Lament Świętokrzyski
Średniowiecze : Literatura polska
• Biblia królowej Zofii – pierwszy zabytek języka polskiego,datowany na rok 1455. Jest to tłumaczenie Biblii na język polski (w dialekcie małopolskim), wykonane dla żony Władysława Jagiełły. Jest też nazywana Biblią szaroszpatacką (aż do II wojny światowej przechowywano ją w węgierskiej miejscowości Sárospatak). • Bogurodzica – to pierwszy hymn narodowy oraz pierwszy hymn rycerstwa polskiego. Jest najstarszą polską pieśnią religijną – dwie pierwsze zwrotki pochodzą z XII w....
Człowiek wobec Boga, życia i śmierci w literaturze średniowiecza
Głównym założeniem filozofii średniowiecznej był teocentryzm, który w centrum wszechświata i ludzkiego zainteresowania umieszczał Boga. Stąd w literaturze i sztuce dominowały tematy sakralne. Ludzie byli bezwzględnie podporządkowani Kościołowi, a...
Matka Boska w liryce średiowiecza
Ludzi średniowiecza bardzo ciekawiła historia bohaterów biblijnych, a w szczególności Świętej Rodziny. Jedną sytuacją nie do końca opisaną w Biblii jest kwestia obecności Matki Bożej podczas śmierci Jezusa na krzyżu. Z Pisma Świętego nie...
Matka Boska w polskiej liryce średniowiecznej.
Matka Boska była bohaterką wielu tekstów średniowiecznych. Jej kult był szczególnie popularny w Polsce, co znalazło swoje odzwierciedlenie w literaturze i sztuce tego okresu. Polacy uważali Maryję za opiekunkę swojego narodu i dlatego przypisywali...
Wizerunki maryjne w liryce średniowiecznej. Omów temat na podstawie „Bogurodzicy” i „Lamentu świętokrzyskiego”.
Matka Boska była bohaterką wielu tekstów średniowiecznych. Kult jej był szczególnie popularny w Polsce, co znalazło swoje odzwierciedlenie w literaturze i sztuce tego okresu. Polacy uważali Maryję za opiekunkę narodu przypisując jej rolę...
Najcenniejsze zabytki polskiej poezji religijnej
BOGURODZICA - najdawniejsza polska pieśń religijna ( z XIII w. ), świadectwo języka staropolskiego - treść: prośby do Matki Boskiej o pośrednictwo między jej synem a ludźmi, aby chrystus wysłuchał modlitwy i spełnił pragnienia ludzi -...
Wizerunek Maryi w literaturze średniowiecznej.
W średniowieczu głównym nurtem filozoficznym był teocentryzm, obecny we wszystkich dziedzinach życia. Łatwo go dostrzec także w literaturze. Najstarsze polskie utwory literackie min. „Bogurodzica” i „Posłuchajcie bracia miła...” opisują prośby...
Portret matki. Omów kreacje bohaterek analizując utwory różnych epok literackich
Plan Prezentacji Wstęp: 1. Przedstawienie realnych wizerunków matki, oraz literackich kreacji. 2. Wprowadzenie do ukazanych w prezentacji portretów macierzyństwa. Rozwinięcie: 1. Ukazanie kreacji matki cierpiącej: a) Średniowiecze-...
Matka Boska w polskiej liryce średniowiecznej.
Dokonaj porównania wizerunków Matki Boskiej w „Bogurodzicy” i „Lameńcie Świętokrzyskim”. W początkach państwa polskiego, kultura piśmiennicza rozwijała się dzięki charakterystycznej dla okresu średniowiecza inspiracji, jaką była dla niej...
Dramat cierpienia i jego kształt w literaturze. Omów funkcjonowanie motywu na przykładach z różnych epok.
Zgodnie z podstawową definicją zawartą w słowniku języka polskiego: „cierpieć” to odczuwać, przeżywać, znosić ból fizyczny lub moralny; boleć nad czymś lub z powodu czegoś; doznawać czegoś przykrego. Natomiast „cierpienie” to ból, męka, męczarnia,...
zabytki kultury polskiej
IX- „Gegraf Bawarski” rękopis łać. rejestrujący plemienne terytoria Eoplay. Nazwy plemion polskich (Wiślanie, Gidonie, Ślężanie, Brzeżanie) X - „Dugowie index” dok. w którym Mieszko I oddaje swoje państwo pod opiekę Papierzowi .W łać, dok....
Najdawniejsze zabytki piśmiennictwa polskiego.
1. „Geograf bawarski” IX w. - spis nazw polskich plemion 2. „Dagome index” X w. - najdawniejszy polski dokument, Mieszko I oddaje państwo pod opiekę papieżowi, nazwy geograficzne 3. „Kronika Theimara” X-XI w. - nazwy plemion (Ślązanie),...
Zabytki języka polskiego
Początki dziejów naszego języka wiążą się z kształtowaniem się naszej państwowości i przyjęciem chrześcijaństwa w 966 roku. Państwo Mieszka I scalało wcześniejsze państwa plemienne. Każde z tych plemion posługiwało się swoim dialektem. Dialekty te...
Literatura średniowieczna - gatunki.
Gatunki: ŚWIECKIE - tematyka świecka. Powieści bretońskie - (X w.) utwory, których fabuła oparta jest na bardzo starych legendach, baśniach i mitach celtyckich: - romanse "Tristan i Izolda" - przygodowe "O rycerzach...
Jakie kształty przybiera cierpienie w literaturze? Motyw cierpienia.
Wgłębi każdego z nas istnieje przekonanie, że istota ludzka jest stworzona do radości i szczęścia. Dlatego cierpienie wywołuje odruch buntu. Nie rozumiemy go, jego istoty i źródeł, chociaż doświadczamy często w naszej życiowej wędrówce....
Biblia oraz kultura antyczna w literaturze.
Biblia oraz kultura antyczna (w tym mitologia) to korzenie kultury europejskiej, w tym i polskiej. To one na przestrzeni wieków ukształtowały naszą świadomość, światopogląd, system wartości. W wielu elementach naszego otoczenia nie dostrzegamy już...
Potret Matki Boskiej w "Bogurodzicy" i "Lamencie Świętokrzyskim".
Opis potretu Bogurodzicy i Lamentu Świetokrzyskiego
Różne oblicza Maryi w „Bogurodzicy” i „Lamencie świętokrzyskim”.
Różne oblicza Maryi w „Bogurodzicy” i „Lamencie świętokrzyskim”. „Bogurodzica” i „Lament świętokrzyski” reprezentują dwa odmienne modele liryki maryjnej. Oba utwory zostały uznane za arcydzieła średniowiecznej poezji. Warto porównać kreacje...
Literatura Średniowiecza.
Warunki sprzyjające rozwojowi piśmiennictwa kształtowały się w Polsce od przeł. X i XI w. Chrzest (966) umożliwił zbliżenie się państwa Mieszka I do zach. cywilizacji chrześc., pod której wpływem rodzima kultura wzbogaciła się o znajomość pisma i...
Wizerunki maryjne w literaturze średniowiecznej na podstawie "Bogurodzicy" i "Lamentu świętokrzyskiego".
WIZERUNKI MARYJNE W LITERATURZE ŚREDNIOWIECZNEJ. OMÓW TEMAT DOKONUJĄC ANALIZY I INTERPRETACJI BOGURODZICY i LAMENTU ŚWIĘTOKRZYSKIEGO. Wizerunki Maryi były bardzo powszechne w literaturze średniowiecza. Autorzy, którzy często pozostawali...
Na podstawie interpretacji porównawczej "Bogurodzicy" oraz "Lamentu świętokrzyskiego" wskaż i omów najważniejsze cechy polskiej średniowiecznej pieśni maryjnej.
„Bogurodzica” oraz „Lament świętokrzyski” należą do pieśni średniowiecznych. Ukazują one nam dwie różne postawy Maryi, które spróbuję przybliżyc. „ Lament świętokrzyski” przedstawia nam wydarzenie, które miało miejsce w Wielki Piątek. Wtedy to...
Dokonaj porównanie wizerunku zawartym w „Bogurodzicy” i w „Lamencie Świętokrzyskim”
Teksty „Bogurodzicy” i „Lamentu Świętokrzyskiego” powstały w podobnym czasie, lecz można wskazać wiele różnic w przedstawieniu Matki Boskiej. „Bogurodzica” to tekst średniowieczny, który jest najstarszą pieśnią religijną. Dwie najdawniejsze...
Motyw Maryjny na przełomie różnych epok
Encyklopedia Powszechna Gutenberga podaje taką definicje wyrazu Maria :Jest to matka Jezusa. W języku kościelnym Bogarodzica, Najświętsza panna, Matka Boska. Ewangelie poza opisami narodzenia Jezusa i jego Męki mało o niej wspominają. Poza tym jej...
Krzyż i miecz - znaki kultury średniowiecznej
Wraz z upadkiem Cesarstwa Zachodniorzymskiego skończyła się pełna piękna epoka, zwana antykiem. Zazwyczaj jednak, kiedy jedno się kończy, rozpoczyna się coś całkowicie innego, odmiennego. Powstała więc nowa epoka – najdłuższa, bo trwająca ponad...
Matka Boska w polskiej liryce średniowiecznej. Dokonaj porównania wizerunków zawartych w „Bogurodzicy” i „Lamencie Świętokrzyskim”
W średniowieczu było dość sporo tekstów o tematyce maryjnej. Przedstawiały one Maryję w różnych wizerunkach. Głównie Maryja była opisywana jako osoba nadludzka oraz jako pośredniczka pomiędzy człowiekiem a Bogiem, natomiast dużo mniej powstawało w...
Literacki wizerunek matki cierpiącej. Omów na przykładzie wybranych utworów literackich z różnych epok.
Temat: Literacki wizerunek matki cierpiącej. Omów na przykładzie wybranych utworów literackich z różnych epok. Motyw matki cierpiącej, jest wielokrotnie spotykany w wielu dziełach literackich. „ Matka cierpiąca „...
Fascynacje czy poczucie obcości? Człowiek współczesny wobec dzieł literatury staropolskiej
Okres staropolski obejmuje trzy wielkie epoki historyczno - literackie: średniowiecze, renesans, barok. W każdej z nich ukształtował się odrębny pogląd na temat Boga, człowieka, życia i śmierci. W średniowiecznej literaturze dominowały trzy wzorce...
"Wizerunki maryjne w liryce średniowiecznej" - porównaj na przykładzie Bogurodzicy i Lamentu Świętokrzyskiego
Wizerunki maryjne w liryce średniowiecznej; Dla średniowiecza charakterystyczny był kult świętych, przede wszystkim Maryi. Świadczą o tym freski i obrazy w kościołach gotyckich, np. w Kolegiacie N.P.M. i Św. Aleksego pod Łęczycą. Arcydziełem...
Starożytność i Średniowiecze.
Punkty opracowane są według programu książki do pierwszej klasy liceum PRZESZŁOŚĆ TO DZIŚ. PODRĘCZNIK DLA I KLASY LICEUM I TECHNIKUM, CZ. I (STAROŻYTNOŚĆ-ŚREDNIOWIECZE) JĘZYK POLSKI 1. Periodyzacja - podział na epoki: a). Starożytność...
Średniowiecze
NAZWA: termin „średniowiecze” pochodzi od łacińskiego sformułowania medium aevum - wiek średni. Właśnie tak pisarze XV i XVI w. określali epokę oddzielającą starożytność od renesansu. We współczesnej polszczyźnie używa się nazwy „mediewista” w...
Najważniejsze zagadnienia poruszane w literaturze starożytnej i średniowiecznej. Na przykładzie wybranych utworów
Starożytność i średniowiecze to dwie epoki, ukazujące różne zagadnienia poruszane w literaturze. Starożyutność trwała od 3500r. p.n.e do około IV w. n.e, średniowiecze od V do XV wieku, a w Polsce później, bo od X...
Portret matki. Omów kreacje bohaterek analizując utwory różnych epok literackich.
Literatura przedmiotu: 1. Lament świętokrzyski 2. M. Dąbrowska, Noce i dnie 3. S. Żeromski, Przedwiośnie 4. G. Zapolska, Moralność pani Dulskiej 5. E. Orzeszkowa, Doba Pani 6. E. Orzeszkowa, Julianka 7. M. Konopnicka, Dym 8. M....
Czy Średniowiecze to epoka oparta na wierności?
Średniowiecze to epoka w historii Europy trwająca od V do XV wieku. W okresie tym wielką rolę w państwie odgrywał Kościół. Ponadto w tym czasie narodził się uniwersalizm. Równocześnie z ideą chrześcijaństwa stawiającą Boga w centrum...
Analiza porównawcza postaci Matki Bożej w "Bogurodzicy" i "Lamencie Świętokrzyskim".
W średniowiecznej literaturze i sztuce w przedstawieniu osoby Matki Boskiej szczególnie mocno utrwaliły się dwa motywy: Deesis oraz Stabat Mater Dolorosa. Motyw Deesis to wyobrażenie Chrystusa na tronie jako Zbawiciela i Sędziego w otoczeniu...
Pan Cogito rozmyśla o cierpieniu
Doświadczanie negatywnych emocji takich jak: lęk, żal, czy poczucie krzywdy dotyka każdego. Jednak, czy wszyscy potrafią poradzić sobie z takim stanem emocjonalnym, jakim jest cierpienie? Zbigniew Herbert w utworze „Pan Cogito rozmyśla o...
Wizerunek Matki Boskiej w "Bogurodzicy" i "Posłuchajcie, bracia miła".
Różnice i podobieństwa w przedstawieniu Matki Boskiej pomiędzy utworami „Bogurodzica”, i „Posłuchajcie, bracia miła” Matka Boska w religii zawsze była ważną postacią, ponieważ była matką Jezusa Chrystusa. "Bogurodzica" i...
Człowiek nie może żyć bez miłości
Miłość jest uczuciem najpiękniejszym, ale i najtrudniejszym. Potrafi tworzyć, ale i niszczyć. Nie możemy żyć, nie kochając. Kochamy swoich rodziców, rodzeństwo, ludzi, Boga, ojczyznę, świat, przyrodę, a nawet samego siebie. Cóż to jest miłość ?...
Analiza porównawcza „Lamentu Świętokrzyskiego” i „Elegii o ...(chłopcu polskim)”.
W średniowiecznej literaturze bardzo często pojawia się motyw Stabat Mater Dolorosa – „stała Matka Boleściwa”, zaczerpnięty z ewangelicznego opisu męki i śmierci Chrystusa. Matka Jezusa ukazana jest w nim jako rodzicielka cierpiąca i bolejąca nad...
Porównanie dwóch wizerunków Matki Boskiej - "Bogurodzica" i "Lament świętokrzyski".
Wszystkie religie istniejące na przestrzeni wieków jak i te, które funkcjonują dziś, mają swój początek, historię i zasady, wedle których funkcjonują. Buddyzm, Islam czy Chrześcijaństwo, wszystkie mają swoich założycieli i historię,...
Średniowiecze.
POJĘCIA Ars moriendi- piękna sztuka umierania. Śmierć wzorcowa. Najlepszy przykład śmierć Rolanda- pełna symboliki, patosu,nawiązań do Biblii. Asceza- Człowiek poddający się ascezie wyrzeka się dóbr materialnych, umartwia swoje ciało,...
Interpretacja porównawcza "Bogurodzicy" oraz "Lamentu świętokrzyskiego"
Na podstawie interpretacji porównawczej Bogurodzicy oraz Lamentu świętokrzyskiego wskaż i omów najważniejsze cechy polskiej średniowiecznej pieśni maryjnej. "Bogurodzica" oraz "Lament Świętokrzyski" to utwory powstały w okresie średniowiecza....
Interpretacja porównawcza "Bogurodzicy" oraz "Lamentu Świętokrzyskiego"
„Bogurodzica” oraz „Lament Świętokrzyski” to utwory powstały w okresie średniowiecza. Pierwszy z nich pochodzi z połowy XIII w., natomiast drugi z XV w. „Lament świętokrzyski” często jest tytułowany jako „Posłuchajcie, bracia miła” oraz „Żale...
Ukaż i omów różne portrety kobiet w wybranych utworach literackich
„Kobieta zmienna jest jak piórko na wietrze” powiedział kiedyś Verdi. Przyglądając się portretom kobiet, które zapisały się w dziejach literatury widoczna jest ta zmienność. Ich role to przede wszystkim bycie matką, żoną. Ale kobieta to także muza...
Motywy biblijne i i ch funkcja.
Biblia jest obok dorobku antyku, jednym z dwu najważniejszych źródeł naszej kultury, z niej wyrasta światopogląd, system wartości i ocen, bogactwo literatury i sztuki. Biblia jest autorytetem religijnym, wyjaśnia stworzenie świata, opisuje też...
„Lament Świętokrzyski” interpretacja robocza
Wiersz ?Posłuchajcie bracia miła?? (zwany też ?Lamentem świętokrzyskim? lub ?Żalami Matki Boskiej pod Krzyżem?) powstał w XVwieku. Podmiotem lirycznym jest Matka Boska. Pieśń otwiera apostrofa do całej ludzkości połączona z prośba o...
Porównanie dwóch kreacji Maryi na podstawie "Bogurodzicy" i "Lamentu świętokrzyskiego".
I Portret Maryi w „Bogurodzicy” Do Maryi odnoszą się następujące określenia: - „Bogurodzica” (Matka Boga) - „dziewica” - „Bogiem sławiena”(prze Boga sławiona) - „Matka zwolena” (Matka wybrana). Maria to osoba szczególna, wyróżniona przez...
Poezja kościelna
RODOWÓD I RODZAJE Polska średniowieczna literatura religijna jest ilościowo dość obszerna, choć do naszych czasów zachowała się tylko jej niewielka część. W swoich utworach anonimowi najczęściej autorzy oddają uczucia związane z przeżywaniem...
Motywy biblijne i ich funkcje w literaturze późniejszych epok.
Wpływ "Biblii" na piśmiennictwo polskie wynikał z jego ścisłych związków z chrześcijańską kulturą europejską, jak i ze stosunków społeczno-politycznych na przestrzeni stuleci. Stosunki te decydowały o wyborze pewnych wątków tematycznych czy też...
Zagadnienia maturalne z języka polskiego
Jak rozumiesz określenie "Bogowie jak ludzie - ludzie jak bogowie"? Zdaniem tym określa się często bohaterów mitologii i wywodzącej się z niej literatury. Prezentuje ona bowiem bogów greckich, którzy są ogromnie podobni do ludzi, mają te same...
"Lament świętokrzyski" kontra "Bogurodzica" - porównanie.
Obydwa porównywane teksty ? zarówno ?Lament świętokrzyski? znany również jako ?Posłuchajcie bracia miła...? nazwany tak od słów rozpoczynających pierwszą zwrotkę, jak i ?Bogurodzica? są wytworami tej samej epoki ? średniowiecza ? epoki ascezy,...