Lament Świętokrzyski
Średniowiecze : Literatura polska
• Biblia królowej Zofii – pierwszy zabytek języka polskiego,datowany na rok 1455. Jest to tłumaczenie Biblii na język polski (w dialekcie małopolskim), wykonane dla żony Władysława Jagiełły. Jest też nazywana Biblią szaroszpatacką (aż do II wojny światowej przechowywano ją w węgierskiej miejscowości Sárospatak). • Bogurodzica – to pierwszy hymn narodowy oraz pierwszy hymn rycerstwa polskiego. Jest najstarszą polską pieśnią religijną – dwie pierwsze zwrotki pochodzą z XII w....
Różne oblicza Maryi w "Bogurodzicy" i "Lamencie świętokrzyskim".
„Bogurodzica” i „Lament świętokrzyski” reprezentują dwa odmienne modele liryki maryjnej. Oba utwory zostały uznane za arcydzieła średniowiecznej poezji. Warto porównać kreacje głównej bohaterki lirycznej obu utworów- Maryi. „Bogurodzica”...
Człowiek wobec Boga, życia i śmierci w literaturze średniowiecza
Głównym założeniem filozofii średniowiecznej był teocentryzm, który w centrum wszechświata i ludzkiego zainteresowania umieszczał Boga. Stąd w literaturze i sztuce dominowały tematy sakralne. Ludzie byli bezwzględnie podporządkowani Kościołowi, a...
Matka Boska w liryce średiowiecza
Ludzi średniowiecza bardzo ciekawiła historia bohaterów biblijnych, a w szczególności Świętej Rodziny. Jedną sytuacją nie do końca opisaną w Biblii jest kwestia obecności Matki Bożej podczas śmierci Jezusa na krzyżu. Z Pisma Świętego nie...
Matka Boska w polskiej liryce średniowiecznej.
Matka Boska była bohaterką wielu tekstów średniowiecznych. Jej kult był szczególnie popularny w Polsce, co znalazło swoje odzwierciedlenie w literaturze i sztuce tego okresu. Polacy uważali Maryję za opiekunkę swojego narodu i dlatego przypisywali...
Poezja kościelna
RODOWÓD I RODZAJE Polska średniowieczna literatura religijna jest ilościowo dość obszerna, choć do naszych czasów zachowała się tylko jej niewielka część. W swoich utworach anonimowi najczęściej autorzy oddają uczucia związane z przeżywaniem...
Wizerunki maryjne w liryce średniowiecznej. Omów temat na podstawie „Bogurodzicy” i „Lamentu świętokrzyskiego”.
Matka Boska była bohaterką wielu tekstów średniowiecznych. Kult jej był szczególnie popularny w Polsce, co znalazło swoje odzwierciedlenie w literaturze i sztuce tego okresu. Polacy uważali Maryję za opiekunkę narodu przypisując jej rolę...
Najcenniejsze zabytki polskiej poezji religijnej
BOGURODZICA - najdawniejsza polska pieśń religijna ( z XIII w. ), świadectwo języka staropolskiego - treść: prośby do Matki Boskiej o pośrednictwo między jej synem a ludźmi, aby chrystus wysłuchał modlitwy i spełnił pragnienia ludzi -...
Matka Boska w polskiej liryce średniowiecznej. Dokonaj porównania wizerunku w „Lamencie Świętokrzyskim” i „Bogurodzicy”.
Matka Boska w była boharetką wiely teksów literackich w śreniowieczu. Jej kult był bardzo powszechny i częsty. Podstawowym założeniem literatury i sztuki średniowiecznej jest teocentryzm, czyli światopogląd umieszczający Boga w centralnym punkcie...
Klucz Maturalny "Bogurodzica" i "Lament świętokrzyski" - praca porównawcza
I. Rozwinięcie tematu (przyznaje się maksymalnie 25 punktów) Podobieństwa między utworami 1) Oba utwory są pieśniami religijnymi. 2) Obie pieśni łączy osoba Maryi – otaczanej szczególnym kultem w krajach katolickich. Interpretacja...
"Lament świętokrzyski" kontra "Bogurodzica" - porównanie.
Obydwa porównywane teksty ? zarówno ?Lament świętokrzyski? znany również jako ?Posłuchajcie bracia miła...? nazwany tak od słów rozpoczynających pierwszą zwrotkę, jak i ?Bogurodzica? są wytworami tej samej epoki ? średniowiecza ? epoki ascezy,...
Wizerunek Maryi w literaturze średniowiecznej.
W średniowieczu głównym nurtem filozoficznym był teocentryzm, obecny we wszystkich dziedzinach życia. Łatwo go dostrzec także w literaturze. Najstarsze polskie utwory literackie min. „Bogurodzica” i „Posłuchajcie bracia miła...” opisują prośby...
Jakie kształty przybiera cierpienie w literaturze.
Jakie kształty przybiera cierpienie w literaturze. Wgłębi każdego z nas istnieje przekonanie, że istota ludzka jest stworzona do radości i szczęścia. Dlatego cierpienie wywołuje odruch buntu. Nie rozumiemy go, jego istoty i źródeł, chociaż...
Portret matki. Omów kreacje bohaterek analizując utwory różnych epok literackich
Plan Prezentacji Wstęp: 1. Przedstawienie realnych wizerunków matki, oraz literackich kreacji. 2. Wprowadzenie do ukazanych w prezentacji portretów macierzyństwa. Rozwinięcie: 1. Ukazanie kreacji matki cierpiącej: a) Średniowiecze-...
Matka Boska w polskiej liryce średniowiecznej.
Dokonaj porównania wizerunków Matki Boskiej w „Bogurodzicy” i „Lameńcie Świętokrzyskim”. W początkach państwa polskiego, kultura piśmiennicza rozwijała się dzięki charakterystycznej dla okresu średniowiecza inspiracji, jaką była dla niej...
Dramat cierpienia i jego kształt w literaturze. Omów funkcjonowanie motywu na przykładach z różnych epok.
Zgodnie z podstawową definicją zawartą w słowniku języka polskiego: „cierpieć” to odczuwać, przeżywać, znosić ból fizyczny lub moralny; boleć nad czymś lub z powodu czegoś; doznawać czegoś przykrego. Natomiast „cierpienie” to ból, męka, męczarnia,...
zabytki kultury polskiej
IX- „Gegraf Bawarski” rękopis łać. rejestrujący plemienne terytoria Eoplay. Nazwy plemion polskich (Wiślanie, Gidonie, Ślężanie, Brzeżanie) X - „Dugowie index” dok. w którym Mieszko I oddaje swoje państwo pod opiekę Papierzowi .W łać, dok....
Najdawniejsze zabytki piśmiennictwa polskiego.
1. „Geograf bawarski” IX w. - spis nazw polskich plemion 2. „Dagome index” X w. - najdawniejszy polski dokument, Mieszko I oddaje państwo pod opiekę papieżowi, nazwy geograficzne 3. „Kronika Theimara” X-XI w. - nazwy plemion (Ślązanie),...
Zabytki języka polskiego
Początki dziejów naszego języka wiążą się z kształtowaniem się naszej państwowości i przyjęciem chrześcijaństwa w 966 roku. Państwo Mieszka I scalało wcześniejsze państwa plemienne. Każde z tych plemion posługiwało się swoim dialektem. Dialekty te...
Literatura średniowieczna - gatunki.
Gatunki: ŚWIECKIE - tematyka świecka. Powieści bretońskie - (X w.) utwory, których fabuła oparta jest na bardzo starych legendach, baśniach i mitach celtyckich: - romanse "Tristan i Izolda" - przygodowe "O rycerzach...
Zagadnienia maturalne
w pliczku znajduje sie dosc sporo zagadnien ktore przydadza sie do powtorki przed matura ogolnych pojec literackich no i rozne inne przydatne rzeczy zagladnij a nie pozalujesz ;)
Jakie kształty przybiera cierpienie w literaturze? Motyw cierpienia.
Wgłębi każdego z nas istnieje przekonanie, że istota ludzka jest stworzona do radości i szczęścia. Dlatego cierpienie wywołuje odruch buntu. Nie rozumiemy go, jego istoty i źródeł, chociaż doświadczamy często w naszej życiowej wędrówce....
Biblia oraz kultura antyczna w literaturze.
Biblia oraz kultura antyczna (w tym mitologia) to korzenie kultury europejskiej, w tym i polskiej. To one na przestrzeni wieków ukształtowały naszą świadomość, światopogląd, system wartości. W wielu elementach naszego otoczenia nie dostrzegamy już...
Potret Matki Boskiej w "Bogurodzicy" i "Lamencie Świętokrzyskim".
Opis potretu Bogurodzicy i Lamentu Świetokrzyskiego
Różne oblicza Maryi w „Bogurodzicy” i „Lamencie świętokrzyskim”.
Różne oblicza Maryi w „Bogurodzicy” i „Lamencie świętokrzyskim”. „Bogurodzica” i „Lament świętokrzyski” reprezentują dwa odmienne modele liryki maryjnej. Oba utwory zostały uznane za arcydzieła średniowiecznej poezji. Warto porównać kreacje...
Porównanie dwóch utworów: "Bogurodzicy" oraz "Lamentu Świętokrzyskiego".
Utwory „Bogurodzica” oraz „Żale Matki Boskiej spod krzyża” są najstarszymi zabytkami piśmiennictwa polskiego i bez wątpienia zasługują na miano dzieł o uniwersalnych przesłaniach: jeden ukazuje portret Maryi –matki zarówno Jezusa Chrystusa i...
Literatura Średniowiecza.
Warunki sprzyjające rozwojowi piśmiennictwa kształtowały się w Polsce od przeł. X i XI w. Chrzest (966) umożliwił zbliżenie się państwa Mieszka I do zach. cywilizacji chrześc., pod której wpływem rodzima kultura wzbogaciła się o znajomość pisma i...
Wizerunki maryjne w literaturze średniowiecznej na podstawie "Bogurodzicy" i "Lamentu świętokrzyskiego".
WIZERUNKI MARYJNE W LITERATURZE ŚREDNIOWIECZNEJ. OMÓW TEMAT DOKONUJĄC ANALIZY I INTERPRETACJI BOGURODZICY i LAMENTU ŚWIĘTOKRZYSKIEGO. Wizerunki Maryi były bardzo powszechne w literaturze średniowiecza. Autorzy, którzy często pozostawali...
Zanalizuj i zinterpretuj wiersz "Posłuchajcie bracia miła".
„Posłuchajcie bracia miła” to jeden z najbardziej znanych utworów polskiej literatury średniowiecza, pochodzący z XV w. Reprezentuje on niezwykle popularny w Polsce kult Matki Boskiej, zaliczmy go do gatunku poezji kolorystycznej. Utwór ten...
Na podstawie interpretacji porównawczej "Bogurodzicy" oraz "Lamentu świętokrzyskiego" wskaż i omów najważniejsze cechy polskiej średniowiecznej pieśni maryjnej.
„Bogurodzica” oraz „Lament świętokrzyski” należą do pieśni średniowiecznych. Ukazują one nam dwie różne postawy Maryi, które spróbuję przybliżyc. „ Lament świętokrzyski” przedstawia nam wydarzenie, które miało miejsce w Wielki Piątek. Wtedy to...
Biblia jako żywe źródło kultury europejskiej. Wskaż konkretne przykłady, nawiązania.
Biblia zajmuje niezwykłe miejsce w kulturze świata stając się źródłem kultury europejskiej. W sferze moralnej przyjęto powszechnie uznawać zawarte w niej przykazania dekalogu za podstawę stosunków międzyludzkich. W sferze...
Odwołując się do Lamentu świętokrzyskiego i fragmentu Rozmowy Mistrza Polikarpa ze Śmiercią porównaj ukazane w nich obrazy śmierci
Średniowiecze to jedna z najdłuższych epok literackich. Jej nazwa pochodzi od łacińskich słów medium aevum, oznaczającym wieki, czasy pośrednie między starożytnością, a renesansem. Podobnie jak odrodzenie, starożytność, barok i wszystkie pozostałe...
Dokonaj porównanie wizerunku zawartym w „Bogurodzicy” i w „Lamencie Świętokrzyskim”
Teksty „Bogurodzicy” i „Lamentu Świętokrzyskiego” powstały w podobnym czasie, lecz można wskazać wiele różnic w przedstawieniu Matki Boskiej. „Bogurodzica” to tekst średniowieczny, który jest najstarszą pieśnią religijną. Dwie najdawniejsze...
Motyw Maryjny na przełomie różnych epok
Encyklopedia Powszechna Gutenberga podaje taką definicje wyrazu Maria :Jest to matka Jezusa. W języku kościelnym Bogarodzica, Najświętsza panna, Matka Boska. Ewangelie poza opisami narodzenia Jezusa i jego Męki mało o niej wspominają. Poza tym jej...
Krzyż i miecz - znaki kultury średniowiecznej
Wraz z upadkiem Cesarstwa Zachodniorzymskiego skończyła się pełna piękna epoka, zwana antykiem. Zazwyczaj jednak, kiedy jedno się kończy, rozpoczyna się coś całkowicie innego, odmiennego. Powstała więc nowa epoka – najdłuższa, bo trwająca ponad...
"Lament Świętokrzyski" -"Posłuchajcie Bracia miła" - interpretacja
Poezja polskiego średniowiecza jest z pewnością bardziej oryginalna od prozy, gdyż ta w większości była dosłownym tłumaczeniem utworów łacińskich. Szczególnie rozwinęła się poezja religijna, a najbardziej popularnym gatunkiem były pieśni. Układano...
Matka Boska w polskiej liryce średniowiecznej. Dokonaj porównania wizerunków zawartych w „Bogurodzicy” i „Lamencie Świętokrzyskim”
W średniowieczu było dość sporo tekstów o tematyce maryjnej. Przedstawiały one Maryję w różnych wizerunkach. Głównie Maryja była opisywana jako osoba nadludzka oraz jako pośredniczka pomiędzy człowiekiem a Bogiem, natomiast dużo mniej powstawało w...
Literacki wizerunek matki cierpiącej. Omów na przykładzie wybranych utworów literackich z różnych epok.
Temat: Literacki wizerunek matki cierpiącej. Omów na przykładzie wybranych utworów literackich z różnych epok. Motyw matki cierpiącej, jest wielokrotnie spotykany w wielu dziełach literackich. „ Matka cierpiąca „...
Fascynacje czy poczucie obcości? Człowiek współczesny wobec dzieł literatury staropolskiej
Okres staropolski obejmuje trzy wielkie epoki historyczno - literackie: średniowiecze, renesans, barok. W każdej z nich ukształtował się odrębny pogląd na temat Boga, człowieka, życia i śmierci. W średniowiecznej literaturze dominowały trzy wzorce...
"Wizerunki maryjne w liryce średniowiecznej" - porównaj na przykładzie Bogurodzicy i Lamentu Świętokrzyskiego
Wizerunki maryjne w liryce średniowiecznej; Dla średniowiecza charakterystyczny był kult świętych, przede wszystkim Maryi. Świadczą o tym freski i obrazy w kościołach gotyckich, np. w Kolegiacie N.P.M. i Św. Aleksego pod Łęczycą. Arcydziełem...
Motywy biblijne i ich funkcje w literaturze późniejszych epok.
Wpływ "Biblii" na piśmiennictwo polskie wynikał z jego ścisłych związków z chrześcijańską kulturą europejską, jak i ze stosunków społeczno-politycznych na przestrzeni stuleci. Stosunki te decydowały o wyborze pewnych wątków tematycznych czy też...
Najstarsze zabytki języka polskiego - konspekt.
Najstarsze zabytki języka polskiego pochodzą już z IX wieku naszej ery. Są to zazwyczaj wzmianki o nazwach rzek, miejscowości, plemion zapisane po polsku. IX w. - GEOGRAF BAWARSKI - geograficzno - historyczny opis anonimowego autora,...
Starożytność i Średniowiecze.
Punkty opracowane są według programu książki do pierwszej klasy liceum PRZESZŁOŚĆ TO DZIŚ. PODRĘCZNIK DLA I KLASY LICEUM I TECHNIKUM, CZ. I (STAROŻYTNOŚĆ-ŚREDNIOWIECZE) JĘZYK POLSKI 1. Periodyzacja - podział na epoki: a). Starożytność...
Średniowiecze
NAZWA: termin „średniowiecze” pochodzi od łacińskiego sformułowania medium aevum - wiek średni. Właśnie tak pisarze XV i XVI w. określali epokę oddzielającą starożytność od renesansu. We współczesnej polszczyźnie używa się nazwy „mediewista” w...
Najważniejsze zagadnienia poruszane w literaturze starożytnej i średniowiecznej. Na przykładzie wybranych utworów
Starożytność i średniowiecze to dwie epoki, ukazujące różne zagadnienia poruszane w literaturze. Starożyutność trwała od 3500r. p.n.e do około IV w. n.e, średniowiecze od V do XV wieku, a w Polsce później, bo od X...
Portret matki. Omów kreacje bohaterek analizując utwory różnych epok literackich.
Literatura przedmiotu: 1. Lament świętokrzyski 2. M. Dąbrowska, Noce i dnie 3. S. Żeromski, Przedwiośnie 4. G. Zapolska, Moralność pani Dulskiej 5. E. Orzeszkowa, Doba Pani 6. E. Orzeszkowa, Julianka 7. M. Konopnicka, Dym 8. M....
Czy Średniowiecze to epoka oparta na wierności?
Średniowiecze to epoka w historii Europy trwająca od V do XV wieku. W okresie tym wielką rolę w państwie odgrywał Kościół. Ponadto w tym czasie narodził się uniwersalizm. Równocześnie z ideą chrześcijaństwa stawiającą Boga w centrum...
Dokonaj porównania „Bogurodzicy” i „Posłuchajcie, bracia miła…” oraz zawartych w nich wizerunków Matki Boskiej.
W obydwu tych wierszach spotykamy się z osobą Matki Boskiej. „Bogurodzica” jest hymnem, co wskazuje na podniosły nastrój utworu, zaś „Posłuchajcie, bracia miła…” jest lamentem, przez co klimat poematu jest żałośliwy, wzywa do współczucia w...
Ogólna charakterystyka Średniowiecza.
NAZWA EPOKI I PERIODYZACJA Termin „wieki średnie” (łac. media aeva) został wprowadzony przez renesansowych humanistów. Początkowo nazwa ta miała charakter neutralny, podkreślała jedynie przejściowość tej epoki, natomiast później zyskała...
Analiza porównawcza postaci Matki Bożej w "Bogurodzicy" i "Lamencie Świętokrzyskim".
W średniowiecznej literaturze i sztuce w przedstawieniu osoby Matki Boskiej szczególnie mocno utrwaliły się dwa motywy: Deesis oraz Stabat Mater Dolorosa. Motyw Deesis to wyobrażenie Chrystusa na tronie jako Zbawiciela i Sędziego w otoczeniu...