zwolena, Maryja! Zyszczy nam, spuści nam. Kiryjelejson. Twego dziela Krzciciela, bożycze, Usłysz głosy, napełń myśli człowiecze. Słysz modlitwę, jąż nosimy... (Bogurodzica) Motyw deesis występuje zarówno w malarstwie, jak i poezji. Prawdopodobnie przeniknął ze sztuk plastycznych do literatury. Spotykamy go w najstarszym polskim hymnie narodowym – Bogurodzicy i na licznych ikonach.

Bogurodzica

Średniowiecze : Literatura polska

• Biblia królowej Zofii – pierwszy zabytek języka polskiego,datowany na rok 1455. Jest to tłumaczenie Biblii na język polski (w dialekcie małopolskim), wykonane dla żony Władysława Jagiełły. Jest też nazywana Biblią szaroszpatacką (aż do II wojny światowej przechowywano ją w węgierskiej miejscowości Sárospatak). • Bogurodzica – to pierwszy hymn narodowy oraz pierwszy hymn rycerstwa polskiego. Jest najstarszą polską pieśnią religijną – dwie pierwsze zwrotki pochodzą z XII w....

Deesis w poezji

W polskiej pieśni skierowanej do Matki Boskiej – Bogurodzicy , również odnajdujemy ten motyw. Jan Chrzcicieli Matka Boska wstawiają się do Syna Bożego za wiernymi. Za ich pośrednictwem modlący proszą o „zbożny pobyt” na ziemi, a po śmierci o „rajski przebyt”. Jan Chrzciciel potraktowany zostaje w Bogurodzicy zupełnie inaczej niż Maryja – jest jedynie orędownikiem, podczas gdy Maryja jest Matką Bożą. Stworzona zostaje więc swoista hierarchia: najpierw Bóg Ojciec i Jego Syn, potem niemal...

Porównanie dwóch utworów: "Bogurodzicy" oraz "Lamentu Świętokrzyskiego".

Utwory „Bogurodzica” oraz „Żale Matki Boskiej spod krzyża” są najstarszymi zabytkami piśmiennictwa polskiego i bez wątpienia zasługują na miano dzieł o uniwersalnych przesłaniach: jeden ukazuje portret Maryi –matki zarówno Jezusa Chrystusa i...

Kultura polska w Średniowieczu.

Zarówno kultura Polska jak i europejska w czasach średniowiecza miała charakterreligijny. Zaczeły powstawać klasztory, które były ogniskami wiary.Prawdopodobnie pierwszymi książkami w Polsce był mszał: brewiarz. Powstały polskie księgi opisujące...

"Bogurodzica".

- Najdawniejsza polska pieśń religijna – najstarszy polski tekst poetycki - Pochodzi z XIII wieku, dwie pierwsze strofy prawdopodobnie z 1407r - Oryginalne działo rodzime, nie oparte na żadnym wzorcu literackim - Motyw deesis – pojawiają się...

Matka Boska w polskiej liryce średniowiecznej.

Matka Boska była bohaterką wielu tekstów średniowiecznych. Jej kult był szczególnie popularny w Polsce, co znalazło swoje odzwierciedlenie w literaturze i sztuce tego okresu. Polacy uważali Maryję za opiekunkę swojego narodu i dlatego przypisywali...

Poezja kościelna

RODOWÓD I RODZAJE Polska średniowieczna literatura religijna jest ilościowo dość obszerna, choć do naszych czasów zachowała się tylko jej niewielka część. W swoich utworach anonimowi najczęściej autorzy oddają uczucia związane z przeżywaniem...

Matka Boska w polskiej liryce średniowiecznej. Dokonaj porównania wizerunków zawartych w „Bogurodzicy” i „Lamencie Świętokrzyskim”

W średniowieczu było dość sporo tekstów o tematyce maryjnej. Przedstawiały one Maryję w różnych wizerunkach. Głównie Maryja była opisywana jako osoba nadludzka oraz jako pośredniczka pomiędzy człowiekiem a Bogiem, natomiast dużo mniej powstawało w...

Starożytność i Średniowiecze.

Punkty opracowane są według programu książki do pierwszej klasy liceum PRZESZŁOŚĆ TO DZIŚ. PODRĘCZNIK DLA I KLASY LICEUM I TECHNIKUM, CZ. I (STAROŻYTNOŚĆ-ŚREDNIOWIECZE) JĘZYK POLSKI 1. Periodyzacja - podział na epoki: a). Starożytność...

Średniowiecze, czy aby napewno mroczny okres??

Nazwę średniowiecze nadali ludzie okresu renesansu. Nazwa ta miała ujemny charakter, gdyż ludzie renesansu widzieli tylko negatywne cechy średniowiecza, ponieważ średniowiecze odrzuciło ideały antyku i zainteresowanie człowiekiem. średniowiecze...

Fascynacja, czy poczucie obcości ? Człowiek współczesny wobec dzieł literatury staropolskiej.

Polacy na przestrzeni dziejów zawsze i w każdych okolicznościach przywiązywali ogromne znaczenie do historii. Była ona dla nas niczym matka-opiekunka, u której szukaliśmy pokrzepienia w chwilach trwogi, rzadziej mądrości w momentach przełomowych...

Matura ustna z języka polskiego - średniowiecze.

Średniowiecze 1.Czas trwania epoki średniowiecza w porównaniu z najważniejszymi wydarzeniami historycznymi. Średniowiecze jest to epoka w dziejach Europy,między starożytnością a czasami nowożytnymi.Termin „średniowiecze” wprowadzili...

Porównanie dwóch wizerunków Matki Boskiej - "Bogurodzica" i "Lament świętokrzyski".

Wszystkie religie istniejące na przestrzeni wieków jak i te, które funkcjonują dziś, mają swój początek, historię i zasady, wedle których funkcjonują. Buddyzm, Islam czy Chrześcijaństwo, wszystkie mają swoich założycieli i historię,...

Literatura Średniowiecza.

Warunki sprzyjające rozwojowi piśmiennictwa kształtowały się w Polsce od przeł. X i XI w. Chrzest (966) umożliwił zbliżenie się państwa Mieszka I do zach. cywilizacji chrześc., pod której wpływem rodzima kultura wzbogaciła się o znajomość pisma i...

"... przyszłość ocala co jej potrzebne ..." - Cyprian Kamil Norwid; Słowa Norwida uczyń mottem do rozważań nad Biblią.

Na podbudowie antycznej wyrosła cała kultura europejska: formy literackie, kanony piękna, estetyka, miniatury i wzorce osobowe. Literatura antyczna to dzieła Homera "Iliada" i "Odyseja", "Poetyka" Arystotelesa,...

Średniowiecze.

POJĘCIA Ars moriendi- piękna sztuka umierania. Śmierć wzorcowa. Najlepszy przykład śmierć Rolanda- pełna symboliki, patosu,nawiązań do Biblii. Asceza- Człowiek poddający się ascezie wyrzeka się dóbr materialnych, umartwia swoje ciało,...

Zagadnienia maturalne

w pliczku znajduje sie dosc sporo zagadnien ktore przydadza sie do powtorki przed matura ogolnych pojec literackich no i rozne inne przydatne rzeczy zagladnij a nie pozalujesz ;)

Motyw Matki

Kobieta przeznaczona do tego, by być matką, staje się najważniejszą osobą w życiu człowieka. To ona je wychowuje, uczy rozróżniania dobra od zła, kształtuje jego osobowość i charakter, daje podstawy do dalszego funkcjonowania. To ona wprowadza...

Jak Rozumiesz myśl, że Biblia, to jedno ze źródeł kultury europejskiej?

Biblia (gr.biblion-księga) dla nas, chrześcijan jest niezastąpionym źródłem wiedzy o Bogu i mądrości religijnej. Tworzona była przez różnych autorów, na przestrzeni wielu wieków. Dla Żydów i chrześcijan jest dziełem świętym, objawionym przez Boga....

Interpretacja porównawcza "Bogurodzicy" oraz "Lamentu świętokrzyskiego".

Na podstawie interpretacji porównawczej Bogurodzicy oraz Lamentu świetokrzyskiego wskaż i omów najważniejsze cechy polskiej średniowiecznej piesni maryjnej. "Bogurodzica" oraz "Lament Świętokrzyski" to utwory powstały w...

Kreacja Matki Boskiej w "Bogurodzicy" i "Lamencie Świętokrzyskim".

Kreacja Matki Boskiej w ,Bogurodzicy?? i ,,Lamencie Świętokrzyskim?? Kultura średniowieczna skupiała się przede wszystkim na religii. Ludzie większą uwagę zaczęli przykładać do tego, co spotka ich po śmierci. Pogląd, stawiający Boga na...

Kultura polskiego Średniowiecza.

W niniejszej pracy przedstawiam najważniejsze zagadnienia, które miał największy wpływ na rozwój kulturalny średniowiecznej Polski . Organizacja kościelna na przełomie X- XI wieku w Polsce pozostawała za krajami Europy zachodniej. Oprócz...

Średniowiecze historia- ściąga do 2 klasy

Średniowiecze w Europie: -V w.n.e.(476r.) 1)upadek cesarstwa zachodnio-rzymskiego (zachodniego cesarstwa rzymskiego);2)podbicie Rzymu przez plemiona germańskie; -XVw.n.e.(1440) 1)wynalezienie druku przez Gutenberga; 2)1453r upadek...

Wizerunki maryjne w liryce średniowiecznej. Omów temat na podstawie „Bogurodzicy” i „Lamentu świętokrzyskiego”.

Matka Boska była bohaterką wielu tekstów średniowiecznych. Kult jej był szczególnie popularny w Polsce, co znalazło swoje odzwierciedlenie w literaturze i sztuce tego okresu. Polacy uważali Maryję za opiekunkę narodu przypisując jej rolę...

Literackie dialogi z Bogiem. Przedstaw i omów problem, analizując wybrane teksty - prezentacja

Chciałbym zaprezentować państwu temat zatytułowany „ człowiek w dialogu z bogiem.. „ na początku chciałbym przytoczyć definicję dialogu. Otóż jest to komunikacja werbalna, komunikacja z użyciem języka naturalnego czyli mowy jako środka...

Udowodnij, że Adam Asnyk ma słuszność w twierdzeniu: „Każda epoka ma swoje własne cele i zapomina o wczorajszych snach”.

PLAN: 1) Wprowadzenie, sformułowanie tezy. 2) Argumenty za: a) W Średniowieczu. b) W Renesansie. 3) Podsumowanie, potwierdzenie tezy. PRACA: Jako, że interesuję się literaturą, podczas przeglądania starych kartek...

Śmierć

CO SIĘ DZIEJE W MOMENCIE ŚMIERCI? 1. Nieśmiertelnym jest tylko Bóg (1 Tym 1,17; 6,16). 2. Człowiek jest istotą śmiertelną (1 Mjż 3,19; Ijob 28,13; Ps 9,21; 10,18, Iz 51,12). 3. Życie ludzkie zostało przyrównane do "trawy", do "wiatru", do...

Bogurodzica

Bogurodzica Dziewica, Bogiem sławiena Maryja, Twego Syna, Gospodzina, Matko zwolena Maryja, Zyszczy nam, spuści nam, Kyrielejson. Twego dziela krzciciela, Bożycze, Usłysz glosy, napełń myśli człowiecze. Słysz modlitwę, jąż nosimy, A...

Jak oceniam Biblię, Odyseję, Bogurodzicę i Legendę o Parsifalu? Czy te teskty mówią coś interesującego o nas – ludziach z przełomu II i III tysiąclecia? - rozprawka.

Biblię, mitologię, legendy arturiańskie można uznać za korzenie kultury europejskiej, natomiast Bogurodzicę- literatury polskiej. To one na przestrzeni wieków ukształtowały świadomość, światopogląd, system wartości Europejczyków. Dziś teksty te...

Średniowiecze

1. Ramy czasowe, pojęcia: uniwersalizm, teocentryzm, augustynizm, franciszkanizm, tomizm, scholastyka, asceza, hagiografia, memento mori, dans makabr, (taniec śmierci). 2. ” Legenda o św. Aleksym" - wzór ascety. 3. „Pieśn o Rolandzie"...

Różne oblicza Maryi w "Bogurodzicy" i "Lamencie świętokrzyskim".

„Bogurodzica” i „Lament świętokrzyski” reprezentują dwa odmienne modele liryki maryjnej. Oba utwory zostały uznane za arcydzieła średniowiecznej poezji. Warto porównać kreacje głównej bohaterki lirycznej obu utworów- Maryi. „Bogurodzica”...

"Bogurodzica” na tle poezji średniowiecznej.

Bogurodzica to pierwsza zapisana polska pieśń religijna. Powstała w XIII wieku. Najstarsze są dwie pierwsze zwrotki, a później do początku XIV wieku dopisano ich jeszcze 22. To pieśń o charakterze religijnym. Wyraża prośbę ludzi o...

Matka Boska w liryce średiowiecza

Ludzi średniowiecza bardzo ciekawiła historia bohaterów biblijnych, a w szczególności Świętej Rodziny. Jedną sytuacją nie do końca opisaną w Biblii jest kwestia obecności Matki Bożej podczas śmierci Jezusa na krzyżu. Z Pisma Świętego nie...

Ogólna charakterystyka Średniowiecza.

NAZWA EPOKI I PERIODYZACJA Termin „wieki średnie” (łac. media aeva) został wprowadzony przez renesansowych humanistów. Początkowo nazwa ta miała charakter neutralny, podkreślała jedynie przejściowość tej epoki, natomiast później zyskała...

Matka Boska w polskiej liryce średniowiecznej.

Dokonaj porównania wizerunków Matki Boskiej w „Bogurodzicy” i „Lameńcie Świętokrzyskim”. W początkach państwa polskiego, kultura piśmiennicza rozwijała się dzięki charakterystycznej dla okresu średniowiecza inspiracji, jaką była dla niej...

Średniowiecze – twórczość religijna

Epoka średniowieczna trwała w Europie od IV/V w. do XV w. a więc ponad jedenaście stuleci, a w Polsce od X w. do XV w. tzn. ok. 500 lat. Tę ogromną epokę cechowała wielonurtowość, a także jedność wynikająca z faktu, że cała średniowieczna Europa...

Średniowiecze

1.Średniowiecze- to epoka w historii Europy miedzy V a XV stuleciem. Za jej datę początkowo uznaje się upadek starożytnego Rzymu(476). Zmierzch cesarstwa zachodniego rzymskiego otwiera więc epokę średniowiecza, a koniec epoki są podawane trzy...

Analiza porównawcza postaci Matki Bożej w "Bogurodzicy" i "Lamencie Świętokrzyskim".

W średniowiecznej literaturze i sztuce w przedstawieniu osoby Matki Boskiej szczególnie mocno utrwaliły się dwa motywy: Deesis oraz Stabat Mater Dolorosa. Motyw Deesis to wyobrażenie Chrystusa na tronie jako Zbawiciela i Sędziego w otoczeniu...

"Bogurodzica".

"Bogurodzica" jest polską pieśnią narodowo-religijną, pierwszą tego rodzaju w języku polskim. Jest utworem anonimowym. Przez długi czas miała charakter hymnu narodowego i takiż zachowała aż do XVI wieku. Nieznany autor wykazał się swoim...

Bogurodzica

"Bogurodzica" jest najwspanialszą i najstarszą polską pienśią religijną. Nie znamy dokładnej daty jej powstania. Jej powstanie wiąże się z okresem pomiędzy wiekiem X i XIV, a najczęściej przyjmuje się pierwszą połowę wieku XIII. Z...

Michałowska Średniowiecze - Bogurodzica

BOGURODZICA Nie znamy pierwotnego, oryginalnego tekstu Bogurodzicy i nie wiemy, jak brzmiał on w momencie swych literackich narodzin. Nie umiemy określić czasu i miejsca powstania pieśni, ani, tym bardziej, wskazać twórcy jej słów i melodii....

Średniowiecze

Nazwa średniowiecze pochodzi z XVII w. Oznacza czas średni między starożytnością a renesansem.Za jego początek przyjmuje się rok 476 (upadek Cesarstwa Zachodnio-rzymskiego), a za koniec - erę wielkich odkryć geograficznych, czyli schyłek XV w....

Udowodnij, że Średniowiecze stanowiło kolebkę naszej kultury.

W X wieku w Polsce rozwinęła się nowa epoka w dziejach kultury, średniowiecze. Ówcześni ludzie nie znali tej nazwy. Wprowadzili ją twórcy renesansu, określając ten okres jako przejściowy między starożytnością i odrodzeniem, uznając go jednocześnie...

"Lament świętokrzyski" kontra "Bogurodzica" - porównanie.

Obydwa porównywane teksty ? zarówno ?Lament świętokrzyski? znany również jako ?Posłuchajcie bracia miła...? nazwany tak od słów rozpoczynających pierwszą zwrotkę, jak i ?Bogurodzica? są wytworami tej samej epoki ? średniowiecza ? epoki ascezy,...

Najstarsze zabytki języka polskiego - konspekt.

Najstarsze zabytki języka polskiego pochodzą już z IX wieku naszej ery. Są to zazwyczaj wzmianki o nazwach rzek, miejscowości, plemion zapisane po polsku. IX w. - GEOGRAF BAWARSKI - geograficzno - historyczny opis anonimowego autora,...

Bogurodzica

Bogurodzica spełniała nie tylko rolę pieśni religijnej; jak odnotowuje m.in. Jan Długosz, rycerstwo polskie śpiewało ją przed bitwą pod Grunwaldem w roku 1410 jako pieśń bojową, a zarazem hymn narodowy (patrium carmen - pieśń ojczysta). Na...

Różne postawy człowieka wobec śmierci - na podstawie bohaterów średniowiecznej literatury.

Odwołując się do bohaterów z literatury średniowieczna opisz różne postawy człowieka wobec śmierci i jej egzystencjalnego sensu. Średniowiecze to najdłuższy w dziejach kultury i literatury europejskiej okres trwający pomiędzy starożytnością a...

"Wizerunki maryjne w liryce średniowiecznej" - porównaj na przykładzie Bogurodzicy i Lamentu Świętokrzyskiego

Wizerunki maryjne w liryce średniowiecznej; Dla średniowiecza charakterystyczny był kult świętych, przede wszystkim Maryi. Świadczą o tym freski i obrazy w kościołach gotyckich, np. w Kolegiacie N.P.M. i Św. Aleksego pod Łęczycą. Arcydziełem...

Motywy biblijne w literaturze późniejszych epok

Biblia, jako jedna z podstaw kultury europejskiej, stanowi zbiór tekstów, do których autorzy kolejnych epok odwołują się bardzo często: średniowiecze: wszelkie misteria tego okresu oparte są na motywach biblijnych; "Bogurodzica", która stanowi...

"Bogurodzica" - najstarsza pieśń polska, świadectwo języka staropolskiego.

"Bogurodzica" jest polską pieśnią narodowo-religijną, pierwszą tego rodzaju w języku polskim; jest anonimowa; przez długi czas miała charakter hymnu narodowego, i takiż zachowała aż do XVI wieku; nieznany autor wykazał się swoim talentem...

Literatura średniowieczna - gatunki.

Gatunki: ŚWIECKIE - tematyka świecka. Powieści bretońskie - (X w.) utwory, których fabuła oparta jest na bardzo starych legendach, baśniach i mitach celtyckich: - romanse "Tristan i Izolda" - przygodowe "O rycerzach...

zabytki kultury polskiej

IX- „Gegraf Bawarski” rękopis łać. rejestrujący plemienne terytoria Eoplay. Nazwy plemion polskich (Wiślanie, Gidonie, Ślężanie, Brzeżanie) X - „Dugowie index” dok. w którym Mieszko I oddaje swoje państwo pod opiekę Papierzowi .W łać, dok....

Różne oblicza miłości w literaturze staropolskiej.

Miłość to słowo, które od początku istnienia sztuki jest inspiracją dla twórców. Artyści zastanawiają się jak ukazać to uczucie w swoich dziełach, wypowiedzieć, zobrazować to, co nie istnieje w materialnym świecie, co obce jest racjonalizmowi i,...

Fascynacje czy poczucie obcości? Człowiek współczesny wobec dzieł literatury staropolskiej

Okres staropolski obejmuje trzy wielkie epoki historyczno - literackie: średniowiecze, renesans, barok. W każdej z nich ukształtował się odrębny pogląd na temat Boga, człowieka, życia i śmierci. W średniowiecznej literaturze dominowały trzy wzorce...

Na podstawie Hymnu "Bogarodzico, Dziewico!" Słowackiego przedstaw wpływ Bogurodzicy na lirykę późniejszej epoki.

1. Bogurodzica 1 Bogurodzica Dziewica, Bogiem sławiena Maryja, Twego Syna Gospodzina Matko zwolena, Maryja! Zyszczy nam, spuści nam. Kyrieleison. 2 Twego dziela, Krzciciela, Bożycze, Usłysz...

Matka Boska w polskiej liryce średniowiecznej. Dokonaj porównania wizerunku w „Lamencie Świętokrzyskim” i „Bogurodzicy”.

Matka Boska w była boharetką wiely teksów literackich w śreniowieczu. Jej kult był bardzo powszechny i częsty. Podstawowym założeniem literatury i sztuki średniowiecznej jest teocentryzm, czyli światopogląd umieszczający Boga w centralnym punkcie...

Bibliografia:człowiek wobec Boga, życia i śmierci. Omów problem na podstawie literatury staropolskiej

Człowiek wobec Boga, życia i śmierci. Omów problem na podstawie literatury staropolskiej. BIBLIOGRAFIA I. Literatura podmiotu: 1. Bogurodzica, oprac. J. Woronczak, Wrocław 1962. 2. Kochanowski J., Czego chcesz od nas Panie..., Pieśń...

Wizerunki Maryi powszechne w literaturze średniowiecza

Wizerunki Maryi były bardzo powszechne w literaturze średniowiecza. Autorzy, którzy często pozostawali anonimowi nawiązywali do sceny cierpienia Matki Boskiej pod krzyżem. Zwracali się do Niej także z prośbą o wstawiennictwo u swojego Syna. W...

Klucz Maturalny "Bogurodzica" i "Lament świętokrzyski" - praca porównawcza

I. Rozwinięcie tematu (przyznaje się maksymalnie 25 punktów) Podobieństwa między utworami 1) Oba utwory są pieśniami religijnymi. 2) Obie pieśni łączy osoba Maryi – otaczanej szczególnym kultem w krajach katolickich. Interpretacja...

Bogurodzica

"Bogurodzica" jest najwspanialszą i najstarszą polską pienśią religijną. Nie znamy dokładnej daty jej powstania. Jej powstanie wiąże się z okresem pomiędzy wiekiem X i XIV, a najczęściej przyjmuje się pierwszą połowę wieku XIII. Z...

Udowodnij że pieśń towarzyszy człowiekowi w różnych sytuacjach od wielu wieków.

Czy pieśń towarzyszy człowiekowi w różnych sytuacjach od wielu wieków? Sądzę, że tak i myślę, że wiele ludzi też tak uważa. Z pewnością znajdą się tacy, którzy się ze mną nie zgodzą, ale spróbuję udowodnić, że się mylą. Już tysiące lat temu...

Wizerunek Maryi w liryce średniowiecznej

Ludzi średniowiecza bardzo ciekawila historia bohaterów biblijnych, a w szczególności Świętej Rodziny. Jedną sytuacją nie do konca opisaną w Biblii jest kwestia obecnosci Matki Bozej podczas śmierci Jezusa na krzyżu. Z Pisma Świetegonie...

Bóg, czas i śmierć w średniowieczu

Rodzimy się, zaczynamy oddychać, a nawet się dławić. Egzystujemy. Czyż nie jest to najwspanialsza i jednocześnie najtragiczniejsza zagadka naszego trwania? Co nas zmusza do tego bezustannego wysiłku i pcha w tę nieokreśloną otchłań? Musimy...

Motyw Matki w sztuce - spis dzieł

MOTYW MATKI W SZTUCE W każdej, nawet najdawniejszej religii pojawia się motyw matki. Najczęściej ujęty jako ?Matka Rodzicielka?, czy ?Matka Ziemia?. Dlatego też motyw ten przewija sie przez sztukę, przez wszystkie jej kategorie. Począwszy od...

Czy sztuka może opowiadać o miłości

Sztuka ma na celu dostarczanie określonych wrażeń, służy przekazaniu jakiś emocji. Miłość, jedno z największych i najgłębszych uczuć, jest tematem często poruszanym przez twórców różnych epok. Właściwie trudno znaleźć utwór, w którym nie byłoby...

Ethos rycerski

Od zamierzchłych czasów wspólnoty ludzkie narażone były na zagrożenia zewnętrzne w postaci nieprzyjacielskich plemion lub chociażby dzikich zwierząt. Wraz z rozwojem broni, doskonaleniem umiejętności posługiwania się nią oraz początkami taktyki i...

"Bogurodzica" polskim symbolem narodowym.

Bogurodzica” to najstarsza polska pieśń religijna oraz najstarszy polski tekst poetycki, wybitne arcydzieło poezji średniowiecznej. Utwór ten stał się polskim symbolem narodowym. W swojej wypowiedzi postaram się udowodnić zasadność postawionej...

Biblia natchnieniem dla poetów i pisarzy.

Biblia natchnieniem dla poetów i pisarzy. „Żywe bowiem jest słowo Boże, skutecznie i ostrzejsze niż wielki miecz obusieczny, przenikające aż do rozdzielenia duszy i ducha, stawów i szpiku, zdolne osądzić pragnienia i myśli serca”. (Hebr....

Wartości literatury staropolskiej dla następnych pokoleń.

Jakie wartości zawarte w literaturze staropolskiej należy przekazać następnym pokoleniom jako najcenniejsze dziedzictwo? „Twórczość staropolska obejmuje okres od XII do połowy XVIII w. Czyli trzy epoki literackie: średniowiecze, renesans i...

Średniowiecze - opracowanie epoki.

1*Średniowiecze-epoka w hist. Europy miedzy V a XV w. Początek upadek Rzymu 476 a koniec 1450(czcionka) 1453(Konstantynopol)1492(Kolumb) Medium aevum-„wieki średnie”*teocentryzm-kluczowa idea średniowiecza-życie ludzkie podporządko jest wierze w...

"Bogurodzica" - najstarsza pieśń polska, jej znaczenie dla kultury polskiej.

Tekst: Bogurodzica dziewica, Bogiem sławiena Maryja! U twego Syna Gospodzina matko zwolena, Maryja! Zyszczy nam, spuści nam. Kyrieleison. Twego dziela Krzciciela, Bożycze, Usłysz głosy, napełń myśli człowiecze. Słysz modlitwę, jąż nosimy, A dać...

Antyk i Biblia jako źródła kultury europejskiej.

"Umysłowość europejska , nawracając wielokrotnie do starożytności, zawsze szukała i znajdowała w kulturze klasycznej to, co odpowiadało istocie jej własnej epoki" Johann Huisinga Starożytnym zawdzięczamy niemało, zarówno na polu...

Zabytki literatury polskiej

Niewiele tekstów średniowiecznych zachowało się do naszych czasów, a te, które znamy, to skarby kultury, starannie przechowywane w specjalnych działach bibliotek i pieczołowicie konserwowane. Interesują się nimi historycy, badacze literatury i...

Najdawniejsze zabytki języka polskiego. "Bogurodzica".

1. Bulla gnieźnieńska zwana "złotą" z roku 1136 zawiera 410 wyrazów polskich - nazw miejscowości i ich mieszkańców. 2. Księga henrykowska z roku 1270 zawiera pierwsze zdanie polskie: "Daj ać ja pobruszę a ty poczywaj". 3....

Na podstawie interpretacji porównawczej "Bogurodzicy" oraz "Lamentu świętokrzyskiego" wskaż i omów najważniejsze cechy polskiej średniowiecznej pieśni maryjnej.

„Bogurodzica” oraz „Lament świętokrzyski” należą do pieśni średniowiecznych. Ukazują one nam dwie różne postawy Maryi, które spróbuję przybliżyc. „ Lament świętokrzyski” przedstawia nam wydarzenie, które miało miejsce w Wielki Piątek. Wtedy to...

Człowiek współczesny wobec ideałów średniowiecza

W średniowieczu największą mądrością była umiejętność właściwego rozpoznawania, co dobre, a co złe. Dziś coraz trudniej odróżnić od siebie te wartości. Zdaje się także, że coraz częściej zdarza się nam tęsknić za bezwzględnym autorytetem, od...

"Bogurodzica"

"Bogurodzica" jest najwspanialszą i najstarszą polską pienśią religijną. Nie znamy dokładnej daty jej powstania. Jej powstanie wiąże się z okresem pomiędzy wiekiem X i XIV, a najczęściej przyjmuje się pierwszą połowę wieku XIII. Z powstaniem...

"Bogurodzica".

Bogurodzica uznawana jest za pierwszy Polski wiersz i jest jednym z najstarszych zabytków języka polskiego. Przyjmuje sie, że powstała pomiędzy XI a IV wiekiem. Dwie pierwsze zwrotki pochodzą najprawdopodobniej z XIII wieku. Pierwszy zachowany...

Dokonaj porównanie wizerunku zawartym w „Bogurodzicy” i w „Lamencie Świętokrzyskim”

Teksty „Bogurodzicy” i „Lamentu Świętokrzyskiego” powstały w podobnym czasie, lecz można wskazać wiele różnic w przedstawieniu Matki Boskiej. „Bogurodzica” to tekst średniowieczny, który jest najstarszą pieśnią religijną. Dwie najdawniejsze...

Bogurodzica - przekład na język współczesny.

Matko Boga, dziewico, przez Boga chwalona, Maryjo, U Twego Syna Panno, matko wybrana z wielu, Mario! Pozyskaj nam, ześlij nam. Panie, zmiłuj się. Ze względu na Twego Chrzciciela, Synu Boga, Usłysz głosy, spełń zamiary, człowiecze. Słuchaj...

Różne oblicza Maryi w „Bogurodzicy” i „Lamencie świętokrzyskim”.

Różne oblicza Maryi w „Bogurodzicy” i „Lamencie świętokrzyskim”. „Bogurodzica” i „Lament świętokrzyski” reprezentują dwa odmienne modele liryki maryjnej. Oba utwory zostały uznane za arcydzieła średniowiecznej poezji. Warto porównać kreacje...

"Bogurodzica" jako średniowieczny tekst .

„Bogurodzica” spełnia wymogi tekstu średniowiecznego. Jest to nie tylko pieśń ale także wyznanie wiary, dokument chrześcijański, zwrócenie się wiernych do Boga, modlitwa, a także wiersz. W pieśni poznajemy światopogląd człowieka...

Funkcjonowanie motywu maryjnego w Średniowieczu na podstawie "Bogurodzicy" i "Lamentu Świętokrzyskiego".

Bóg, wiara i życie wieczne to najważniejsze wartości w średniowiecznym świecie. Wszystkie sfery życia były podporządkowane dążeniu do zbawienia. Także w malarstwie, literaturze, architekturze i rzeźbie najważniejszy był Bóg, wiara i wszystko, co z...

Interpretacja porównawcza "Bogurodzicy" oraz "Lamentu Świętokrzyskiego".

„Bogurodzica” oraz „Lament Świętokrzyski” to utwory powstały w okresie średniowiecza. Pierwszy z nich pochodzi z połowy XIII w., natomiast drugi z XV w. „Lament świętokrzyski” często jest tytułowany jako „Posłuchajcie, bracia miła” oraz „Żale...

Porównanie dwóch kreacji Maryi na podstawie "Bogurodzicy" i "Lamentu świętokrzyskiego".

I Portret Maryi w „Bogurodzicy” Do Maryi odnoszą się następujące określenia: - „Bogurodzica” (Matka Boga) - „dziewica” - „Bogiem sławiena”(prze Boga sławiona) - „Matka zwolena” (Matka wybrana). Maria to osoba szczególna, wyróżniona przez...

Wizerunek Matki boskiej w liryce średniowiecznej.

Matka boska w polskiej liryce średniowiecznej. Dokonaj porównania wizerunków zawartych w „Bogurodzicy” i „Lamencie świętokrzyskim W średniowiecznej literaturze i sztuce motyw Matki Boskiej i religii jest bardzo częsty. W jednych utworach...

Biblia inspiracją dla potomnych.

Dlaczego późniejsze epoki nawiązywały do Biblii? Biblia jest księga ponadczasową, to znaczy, że wszystkie jej treści były, są i zawsze będą aktualne. Wiara i religia były w każdej epoce inaczej postrzegane. Nawiązywania do Biblii miały różny...

Różne wizerunki Matki Boskiej w literaturze i sztuce średniowiecza

W literaturze i sztuce średniowiecznej przedstawiano dwa wizerunki Matki Boskiej. Ukazywana była w momentach radości z narodzin Zbawiciela oraz smutku podczas jego konania na Krzyżu . W mojej wypowiedzi posłużę się dwoma utworami...

Materiał do sprawdzianu - Średniowiecze.

ŚREDNIOWIECZE 1. Czas trwania: Europa: V-XV w. Polska: X-XVw. 2. Uniwersalizm epoki: Ówczesna Europa dążyła do wyznaczania jednej wiary-chrześcijaństwa, miała wspólne zwierzchnictwo papieskie, język urzędowy (łacinę i zwierzchnika...

Średniowiecze

Średniowiecze Nazwa epoki, która jest tematem referatu pochodzi z języka łacińskiego medii aevi (czyt. medi ewi) i znaczy tyle co średnie, kiepskie. Z pewnością nazwa średniowiecze jest stosowna do epoki, w której nie korzystano z odkryć...

Najważniejsze zagadnienia poruszane w literaturze starożytnej i średniowiecznej. Na przykładzie wybranych utworów

Starożytność i średniowiecze to dwie epoki, ukazujące różne zagadnienia poruszane w literaturze. Starożyutność trwała od 3500r. p.n.e do około IV w. n.e, średniowiecze od V do XV wieku, a w Polsce później, bo od X...

Motyw Boga w literaturze

Myślicie, że przyszedłem przynieść pokój na Ziemię. Ja jednak nie przyszedłem przynieść pokoju, ale MIECZ. Przybyłem po to, aby poróżnić człowieka z jego ojcem, córkę z jej matką i synową z teściową. Bo ktokolwiek miłuje ojca swego lub matkę...

Motywy literackie z języka polskiego.

Arcydzieła polskie 1. Jan Kochanowski – Treny 2. Adam Mickiewicz – Pan Tadeusz 3. Stanisław Ignacy Witkiewicz – Szewcy 4. Witold Gombrowicz – Ferdydurke 5. Twórczość Wisławy Szymborskiej Artysta i sztuka Antyk i literatura dawna 1....

Analiza artystyczna i językowa "Bogurodzicy".

Bogurodzica to najdawniejsz polska pieśń religijna. Czas powstania jest do dzisiaj wielka zagadką, zarówno dla literaturoznawców, jak i muzykologów. Przyjmuje się, że utwór napisany został pomiędzy wiekiem X a XIV. Najnowsze hipotezy naukowców są...

Średniowiecze - pełny opis epoki

ŚREDNIOWIECZE Średniowieczem nazywamy epokę historii i kultury europejskiej miedzy czasami starożytnymi a nowożytnymi. Nazwy tej używano już w XVI w. Początek średniowiecza wiąże się najczęściej z 476 r. n.e. tj. z upadkiem cesarstwa zachodnio -...

Rozbicie dzielnicowe: bilans polityczny, społeczno-gospodarczy i kulturalny

Testament Bolesława Krzywoustego z 1138 roku zapoczątkował trwające 182 lat rozbicie dzielnicowe. Podzielił państwo polskie pomiędzy swoich synów. Jan Długosz napisał w „Kronice”: „Pierworodnemu Władysławowi (...) zapisuję ziemię krakowską,...

"Bogurodzica" notatka.

W Bogurodzicy Matka Boska została umieszczona w strefie sacrum (świętości).jest spostrzegana jako opiekunka ludu, królowa wszechmocna i dobra. Lud obdarzył ja zaufaniem wierząc ze matka boska da im laski, o które proszą. Lud prosił o...